از چه سنی می‌توان به کودک آب داد؟

اردیبهشت ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
از چه سنی می‌توان به کودک آب داد

اصول نوشیدن آب و اصول مربوط به نیاز ما به آب برای سلامت کلی و آب‌رسانی به بدن، مواردی هستند که برای نوزادان کاربرد ندارند. این امر ما را به سوالات مهمی سوق می‌دهد: از چه سنی می‌توان به کودک آب داد؟ و علائم کم‌آبی در نوزادان چیست؟ در ادامه به پاسخ این سوالات و نحوه آب دادن به نوزادان پرداخته‌ایم.

از چند ماهگی به نوزاد آب بدهیم؟

بسیاری از والدینی که برای بار اول مادر و پدر شده‌اند می‌پرسند از چه سنی می‌توان به کودک آب داد؟ آن‌ها در مورد آب دادن به فرزند خود، شک و تردید زیادی دارند. لازم است بدانید برخلاف بزرگسالانی که هرروز باید مقدار قابل توجهی آب مصرف کنند، این مورد برای نوزادان متفاوت است. نیاز کودکان به آب با توجه به سن متفاوت است و دادن مقدار زیادی آب به آن‌ها قبل از اینکه بدنشان آماده شود می‌تواند اثرات منفی بر آن‌ها داشته باشد.

تولد تا 4 ماهگی

ایا اب دادن به نوزاد کوچک مثلا اب دادن به نوزاد ۳ ماهه مجاز است؟ آب دادن به نوزاد یک ماهه و حتی دادن آب به نوزاد چهار ماهه ضرورتی ندارد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند به آب اضافی احتیاج ندارند، زیرا شیر مادر به عنوان یک غذای عالی که تمام نیازهای غذایی و مایعات نوزاد مورد نیاز را برآورده می‌کند، در نظر گرفته می‌شود. این به این دلیل است که شیر مادر مایعات مورد نیاز کودک شما را برای تامین آب بدن فراهم می‌کند. به طور خلاصه تا زمانی که به فرزندتان شیر می‌دهید لازم نیست حتی نگران تهیه آب اضافی برای نوزاد تازه متولدشده باشید.

در ارتباط با آب دادن به نوزاد شیر خشکی لازم است بدانید کودکی نیز که شیر خشک مصرف می‌کند نیاز به آب اضافی ندارد. بیشتر شیر خشک‌های نوزادان حاوی دستورالعمل‌های خاصی هستند که در آن لازم است برای رقیق کردن شیر خشک، میزانی از آب به آن اضافه شود. با توجه به همین امر، هنگامی که این دستورالعمل‌ها را رعایت می‌کنید و به سازگاری شیر خشک با سن کودک توجه می‌کنید، شیر خشک می‌تواند آب مورد نیاز کودک برای هیدراته بودن را تامین کند.

5 تا 8 ماهگی

آیا نوزادان در این سن باید آب بنوشند؟ پاسخ این است که هیچ قانون قاطعانه و سختی در مورد آب دادن به نوزاد زیر شش ماه وجود ندارد. در ارتباط با غذا دادن به کودک زیر شش ماه لازم است بدانید تا 6 ماهگی، کودک به جز شیر مادر یا شیر خشک به چیز دیگری برای خوردن نیاز ندارد. به طور کلی، آب دادن به نوزاد زمانی شروع می‌شود که او از مرحله تازه متولد بودن گذشته باشد و دادن غذای کمکی نیز شروع شده باشد.

سوال بسیاری از والدین این است که روزی چند بار به نوزاد آب بدهیم؟ لازم است در مورد اینکه غذا دادن به کودک از چند ماهگی باید شروع شود؟ بدانید  از 6 ماهگی، دادن غذای کمکی به نوزاد شروع می‌شود. با چه وسیله ای به نوزاد آب بدهیم؟ در این زمان می‌توانید آب را در یک فنجان برای کودک خود فراهم کنید تا آن را چند بار در روز جرعه‌جرعه بنوشد. این کار نباید به صورت مکرر انجام شود زیرا کودک در کنار غذای کمکی، همچنان شیر مادر یا شیر خشک می‌خورد.

مقدار آب دادن به نوزاد

9 تا 12 ماهگی

از چه موقع می‌توان به کودک آب داد؟ هنگامی که فرزندتان یک ساله می‌شود ممکن است به شیردهی ادامه دهید. در این زمان، می‌توانید در وعده‌های غذایی، آب یا آبمیوه‌های رقیق به فرزندتان بدهید. با این حال از دادن نوشیدنی‌های گازدار یا نوشیدنی‌هایی که حاوی شیرین‌کننده‌های مصنوعی هستند به کودک خودداری کنید. اگر والدی باشید که برای اولین بار بچه‌دار شده باشید ممکن است در مورد مقدار دادن آب جوشیده به نوزاد گیج شده باشید. از آنجایی که کودکان نمی‌توانند نیاز خود را به زبان بیاورند ممکن است نگران باشید که فرزندتان به اندازه کافی آب نمی‌خورد.

