احساس گرسنگی در بارداری نشانه چیست

احساس گرسنگی در بارداری به شدت رایج است به خصوص در سه ماهه‌ی دوم که تهوع بارداری (بیماری صبحگاهی) از بین می‌رود و میل به غذا افزایش می‌یابد و برای تغذیه‌ی جنین به دریافت کالری بیشتری نیاز است. آیا شما هم در دوران بارداری به سر می‌برید و احساس می‌کنید هرگز سیر نمی‌شوید؟ در این مقاله سعی داریم دلایل این موضوع را بررسی کنیم و روش‌هایی برای رفع آن پیشنهاد دهیم به طوری که مطمئن شویم تمام مواد مغذی به مادر و جنین می‌رسد.

علت احساس گرسنگی در بارداری چیست؟

احساس گرسنگی در اوایل بارداری 

گرسنگی در دوران بارداری معمولاً در سه ماهه‌ی دوم بارداری آغاز می‌شود. اما برخی از خانم‌ها آن را در اوایل سه ماهه‌ی اول هم تجربه می‌کنند. به طور معمول در سه ماهه‌ی دوم با از بین رفتن حالت تهوع صبحگاهی و ویار بارداری، حس ضعف و لرزش بدن در بارداری افزایش می‌یابد و بنابراین می‌توانید وزن از دست رفته را جبران کنید.

گرسنگی و ضعف در هفته‌های دیگر بارداری

سطح پروژسترون در بدن در سه ماهه‌ی اول بالا می‌رود به همین دلیل احساس تهوع و گرسنگی ایجاد می‌شود. معمولا بعد از حالت تهوع، احساس گرسنگی شدید خواهید داشت زیرا معده‌ی شما خالی شده است. گذشته از این، شما به احتمال زیاد احساس گرسنگی در بارداری را بیشتر از سابق خواهید داشت زیرا نوزاد به کالری‌هایی که شما در اثر تهوع و استفراغ بارداری از دست داده‌اید نیاز دارد. در طول بارداری برای خونرسانی به نوزاد به منظور تکامل اندام‌ها، سطح فشار خون در مادر بالا است که برای حفظ آن به دریافت کالری بالاتری نیاز است همین موضوع منجر به احساس گرسنگی شدید می‌شود. این اتفاق از هفته‌ی ششم آغاز شده و تا هفته‌ی دوازدهم ادامه دارد در این دوران احتمالا شما علاقه‌تان را به مصرف غذاهایی که قبلا دوست داشتید از دست می‌دهید. گرسنگی در این دوران گاهی در اواخر شب دیده می‌شود که تا پایان سه ماهه‌ی دوم ادامه دارد. 

احساس گرسنگی مداوم در بارداری

بدن شما در طول بارداری برای کمک به رشد نوزاد و حفظ سلامت شما مدام در حال تلاش است و واکنش‌های زیادی در بدن شما به طور همزمان در حال رخ دادن هستند که همین موضوع باعث مصرف انرژی مداوم در بدن می‌شود. به آن همه انرژی که برای ساخت اندام‌های نوزاد مصرف می‌شود فکر کنید. تمام این انرژی از شما و غذایی که می‌خورید بدست می‌آید برای همین احساس گرسنگی در بارداری کاملاً منطقی است. سرعت مصرف کالری در دوران بارداری نسبت به سرعت دریافت آن بسیار بیشتر است. به بدنتان گوش کنید و برای خوردن غذای بیشتر در این دوران احساس عذاب وجدان نداشته باشید. این کار برای سلامت نوزاد شما لازم است. 

