بارداری پوچ چیست؟ علائم و دلیل حاملگی پوچ

بارداری پوچ یکی از حالت‌های بارداری ناموفق است که ممکن است برای هر فردی رخ بدهد. در این مقاله سعی شده است با تعریف بارداری پوچ ، علت‌ها و علائم بارداری همراه آن سوالات و ابهامات مربوط به حاملگی پوچ پاسخ داده شود. حاملگی پوچ یکی از حالت‌های غیرطبیعی در بارداری است. بعداز لقاح و ترکیب سلول جنسی نر و ماده در رحم بارداری رخ می‌دهد. بعد از لقاح و ترشح هورمون بارداری، ساک حاملگی که درواقع محل استقرار جنین است تشکیل می‌شود اما گاهی اوقات با گذشت زمان درون ساک حاملگی جنینی رشد نمی‌کند. این حالت بارداری پوچ نامیده می‌شود.

علت بارداری پوچ چیست 

دلیل بارداری پوچ چیست؟ بارداری پوچ یکی از دلایل اصلی سقط های سه ماهه اول بارداری است. حاملگی پوچ علت کاملا مشخصی ندارد و می‌تواند به صورت تصادفی در هر بارداری رخ بدهد.

موارد زیر در بروز بارداری پوچ نقش دارند :

• مشکلات ژنتیکی سلول‌های جنسی 
• اختلال در شکل یا تعداد کروموزوم‌های اسپرم و تخمک
• بارداری در سنین زیر 18 و بالای 40 سال

در ادامه بیشتر در مورد علائم حاملگی پوچ توضیح میدهیم.

بارداری پوچ چه علائمی دارد

ایا در حاملگی پوچ حالت تهوع وجود دارد ؟ دیگر علائم بارداری چطور؟ در بارداری پوچ به علت ترشح هورمون HCG که هورمون تولید شده توسط جفت است علائم مختلف مثل تهوع صبحگاهی و ویار در مادر باردار به عنوان علائم بارداری پوچ در هفته ششم رخ می‌دهد اما جنینی برای رشد وجود ندارد، حتی ممکن است با وجود علائم بارداری پوچ در هفته پنجم یا بعدتر، علائم سقط مثل درد شکم و یا لکه بینی در مادر ایجاد شود. معمولا بارداری پوچ منجر به خونریزی شده و در نهایت سقط به صورت خودبه خودی یا با اقدام پزشک اتفاق می‌افتد.

بارداری پوچ و گرسنگی

آیا حاملگی پوچ و گرسنگی بهم مرتبط اند؟ بعضی مادران از گرسنگی به عنوان یکی از علائم همراه در بارداری پوچ یاد می کنند که باید گفت این حالت اتفاقی است و بارداری پوچ و گرسنگی ارتباط خاصی با هم ندارند.

ترشحات در بارداری پوچ

زنانی که حاملگی مولار دارند بیشتر احتمال دارد لخته های خون را دفع کنند یا ترشحات واژن قهوه ای آبکی داشته باشند. برخی از زنان تکه‌هایی از بافت مولر را عبور می‌دهند که می‌تواند کمی شبیه خوشه‌های کوچک انگور باشد. خونریزی ناشی از بارداری مولار معمولا بین هفته های 6 تا 12 بارداری شروع می شود.

بارداری پوچ در چند هفتگی مشخص می شود

حاملگی پوچ بین هفته ششم تا هشتم بارداری مشخص می‌شود. بارداری پوچ در هفته پنجم به علت کوچک بودن قطر ساک حاملگی به طور صد در صد قابل تشخیص نیست.  

راه‌های تشخیص بارداری پوچ

حاملگی پوچ در سه ماهه اول بارداری و از طریق سونوگرافی و آزمایش خون در کنار هم قابل تشخیص است.

سونوگرافی در بارداری پوچ

تشخیص قطعی حاملگی پوچ ازطریق انجام سونوگرافی در هفته ششم تا هشتم بارداری است. در بارداری پوچ سونوگرافی ساک حاملگی را نشان می‌دهد اما هیچ جنین و کیسه زرده‌ای که نقش در رشد جنین دارد در آن وجود نداشته و بارداری پوچ اعلام می‌شود. حاملگی پوچ در سونوگرافی با اصطلاح Blightedovum گزارش می‌شود.

