حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری، علت و درمان آن
اگر از هر کسی تنها یک نشانه در مورد بارداری بپرسند، قطعاً آنها به حالت تهوع در بارداری اشاره خواهند کرد. تهوع بارداری یکی از اصلی‌ترین و علائم اولیه بارداری است. در واقع بسیاری از افراد از این نشانه متوجه بارداری خود شده‌اند. این موضوع به همان اندازه که می‌توان نشان از خبر خوبی باشد می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی در زنان باردار نیز شود. حالت تهوع در این دوران به دو دسته حالت تهوع صبحگاهی و حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری تقسیم می‌شود. در این مقاله قصد داریم درباره‌ی مورد دوم بیشتر توضیح دهیم و ببینیم علت آن چیست و چطور می‌توان از آن جلوگیری کرد.
علت حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری
علت اصلی حالت تهوع در دوران بارداری تغییر در سطوح هورمونی است که باعث بروز تغییراتی در سیستم گوارشی زنان می‌شود. بر این اساس غذایی که در دوران بارداری می‌خورید مدت بیشتری در روده‌ی کوچک می‌ماند. در حقیقت دلایل زیر می‌تواند منجر به بروز حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری شود:
- افزایش سطح استروژن: یکی از هورمون‌های بارداری استروژن است که بعد از بارداری افزایش می‌یابد و می‌تواند باعث تهوع کوتاه مدت، نفخ و استفراغ یا ترکیبی از هر سه شود.
- افزایش سطح گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG). هورمون hCG که همان هورمونی ست که برای تشخیص بارداری اندازه‌گیری می‌شود به حفظ پوشش رحمی در این دوران برای رشد جنین کمک می‌کند و افزایش آن می‌تواند عامل تهوع صبحگاهی شود.
- افزایش سطح پروژسترون: یکی دیگر از هورمون‌هایی که بعد از بارداری افزایش می‌یابد پروژسترون است که می‌تواند اسفنکترهای مری را شل کند و باعث تهوع و سوزش سر دل شود.
- کمبود بعضی از ویتامین‌ها مانند ویتامین B6 نیز در حالت تهوع هنگام غذا خوردن در بارداری نقش داشته باشند.
- حس بویایی بیش از حد فعال در زنان باردار نیز می‌تواند منجر به سردرد و حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری شود.
- رفلاکس معده به مری (GER)
- هضم کمتر کارآمد زیرا هورمون های بارداری باعث شل شدن ماهیچه‌های دستگاه گوارش می‌شود
- خستگی و یا استرس
- خوردن بیش از حد خوراکی‌ها یا خوردن غذاهای پرچرب، که باعث بدتر شدن معده نا آرام می‌شوند.
زمان وقوع حالت تهوع
چه زمانی حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری را تجربه خواهید کرد؟ به عنوان یک نکته‌ی مهم باید بدانید که برخی از زنان به هیچ عنوان حالت تهوع را تجربه نمی‌کنند. اما برخی دیگر می‌توانند از بعد از هفته‌ی ششم بارداری زمانی که تخمک بارور شده به رحم می‌چسبد این احساس را تجربه کنند. بعضی می‌توانند حتی زودتر و در هفته‌ی چهارم این احساس را داشته باشند. در بعضی زنان حالت تهوع با اسهال و تکرار ادرار نیز همراه است. بسیاری از زنان که انتظار بارداری را دارند به دنبال این نشانه می‌گردند حال آنکه بارداری تنها دلیل حالت تهوع نیست و می‌تواند ناشی از مشکلات معده یا حتی خوردن غذاهای فاسد باشد و بنابراین باید تست بارداری دهید. حالت تهوع بارداری معمولاً مربوط به سه ماهه اول بارداری ست و انتظار می‌رود بعد از این دوران کاهش پیدا کرده یا به طور کامل قطع شود.
چه زمانی حالت تهوع بیشتر است؟
در حالی که بیشتر زنان حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری را تجربه می‌کنند در شرایط زیر این مشکل می‌تواند شدیدتر شود:
- بارداری دو قلو
- ابتلا به بیماری‌های قبلی
- ابتلا به بیماری‌های حرکتی
- داشتن سابقه‌ی میگرن
- سابقه تهوع صبحگاهی در خانواده
- اولین بارداری شما باشد
- دچار اضافه وزن باشید
درمان حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری
سوال مهم این است که چطور می‌توان این مشکل را دربارداری درمان کرد یا کاهش داد:
- لیمو: اگر به دنبال این هستید که یک ماده‌ی بی‌خطر و ضد تهوع را امتحان کنید؛ کافی است چند برش لیمو را در آب داغ ریخته و آن را بین وعده‌های غذایی خود مصرف کنید.
- نعنا: بوییدن نعنا می‌تواند به کاهش حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری کمک کند. بنابراین می‌توانید کمی از روغن آن را به لباس خود بمالید.
- ویتامین های دوران بارداری خود را زمانی که معده تان آرام شد و در صورت امکان بعد از غذا مصرف کنید
- مصرف مایعات کافی، پیاده‌روی در هوای تازه، شستن دهان بعد از تغذیه و کارهایی از این دست به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند. همچنین باعث بهبود خلق و خوی شما در این دوران می‌شود.