رابطه احساس گرسنگی در بارداری و جنسیت جنین

احساس گرسنگی در بارداری و اشتهای زیاد با جنسیت می‌توانند با هم ارتباط داشته باشند. مادرانی که نوزاد آنها پسر است نسبت به آنهایی که دختر دارند احساس گرسنگی بیشتری می‌کنند. در مورد نوزادان پسر به دریافت 10 درصد کالری بیشتری نسبت به نوزاد دختر نیاز است. زیرا پسران در زمان تولد معمولاً 100 گرم از نوزادان دختر سنگین‌تراند اما هیچ مطالعه‌ی دقیقی علت واقعی این موضوع را نشان نداده است. اما این تفاوت در شدت گرسنگی به حدی نیست که بتوان از طریق آن به جنسیت نوزاد پی برد و صد درصد برقرار نیست. جنین پسر به نحوی به مادرش این سیگنال را می‌دهد که بیشتر غذا بخورد و او این کار را با ترشح هورمون تستوسترون انجام می‌دهد. این هورمون که از بیضه‌های جنین آزاد می‌شود باعث افزایش متابولیسم در بدن مادر شده و به همین خاطر او بیشتر گرسنه می‌شود. 

علت افزایش اشتها در دوران بارداری

علت افزایش اشتها در دوران بارداری کاملاً ساده است و آن همان رشد کودک شماست که به همین دلیل نیاز به مواد غذایی بیشتری دارد و او این پیام را با صدای بلند و واضح به شما مخابره می‌کند. گرسنگی در سه ماهه‌ی سوم بارداری معمولا به خاطر تولید شیر رخ می‌دهد. از دیگر دلایل احساس گرسنگی در بارداری می‌توان به عادت‌های غذایی اشتباه اشاره کرد. برای مثال اگر برای کنترل کالری مصرف کربوهیدرات رژیم را کاهش دهید با کاهش افت قند خون بدن دچار احساس گرسنگی می شود. یا اگر غذاها را به خوبی نجوید، باز هم دچار گرسنگی می‌شوید.

دلیل دیگری که برای این احساس وجود دارد استرس است. در اثر استرس هورمون‌هایی در بدن آزاد می‌شود که باعث احساس گرسنگی می‌شوند. این اتفاق در مورد کم خوابی نیز رخ می‌دهد. در اثر کم‌خوابی هم اختلالات هورمونی در بدن رخ می‌دهد که یکی از عوارض آنها، احساس گرسنگی در بارداری است.

روش‌های کنترل گرسنگی کاذب در بارداری

وقتی نوبت به رفع اشتهای افزایش یافته در دوران بارداری می‌رسد، به بدن خود گوش دهید. اما نسبت به وعده‌های غذایی خود حساس باشید. به یاد داشته باشید که اگرچه شما به اندازه‌ی دو نفر غذا می‌خورید، اما یک نفر از شما دو نفر کوچکتر است بنابراین قانون یک سهم برابر برای من و نوزاد جواب نمی‌دهد. در ادامه به برخی از نکاتی که می‌توانید برای رفع گرسنگی در این دوران رعایت کنید می‌پردازیم:

1. به اندازه‌ی کافی آب بنوشید: گاهی اوقات تشنگی با گرسنگی اشتباه گرفته می‌شود و از آنجایی که یک نوزاد در حال تشکیل است بدن به آب بیشتری هم نیاز دارد. حداقل 12 تا 13 فنجان در طول روز آب بنوشید. و اگر هوای بیرون گرم است یا شما زیاد تعریق می‌کنید این مقدار را افزایش دهید. فقط نوشابه نخورید زیرا می‌تواند کالری و قند اضافی به رژیم اضافه کند بدون آن که هیچ ماده‌ی غذایی ارزشمندی به شما ارائه دهد.
2. کالری دریافتی خود را کنترل کنید: بیشتر مادران به دریافت کالری اضافی در سه ماهه‌ی اول نیاز ندارند. در سه ماهه‌ی دوم، اکثر مادرها تنها به 350 کالری بیشتری نسبت به کالری دریافتی طبیعی‌شان نیاز دارند که این میزان در سه ماهه‌ی سوم به 500 کالری افزایش می‌یابد. اگر شما چند قلو دارید می توانید به ازای هر نوزاد، 300 کالری به دریافتی طبیعی‌تان اضافه کنید. 
3. یک رژیم غذایی سالم داشته باشید: مطمئن شوید که غذاهایی که می‌خورید سالم و مغذی باشند نه فقط شکم پر کن. برای حفظ قدرت، یک رژیم حاوی فیبر بالا، پروتئین و چربی‌های سالم داشته باشید. غذاهای تازه و کاملو غذاهای حجم دهنده را به جای غذاهای فرایند شده انتخاب کنید. غذاها را حتماً به صورت کامل بجوید زیرا تمام آن جویدن‌ها به شما کمک می‌کند زودتر به احساس سیری دست پیدا کنید. یک ظرف بزرگ سالاد میزان زیادی مواد مغذی و فیبر در اختیار شما قرار می‌دهد که می‌تواند در این دوران بسیار مفید باشد.
4. یخچال خود را با غذاهای سالم پر کنید: اگر قرار است مدام سر فریزر و یخچال بروید مطمئن شوید که آنها را از غذاهای سالم پر کرده‌اید. برای مثال مصرف طالبی در روز می‌تواند نیاز روزانه‌ی ویتامین A و C روزانه‌ی شما را تامین کند. اما این موضوع در مورد تنقلات صحت ندارد.
5. جلوی وسوسه‌های خود را بگیرید: وقتی به فروشگاه مواد غذایی می‌روید از خرید آن دسته از غذاهای نه چندان مفید خودداری کنید. بدین صورت زمانی که در خانه گرسنه هستید به آنها دسترسی نخواهید داشت.
6. وعده های غذایی کوچک اما در دفعات زیاد بخورید: به جای سه وعده غذایی سعی کنید پنج یا شش وعده داشته باشید یعنی هر سه ساعت یک بار، یک وعده‌ی کوچک با کالری کنترل شده داشته باشید. اگر در هر وعده بیش از اندازه غذا مصرف کنید، دچار حس دل درد می‌شوید. بعلاوه این موضوع می‌تواند منجر به نفخ بیش از حد و سوزش سر دل و ناراحتی دستگاه گوارش شود. وقتی تعداد این وعده‌ها بیشتر و در حجم کمتر باشد نه تنها دچار احساس گرسنگی در بارداری نمی‌شوید بلکه از این مشکلات نیز جلوگیری می‌کنید. 
7. همیشه میان‌وعده به همراه داشته باشید: برای آنکه دوباره سراغ وعده‌های فست فود برنگردید، همیشه به ویژه وقتی از خانه خارج می‌شوید میان‌وعده‌های سالم به همراه داشته باشید.
8. به خودتان سخت نگیرید: هر چند وقت یک بار کمی هم از غذایی که دوست دارید و شاید سالم نباشد بخورید اینطوری نه گفتن به آنها در باقی شرایط آسان‌تر می‌شود. 
9. افزایش وزن در دوران بارداری را کنترل کنید: اگر در سه ماهه‌ی اول بارداری وزنتان افزایش پیدا نکرد، با افزایش گرسنگی در سه ماهه‌ی بعدی می‌توانید وزن از دست رفته را بدست آورید. اما اگر خیلی سریع این کار را بکنید می‌تواند برای ادامه‌ی بارداری خطرناک باشد بنابراین باید وزن خود را مدام کنترل کنید.

احساس گرسنگی در بارداری پوچ چگونه است

حاملگی پوچ نوعی از بارداری است که در آن تخمک بارور شده هرگز به جنین تبدیل نمی‌شود و سقط جنین در همان مراحل اولیه رخ می‌دهد. متاسفانه در این بارداری مادر تمام علائم یک بارداری واقعی را دارد از حالت تهوع صبحگاهی گرفته تا احساس گرسنگی. به همین خاطر نمی‌شود از روی علایم به طور صد در صد مشخص کرد که فرد حاملگی پوچ دارد یا خیر و حتماً بایستی سونوگرافی انجام داد. در بسیاری از موارد سقط جنین به صورت خود به خودی انجام می‌شود و اگر هم توسط مداخله‌ی پزشکی انجام شود، علائم آن بعد از پایان این پروسه، برطرف خواهند شد. 

