احساس خستگی شدید در بارداری و علت آن

احساس خستگی شدید در بارداری به خصوص در سه ماهه اول و سوم، کاملا طبیعی بوده و از عوارض جسمی بارداری می‌باشد. خستگی در سه ماهه دوم بارداری نیز ممکن است اتفاق بیفتد اما شیوع آن کمتر است. بسیاری از مادران به دلیل تغییرات هورمونی بدن، با خستگی و خواب آلودگی در هفته های اول بارداری مواجه می‌شوند. از طرفی خستگی در ماه آخر بارداری یا به عبارت بهتر در سه ماهه سوم بارداری نیز، به دلیل افزایش وزن و بزرگ شدن شکم شما، کاملا طبیعی و قابل پیش بینی است. برخی از مادران حتی ممکن است با ضعف و بی حالی در ماه‌های آخر بخصوص ماه نهم بارداری مواجه شوند.  

علت احساس خستگی شدید در بارداری چیست؟

خستگی یکی از عوارض بارداری نسبتا شایع است. بعضی از خانم‌ها ممکن است در تمام دوران بارداری احساس خستگی کنند‌، در حالی که برخی دیگر ممکن است به ندرت احساس خستگی کنند یا حتی هرگز آن را تجربه نکنند (اگرچه بعید است!). به طور کلی، تغییرات جسمی و عاطفی که باعث احساس خستگی شدید در بارداری می‌شوند، عبارتند از:

1. افزایش سطح استروژن و پروژسترون 
2. کاهش فشار خون و قند خون
3. افزایش جریان خون
4. اختلالات خواب
5. مشکلات گوارشی
6. بیماری صبحگاهی
7. استرس و اضطراب
8. تکرر ادرار در بارداری
9. سوزش سردل
10. درد کمر، لگن و شکم

در ادامه به دلایل خستگی در بارداری در سه دوره مختلف حاملگی اشاره شده است.

علت خستگی در بارداری در سه ماهه اول

احساس خستگی در هفته اول بارداری به دلیل لانه گزینی جنین در دیواره رحم اتفاق می‌افتد. پس از آن، خستگی و خواب الودگی در هفته های اول بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بدن، به ویژه افزایش سطح پروژسترون، ادامه پیدا می‌کند. بدن شما در این ماهها برای انتقال مواد مغذی به کودک در حال رشد‌، خون بیشتری تولید می‌کند. از طرفی سطح قند و فشار خون شما نیز در این ماهها افت می‌کند که این باعث بی حالی در اوایل بارداری می‌شود.

علاوه بر تغییرات جسمانی که در بدن شما اتفاق می افتد، تغییرات روحی-روانی نیز می‌تواند در کاهش انرژی و ایجاد خستگی در بارداری نقش داشته باشد. حاملگی شما چه برنامه‌ریزی‌شده باشد و چه برنامه‌ریزی‌نشده‌، ممکن است شما وقتی به مادر شدن و سلامتی کودک خود و آینده او فکر می‌کنید، دچار اضطراب شوید و سطح انرژیتان افت کند. درک این نکته برای مادران باردار بسیار لازم است که احساسات آن‌ها در دوران بارداری، در وضعیت جسمانی آنها تاثیر می‌گذارد و همه این موارد، بخشی طبیعی از فرایند بارداری شما هستند.

علت خستگی در بارداری در سه ماهه دوم

سطح انرژی در بدن اکثر خانم‌ها در طول سه ماهه دوم بارداری، افزایش می‌یابد؛ به همین دلیل خستگی در سه ماهه دوم بارداری شایع نیست. به همین دلیل معمولا به سه ماهه دوم بارداری، ماه عسل بارداری نیز گفته می‌شود. به خانم‌های باردار توصیه ‌می‌شود که از این مرحله از دوران بارداری خود، برای انجام کارهای مهم و عقب افتاده خود استفاده ‌کنند‌، زیرا معمولا خستگی در بارداری دوباره در سه ماهه سوم، به سراغ شما خواهد آمد. البته بعضی از زنان ممکن است بدشانس باشند و خستگی در سه ماهه دوم بارداری را نیز تجربه کنند. 

