حساسیت دندان به سرما و گرما | درمان حساس شدن دندان به دما
برخلاف ظاهر محکم، دندان‌ها عضو حساسی هستند که می‌توانند تحت تاثیر سبک زندگی ما به مرورو دچار تغییر و آسیب شوند. پوسیدگی و کرم خوردگی دندان، دندان درد، شکستن و ... همگی اتفاق‌های شایعی هستند که برای دندان‌های ما رخ می‌دهند. یکی از مشکلات رایجی که می‌تواند برای دندان رخ دهد، حساسیت آنها به تغییرات دمایی است. در این مقاله قصد داریم در مورد علت حساسیت دندان به سرما و گرما و روش‌های درمان آن بیشتر توضیح دهیم.
علت حساسیت دندانی چیست؟
یکی از اصلی‌ترین علل حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما از بین رفتن مینای سخت دندان است یا زمانی که لثه‌ها عقب می‌روند. وقتی چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد، لوله‌های میکروسکوپی کوچکی که زیر این لایه قرار دارند، در معرض دید قرار می‌گیرند. وقتی این لوله‌های میکروسکوپی تحت تاثیر تحریکات خاصی مانند تغییرات دمایی قرار می‌گیرند، دردی شدید و کوتاه مانند تیر کشیدن ایجاد می‌شود. حساسیت دندان به سرما و گرما می‌تواند در اثر خوردن و آشامیدن غذاهای خیلی داغ یا سرد ایجاد شود.
اما همیشه علت حساس بودن دندان به سرما و گرما چنین نیست. گاهی حتی ترک در سطح مینای دندان نیز می‌تواند منجر به بروز این اتفاق شود. در اثر ترک مینا، هرگونه تغییرات دمایی منجر به انبساط و انقباض دندان و در نتیجه درد می‌شود. در ادامه بیشتر در مورد درمان حساسیت و دندان درد در این شرایط توضیح خواهیم داد.
چرا مینای دندان ترک خورده یا عقب می‌رود؟
قبل از آنکه بگوییم چطور می‌توانید از وقوع این اتفاق جلوگیری کرده یا آن را درمان کنید، باید بدانید چرا مینای دندان دچار تغییر می‌شود. این اتفاق می‌تواند به عنوان یک ناراحتی جزئی مستقل یا یک نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر رخ دهد. از اصلی‌ترین دلایل این بیماری‌ها و مشکلات جدی‌تر می‌تواند به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد حفره در دندان
- پوسیدگی دندان (در این مقاله بخوانید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان چه بخوریم)
- آسیب دندان، مانند شکستگی
- دندان قروچه
- انواع بیماری لثه
- عقب رفتن لثه
- استفاده از محصولات مراقبت از دندان با ترکیبات خشن مانند خمیر دندان‌ها و دهان شویه‌های حاوی الکل
- برخی از انواع کارهای دندانپزشکی، مانند روکش و پر کردن
- مصرف بیش از حد غذاهای اسیدی
- عفونت دندان
- مسواک زدن شدید و غیراصولی
- استعمال سیگار و سایر محصولات تنباکو
- بهداشت ضعیف دندان
علت حساسیت دندان پر شده به سرما و گرما؟
پر کردن دندان نیز می‌تواند خود یکی از دلایل حساسیت دندان به سرما و گرما شود. البته اگر پر کردن به صورت اصولی انجام شود حساسيت دندان به سرما بعد از پر كردن در عرض چند روز برطرف می‌شود اما اگر :
- پر کردن یا تاج خیلی عمیق انجام شده باشد
- پوسیدگی به طور کامل برداشته نشده باشد یا حفره به صورت کامل پر نشده باشد
- پرکردگی دندان به دلیل دندان قروچه، سایش یا عقب نشینی لثه شل شود
ممکن است دچار این حساسیت شوید. در این زمانی که حساسیت طولانی و غیر قابل تحمل شود، ممکن است به کشیدن دندان یا عصب کشی نیاز شود.
حساسیت دندان به سرما و گرما بعد از ارتودنسی
اگر تحت درمان ارتودنسی قرار دارید، حساسیت دندان به سرما و گرما غیر معمول نیست. از هر 8 نفری که ارتودنسی می‌کند، 1 نفر دچار حساسیت دندانی می‌شود. این حساسیت فقط چند روز طول می‌کشد و عموماً دائمی نیست. در عرض چند روز اول می‌توانید برای درمان و کنترل حساسیت دندان از برخی مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید. اگر بعد از چند هفته از بین نرفت می‌توانید به پزشک مراجعه کنید.
حساسیت دندان ایمپلنت به گرما و سرما
روش‌های ترمیمی مانند ایمپلنت‌های دندانی با لثه‌ها و بافت‌های عصبی سروکار دارند بنابراین ممکن است حساسیت موقتی به سرما و گرما ایجاد شود. همچنین اگر دندان کاشته شده خیلی نزدیک به دندان‌های دیگر قرار داده شده باشد، ممکن است در حین جراحی آسیب یا ضربه وارد شود. اگر این اتفاق بیفتد، معمولاً در یک یا دو هفته از بین می‌رود. به طور کلی اگر این حساسیت طولانی شد، باید با پزشک تماس بگیرید زیرا ممکن است یک مشکل بزرگتر وجود داشته باشد که می‌تواند منجر به درد بیشتر، از دست دادن دندان دیگر یا حتی شکست ایمپلنت شود.
