سزارین یا طبیعی کدام بهتر است؟

شهریور ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
سزارین یا طبیعی

سزارین یا طبیعی کدام بهتر است؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از زنان باردار را از ماه‌های اول بارداری و یا حتی مدت‌ها پیش از آن مشغول می‌کند. اگر چه ترجیح علم پزشکی بر زایمان طبیعی است؛ امّا بسیاری از زنان از آن ترس داشته و زایمان طبیعی در ذهن‌شان یک ماجرای پر از درد و جیغ‌های بنفش است. سوال این است آیا سزارین هیچ دردی ندارد؟ مزایا و معایب هر یک از روش‌های زایمان چیست؟ در ادامه با ما همراه باشید تا بتوانید با آگاهی بیش‌تری درباره‌ی شیوه‌ی زایمان خود تصمیم بگیرید.

راستی پیش از هر سخن، پیشنهاد یا مقایسه‌ای، بارداری از آغاز مسیر تا پایان آن پر از انتخاب‌هایی دشوار است. شما با همه درد و زحمتی که تحمل می‌کنید و در عین حال عشقی که به فرزندتان می‌دهید، بدون شک یک ابر قهرمان هستید.

کمی بیش‌تر از زایمان طبیعی، مزایا و معایب آن بدانیم!

زایمان طبیعی چگونه انجام می‌شود؟

در روند انتخاب بین زایمان سزارین یا طبیعی، ابتدا به بررسی زایمان طبیعی می‌پردازیم. زایمان طبیعی، خروج کودک از رحم با عبور از واژن است؛ به همین علت به آن زایمان واژینال نیز گفته می‌شود. مداخلات پزشکی در زایمان طبیعی محدود بوده و حتی می‌تواند صفر باشد. اگرچه زایمان طبیعی می‌تواند بدون هیچ عملی به جهت کاهش درد انجام شود، امّا راهکار‌های زیر می‌تواند به کاهش درد کمک کند:

  • زایمان در وان آب گرم و اگر امکان آن نبود، دوش آب گرم هم در کاهش درد بیار موثر است.
  • پیداکردن بهترین وضعیت بدنی که در آن دردتان کم‌تر است؛ این حالت ممکن است خوابیده به پشت، چمپاتمه‌زدن و ... باشد.
  • انجام ورزش‌های دوران بارداری برای تقویت و فرم‌دهی مناسب عضلات لگن و اطراف پرینه (تمرینات کگل) 
  • استفاده از بی‌دردی اپی‌دورال
  • یادگیری تنفس صحیح؛ تنفس‌های متمرکزِ آرام و عمیق به کاهش درد کمک می‌کند.
  • استفده از هیپنوتیزم و ماساژدرمانی
  • و مهم‌ترین چیز، حمایت عاطفی برای آرامش شماست. حضور همسرتان در کنار شما، تاثیر قابل توجهی در تسهیل تحمل درد زایمان طبیعی دارد.

مزایای زایمان طبیعی چیست؟

یک روند طبیعی و فیزیولوژیک است که بدن ذاتاً برای آن آماده می‌شود.

