غذای کودک نه ماهه شامل چه مواردی است؟+جدول برنامه هفتگی

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
غذا دادن به کودک 9 ماهه

غذا دادن به کودک 9 ماهه در مقایسه با غذا دادن به کودک پنج ماهه بسیار آسانتر شده است. اگر می پرسید کودک از چه زمانی میتواند خودش غذا بخورد باید بگوییم 9 ماه سن مناسبی برای شروع استقلال کودک در غذا خوردن است. 

اکنون دیگر کودک این توانایی و مهارت را دارد که از دستانش برای غذا خوردن استفاده کند، مایعات را با دستانش بگیرد و بنوشد و به طور کلی اگر مادر اختلالی در روند غذا خوردن او ایجاد نکند، از تایم غذا خوری‌اش بیشترین لذت را ببرد. اساسا وقتی در مورد برنامه ریزی روزانه برای کودکان صحبت می‌کنیم، غذا خوردن یکی از فعالیت‌هایی است که در لیست این برنامه‌ریزی وجود دارد. نباید فراموش کنید که غذا دادن به کودک تاثیر زیادی در تربیت او دارد؛ هم تربیت اجتماعی و هم تربیت ذائقه غذایی. بنابراین برای این موضوع به اندازه کافی وقت بگذارید و اجازه دهید کودک از تایم غذا خوری‌اش لذت ببرد. 

غذا خوردن بدون امر و نهی به کودک باعث می شود تا کودک هم مواد مغذی لازم را دریافت کند و هم از بد غذا نشود. همانطور که دریافت ویتامین ها در دوران بارداری مهم است، مثلا مصرف ویتامین C در بارداری، برای کودکان نیز دریافت انواع ویتامین ها اهمیت دارد. 

اصول غذا دادن به کودک 9 ماهه 

وقتی طریقه غذا دادن به کودک 6 ماهه را یاد گرفته باشید و از این مرحله عبور کرده باشید، دیگر غذا دادن به کودک 9 ماهه برای شما سخت نیست. البته بدیهی است که در این مسیر باید خلاق باشید و در عین حالی که از مواد غذایی مناسب و مقوی و پر انرژی استفاده می‌کنید، با روش‌های متنوع به کودک خود غذا بدهید. غذا دادن به کودک 9 ماهه همانند غذا دادن به کودک هفت ماهه است؛ با این تفاوت که اکنون معده نوزاد غذاهای جامد را بیشتر شناخته است، قدرت معده بیشتر از قبل شده است و هضم و جذب غذا برای کودک ساده‌تر شده است. بنابراین کودک می‌تواند غذاهای غلیظ‌تر مانند حلیم و حتی پلو را بخورد و آنها را هضم کند. از حدود 9 ماهگی به بعد باید غذای جامد نرم را به کودک معرفی کنید تا معده با این شکل از غذا هم آشنا شود و از مشکلات تغذیه‌ای جلوگیری شود. 

یادآوری: اگر باردار هستید و دیابت دارید، مقاله رژیم غذایی دیابت در بارداری و مصرف آجیل در بارداری می تواند برای شما مفید باشد. 

اصول غذا دادن به کودک 9 ماهه

انواع ترکیبات غذایی برای کودک 9 ماه به بالا

برای غذای کودک نه ماهه، می‌توانید نان، ذرت، ماکارونی، رشته فرنگی و سایر حبوبات (به جز نخود و لپه) را به برنامه غذایی اضافه کنید. بنابراین می‌توانید انواع سوپ‌ها، آش‌ها، حلیم‌ها و پلوهایی با ترکیبات گندم، ذرت و یا حبوبات تهیه کنید. شما مجازید که هر سه روز یک‌بار یکی از حبوبات را به برنامه غذای کمکی نوزاد اضافه کنید. 

*در این مقاله طرز تهیه ماکارونی برای کودک 10 ماهه را ببینید.

برای غذای نوزاد نه ماهه حبوبات را (لوبیا چیتی، قرمز، چشم بلبلی، سفید و...) حتما قبل از طبخ خیس بدهید و آب آنها را دور بریزید و کاملا پخته شده به کودک بدهید. برای دادن نان ترجیحا از نان سنگک استفاده کنید. زمانی که تکه‌ای نان به نوزاد می‌دهید، حتما بر نحوه بلع او نظارت داشته باشید.