عدم احساس گرسنگی در بارداری نشانه چیست؟

از دست دادن اشتها غالباً همراه با وقوع حالت تهوع صبحگاهی رخ می‌دهد و این موضوع تقریباً 75 درصد از زنان باردار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. وقتی مدام دچار حالت تهوع می‌شوید جای تعجب نیست که چرا دچار بی اشتهایی و ضعف در بارداری می‌شوید. حالت تهوع صبحگاهی می‌تواند یک روش غریزی بدن برای محافظت از جنین در برابر غذاهای مضر باشد. افزایش هورمون‌ها از جمله استروژن و HCG در افزایش حالت تهوع و کاهش اشتها نقش زیادی دارند. این هورمون‌ها حتی ممکن است باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شوند

عوارض گرسنه ماندن زن باردار

سوء تغذیه و گرسنه ماندن در دوران بارداری تاثیرات منفی زیادی دارد. سلامتی مادر با کمبود مواد مغذی به خطر می‌افتد. خطرات این کار بسیار هستند که در ادامه به توضیح برخی از آنها می‌پردازیم:

• نواقص هنگام تولد: کمبود ریزمغذی ها با بروز ناهنجاری در نوزاد در زمان تولد همراه است. اگر مادر به درستی غذا نخورد کودک نیز مواد مغذی لازم را دریافت نمی‌کند. در این صورت نخاع و مغز جنین در حال رشد به راحتی آسیب می‌بیند و مادر مجبور به دریافت 600 تا 800 میکروگرم اسید فولیک در روز می‌شود در غیر این صورت نقایصی نظیر اسپینا بیفیدا در نوزاد رخ می‌دهد. همچنین نرسیدن مقدار کافی کلسیم به نوزاد از طریق غذاهایی مانند لبنیات، اسفناج و ماهی می‌تواند مشکلات زیادی در استخوان و دندان نوزاد پدید آورد. 
• زایمان زودرس: چند نوع زایمان زودرس در مادرانی که به اندازه‌ی کافی غذا نمی‌خورند رخ می‌دهد. و مرگ نوزاد در این زایمان بستگی به مرحله‌ی پیشرفت حاملگی دارد. خانم هایی که صبحانه نمی‌خورند بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارند. حتی اگر زایمان زودرس اتفاق نیفتد مشکلات قلبی شدیدی در نوزاد رخ می‌دهد.
• عدم توانایی در شیردهی: بخشی از غذایی که مادر در دوران آخر بارداری می‌خورد صرف تولید شیر می‌شود. و مادرانی که به اندازه‌ی کافی غذا نمی‌خورند نمی‌توانند چربی لازم برای تولید شیر را در اختیار داشته باشند. شیر مادر بسیار پر اهمیت است و به طور ویژه در روزهای اول بعد از زایمان مواد مغذی بسیار مهمی را در اختیار نوزاد قرار می‌دهد. 
• مشکلات سلامتی مادر: کم خونی و خراب شدن دندان‌ها تنها برخی از مشکلات سلامتی هستند که در اثر تغذیه‌ی نامناسب برای مادر رخ می‌دهند. بدون تغذیه‌ی مناسب و دریافت آهن کافی خونرسانی در بدن مادر کاهش پیدا می‌کند و نوزاد تمام آهن خون را برای خود بر‌می‌دارد. و همچنین برای رشد استخوان‌هایش کلسیم را از استخوان‌ها و دندان‌های مادر خارج می‌کند. 

بنابراین احساس گرسنگی در بارداری یک موضوع کاملاً منطقی و طبیعی و در واقع یک علامت هشدار دهنده برای سلامت شما و نوزاد است. به ندای بدن خود گوش دهید و با رعایت معیارهای سلامت غذایی اقدام به رفع این نیاز کنید تا هم بارداری و زایمان خوبی داشته باشید و هم خودتان دچار مشکل نشوید. در صورت داشتن گرسنگی کاذب در بارداری با روش‌های ذکر شده مدیریت کنید.

منبع:

 

https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/appetite.aspx

https://parenting.firstcry.com/articles/increased-hunger-during-pregnancy-causes-and-solution/

https://www.newscientist.com/article/dn3803-sons-make-mums-eat-more-in-pregnancy/

https://www.whattoexpect.com/pregnancy/appetite-loss