سرماخوردگی در بارداری | درمان و داروهای مجاز

سرماخوردگی در بارداری و آنفولانزا در بارداری شایع‌ترین بیماری عفونی تنفسی است که افراد در بارداری به آن دچار می‌شوند. اما چه باید کرد وقتی در بارداری علائم آن در خود احساس می‌کنیم برای درمان آن چه کنیم؟ آیا می‌توانیم از هر دارویی بدون مشورت با پزشک استفاده کنیم؟ آیا می‌توان از انواع جوشانده سرماخوردگی در بارداری استفاده کرد؟ و سوال‌هایی مشابه این که قرار است در مقاله پیش‌رو به آن پاسخ داده شود.

در صورت مشاهده علائم سرماخوردگی در بارداری باید چکار کرد؟

سرماخوردگی یک بیماری ویروسی واگیردار است که سالانه میلیون‌ها نفر آن را برای یک یا چند مرتبه تجربه می‌کنند. در طول بارداری نیز به علت ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن به نسبت شرایط غیربارداری، افراد با احتمال بیشتری به سرماخوردگی دچار می‌شوند. بسیاری از زنان باردار وقتی علائم سرماخوردگی را در خود احساس می‌کنند، این تصور را دارند که می‌توان از داروهای معمولی که نیاز به نسخه پزشک ندارد برای بهبود این علائم استفاده کنند، اما باید گفت این یک تصور کاملا غلط و اشتباه است.

بارداری حساس‌ترین دوران زندگی یک زن است، دچار شدن به انواع بیماری‌ها در بارداری و مصرف داروهای مختلف حساسیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند. چرا که هر چیزی که توسط مادر مصرف شود، تنها بر روی بدن او تاثیر نمی‌گذارد بلکه از جفت نیز رد شده و به جنین نیز منتقل می‌شود و می‌تواند برای جنین مضر باشد. پس باید دانست مادر باردار اجازه مصرف هیچ دارویی را بدون مشاوره با پزشک ندارد و بهتر است از انواع درمانهای خانگی مانند سوپ برای سرماخوردگی استفاده کنید.

هرگاه نشانه‌های سرماخوردگی در بارداری احساس کردید به پزشک مراجعه کنید، چرا که بیماری‌های تنفسی دیگر مثل آنفولانزا و عفونت حلق و ریه نیز می‌توانند علائم مشابه با سرماخوردگی داشته باشند که هر یک نیاز به درمان‌های متفاوتی دارند. پزشک با معاینه می‌تواند نوع بیماری شما را تشخیص داده و درمان‌های لازم را انجام دهد. 

فراموش نکنید که حتما به پزشک در مورد باردار بودن خود و سن دقیق بارداریتان اطلاع دهید تا پزشک داروها را طبق شرایط و سن بارداری شما تجویز نماید.

مقاله علائم زونا در بارداری و روش‌های درمان آن را مطالعه کنید.

درمان سرماخوردگی در بارداری و داروهای مجاز

باید دانست تنها می‌توان علائم ناشی از سرماخوردگی را درمان کرد و دارویی برای از بین بردن خود ویروس سرماخوردگی وجود ندارد. بهترین درمان برای بهبود این بیماری استراحت است. چرا که با استراحت بدن بدون انجام کار دیگری به مبارزه با بیماری می‌پردازد. مهم‌ترین علامت‌های سرماخوردگی که نیاز به درمان دارند تب و سرفه‌های شدید هستند. تب به خصوص در سه ماهه نخست بارداری برای جنین خطرناک است و می‌تواند خطر وقوع نقایص عصبی در جنین (مثل باز ماندن ستون فقرات یا جمجمه) را افزایش دهد. همچنین سرفه‌های شدید نیز می‌تواند خطر زایمان زودرس را به همراه داشته باشد. به همین خاطر مراجعه سریع فرد به پزشک برای درمان هرچه زودتر این علائم و پیشگیری از بروز خطرهای نام برده اهمیت دارد.

1. داروهای مجاز سرماخوردگی در بارداری

داروهای سرماخوردگی بر حسب سن بارداری و شدت علائم فرد تجویز می‌گردند. همانند کنترل علائم سرماخوردگی نوزاد پزشک کم خطر ترین داروها را در دوران بارداری تجویز می‌کند(مثل مسکن در بارداری ، آنتی بیوتیک در بارداری و شربت‌های سینه کم خطر). پس لطفا سرخود دارویی برای درمان سرماخوردگی مصرف نکنید. چرا که مصرف ساده‌ترین داروها نیز خطر آفرین است مثلا استامینوفن که به عنوان تب بر و ضد درد از آن در بارداری استفاده می‌شود اگر به صورت روتین در هر درد خفیفی بخواهد مصرف شود، خطر اختلالات تکاملی مانند بیش فعالی را در جنین افزایش می‌دهد! یا مصرف قرص ایبوبروفن می‌تواند خطر وقوع نقایص جنینی را به همراه داشته باشد.   