انواع ترکیبات غذایی برای کودک 9 ماه به بالا

سیب زمینی سرخ شده و نرم با روغن زیتون، ماکارونی پخته شده و نرم، بیسکوییت‌های ساده و مقوی هم میتواند در برنامه غذای کودک ۹ ماهه باشد. برای او پیشبند مناسبی ببندید و ظرف غذا را که هم دما با محیط شده است، در دسترس کودک قرار دهید. اجازه بدهید کودک با دستانش هر طور که دوست دارد، غذا بخورد. در این زمان اصلا نخواهید که کودک تمیز و مرتب غذا بخورد. بدیهی است که چنین انتظاری از یک کودک 9 ماه و حتی 12 ماه بی‌جا است. در عین حالی که درست غذا خوردن را به او یاد می‌دهید، توانایی‌های او را نیز در نظر بگیرید و مطابق سن و رشد او انتظار رفتار مناسب داشته باشید. 

تعداد دفعات تغذیه تکمیلی به کودک 9 ماهه چگونه باید باشد؟

حجم و تعداد دفعات غذا دادن به کودک زیر شش ماه با حجم و تعداد دفعات غذا دادن به کودک 9 ماهه بسیار متفاوت است. زیرا اساسا توانایی معده و دستگاه گوارش کودک 9 ماهه با کودک زیر شش ماه تفاوت‌های زیادی دارد. برای یک کودک 9 ماهه می‌توانید 3 تا 4 وعده تغذیه تکمیلی همراه با دو میان وعده در نظر بگیرید. مقدار غذا نیز به میل شیرخوار و میزان شیر دریافتی او بستگی دارد. این در حالی است که غذای اصلی یک کودک زیر شش ماه شیر است و باید تعداد دفعات شیردهی از تعداد دفعات تغذیه تکمیلی بیشتر باشد. 

پیشنهادهایی برای برنامه غذایی کودک 9 ماهه

پیشنهادهایی برای برنامه غذایی کودک 9 ماهه

می‌توانید در روزهای مختلف و در هر وعده غذایی یکی از غذاهای زیر را برای کودک خود درست کنید و با روش‌های متنوع و همراه با بازی و خلاقیت به او بدهید. 

  • زرده تخم مرغ همراه با نان سنگک و اندکی پنیز پاستوریزه کم نمک برای انواع صبحانه برای نوزاد ۹ ماهه ( همچنین میتوانید با مطالعه مقاله تزیین صبحانه سالم برای مدرسه، این وعده را برای کودکتان جذابتر کنید.)
  • پوره سبزی یا میوه یا غذاهای انگشتی برای میان وعده صبح و عصر 
  • انواع سوپ،آش، حلیم، پلو و گوشت، ماست برای ناهار یا شام

بدیهی است که ترکیبات هر یک از غذاهای بالا می‌تواند تنوع زیادی داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم برای ایجاد تنوع در برنامه غذایی کودک، حتما یک کتاب تغذیه کودکان مطالعه کنید و از دستور غذا برای کودک نه ماهه در آن کمک بگیرید. 

جدول برنامه غذایی نوزاد نه ماهه به صورت هفته به هفته 

شما میتوانید یک برنامه هفتگی برای نوزاد خود تنظیم کنیم و به صورت روزانه تا پایان نه ماهگی تکرار کنید. برای تهیه این جدول شما میتوانید براساس علایق، آلرژی احتمالی، بیماریهای احتمالی و... عمل کرده و از پزشک کمک بگیرید. با این حال برای ایده گرفتن یک جدول به صورت فرضی و پیشنهادی در زیر آمده است:

  صبحانه میان وعده  ناهار  میان وعده   شام
روز اول شیر مادر+ فرنی زرده سوپ شیر مادر+ سیب رنده شده شیر مادر+ حریره
روز دوم شیر مادر+ زرده تخم مرغ سوپ حریره شیر مادر+ پوره موز شیر مادر+ سوپ
روز سوم شیر مادر+ حریره بادام یا دیگر مغزها حریره سوپ شیر مادر+پوره هلو شیر مادر+ فرنی
روز چهارم شیر مادر+ زرده تخم مرغ فرنی حریره شیر مادر+پوره گلابی شیر مادر+سوپ
روز پنجم شیر مادر+ حریره سوپ فرنی  شیر مادر+پوره هلو شیر مادر+فرنی 
روز ششم شیر مادر+ فرنی  زرده  سوپ  شیر مادر+گلابی رنده شده شیر مادر+حریره
روز هفتم  شیر مادر+ زرده تخم مرغ   حریره شیر مادر+ موز شیر مادر+سوپ

