واژینیسموس چیست؟ علت، علائم و درمان قطعی دخول دردناک
آلت تناسلی زنان بخش بسیار حساسی است که به مراقبت‌های خاص خود نیاز دارد. با این حال با وجود همه‌ی کارهایی که می‌کنید، مواردی است که از دست شما خارج است. برخی تغییرات در این بخش در اثر افزایش سن رخ می‌دهند و برخی ممکن است در اثر واکنش‌هایی مانند ترس یا اضطراب و ... رخ دهند. در هر حال شما باید بدن خود را شناخته و بدانید در هر زمان چطور رفتار کنید. یکی از واکنش‌هایی که در این بخش از بدن رخ می‌دهد، واژینیسموس است. در این مقاله از گهواره قصد داریم توضیح دهیم مشکل واژینیسموس چیست و چطور می‌توان آن را درمان کرد. همچنین می‌توانید به مقاله مشابه بارداری با واژینیسموس نیر مراجعه کنید.
اختلال واژینیسموس چیست؟
واژینیسموس واکنشی است که طی آن، واژن ناگهان سفت شده و ورود هر چیز به آن دردناک و ناراحت کننده می‌شود. این واکنش در واقع یک واکنش خودکار و غیرارادی ست که در اثر واکنش به احساس ترس رخ می‌دهد. شما کنترلی روی این احساس ندارید و در صورتی که آن را درمان نکنید می‌تواند مشکلات زیادی برایتان ایجاد کند.
نکته‌ی مهم در مورد این اختلال این است که لزوماً در اولین بار رابطه‌ی جنسی رخ نمی‌دهد. شما ممکن است قبلاً رابطه‌ی جنسی سالم و موفق داشته باشید اما بعداً دوباره در اثر تکرار این کار، درد و گرفتگی واژینیسموس را احساس کنید. همچنین بروز این اختلال به معنای عدم توانایی فرد در برانگیختگی جنسی یا لذت بردن از آن نیست.
علائم واژینیسموس چیست؟
همانطور که در بالا توضیح داده شد، واژینیسموس شامل احساس گرفتگی در واژن در زمانی است که قرار است ورود به آن انجام شود. مثلاً نوار بهداشتی‌های لوله‌ای، زمان ارتباط جنسی و... در زمان واژینیسموس شما احساس سوزش، درد و ناراحتی شدیدی در زمان دخول دارید. عدم برقراری رابطه‌ی جنسی می‌تواند از دیگر عوارض واژینیسموس باشد.
علائم این عارضه می‌تواند در اواخر سال‌های نوجوانی یا اوایل بزرگسالی و زمانی که فرد اولین بار رابطه جنسی برقرار می‌کند ظاهر شود. البته بعضی ممکن است سال‌ها بدون این مشکل زندگی کرده باشند و حالا در میانسالی آن را تجربه می‌کنند.
علت بروز واژینیسموس چیست؟
پزشکان هنوز به طور دقیق نمی‌دانند که علت بیماری واژینیسموس چیست. این اختلال می‌تواند به علت مشکلات جسمی، روانی و جنسی باشد. همچنین عفونت مثانه، ادراری و قارچی نیز می‌توانند درد واژینیسموس را بدتر کند. با این حال عواملی که به عنوان عوامل تحریک کننده‌ی این اختلال در نظر گرفته می‌شوند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- آسیبهای ناشی از زایمان مانند پارگی واژن
- جراحی‌های قبلی
- ترس از رابطه زناشویی یا احساسات منفی در مورد آن که می‌تواند به دلیل سوء استفاده جنسی در گذشته، تجاوز جنسی یا آسیبهای روحی در این زمینه رخ دهد.
احتمال وقوع واژینیسموس
متاسفانه آمار دقیقی از این عارضه وجود ندارد زیرا بیشتر افراد اصلاً نمی‌دانند اختلال واژینیسموس چیست یا نیازی برای مراجعه به پزشک نمی‌دانند.
تشخیص واژینیسموس چگونه است؟
اگر مکرراً این احساس را تجربه می‌کنید بهتر است برای اطلاع از اینکه واژینیسموس چیست و درمان آن چگونه است به پزشک مراجعه کنید. پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی و جنسی‌تان می‌پرسد. همچنین انجام معاینه لگن می‌تواند به ردیابی سایر مشکلات یا تایید وجود اسپاسم عضلانی به او کمک کند. اگر انجام معاینه برایتان دشوار باشد از کرم‌های نرم کننده برای سهولت در دخول استفاد می‌شود.