سوال بسیاری از والدین این است که از کجا بفهمیم نوزاد تشنه است؟ لازم است بدانید کودکان با ایما و اشاره می‌توانند به شما بگویند چه زمانی تشنه‌اند. در هنگام غذا دادن به کودک 9 ماهه، اگر او از خوردن غذا یا بلعیدن ماده غذایی خودداری کند، این نشان می‌دهد که به آب احتیاج دارد. وقتی به کودک، آب داده می‌شود او به اندازه نیازش از آن می‌نوشد. گاهی اوقات، ممکن است گریه کند یا به جلو خم شود تا به فنجان برسد که این کار نشان می‌دهد او تشنه است.

چقدر آب به نوزاد بدهیم  

به نوزاد 6 ماهه چقدر آب دهیم؟ روزی چند بار به نوزاد آب بدهیم؟ در ارتباط با طریقه آب دادن به نوزاد لازم است بدانید فقط پس از شروع دادن غذای کمکی باید به نوزاد آب داده شود. تا یک سالگی کلیه آن‌ها به اندازه کافی بالغ نشده است که بتواند مقدار زیادی آب را متابولیزه کند. در نتیجه، نیاز کودک به آب در این سن، حداقل است. با این حال، می‌توانید با جرعه‌های کوچک، معرفی آب به نوزاد را شروع کنید. می‌توانید بطری یا فنجان کودک را با آب پر کنید و هنگام تشنگی چند جرعه از آن به نوزادتان بدهید. به یاد داشته باشید تا وقتی که کودک بزرگ‌تر نشده است از وسایل غذادهی به کودکان شیرخوار آگاه باشید و در این شرایط، از فنجانی دربسته به او آب بدهید.

اگر از خود می‌پرسید که چه مقدار آب برای کودک 6 ماهه ضروری است؟ یا روزی چقدر آب به نوزاد بدهیم؟ باید بدانید که پاسخ این سوال به کودک و عادات غذایی او بستگی دارد. اگر او هنوز از شیر مادر تغذیه می‌کند، چند جرعه آب کافی است که او را سیر کند. کمبود آب بدن در نوزادی که شیر مادر یا شیر خشک می‌خورد نادر است؛ بنابراین، میزان آبی که نوزاد می‌خورد نباید جای نگرانی باشد. نوزادانی که کمتر از 4 ماه دارند نیازی ندارند که جداگانه به آن‌ها آب داده شود زیرا بدن آن‌ها از مایعات موجود در خوراکشان هیدراته می‌شود.

طریقه آب دادن به نوزاد

چگونه به نوزاد آب بدهیم

همانطور که در بالا گفته شد برای آب دادن به نوزاد باید از فنجان‌های کوچک یا لیوان‌های نی دار استفاده کنید. باور کنید یا نه، آب در واقع یکی از سخت‌ترین مایعاتی است که می‌توانید به کودک خود بدهید. آب سبک است و به سرعت جریان می‌یابد، درنتیجه نوشیدن آن به درگیری زبان و عضلات آن نیاز ندارد و به سرعت در مسیر مری جریان می‌یابد. پس باید مواظب سرعت آن باشید. درست نوشیدن از فنجان زبان می‌برد. مهارت‌های حرکتی دهان و دندان لازم برای نوشیدن از یک فنجان با حرکات مورد نیاز برای تغذیه با شیر مادر یا شیشه بسیار متفاوت است. اغلب اوقات در شروع کار، هنگامی که مایعات به درستی وارد دهان نشوند، باعث سرفه و گریه‌ی نوزاد می‌شوند. با این حال با بهبود مهارت‌های کودک، این سرفه و پاشیدن آب باید فروکش کند. اگر کودک شما بعد از مدت زمان کافی تمرین (چند ماه) همچنان بعد از نوشیدن آب سرفه می‌کرد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

برای شروع، از دادن آب با شیشه خودداری کنید. نوشیدن آب از شیشه شیر ممکن است منجر به مصرف بیش از حد آب شود و به نفع رشد مهارت‌های دهانی-حرکتی نوزاد هم نباشد. به یاد داشته باشید، تغذیه با شیشه به مهارت خاصی نیاز ندارد. بنابراین به جای آن بر یادگیری نوشیدن آب از فنجان یا نی تمرکز داشته باشید.  

هنگام خرید فنجان برای کودک خود، یک فنجان کوچک را انتخاب کنید که نگه داشتن آن در دستان کودک آسان باشد. از آنجا که با آب پاشی‌های زیادی روبرو خواهید شد، به دنبال فنجانی باشید که آب زیادی در آن جا نشود. همچنین استفاده از یک فنجان کوچک باعث می‌شود آب کمتر در گلوی کودک بپرد. قبل از انتخاب لیوان نی دار، توصیه می‌کنیم ابتدا مهارت‌های استفاده از نی را به کودک خود بیاموزید. حتی با لیوان نی دار هم به هیچ عنوان در حالت خوابیده به کودک آب ندهید.