  • بهبودی پس از زایمان طبیعی نسبت به سزارین زودتر رخ می‌دهد. در نتیجه مدت زمان بستری در بیمارستان کم‌تر خواهد بود. طول مدت بستری در زایمان طبیعی معمولاً 24 تا 48 ساعت و در سزارین ممکن است تا 4  روز باشد.
  • در زایمان طبیعی، معمولاً مادر بلافاصله کودک را در آغوش می‌گیرد. تماس پوستی بدو تولد در سزارین با احتمال کم‌تری رخ می‌دهد؛ مگر سزارین با بی‌حسی نخاعی یا اپی‌دورال باشد. تماس پوستی زودهنگام علاوه‌بر تاثیر مستقیم بر تقویت روابط عاطفی مادر و نوزاد و تقویت ایمنی نوزاد، احتمال شیردهی موفق زا نیز افزایش می‌دهد.
  • بعد از زایمان طبیعی، شما زودتر توان حرکتی خود را باز می‌یابید و به زندگی طبیعی باز می‌گردید. دارو‌های بی‌حسی و بیهوشی حین سزارین، باعث می‌شوند که شما دیرتر از تخت‌خواب بلند شوید. حرکت زودتر علاوه بر تاثیری که در روحیه شما در بازگشت به زندگی همیشگی و طبیعی دارد، احتمال ابتلا به یبوست را نیز کاهش می‌دهد.
  • تماس نوزاد با کانال زایمان باعث دریافت باکتری‌های مفید از راه تماس می‌شود. این پدیده به تقویت سیتم ایمنی او کمک می‌کند.
  • زایمان طبیعی با فشاری که ایجاد می‌کند، به خروج مایع از ریه نوزاد کمک کرده و باعث تسهیل تنفس او می‌شود. این فشار در سزارین وجود ندارد که گاهی مشکلات تنفسی را به همراه دارد.
  • احتمال و حجم خونریزی بعد از زایمان (Postpartum Hemorrhage) در زایمان طبیعی کم‌تر است. توجه داشته باشید که تا 500 میلی‌لیتر خونریزی بعد از زایمان طبیعی، اشکالی ندارد.

زایمان طبیعی ‌چه معایبی دارد؟

  • معایب زایمان طبیعی برای مادر: عبور نوزاد از کانال زایمان، با کشیدگی واژن همراه است. گاهی ممکن است واژن پاره شود و نیاز به بخیه داشته باشد. خشکی واژن، گشادی واژن، تغییر رنگ ناحیه تناسلی، درد واژن بعد از زایمان طبیعی از عوارض زایمان طبیعی برای مادر هستند. ترمیم واژن بعد از زایمان طبیعی، چه به روش‌های خانگی و چه به روش‌جراحی، می‌تواند این عوارض را بهبود بخشد. برای اطلاعات بیش‌تر درباره‌ی آن، می‌توانید به مقاله ترمیم واژن بعد از زایمان طبیعی مراجعه کنید. از عوارض دیگر زایمان طبیعی، بی‌اختیاری ادرار، بی‌اختیاری مدفوع، هموروئید (بواسیر) و احساس ناراحتی حین رابطه جنسی است. این عوارض قابل درمان بوده و جای نگرانی ندارد.
  • معایب زایمان طبیعی برای نوزاد: طول‌کشیدگی زایمان طبیعی می‌تواند نوزاد را در شرایط بدون اکسیژن و استرس (آسیفکسی) قرار دهد که برای او مضر است. همچنین گاهی فشار زیاد حین زایمان طبیعی، باعث شکستگی استخوانی خصوصاً استخوان ترقوه و شانه و همچنین کبودی‌هایی در ناحیه سر نوزاد همراه باشد. عوارض گفته‌شده نادر بوده و با اقداماتی قابل پیشگیری و درمان هستند.

برای پیدا کردن پاسخ سوالات خود درباره‌ی زایمان طبیعی به این صفحه مراجعه کنید.

سزارین یا طبیعی

حال زایمان سزارین، مزایا و معایب آن را مرور کنیم!

سزارین چیست و با چه روش‌هایی انجام می‌شود؟

در مقایسه و انتخاب بین سزارین یا طبیعی، بهتر است زایمان سزارین را نیز مورد بررسی قرار دهیم. سزارین روشی است که در آن با بی‌حسی ناحیه‌ای و یا بیهوشی کامل، برشی به صورت طولی یا عرضی در پوست شکم و رحم ایجاد شده و نوزاد از رحم خارج می‌شود. پس از قطع بندناف نوزاد، لایه‌های باز‌شده، با بخیه دوخته می‌شوند. مراحل و ضرورت زایمان سزارین، مطالبی درباره‌ی سزارین و عوارض آن و توضیحات سزارین با بیهوشی کامل در مقالات دیگری کامل توضیح داده شده است.