آزمایش خون و حاملگی پوچ

معمولا زمانی که بارداری رخ می‌دهد هورمون HCG درخون ترشح می‌شود و مقدار آن به صورت تصاعدی بالا می‌رود زمانی که سطح هورمون HCG افزایش طبیعی نداشته باشد احتمال حاملگی پوچ وجود دارد. حاملگی پوچ با آزمایش خون به تنهایی مشخص نمی‌شود.   

بارداری پوچ و IVF

گاهی اوقات زوجین برای باردار شدن نیاز به مصرف داروها و یا استفاده از روش‌های کمک باروری و لقاح آزمایشگاهی از جمله IVF دارند. ممکن است این نگرانی وجود داشته باشد که آیا در IVF هم احتمال بروز بارداری پوچ هست و یا اینکه امکان موفقیت lVF بعد از بارداری پوچ هست یا خیر؟ برای انجام lVF اسپرم مرد و تخمک زن را در محیط آزمایشگاهی لقاح داده و در حفره رحم قرار می‌دهند. معمولا سلول اسپرم و تخمک انتخاب شده برای lVF از نظر ژنتیکی بررسی شده و سالم هستند به همین دلیل احتمال بروز حاملگی پوچ کم می‌شود. اما گاهی اوقات ممکن است بعد از لقاح و انتقال سلول تخم به رحم و ادامه تقسیمات، سلول تخم دچار اختلالاتی شود و بارداری موفقیت آمیز نباشد و حتی حاملگی پوچ باشد. 

تفاوت حاملگی مولار با حاملگی پوچ

 گاهی اوقات این سوال بوجود می‌آید که آیا بارداری پوچ همان حاملگی مولار است؟ باید گفت حاملگی مولار و بارداری پوچ با هم تفاوت دارند. همان‌طور که توضیح دادیم در بارداری پوچ ساک حاملگی تشکیل شده فاقد جنین است اما حاملگی مولار یک بیماری ژنتیکی مربوط به جفت است که به جای جنین توده غیرطبیعی به شکل انگور در رحم رشد میکند. بعداز ختم بارداری پوچ مادر نیاز به مراقبت خاصی ندارد اما بعد از ختم بارداری مولار مادر باید تا 6 الی 12  ماه تحت نظر پزشک باشد. 

درمان بارداری پوچ

درمان حاملگی پوچ ختم بارداری است. گاهی اوقات بارداری پوچ قبل از تشخیص منجر به خونریزی می شود و سقط به صورت خود به خود رخ می‌دهد. درصورتیکه حاملگی پوچ به صورت خود به خود دفع نشود لازم است پزشک با تجویز دارو سقط را القا کند و یا با انجام کورتاژ بقایای بارداری پوچ را از رحم مادر خارج کند.

احتمال تکرار بارداری پوچ در حاملگی بعدی چقدراست

بارداری پوچ به صورت تصادفی در هر بارداری ممکن است اتفاق بیافتد و قابل پیشگیری هم نیست. معمولا احتمال تکرار بارداری پوچ در حاملگی‌های بعدی کم است. زوجین بعد از یک بار بارداری پوچ اجازه بارداری مجدد دارند اما اگر حاملگی پوچ تکرار شود، بهتر است زوجین پیش از اقدام به بارداری بعدی به مشاور ژنتیک مراجعه کنند. طب سنتی نیز راه حل علمی و تایید شده‌ای برای پیشگیری از بارداری پوچ مکرر ندارد.

چه مدت بعد از بارداری پوچ می توان باردارشد؟

برای اقدام به بارداری مجدد بعداز ختم حاملگی پوچ بهتر است حداقل سه ماه صبر کرد. بعد از ختم بارداری بدن برای بازیابی خود و بهبود کامل عوارض سقط نیاز به زمان دارد. در این مدت رژیم غذایی سالم و ورزش کردن به داشتن یک بارداری سالم در آینده کمک می‌کند.