مسمومیت با آب در نوزادان

در مورد افراط و مضرات آب دادن به نوزاد نیز باید هوشیار باشید. اگرچه مقدار زیاد آب در بزرگسالان سالم، صدمه جبران‌ناپذیری ایجاد نمی‌کند، اما این مسئله در نوزادان کم سن بسیار خطرناک است. در پاسخ به سوال از چه سنی می‌توان به کودک آب داد لازم است بدانید دادن آب زیاد به کودکان زیر 6 ماه می‌تواند توانایی طبیعی بدن آن‌ها در جذب مواد مغذی از شیر مادر یا غذای شیر خشک را مختل کند. مسمومیت آب زمانی اتفاق می‌افتد که آب زیاد، غلظت سدیم بدن را رقیق می‌کند که باعث به هم خوردن تعادل الکترولیت‌ها و ورم بافت‌های بدن می‌شود.

کلیه کودکان به اندازه کافی بالغ نیست که بتواند مقادیر زیادی آب را تحمل کند و این می‌تواند منجر به یک وضعیت خطرناک به نام مسمومیت با آب شود. اگر علائم مسمومیت با آب در کودک شما وجود دارد (تاری دید، تحریک‌پذیری، خستگی به دنبال مصرف آب) نیاز به فوریت پزشکی وجود دارد. آب زیاد می‌تواند باعث تشنج در نوزادان شود. به همین دلیل، آموزش شنا به نوزادان توصیه نمی‌شود زیرا وقتی کودک در استخر قرار می‌گیرد آب زیادی وارد بدن او می‌شود که می‌تواند منجر به مسمومیت آب و نیاز به فوریت پزشکی شود.

یادآوری می کنیم که مصرف آب برای کودک را با مصرف شیر در بارداری یا خوردن قهوه در بارداری و یا خوردن دوغ در بارداری مقایسه نکنید. زیرا این موارد به هیچ عنوان قابلیت قیاس با یکدیگر را ندارند. 

آب‌معدنی برای نوزادان

پس از دو سالگی کودک، نوشیدن کمی آب معدنی معمولی به صورت گهگاه مشکلی ایجاد نخواهد کرد، زیرا کلیه‌های او برای دفع مواد معدنی تا آن زمان به اندازۀ کافی رشد کرده است، اما آب ساده همیشه بهتر از آب معدنی یا آب گازدار است. برخی دلایل دیگر این برتری شامل موارد زیر است:

مواد معدنی کم‌نیاز یا غیراستاندارد: مواد معدنی موجود در آب معدنی‌های معمولاً سدیم، کلسیم و مواد معدنی کم‌نیاز هستند و ترکیب دقیق آب به روش پردازش آب بستگی دارد، بنابراین دشوار بتوان گفت که با خرید یک بطری آب معدنی به درستی چه چیزی می‌نوشید. در واقع، هیچ الزامات استانداردی برای ترکیب آب‌های معدنی یا حتی برای سالم بودن آنها وجود ندارد. برخی آب‌های معدنی حاوی مقدار بیش از حدی سدیم و دیگر مواد معدنی هستند که پردازش آنها می‌تواند برای کلیه‌های کودک شما سخت باشد.

نداشتن مزیت نسبت به آب معمولی: جمله‌های کسانی را که می‌گویند: «آب معدنی برای کودک شما مفیدتر از آب است» باور نکنید. آب معدنی هیچ مزیتی بر آب معمولی ندارد و به علاوه، ایمنی آن ممکن است به اندازۀ آب معمولی لوله‌کشی تحت نظارت نباشد.

آیا لازم است نوزادان گاهی آب بنوشند؟

در پاسخ به سوال از چه سنی می‌توان به کودک آب داد لازم است بدانید اگرچه نوزادان تازه متولدشده نیازی به نوشیدن آب ندارند، اما هرچقدر آن‌ها بزرگ‌تر می‌شوند نیاز کودکان به آب بیشتر می‌شود؛ بنابراین، با رشد کودک، می‌توانید با خیال راحت آب را در رژیم غذایی او وارد کنید. نوزادان می‌توانند حدود 30 میلی‌لیتر آب تا زمان 4 تا 6 ماهگی بنوشند، اما بیشتر از این به فرزندتان آب ندهید.

وقتی کودک شما 9 ماهه تا 1 سال دارد می‌توانید آهسته مصرف آب او را افزایش دهید. هنگامی که کودک شما یک ساله شد، سیستم بدن او به اندازه کافی بالغ شده است که می‌تواند مقادیر بیشتری آب را تحمل کند. با این حال، حتی بعد از رسیدن کودک به اولین سالگرد تولد، بر مصرف آب او نظارت داشته باشید.

در نهایت، بسیاری از والدین می‌پرسند از چه سنی می‌توان به کودک آب داد؟ همان‌طور که قبلا مطرح شد نوزادانی که شیر مادر یا شیر خشک می‌خورند نیاز به آب اضافی ندارند. در حقیقت، توصیه می‌شود که آب پس از 4-6 ماهگی کودک به رژیم غذایی وی وارد شود.