مصرف کافئین در بارداری ضرر دارد؟

آذر ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
مصرف کافئین در بارداری ضرر دارد؟

کافئین در نوشیدنی محبوب ما ایرانی‌ها، یعنی چای وجود دارد. همچنین خوردن قهوه در بارداری هم می‌تواند کافئین را در مقادیر بیشتری وارد بدن ما کند؛ حالا چه به شکل قهوه دمی سرو شود یا به شکل نسکافه، کاپوچینو یا مصرف کافی میکس در دوران بارداری . خوردن کاکائو در بارداری هم یکی دیگر از راه‌های ورود کافئین به بدن ماست. برخی از مادران هم ممکن است از قرص کافئین در بارداری استفاده کنند. سوالی که اکثر مادران به دنبال پاسخ آن هستند این است که " مصرف کافئین در بارداری ضرر دارد ؟ " و " ایا کافئین باعث سقط جنین میشود ؟". در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

عوارض مصرف کافئین در بارداری چیست؟

 مصرف کافئین در بارداری ضرر دارد؟ کافئین یک ماده محرک است؛ به همین دلیل فشار خون و ضربان قلب شما را افزایش می‌دهد که هر دوی این شرایط در دوران بارداری توصیه نمی‌شوند. کافئین همچنین باعث تکرر ادرار می‌شود. تکرر ادرار یکی از عوارض بارداری است که اکثر زنان در دوران حاملگی با آن مواجه می‌شوند؛ اما با افزایش سطح کافئین خون، مثلا از طریق مصرف چای در بارداری این وضعیت تشدید می‌شود. این اتفاق باعث کاهش سطح مایعات بدن شما می‌شود و می‌تواند به کم آبی بدن منجر شود.

کافئین از طریق جفت به کودک شما نیز منتقل می‌شود. اگرچه شما می‌توانید مقدار کافئینی را که مثلا با مصرف چای در بارداری یا با خوردن قهوه در بارداری وارد بدنتان می کنید را تحمل کنید، اما متابولیسم کودک شما هنوز در حال بلوغ است و نمی‌تواند کافئین را به طور کامل متابولیزه کند؛ به همین دلیل برای مدت زیادی داخل خونش باقی می ماند. البته لازم به ذکر است که حتی بدن خود مادران نیز در دوران بارداری نسبت به قبل از بارداری، متابولیسم کافئین را کندتر انجام می‌دهند. 

مصرف زیاد کافئین با جثه کوچک جنین برای سن بارداری (جنینی که در نسبت با طول دوره بارداری کوچک است، با توجه به اینکه نوزادی که زود متولد می‌شود کوچک‌تر از نوزادی است که به موقع متولد شده) و رشد ناقص جنین مرتبط است.

کافئین ناشی از مصرف قهوه یا مصرف چای در بارداری می‌تواند باعث تغییر در الگوی خواب کودک یا الگوی حرکات طبیعی کودک در رحم در مراحل بعدی بارداری شود. به یاد داشته باشید‌، کافئین یک ماده محرک است و می‌تواند شما و کودک شما را بیدار نگه دارد.

یادتان باشد که کافئین تنها در چای و قهوه وجود ندارد. کافئین می‌تواند با خوردن شکلات در بارداری نیز وارد بدنتان شود؛ حالا این شکلات چه مستقیم مصرف شود و چه از طریق خوراکی‌هایی چون کیک شکلاتی یا بیسکویت شکلاتی وارد بدنتان شود. همچنین در برخی از نوشیدنی‌ها مانند کوکا کولا، نوشیدنی‌های انرژی‌زا یا برخی از داروهایی که سردرد را تسکین می‌دهند نیز، یافت می‌شود. بنابراین همیشه به لیست مواد غذایی مناسب در بارداری، می‌بایست از محتویات آنچه مصرف می کنید، کاملا آگاه باشید.

ایا کافئین باعث سقط جنین می‌شود ؟

 زنان باردار اغلب نگران هستند که آیا کافئین می تواند باعث نقایص مادرزادی، بارداری، زایمان زودرس یا دیگر مشکلات مربوط به زایمان شود؟ در مورد اینکه ایا کافئین باعث سقط جنین میشود یا نه، به 2 مطالعه‌ای که در سال 2008 انجام شد اشاره می‌کنیم. در یک مطالعه که توسط ژورنال آمریکایی زنان و زایمان منتشر شده‌، مشخص شد زنانی که روزانه 200 میلی گرم یا بیشتر کافئین مصرف می‌کنند‌، دو برابر بیشتر از کسانی که کافئین مصرف نمی‌کنند‌، دچار سقط جنین می‌شوند. در مطالعه دیگری که توسط ژورنال اپیدمیولوژی منتشر شده، مشخص شد در خانمهایی که روزانه بین 200 تا 350 میلی گرم کافئین مصرف می‌کنند، خطر سقط جنین افزایش پیدا نمی‌کند؛ اما مصرف کافئین بیشتر از این مقدار ممکن است خطرناک باشد. 

