علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب برای بسیاری از و پدر و مادرها سوال است. به طور کلی پدیده عرق کردن در نوزادان و کودکان، پدیده‌ای متداول و طبیعی است. بدن کودک و نوزاد نیز همانند بدن یک انسان بالغ نسبت به محرک‌های خاصی واکنشی با عرق کردن نشان می‌دهد. این واکنش در بیشتر موارد طبیعی و نرمال است. چنانچه عرق کردن نوزاد و کودک بیشتر از حد و اندازه طبیعی باشد و شدت غیر معمولی داشته باشد، نیاز به پیگیری‌های پزشکی دارد.البته باید از بهترین نحوه خواباندن نوزاد تازه متولد شده هم آگاهی داشته باشید تا وضعیت خوابیدن او منجر به عرق کردن نشود. 

عرق کردن سر کودک در خواب چه دلایلی می‌تواند داشته باشد؟

علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب متغیر است. تنظیم دمای بدن یکی از کارهایی است که سیستم اعجاب انگیز بدن از همان اوایل نوزادی و کودکی انجام می‌دهد. سیستم بدن می‌داند بهترین دما برای بدن چیست. بنابراین اگر دمای بدن به هر علتی کاهش یا افزایش پیدا کند، به طور طبیعی واکنش نشان می‌دهد. واکنش بدن در هنگام افزایش دما، عرق کردن است. زمانی که بدن عرق می‌کند به این معنی است که برای سرد و خنک کردن تلاش و تقلا می‌کند و همین تلاش منجر به فعالیت غدد عرق می‌شوند. بنابراین عرق کردن سر کودک در خواب یک پدیده کاملا طبیعی می‌تواند باشد که در واکنش به فاکتورهای محیطی رخ می‌دهد. 

گرچه بدن کودک هنوز نابالغ است و به طور کامل رشد نیافته است، اما هر لحظه چیز تازه‌ای یاد می‌گیرد. بدن نوزاد یاد می‌گیرد که دمای خود را تنظیم کند. با توجه به اینکه معمولا نوزادان بیشتر از حد لازم لباس به تن دارند و به همین دلیل احساس گرمای بیشتری می‌کنند، عرق کردن آنها عجیب و غیر معمول نیست. در واقع آنها برای حل این مشکل کاری نمی‌توانند بکنند جز اینکه عرق کنند. 

باید بدانید عرق کردن نوزاد بیشتر در نواحی دست، پیشانی و سر به این علت است که در این مناطق غدد عرق بیشتری وجود دارد. به طور کلی عرق کردن نشان دهنده یک سیستم بدن سالم و سلامت است. 

علت عرق کردن کودکان چیست؟

1. گریه کردن و تقلای زیادی زدن

گریه کردن یکی از کارهای سخت برای نوزادان و کودکان است که انرژی زیادی از آنها می‌گیرد و منجر به عرق کردن آنها می‌شود. اگر نوزاد چه در حالت خواب آلودگی و چه در حالت بیداری به مدت طولانی گریه کند، یکی از واکنش‌های طبیعی بدن آنها عرق کردن خواهد بود. با آرام شدن کودک، عرق کردن نیز خاتمه پیدا می‌کند.  

2. بیش از اندازه لباس پوشاندن 

یک علت عرق کردن کودکان در خواب می‌‌تواند مربوط به پوشش آنها باشد. بنابراین به لباس‌های نوزاد در چند هفتۀ اول پس از تولد حتما توجه کنید بیشتر والدین از سر دلسوزی چندین لایه لباس تن نوزاد خود می‌کنند و در عین حال از پتو نیز در هنگام خواب برای نوزاد خود استفاده می‌کنند. آنها این کار را می‌کنند تا مطمئن شوند کودک احساس سرما ندارد، اما چنین کاری باعث بیش از اندازه گرم شدن کودک و نوزاد می‌شود و کودک احساس ناراحتی می‌کند و در واکنش به این وضعیت عرق می‌کند. در این وضعیت فقط سر کودک نیست که عرق می‌کند، بلکه گردن او و حتی کف دست‌ها نیز عرق می‌کنند.

3. خواب عمیق

نوزادان بیشتر ساعات زندگی خود را می‌خوابند. گرچه خواب آنها در چرخه‌های زمانی کوتاه مدت است و معمولا سه تا چهار ساعت در هر وعده طول می‌کشد. علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب می‌تواند به همین موضوع نیز مربوط باشد. کودکان و نوزادان در هنگام خواب تحرک دارند و به جهات مختلفی حرکت می‌کنند. بعضی از کودکان در خواب عمیق به شدت عرق می‌کنند و وقتی بیدار می‌شوند با عرق بیدار می‌شوند. این اتفاق کاملا طبیعی است و معمولا نشان دهنده موضوع مهمی نیست.