علت خستگی در بارداری در سه ماهه سوم

در ماه‌های آخر به احتمال زیاد دوباره احساس خستگی در بارداری به سراغ شما خواهد آمد؛ به خصوص خستگی و بی حالی در ماه نهم بارداری بسیار شایع است. در این ماه‌ها شما وزن اضافی کودک را تحمل خواهید کرد‌. بعلاوه، شاید به دلیل بزرگ شدن شکمتان، در خوابیدن مشکل داشته باشید. همچنین تشدید برخی از عوارض بارداری نظیر تکرر ادرار ممکن است نگذارد که در طول شب به راحتی استراحت کنید. علاوه بر این، برخی از مادران زمانی هرچه به اواخر حاملگی خود نزدیک می‌شوند، به دلیل خسته شدن از بارداری دچار بی حوصلگی و کلافگی می‌شوند و سطح انرژیشان افت می‌کند.

راه‌های درمان خستگی در بارداری 

بیشتر استراحت کنید

هر زمانی که احساس خستگی شدید در بارداری به سراغتان آمد، کارهایتان را برای مدتی تعطیل کنید و مقداری استراحت کنید. به ویژه برای درمان ضعف بارداری بهتر است که شب‌ها اندکی زودتر به رختخواب بروید و در طول روز نیز، چند بار چرت‌های کوتاه داشته باشید. همچنین سعی کنید از چند ساعت قبل از خواب، مایعات ننوشید. این کار برای کاهش تعداد دفعاتی که برای رفتن به سرویس بهداشتی باید از خواب برخیزید، سودمند است. به هر حال اگر دچار خواب زیادی هستید میتوانید از انواع داروی گیاهی برای درمان خواب زیاد استفاده کنید.

تغییر سبک زندگی

اگر علت خستگی در بارداری شما این است که فعالیت زیادی دارید، بهتر است با کمک همسرتان برنامه‌ای برای کم شدن فعالیت‌ها بچینید. اگر شاغل هستید، شاید بهتر باشد درخواست کاهش ساعات کاری بدهید و در اولین فرصت ممکن، برای مرخصی بارداری برنامه‌ریزی کنید. برای انجام کارهای خانه نیز از همسرتان، دوستان و خانواده کمک بگیرید. 

از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید 

خوردن وعده‌های غذایی مغذی، می‌تواند سطح انرژی شما را بهبود دهد. اطمینان حاصل کنید که به میزان مورد نیاز روزانه، آهن‌، پروتئین و کالری دریافت می‌کنید. در صورت عدم دریافت مواد مغذی مناسب‌، مسلما احساس خستگی شدید در بارداری به سراغتان خواهد آمد. همچنین نیاز است که به میزان کافی آب دریافت کنید. آبرسانی به بدن، برای درمان ضعف و بی حالی در بارداری لازم است.  

فعالیت بدنی منظم داشته باشید

شاید احساس کنید که برای درمان خستگی شدید در بارداری نیازی به ورزش ندارید و باید فقط استراحت کنید. اما موضوع ورزش کاملا فرق می‌کند. اگر شما روزانه حدود 30 دقیقه پیاده‌روی با سرعت متوسط داشته باشید، سطح انرژی شما به طرز چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. همچنین اگر به دلیل خسته شدن از بارداری ‌، بی حوصله و کلافه شده‌اید، با ورزش کردن هورمون شادی در بدنتان ترشح می‌شود و حس بهتری پیدا می‌کنید. ورزش کردن در بارداری برای اکثر مادران مفید است، مگر اینکه پزشکتان به دلیل پرخطر بودن حاملگی یا هر علت دیگری، شما را از ورزش کردن منع کرده باشد.