همچنین مطالعات بیشماری روی حیوانات نشان داده است که کافئین می‌تواند باعث نقایص مادرزادی‌، زایمان زودرس‌، کاهش قدرت باروری و همچنین افزایش خطر تولد نوزادان کم وزن و یکسری عوارض دیگر شود. اما تا کنون هیچ مطالعه قطعی در مورد انسان انجام نشده است. با این حال‌، هنوز هم بهتر است جهت احتیاط، میزان مصرف چای در بارداری و همچنین مصرف سایر منابع کافئین را محدود کنید.

برخی از زنان که به دلایلی قصد دارند به بارداری خود خاتمه دهند، به دلبیل شنیده‌های خود درباره تاثیر کافئین در سقط جنین ، شروع به مصرف قرص کافئین در بارداری می کنند؛ یا از سایر منابع حاوی کافئین، به مقدار فراوان استفاده می‌کنند. در صورتی که بر اساس مطالعات هنوز کاملا اثبات نشده است که دقیقا چه مقدار کافئین باعث سقط جنین می‌شود و آیا در همه افراد این تاثیر را دارد یا نه. مثلا ممکن است با خوردن قرص کافئین در بارداری سقط جنین اتفاق نیفتد، اما صاحب فرزندی با معلولیت های ذهنی و جسمی‌شوید. بنابراین هیچ گاه برای سقط جنین خودسرانه اقدام نکنید و مواد غذایی مضر در بارداری لزوما باعث سقط جنین نشده و ممکن است آسیب جدی به جنین وارد شود.  

مقدار مجاز مصرف کافئین در بارداری چقدر است؟

با توجه به مضرات مصرف کافئین در بارداری و این که به غیر از قهوه، این ماده ی محرک در نوشابه شکلات و ... نیز یافت می شود، آیا مادران باردار باید مصرف کافئین را در طی دوران بارداری به طور کامل کنار بگذارند؟ به دلیل نتیجه گیری متناقض از مطالعاتی که تاکنون بر روی تاثیر کافئین در سقط جنین و سایر عوارض بارداری انجام شده، تا زمانی که مطالعات قطعی تری انجام نشده است، زنان باردار باید میزان مصرف کافئین را به کمتر از 200 میلی گرم در روز محدود کنند. البته برخی از کارشناسان معتقدند که تا 300 میلی گرم کافئین در روز نیز مجاز است، اما برای احتیاط بهتر است که کمتر از این مقدار مصرف کنید. هر چه کافئین کمتری مصرف کنید بهتر است. برخی متخصصان می‌گویند بیش از ۱۶۰ میلی‌گرم کافئین در روز خیلی زیاد است، اما دیگران اعتقاد دارند بیشتر از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز زیاد محسوب می‌شود. پرهیز از کافئین تا جای ممکن بهترین انتخابی شماست.

مقدار کافئین موجود در خوراکی ها چقدر است؟

مقدار کافئین موجود در برخی غذاها و نوشیدنی‌ها به شرح زیر است:

  • با مصرف کافی میکس در دوران بارداری به ازای هر یک بسته، تقریبا 100 میلی گرم کافئین دریافت می‌کنید.
  • با خوردن قهوه در بارداری اگر خودتان آن را دم کنید، حدود 140 میلی گرم کافئین وارد بدنتان می‌کنید.
  • با مصرف چای در بارداری به ازای هر یک لیوان، حدود 75 میلی گرم کافئین دریافت خواهید کرد. 
  • با خوردن نوشابه در بارداری (از نوع کولا) به ازای هر یک قوطی، حدود 40 میلی گرم کافئین وارد بدنتان می‌شود. 
  • به ازای هر یک قوطی نوشیدنی انرژی زا ( معادل 250 میلی لیتر) حدود 80 میلی گرم کافئین دریافت خواهید کرد.

با مصرف کاکائو در بارداری به ازای هر 50 گرم، تقریبا 25 میلی گرم کافئین وارد بدنتان خواهد شد. البته منظور ما کاکائو تلخ نیست، منظور ما شکلات‌های حاوی کاکائو است. با خوردن کاکائو تلخ در بارداری که درصد کاکائوی بیشتری دارد، مقدار کافئین بیشتری وارد بدنتان می‌شود و با خوردن شکلات های شیری، کافئین کمتری دریافت خواهید کرد( حدود 10 میلی گرم به ازای هر 50 گرم شکلات). 

همچنین به یاد داشته باشید که هر 100 گرم پودر کاکائو حدود 230 میلی گرم کافئین دارد. بنابراین اگر هوس خوردن کیک شکلاتی در بارداری را کردید، حواستان به مقدار کافئینی که وارد بدنتان می‌کنید، باشد.

بنابراین اگر قرار باشد برای کم کردن ضرر کافئین در بارداری مصرف آن را کاهش دهید، میزان آن را به کمتر از 200 میلی گرم در روز برسانید. برای این منظور مصرف چای در بارداری را به حدود 2 لیوان (یا 4 فنجان) در روز و خوردن قهوه در بارداری را به حدود 1 لیوان (یا 2 فنجان) در روز برسانید. 

منبع:

https://americanpregnancy.org/pregnancy-health/caffeine-intake-during-pregnancy/