حساسیت دندان به سرما بعد از عصب کشی
اگر بعد از عصب کشی، حساسیت به گرما یا سرما (دما) دارید، به احتمال زیاد یا کانال ریشه به درستی ترمیم نشده است یا کانال‌های عصبی آناتومیک اضافی در داخل دندان وجود دارد. در هر صورت احتمال نیاز به بازسازی مجدد کانال ریشه بسیار زیاد است. اگر حساسیت بعد از چند روز از بین نرفت یا شدید و طولانی مدت شد، یا دردهای تیز دیگری را در اطراف دندان خود تجربه می‌کنید، با دندانپزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی صحبت کنید. به یاد داشته باشید که ناراحتی خفیف یا حساسیت دندان پس از کانال ریشه طبیعی است و می‌توان آن را با مسکن بدون نسخه کنترل کرد.
درمان حساس شدن دندان به سرما و گرما
حساس بودن دندان به سرما و گرما قابل تخفیف و کنترل است. کافی است بسته به شرایط خاصتان یک یا چند مورد از دستورالعمل‌های زیر را امتحان کنید:
تغییر مارک خمیر دندان
همانطور که در بالا توضیح داده شد، گاهی ترکیبات موجود در خمیر دندان می‌توانند علت حساسیت دندان به سرما و گرما باشند که به راحتی با تغییر خمیر دندان قابل کنترل است. خمیر دندان‌های سفیدکننده که لکه‌ها را از مینای دندان پاک کرده یا کمرنگ می‌کنند و خمیر دندان‌های حاوی پیروفسفات سدیم که برای کنترل جرم دندان استفاده می‌شوند، می‌توانند از این خمیر دندان‌های حساسیت زا باشند. خوشبختانه امروزه خمیر دندان‌های ترمیمی برای بهبود بافت مینای دندان وجود دارد که می‌توانید از آنها برای حساسیت دندان استفاده کنید. با این حال حتی اگر به آنها دسترسی ندارید، می‌توانید از خمیر دندان‌های معمولی استفاده کنید.
قبل از اینکه روش‌های درمانی دیگر را امتحان کنید بهتر است درمان خانگی حساسیت دندان به سرما و گرما با تغییر خمیر دندان را امتحان کنید. در این مقاله در مورد ویژگی خمیر دندان استاندارد بیشتر بخوانید.
بهداشت اصولی دندان
یک علت تیر کشیدن دندان با آب سرد یا خوردن غذاهای گرم، انجام اصول بهداشتی دندان مانند مسواک زدن به شیوه‌ای غلط و غیر اصولی ست. مسواک زدن شدید و نادرست می‌تواند مینای دندان را حساس کرده یا از بین ببرد. سعی کنید از مسواک‌های با شت نرم استفاده کنید. مسواکی که بیش از حد استفاده شده و موهای برس آن دفرمه شده‌اند می‌تواند منجر به آسیب به مینای دندان شود.
تغییر شیوه تغذیه
ساده‌ترین راه برای آنکه چگونه حساسیت دندان را از بین ببریم تغییر رژیم غذایی ست. بهتر است مصرف غذاهای حساسیت زا را به حداقل کاهش دهید. غذاهای اسیدی مانند نوشابه، غذاهای پرادویه مانند انواع سس و اسنک یا میوه‌هایی مانند گوجه فرنگی، پرتقال و لیمو می‌تواند حساسیت دندان به گرما و سرما را افزایش دهند. همچنین خوردن غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم را محدود کرده اجازه دهید دمای غذای معتدل شود.
درمانهای خانگی
چندین درمان خانگی برای تسکین حساسیت دندان به سرما و گرما توصیه می‌شود که به شرح زیراند:
- شستشو با آب نمک
- شستشو با پراکسید هیدروژن (رقیق شده در آب گرم)
- قرقره با عسل و آب گرم
- مالش با زردچوبه
- قرقره چای سبز
- ژل کپسایسین یا دهانشویه
- استفاده از عصاره وانیل
همچنین یک مطالعه در سال 2013 نشان می‌دهد که حساسیت زدایی به کمک دهانشویه‌های بدون نسخه (OTC) و خمیر دندان‌های حاوی آرژنین می‌تواند به کاهش حساسیت دندان کمک کند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن نیز می‌توانند به عنوان قرص برای حساسیت دندان درد را تسکین دهند. به دلیل خاصیت اعتیادآور داروهای مخدری توصیه می‌شود از مصرفشان خودداری کنید.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
حساسیت دندان به سرما و گرما نباید طولانی باشد و انتظار می‌رود در عرض چند روز از بین برود. اما اگر دندانی بیش از سه یا چهار روز به شدت حساس است و به اندک دمای سرد و گرم واکنش نشان می‌دهد، وقت آن است که به دندانپزشک مراجعه کنید. زیرا این حساسیت می‌تواند نشانه‌ای از وجود حفره یا دندان عفونی باشد. به دندانپزشک بگویید که درد از چه زمانی شروع شده و شدت درد را توصیف کنید.
اگر تشخیص داده شود که دندان‌های حساسی دارید، دندانپزشک می‌تواند یک گزینه درمانی مانند درمانهای داخل مطب (استفاده از یک عامل حساسیت‌زدا یا یک پوشش محافظ روی دندان‌ها) و محصولاتی را برای استفاده شخصی در خانه تجویز کند. اگر حساسیت دندان شما شدید و مداوم شد و با این روش‌ها قابل درمان نبود، دندانپزشک ممکن است عصب کشی را توصیه کند.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.