سزارین چه مزایایی دارد؟

مزایای زایمان سزارین بسیار محدود است. پزشکان متخصص این معایب را دلیلی برای پذیرش حجم بالای عوارض زایمان سزارین نمی‌دانند. متخصصان ضرورت و فایده‌ی سزارین را تنها زمانی می‌دانند که زایمان طبیعی امکان‌پذیر نباشد. مزایای زایمان سزارین شامل موارد زیر است:

  • بیش‌ترین فایده سزارین خصوصاً اگر انتخابی (الکتیو) باشد، پیش‌بینی‌پذیر بودن و به عبارتی تحت کنترل بودن آن است. 
  • اگر جنین اختلالی داشته باشد که پیش‌از تولد تشخیص داده شده‌است،در طول زایمان سزارین شاید بتوان آن را ترمیم کرد (مانند اختلالات مادرزادی قلبی).
  • احتمال آسیب‌هایی مانند کمبود اکسیژن و استرس (آسیفکسی) و آسیب‌های احتمالی حین عبور از کانال زایمان مانند شکستگی‌ها در نوزاد کمتر است.

حال معایب سزارین را مرور کنیم!

  • در زایمان سزارین شما یک جراحی کامل را تجربه می‌کنید. مصرف دارو‌های بیهوشی می‌تواند موجب حساسیت و عوارض تنفسی بعدی شود.
  • استفاده از لوله‌ی تنفسی حین جراحی، گلودرد بعد از عمل سزارین با بیهوشی کامل را به همراه دارد.
  • میزان خونریزی بعد از زایمان در سزارین به مراتب بیش‌تر از زایمان طبیعی است. در زایمان سزارین خونریزی حتی تا 1000 میلی‌لیتر هم طبیعی است.
  • تماس مادر و نوزاد در سزارین به تاخیر می‌افتد که می‌تواند با مشکلات بعدی در شیردهی همراه باشد. همچنین تماس زودهنگام مادر و نوزاد در تقویت سیستم ایمنی نوزاد نقش بسزایی دارد.
  • احتمال اختلالات تنفسی بعد از تولد مانند تاکی‌پنه گذرای نوزادی در سزارین بیش‌تر است.
  • طول مدت بستری در سزارین طولانی‌تر بوده و مادر دیرتر به زندگی روزمره باز می‌گردد.
  • سزارین شانس شما را برای زایمان طبیعی در بارداری‌های بعدی کاهش می‌دهد. اگرچه باز می‌توانید زایمان طبیعی بعد از سزارین داشته باشید؛ امّا با خطراتی احتمالی مانند پارگی رحم و ایجاد مشکلاتی در ناحیه پرینه همراه است.
  • همچنین احتمال عفونت‌های زخم و جراحی، آسیب به مثانه و اختلال در عملکرد روده در سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است

و بسیاری از عوارض دیگر که بهتر است در انتخاب بین سزارین یا طبیعی حتما به آن‌ها توجه کنید. برای مطالعه بیشتر درباره‌ی سزارین و عوارض آن به این مقاله مراجعه کنید.

انتخاب روش زایمان

زایمان سزارین یا طبیعی کدام بهتر است؟

یک بار دیگر مطالب بالا را مرور کنید. به‌نظر زمان مناسبی برای پاسخ به این سوال است: سزارین یا طبیعی، کدام بهتر است؟ ابتدا توجه داشته باشید که انتخاب روش زایمان به شکل سزارین یا طبیعی بر عهده پزشک متخصص شما است. او با معاینات متعدد و بررسی‌های کامل در طول بارداری تشخیص می‌دهد که بهترین زایمان برای شما چیست؛ سزارین یا طبیعی؟!

با وجود همه توصیه‌های پزشکی بر اولویت زایمان طبیعی، سزارین در ایران پرطرفدار‌تر است. علت اصلی این امر ترس از زایمان طبیعی و درد آن است. امّا بیایید و یک‌بار دیگر مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین را مرور کنید؛ به این بیاندیشید که بین سزارین یا طبیعی کدام برای شما مناسب‌تر است. از ترس‌هایتان برای متخصص زنان بگویید و اگر کمک‌کننده نبود؛ به یک روانشناس مراجعه کنید.