- آدامس‌های بدون قند بجوید. آدامس جویدن به عنوان بهترین درمان خانگی حالت تهوع بعد از غذا شناخته می‌شود.
- وعده‌های غذایی بیشتر اما با خجم کمتر داشته باشید. معده بسیار پر احتمالا حالت تهوع و سوزش سر دل را بدتر می‌کند، بنابراین شش وعده غذایی کوچک یا سه وعده غذایی متوسط و دو میان وعده را هدف قرار دهید.
- خود را به خوردن مجبور نکنید. اگر تهوع دارید می‌توانید یک غذای بسیار سبک بخورید یا یک وعده را نخورید.
- از غذاهای روان مانند انواع سوپ و اسموتی استفاده کنید زیرا تحملشان برای معده آسانتر است. همچنین دیگر نیاز نیست بپرسید برای هیدراته نگه داشتن بدن در این شرایط چه بخوریم.
- از بوها و طعم‌های تند دوری کنید.
- قبل از رفتن به رختخواب میان وعده بخورید. ترکیبی از پروتئین و کربوهیدرات‌های پیچیده (مانند پنیر سخت روی کراکر غلات کامل) را در نظر بگیرید تا معده‌تان چیزی برای پردازش در طول شب داشته باشد.
- فعالیت‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن یا یوگا را در اولویت قرار دهید، زیرا استرس و خستگی هر دو حالت تهوع را بدتر می‌کنند.
- طب سوزنی را در نظر بگیرید. برخی از مطالعات از استفاده از طب سوزنی برای کاهش حالت تهوع صبحگاهی حمایت می‌کنند در حالی که برخی دیگر هیچ تاثیری پیدا نکرده اند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری مانند ویار بارداری یک روند رایج در این دوران است که باید سپری شود. با این حال وضعیتی به نام استفراع شدید باروری وجود دارد که دو درصد از زن‌ها به آن دچار می‌شوند. این عراضه شامل علائم استفراغ شدید و مداوم است و وضعیتی است که سلامت شما و کودکتان را به خطر می‌اندازد.
اگر نمی‌توانید غذاها یا مایعات را در معده‌ی خود نگه دارید و بعد از غذا خوردن، حالت تهوع مداوم دارید، خستگی و کاهش وزن دارید، اینها نشانه‌هایی هستند که ممکن است به استفراغ بیش از حد مبتلا شده باشید. اگر هر یک از این علائم را دارید، برای مشاوره بیشتر با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است برای درمان کم آبی بدن نیاز به بستری شدن داشته باشید.
درمان‌های دارویی برای حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری
هنگامی که درمان‌های خانگی برای حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری جواب ندهد از درمان‌های دارویی استفاده می‌شود بعضی از معروفترین داروها برای درمان این عارضه به شرح زیراند:
- پیریدوکسین: پیریدوکسین یا همان ویتامین B6 اولین گزینه برای درمان حالت تهوع در این دوران استفاده می‌شود.
- ترکیب دوکسیلامین با پیریدوکسین
- متوکلوپرامید: از داروهای دسته‌ی A
- اندانسترون: مصرف این دارو در سه ماهه اول بارداری ممنوع است و به عنوان عوارض جانبی منجر به یبوست و نفخ می‌شود.
- میرتازاپین: که کاربرد اصلی آن برای درمان افسردگی ست.
- کورتیکواستروئیدها: مصرف این دارو در 10 هفته اول بارداری به دلیل ارتباط احتمالی با شکاف لب و کام ممنوع است.
درمان‌های کمکی دیگری نیز برای اثرات جانبی این حالت تهوع مانند رفلاکس اسید، سوزش سر دل و نفخ انجام می‌شوند. می‌توانید با خیال راحت از آنتی اسیدهای مبتنی بر کلسیم استفاده کنید. درمان‌های دیگر شامل مهارکننده‌های پمپ پروتون و مسدودکننده‌های H2 است که هر دو میزان اسید تولید شده در معده را کاهش می‌دهند. زنانی که از استفراغ طولانی مدت رنج می‌برند ممکن است در معرض خطر کمبود تیامین یا ویتامین B1 باشند بنابراین مکمل تیامین ممکن است توسط ارائه دهنده مراقبت شما توصیه شود.
آیا می‌توان از حالت تهوع بعد از خوردن غذا در بارداری جلوگیری کرد؟
متأسفانه برای بسیاری از زنانی که در سه ماهه اول بارداری خود را به تعویق می‌اندازند، نمی‌توان به طور کامل از حالت تهوع بعد از غذا خوردن در دوران بارداری جلوگیری کرد. با این حال، ممکن است بتوانید شدت و فراوانی علائم را با توجه به هر چیزی که به طور مداوم باعث تهوع شما می‌شود کاهش دهید - غذاهای تند، بوهای تند، خستگی، غذاهای شیرین/چرب - و اجتناب از این محرک ها در صورت امکان. همچنین سعی کنید از خوردن وعده‌های غذایی بزرگ که اغلب حالت تهوع را بدتر می‌کند، خودداری کنید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.