عوارض مصرف دخانیات در دوران بارداری

مصرف سیگار و قلیان توسط مادر در دوران بارداری با انواع مختلفی از نتایج نامطلوب همراه است. همچنین قرارگرفتن مادر در معرض دود سیگار برای جنین خطراتی را ایجاد می کند.  می توان از دخانیات به عنوان یکی ممنوعیات دوران بارداری نام برد. با ترک سیگار قبل از اقدام به بارداری می توان از عوارض این ماده خطرناک بر جنین پیشگیری کرد.  دراین مقاله مطالبی جهت پاسخ به سوالات، نگرانی‌ها و شایعات  درمورد مضرات دخانیات در دوران بارداری تهیه شده است.

عوارض ناشی از سیگارکشیدن در دوران بارداری

استفاده از دخانیات ازجمله سیگار، قلیان و هرگونه موادحاوی نیکوتین با عوارضی برای مادر و جنین همراه است. بیش از 40عنصر سمی و سرطان‌زا در دخانیات کشف شده‌است. ازجمله مضرات دود قلیان و سیگار برجنین و مادر موارد زیر هستند.

• محدودشدن خونرسانی به جنین
• محدودیت رشد جنین
• افزایش احتمال زایمان زودرس وتولد نوزاد کم‌وزن
• افزایش سقط و مرده‌زایی
• افزایش خطر بروز نقائص مادرزادی
• سندروم مرگ ناگهانی نوزاد در روز‌های ابتدائی تولد

هرچه میزان ومدت مصرف سیگار در روز بیش تر باشد احتمال و شدت بروز این عوارض بیش‌تر می‌شود. 

آیا سیگار باعث نازایی می‌شود

سیگار و قلیان یکی از عوامل خطر نازایی در زنان و مردان است. تاثیر سیگار بر اسپرم مردان شامل کاهش تعداد و یا کم شدن طول عمر آن‌ها است. مصرف سیگار و قلیان روی رحم زنان نیز تاثیر می گذارد و احتمال بروز سرطان رحم را بالا می برد. 

همچنین حاملگی خارج از رحم در زنان سیگاری بیش تر از زنان غیرسیگاری اتفاق می افتد. سیگار علاوه بر عوارض نازایی افراد را مستعد بیماری‌های قلبی و تنفسی هم می‌کند.

آیا مصرف دخانیات روی تعیین جنسیت جنین موثر است؟

در مادران و پدران سیگاری احتمال تولد فرزند پسر کم‌تر از دختر است. اسپرم‌های حاوی ژن مذکر تحت تاثیر نیکوتین و سایر مواد مضر موجود در سیگار و قلیان نسبت به اسپرم‌های حاوی ژن مونث زودتر تخریب می‌شوند و به همین علت در مردانی که دخانیات مصرف می‌کنند احتمال تولد نوزاد پسر کم‌تر است. سیگارکشیدن در بارداری توسط مادر و خصوصا سیگارکشیدن در ماه اول بارداری احتمال سقط جنین را بالا می‌برد. در این میان احتمال سقط جنین‌های پسر بیش از دختر است. توصیه می شود والدین برای داشتن فرزند دختر و پسر سالم از مصرف سیگار پرهیز کنند.

بهترین زمان ترک سیگار برای بارداری

چندوقت قبل از بارداری باید سیگار را ترک کرد؟برای پاسخ به این سوال باید گفت بهتراست حداقل یک ماه قبل از تلاش برای بارداری مصرف سیگار ترک شود. مطالعات نشان می دهد در زنانی که سیگار خود را قبل از بارداری ترک می کنند احتمال بروز تولد نوزاد کم‌وزن و یا نارس مشابه مادران غیرسیگاری است.  گاهی اوقات مادران اظهارمی کنند که کشیدن یک نخ سیگار دربارداری ضرر دارد و یا اینکه نمی دانستم باردارم و سیگار کشیدم آیا برای جنینم مشکلی ایجاد می شود؟ دراین موارد باید مادر به محض اطلاع ازبارداری مصرف سیگار را قطع کند وپزشک خود را از مصرف سیگار مطلع کند،  با این کار احتمال بروز مشکل برای جنین کم‌تر می شود. همچنین مادران باید بدانند قطع مصرف سیگار در دوران بارداری ممکن است علائم ترک مانند بدن درد ، خستگی ویا اضطراب را در مادر ایجاد کند اما این حالت‌ها مشکلی برای جنین ایجاد نمی کند.  بعضی مادران هوس سیگارکشیدن در دوران بارداری را به عنوان نوعی ویار و تمایل ذکر می کنند. کشیدن سیگار تحت هر شرایطی برای مادران باردار ممنوع است.  به این مادران توصیه می‌شود که با انجام ورزش و یا خوردن میوه و سبزیجات حواس خود را از این موضوع دور کنند.

تاثیر سیگارکشیدن پدر بر جنین

سیگار کشیدن اطرفیان و حتی حضور مادر در محل‌هایی که افراد دیگر سیگار می کشند به اندازه سیگاری بودن خود مادر برای جنین مضراست. دودهای موجود در محیط حاصل از مصرف مواد دخانی توسط افراد دیگر و بازدم آن‌ها دود دست دوم نامیده می‌شود. درجنین‌هایی که در معرض دود دست دوم به واسطه سیگار کشیدن پدر و یا سایر اعضا خانواده هستند احتمال سقط، نارسی و مرگ قبل از تولد بیش‌تر است.