برای چاق شدن نوزاد 9 ماهه چه کار کنیمز

به غیر از نحوه و اصول غذا دادن به کودک 9 ماهه، چاق شدن کودک 9 ماهه نیز یکی از دغدغه‌های مادران است. برای چاق شدن کودک 9 ماهه و بالاتر باید بدانید که از چه مواد غذایی می‌توانید استفاده کنید. البته در نظر داشته باشید که منظور از چاق شدن در این اصطلاح وزن‌گیری مناسب کودک است. زیرا اساسا چاقی به خودی خود یک بیماری است و به عنوان ام‌الامراض شناخته می‌شود. بنابراین بهترین غذا برای وزن گیری نوزاد یا بهترین ترکیبات غذایی برای وزن گیری نوزاد را باید بشناسید. 

تخم مرغ

این ماده غذایی یکی از ترکیباتی است که از هفت ماهگی در برنامه غذایی کودک گنجانده می‌شود. تخم مرغ با داشتن ویتامین آ و ویتامین ب 12 یکی از بهترین منابع غذایی برای وزن‌گیری نوزاد است. ابتدا مجاز به دادن نیمی از زرده تخم مرغ ترکیب شده با آب یا شیر مادر به کودک هستید. رفته رفته می‌توانید این میزان را بیشتر کنید. به یاد داشته باشید که دستگاه گوارش کودک از 11 ماهگی به بعد می‌تواند یک تخم مرغ کامل را هضم کند. 

موز

در میان میوه‌ها کالری موز بیشتر است و انرژی زیادی دارد. بنابراین برای وزن گیری نوزاد بسیار مناسب است. موز دادن به نوزاد از شش ماهگی با رعایت اصول خاصی مجاز است. به همان میزان که سن کودک بالاتر می‌رود، موز دادن به او نیز راحت‌تر می‌شود. 

پوره سیب زمینی 

برای چاق شدن کودک 9 ماهه چه کار کنیم؟

سیب زمینی یکی از منابع مهم هیدرات کربن است که از هفت ماهگی می‌تواند در رژیم غذایی کودک گنجانده شود. بنابراین وقتی در مورد غذا دادن به کودک 9 ماهه صحبت می‌کنیم، به این معنی است که می‌توانید از این ماده غذایی با خیال راحت در ترکیبات غذایی کودک 9 ماهه خود استفاده کنید. در واقع سیب زمینی گزینه مناسبی برای غذای کودک نه ماهه کم وزن است. می‌توانید با توجه به سن از پوره سیب زمینی برای نوزاد، سیب زمینی سرخ شده در روغن زیتون، کوکو سیب زمینی (ترکیب سیب زمینی و تخم مرغ کامل)، سیب زمینی در سوپ نوزاد و ... استفاده کنید. 

انواع گوشت‌ها

برای چاق شدن کودک 9 ماهه یا به تعبیر بهتر وزن‌گیری مناسب کودک می‌توانید از انواع گوشت‌ها استفاده کنید. باید بدانید که برای معرفی انواع گوشت به نوزاد و معده او گوشت مرغ بر گوشت گوسفند ارجحیت دارد و گوشت گوسفند هم بر گوشت گوساله ارجحیت دارد. ماهی نیز از 10 ماهگی به بعد به نوزاد و معده او باید معرفی شود. حجم استفاده از هر یک از مواد گوشتی فوق با توجه به سن نوزاد متغیر خواهد بود. 

کره

کره در وزن‌گیری نوزاد بسیار موثر است. کره منبع خوبی از چربی است. استفاده از کره از هفت ماهگی به بعد در برنامه غذایی کودک مجاز است و تاثیر خوبی در وزن گیری کودک دارد.

تعداد دفعات تغذیه تکمیلی به کودک 9 ماهه چگونه باید باشد؟

کلام آخر

غذا دادن به کودک 9 ماهه از غذا دادن به کودک با سن کمتر در عین حالی که ساده‌تر است، انعطاف بیشتری دارد و مادر در این مسیر آزادی عملی بیشتری دارد، زیرا معده کودک ترکیبات غذایی بیشتری را شناخته است و قدرت و توانایی‌اش بیشتر شده است. به عنوان یک مادر آگاه باید همواره برای اضافه کردن ترکیبات غذایی به غذاهایی که برای کودک خود درست می‌کنید، توجه کنید و تنوع ترکیبات را رعایت کنید. تا هم کودک با طعم و مزه‌های مختلف آشنا شود و هم اینکه مواد مغذی و مفید را به صورت برنامه‌ریزی شده دریافت کند.