راه‌های درمان واژینیسموس چیست؟
موثرترین روش درمان واژینیسموس چیست؟ درمان اختلال واژینیسموس بر کاهش رفلاکس‌های ماهیچه‌ای که منجر به بروز این اتفاق می‌شوند و ایجاد کشیدگی می‌کنند تمرکز دارد. همچنین از طرفی دیگر، روی پیدا کردن علت و ریشه‌های ترس و اضطراب شما تمرکز می‌شود. همچنین ممکن است یک یا چند مورد از درمان‌های زیر برایتات توصیه شود:
- درمان موضعی: لیدوکائین یا استفاده از انواع کرم‌های بی‌حسی می‌تواند به کنترل و کاهش درد کمک کند. اگرچه این داروها درمان قطعی واژینیسموس نیستند اما درد را به میزان زیادی کاهش می‌دهند.
- تزریق بوتاکس: تا همین اواخر، بیماران مبتلا به واژینیسموس تنها با ترکیبی از جلسات مشاوره و تمرین‌های گشاد کردنِ واژن تحت نظارت درمان می‌شدند. اما در حال حاضر بوتاکس، معمولا در ترکیب با تمرینات گشاد کننده، باعث تسکین و بازگشت به عملکرد جنسی می‌شود.
- فیزیوتراپی کف لگن: دکتر فیزیوتراپ به شما یاد می‌دهد که چطور عضلات کف لگن‌تان را شل کنید. همچنین در ادامه در مورد بعضی از ورزش‌های کمک کننده در این زمینه که می‌توانید در خانه انجام دهید نیز توضیح داده‌ایم.
- درمان شناختی رفتار : CBT این روش درمانی به شما کمک می‌کند که درک کنید که چگونه افکارتان بر احساسات و رفتارها و واکنش‌های بدنتان تأثیر می‌گذارد. این جلسات مشاوره‌ای درمانی موثر برای اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند.
- سکس درمانی: متخصصین آموزش دیده با افراد و زوج‌ها کار می‌کنند تا به آنها کمک کنند تا روش‌هایی که به کمکش می‌توانند دوباره از رابطه‌ی جنسی لذت ببرند را آموزش ببینند و چطور در زمان بروز این اختلال آن را مدیریت کنند.
- استفاده از دیلاتور: دیلاتور واژن وسیله‌ای لوله‌ای شکل است که برای کشش واژن استفاده می‌شود. گشادکننده‌های واژن در کیت‌هایی با اندازه‌های مختلف از کوچک (به اندازه یک انگشت) تا بزرگ عرضه می‌شوند. شما باید به ترتیب از کوچکترین سایز استفاده کرده و وقتی واژن به آن عادت کرد به سراغ اندازه‌های بعدی بروید.
درمان خانگی واژینیسموس چگونه است؟
متأسفانه، بسیاری از زنان از صحبت کردن در مورد مشکل واژینیسموس احساس ناراحتی یا شرم می‌کنند و اغلب به دنبال درمان آن نیستند که می‌تواند تاثیر منفی بر کیفیت زندگی‌شان بگذارد. اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید باید بدانید نیازی نیست لزوماً درمان تخصصی دریافت کنید و در بسیاری از موارد می‌توانید با انجام برخی حرکات کششی و ورزشی درد خود را به میزان زیادی کنترل کرده و کاهش دهید. بعضی از این تمرینات کمک کننده به شرح زیراند:
تنفسِ کف لگن
برای انجام این تمرین، به پشت دراز بکشید و پاهایتان را صاف کنید یا روی 1 تا 2 بالش قرار دهید. توجه خود را به الگوی تنفس‌تان معطوف کنید و تنها روی باد کردن شکم و قفسه سینه‌تان تمرکز کنید. سینه و شکم خود را تجسم کنید که به آرامی به سمت بالا و خارج حرکت می‌کنند، مانند چتری که در حین دم باز می‌شود. هنگام بازدم، به آرامی اجازه دهید دنده‌ها و شکم به حالت استراحت برگردند.
در پیشرفت این تمرین، به الگوی تنفسی‌تان توجه داشته باشید و روی عضلات کف لگن تمرکز کنید. این گروه از ماهیچه‌ها دوکی شکل بوده و بین دنبالچه و استخوان شرمگاهی از جلو به عقب و بین استخوان‌های نشسته از راست به چپ قرار دارند. در هنگام دم، توجه کنید که چطور کف لگن به سمت پایین حرکت کرده و سپس در بازدم، چگونه به سمت بالا می‌آید. این حرکت بسیار ظریف است و ممکن است آن را بیشتر به صورت احساس افتادن استخوان دنبالچه به سمت زمین در هنگام دم و بلند شدن از کف در هنگام بازدم احساس کنید.
همچنین می‌توانید این تمرین را به صورت نشسته روی یک صندلی محکم نیز انجام دهید. روزانه این الگوی تنفسی ملایم را برای دو دقیقه ادامه دهید.