4. سرماخوردگی، تب یا عفونت

علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب یا به طور کلی علت عرق کردن کودکان در خواب می‌تواند ناشی از علائم سرماخوردگی نوزاد، تب یا عفونت هم باشد. اگر کودک شما قبلا به این شکل عرق نمی‌کرد و به تازگی بدن او عرق می‌کند، احتمالا این اتفاق واکنشی در مقابل سرماخوردگی، تب یا عفونت است. به طور کلی عرق بعد از تب در کودکان بسیار شایع است. پس به کمک دماسنج یا تب سنج، دمای بدن کودک را چک کنید. برای انجام هر اقدام پزشکی در این شرایط ابتدا به سن کودک توجه کنید و حتما با پزشک نیز مشورت کنید. 

5. مکث در تنفس

گرچه مکث در تنفس یک بیماری نادر است، اما به هر حال به عنوان علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب و علت عرق کردن کودکان در خواب مطرح است. در این بیماری بین هر وعده تنفس در خواب حدود 20 ثانیه وقفه ایجاد می‌شود. این بیماری در کودکان بسیار نادر است، اما غیر ممکن نیست. خصوصا در ماه‌های اولیه پس از تولد. علائم این بیماری خُرپف کردن یا خُرخُر کردن در هنگام خواب، نفس نفس زدن یا نفس بریدن داشتن و با دهان باز خوابیدن است. این بیماری ریسک فاکتوری برای سندرم مرگ ناگهانی کودکان نیست و معمولا حل شدنی است و مشکل خاصی نیست. 

6. Hyperhidrosis  در کودکان

Hyperhidrosis  وضعیتی است که منجر به عرق کردن شدید می‌شود، حتی در شرایطی که دما پایین و خنک است. این عارضه ممکن است برای هر قسمتی از بدن اتفاق بیفتد. مثلا دست‌ها، زیر بغل یا پیشانی. گاهی علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب این موضوع است. البته نوعی Hyperhidrosis  نیز وجود دارد که مناطق بیشتری از بدن را درگیر می‌کند. این نوع از Hyperhidrosis   نادر است و البته خیلی جدی هم نیست. Hyperhidrosis  می‌تواند در خواب یا در بیداری اتفاق بیفتد. یک موقعیت جدی و وخیم می‌تواند علت بروز این عارضه باشد. 

7. بیماری‌های قلبی ارثی

کودکان و نوزادانی که از بیماری‌های قلبی مادرزادی یا ارثی رنج می‌برند، تقریبا همیشه عرق می‌کنند. زیرا بدن آنها برای جبران و رفع اختلال موجود بیشتر و سخت‌تر کار می‌کند و خون را به بدن پمپاژ می‌کند. کودکانی که این مشکل را دارند، معمولا در هنگام تغذیه نیز مشکل دارند و به شدت عرق می‌کنند. 

چگونه مشکل عرق کردن کودکان در خواب را حل کنیم؟

• ریشه مشکل را بیابید

اگر کودکتان گریه می‌کند و با گریه از خواب بیدار شده است و عرق هم کرده است، مهمترین کاری که برای راحتی و رفاه او باید انجام دهید این است که ریشه مشکل را بیابید و کمکش کنید. شاید لباس زیاد، پتو سنگین و یا سیستم گرمایشی با درجه زیاد و مواردی اینچنینی علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب باشد. مناسب ترین لباس نوزاد را از روی جدول سایز لباس نوزاد انتخاب کنید.

• دمای اتاق را تنظیم کنید

برای رفع عرق کردن سر کودک در خواب به دمای اتاق توجه کنید. دمای مناسب اتاق خواب کودک را بر اساس فصل، سن کودک و پوششی که برای او انتخاب کرده‌اید، تنظیم کنید. برای این کار می‌توانید از دماسنج استفاده کنید. توجه به دما بخشی از شرایط ایمنی مناسب برای اتاق نوزاد است. 

• لباس‌های اضافه را از تن کودک جدا کنید

اگر خودتان احساس گرما می‌کنید، احتمالا کودک شما نیز همین احساس را دارد. لباس‌های سبک و نخی برای کودک  خود انتخاب کنید. تعدادی از لباس‌هایی را که تن او کردید، در بیاورید. در عوض از پتوی مناسب به عنوان روانداز کودک استفاده کنید. 

• به نشانه‌های تب توجه کنید

اگر دمای مناسب اتاق خواب نوزاد در زمستان و تابستان را تنظیم کرده‌اید و لباس‌های اضافه او را نیز در آورده‌اید، اما هنوز کودک شما عرق می‌کند، ممکن است تب داشته باشد. اگر کودک تب دارد، بر اساس  سن او اقدامات پزشکی لازم را انجام دهید. در عین حال به علائم زیر نیز توجه کنید:

• مکث طولانی در بین هر تنفس در هنگام خواب
• وزن نگرفتن نوزاد
• مشکل در غذا خوردن
• خس خس کردن یا خُرخُر کردن در هنگام خواب
• ساییدن دندان

کلام آخر

علت عرق كردن سر نوزاد هنگام خواب معمولا خیلی جدی و وخیم نیست. در صورتی که مشکل عرق کردن نوزاد با انجام اقدامات اولیه و ساده که یادآوری کردیم، حل نشد؛ از یک پزشک کمک بگیرید و سیستم سلامتی کودک را بررسی کنید. در عین حال به سخت آروغ زدن نوزاد هم توجه کنید و این مشکل را با اقدامات مناسب حل کنید.