2. مصرف قرص سرماخوردگی در بارداری 

قرص‌های سرماخوردگی بزرگسالان که با اسامی مختلفی چون: Adult Cold ادالت کولد، Cold Stope کلد استاپ، Corizan کوریزان و غیره در بازار موجود هستند، مجموعه ای از چند دارو(ضد درد، ضد احتقان و آنتی هیستامین) می‌باشند که علائم ناشی از سرماخوردگی را کنترل می‌کنند. عموما ترکیب ضد احتقان و ضد درد موجود در این قرص ها برای جنین خطرناک هستند و به همین خاطر است که مصرف قرص‌های سرماخوردگی در دوران بارداری و به خصوص در سه ماهه نخست به مادران توصیه نمی گردد.

3. درمان سرماخوردگی در بارداری با داروهای گیاهی

 تاثیرات استفاده از داروهای طب سنتی مثل جوشانده‌های گیاهی در طول بارداری به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است، چرا که تحقیق کردن بر روی عوارض ترکیبات شیمیایی یا گیاهی بر روی زنان باردار پیچیده و غیراخلاقی است. زیرا برای مثال نمی‌توان به یک مادر باردار داروی گیاهی را برای استفاده بدهیم تا ببینیم آیا آن دارو بر روی بارداری عوارضی دارد یا نه و یا باعث وقوع نقص جنینی بعد از تولد و یا مشکلات دیگر سلامتی در سال‌های پس از تولد در فرد می گردد یا خیر!

 پس از آنجایی که اطلاعات کاملی در مورد سلامت این روش‌های درمانی در دسترس نیست، استفاده از داروهای طب سنتی و درمان‌های گیاهی برای درمان علائم سرماخوردگی در بارداری به فرد توصیه نمی گردد.

4. درمان‌های خانگی سرماخوردگی در بارداری

• حتما از حجم فعالیت‌های خود کم کنید و بیشتر استراحت داشته باشد و به میزان کافی بخوابید. 
• از مایعات به خصوص مایعات گرم مثل شیر، انواع سوپ برای سرماخوردگی و گلودرد، چای بیشتر استفاده کنید. مصرف بیشتر مایعات از کم آب شدن بدن در زمان مبارزه با عفونت جلوگیری می‌کند و به دفع سریعتر ویروس کمک می‌کند. همچنین سعی کنید از آب میوه های طبیعی مثل مرکبات بیشتر استفاده نمایید.
• بخور آب گرم بگیرید. می‌توان به این منظور از دستگاه بخور نیز استفاده کرد. بخور آب گرم به تسکین دردهای ناحیه پیشانی و صورت و همچنین تنفس بهتر فرد کمک می‌کند. 
• هوای خانه را مرطوب نگه دارید. خشک بودن هوا باعث ایجاد سرفه‌های خشک و سخت می‌گردد.
• برای تسکین دردهای گلو از قرقره محلول آب ولرم و نمک در سه نوبت در روز استفاده کنید. همچنین می‌توان از قطره ی بینی سدیم کلرید برای باز کردن راه بینی استفاده کرد.
• مکمل‌های بارداری را ادامه بدهید. مصرف مکمل‌ و ویتامین‌ها مثل ویتامین c در بارداری به درمان بهتر سرماخوردگی کمک می‌کنند.

 ابتلا به سرماخوردگی در ماه‌های مختلف بارداری

ابتلا به هر بیماری در سه ماهه اول بارداری و روزهای پیش از زایمان اهمیت بیشتری نسبت به سایر ماه‌های بارداری دارد. چرا که در سه ماهه اول، اندام‌ها و ارگان‌های جنین در حال تشکیل هستند و در روزهای پیش از تولد احتمال انتقال عفونت‌ها به جنین در هنگام زایمان بالاست. درمان به موقع عفونت‌ها مثل سرماخوردگی در اوایل بارداری خطر بروز مشکلات جنینی را کاهش می‌دهد و در نیمه دوم بارداری مانع از افزایش احتمال زایمان زودرس می‌گردد.

در مجموع بعد از بروز علائم سرماخوردگی در بارداری از هیچ داروی شیمیایی و گیاهی سرخود برای درمان استفاده نکنید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید تا با تشخیص شدت بیماری داروی مناسب سن و وضعیت بارداری شما تجویز گردد.