فشار دادن به کف لگن
این تمرین برای ایجاد کشش ملایم و بهبود تحرک کلی کف لگن مفید است. فشار دادن کف لگن مانوری است که برای استراحت و باز کردن کف لگن در حین فعالیت‌هایی مانند اجابت مزاج یا در حین فعالیت‌های دخولی مانند استفاده از تامپون یا رابطه جنسی ضروری است.
برای انجام این تمرین، به پشت دراز کشیده یا با وضعیت مناسب روی یک صندلی محکم بنشینید. داشتن یک الگوی تنفسی منظم برای کمک به این تمرین استفاده می‌شود. نفس بکشید و به آرامی به سمت پایین فشار وارد کنید، انگار می‌خواهید گاز دفع کنید، سپس بازدم کنید و اجازه دهید کف لگن به حالت استراحت برگردد.
اگر درک منظور از پایین فشار دادن دشوار است، تصور اینکه در حین دم می‌خواهید تخم بگذارید یا آدامسی را با دهانه واژن خود باد کنید. تصویری را پیدا کنید که برای شما بهترین کار را دارد و از آن برای کمک به تمرین استفاده کنید. این حرکت را برای 20-30 تکرار کنید. انجام این کار 1-2 بار در روز مفید است.
کشش پیریفورمیس
به پشت دراز بکشید. مچ پای راست خود را روی زانوی چپ خود بگذارید و زانوی راست را از خود دور کنید. برای کشش بیشتر، پای چپ را از روی زمین بلند کرده و زانو را به سینه نزدیک کنید. این کشش را روی پای مخالف هم تکرار کنید. برای 30-60 ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس در هر طرف سه بار این تمرین را تکرار کنید.
پوزیشن کودک
زانو بزنید و به آرامی باسن خود را به سمت پاشنه پا فشار دهید. سپس تنه و بازوها را به سمت جلو تا کنید و با پشت قفسه سینه و کف لگن خود نفس بکشید. می‌توانید از یک بالش در قسمت جلوی باسن یا چین پشت زانو برای حمایت بیشتر یا تغییر احساس کشش استفاده کنید. 2-3 دقیقه در این حالت بمانید.
پوزیشن نوزاد شاد
به پشت دراز بکشید. زانوهای خود را به داخل قفسه سینه خم کرده و سپس انگشتان شست پا را دراز کنید. سپس به آرامی زانوهای خود را دراز کرده و پای خود را به سمت سقف فشار دهید. اگر در ناحیه باسن یا همسترینگ احساس سفتی می‌کنید، می‌توانید از یک حوله در پشت زانوهای خود استفاده کنید تا به افزایش دسترسی کمک کند. این وضعیت را حفظ کنید و به تنفس عمیق ادامه دهید و اجازه دهید کف لگن آرام شود. این وضعیت را برای 2-3 دقیقه حفظ کنید.
اسکوات عمیق
برای کمک به حفظ تعادل، نزدیک یک جسم محکم و پایدار بایستید. یک پیشخوان آشپزخانه یا یک نرده برای این کار عالی است، یک صندلی ثابت نیز مناسب است. برای تعادل پیشخوان یا پشتی صندلی را نگه دارید، باسن خود را به سمت عقب فشار دهید و در یک اسکات عمیق فرو بروید. عمیقاً در قفسه سینه خود نفس بکشید و مانند تمرینات قبلی فشار رو به پایین به کف لگن را تصور کنید. این وضعیت را برای 1-2 دقیقه حفظ کنید.
درمان واژینیسموس با انگشت
گشاد کردن دهانه‌ی واژن و حساسیت زدایی واژن یک روش ضروری در تمام درمان‌های تعریف شده برای واژینیسموس است و شامل استفاده از گشادکننده واژن (شیشه، فلز، پلاستیک یا سیلیکون) یا حتی انگشت است. مطالعات هیچ تفاوتی بین استفاده از گشاد کننده یا انگشت در طول درمان اتساع و حساسیت زدایی نشان نمی‌دهد. شما می‌توانید انگشت خود را به آرامی وارد واژن کرده و به لبه‌های آن فشار آورید تا نرم و شل شوند.
چگونه می‌توانیم از واژینیسموس جلوگیری کنیم؟
از آنجایی که نمی‌دانیم دلیل اصلی واژینیسموس چیست به سختی می‌توان روشی برای پیشگیری از آن پیشنهاد کرد. خوشبختانه روش‌های درمانی بالا می‌توانند بسیار موثر باشند. بسیاری از افراد مبتلا به واژینیسموس پس از درمان دیگر این مشکل را تجربه نمی‌کنند. اما درمان موفقیت آمیز زمان می‌برد، بنابراین باید صبور باشید. به یاد داشته باشید که با انجام کارهای دیگری که باعث واژینیسموس نمی‌شوند، می‌توان تعاملات جنسی رضایت بخش و لذت بخشی داشت.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.