تغییرات پستان در بارداری | عکس تغییر رنگ نوک پستانها در بارداری

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
تغییرات پستان در بارداری

تغييرات سينه در اوايل بارداری یکی از برجسته‌ترین تغییرات بدن مادر باردار است؛ تا جایی که می‌توان گفت یکی از اولین نشانه‌ها و علائم اولیه بارداری در اکثر زنان، همین تغییرات پستان است. درواقع پروژه تغييرات سينه مانند انقباضات رحم در بارداری در هفته‌های اول کلید می‌خورد و تا پایان بارداری نیز ادامه خواهد داشت. با این حال‌، همه زنان، همه این تغییرات را تجربه نمی‌کنند. عدم مشاهده همه یا تعدادی از تغییرات پستان در بارداری هیچ چیزی را در مورد سلامت بارداری یا توانایی زن در تولید شیر یا شیر دادن به نوزاد نشان نمی‌دهد. خیلی از مادران می‌خواهند درباره انواع تغييرات پستان در بارداری و زمان شروع این تغییرات بیشتر بدانند و پاسخ سوالاتی چون " درد سينه در بارداری از كی شروع ميشه و تا کی ادامه دارد" را پیدا کنند. در این مقاله به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.

 

علت تغییرات پستان در بارداری چیست؟

مهم‌ترین علت تغییرات پستان در بارداری تغییرات سطح هورمون‌ استروژن و پروژسترون بدن زنان و تأثیر آن‌ها در تمام اندام‌ها از جمله پستان می‌باشد. این هورمون‌ها نقش مهمی‌ در آماده سازی سینه‌ها برای شیردهی دارند و مسئول بسیاری از تغییرات ظاهری در اوایل بارداری هستند.

استروژن رشد سلول‌های مجاری پستان را تحریک می‌کند و ترشح هورمون دیگری به نام پرولاکتین را افزایش می‌دهد. پرولاکتین بزرگ شدن پستان و تولید شیر را تحریک می‌کند. پروژسترون نیز از تشکیل و رشد سلول‌های تولید کننده شیر در غدد پستان پشتیبانی می‌کند. پس از زایمان‌، سطح استروژن و پروژسترون کاهش می یابد‌، و سطح پرولاکتین بالا می‌رود‌. این امر باعث می‌شود پستان‌ها برای شیردهی به نوزاد آماده شوند.

* حتما بخوانید: درد نوك سينه در اوايل بارداری ، علت و درمان آن

تغییرات پستان در بارداری شامل چه مواردی می‌شود؟

تغییرات پستان در سه ماهه اول بارداری

  • در طول سه ماهه اول بارداری حجم خون بدن برای برآوردن نیازهای رشدی جنین، شروع به افزایش می‌کند. این ممکن است باعث شود رگ‌های روی سینه شما بزرگتر‌، پررنگ‌تر و قابل مشاهده‌تر شوند. اندازه سینه‌های شما نیز رشد خواهد کرد. 
  • یکی دیگر از تغييرات سينه در اوايل بارداری حساس و متورم شدن پستانهاست. به همین دلیل در پاسخ به این سوال که " درد سينه در بارداری از كی شروع ميشه " باید بگوییم که درد سینه معمولا از 1 تا 2 هفته بعد از بارداری آغاز می‌شود. و اگر می پرسید " درد سينه در بارداری تا كی ادامه دارد "؛ در پاسخ به این سوال نیز باید بگوییم که حساسیت و درد پستان اغلب در طی چند هفته اول بارداری از بین می‌رود‌؛ زیرا بدنتان به مرور زمان با تغییرات هورمونی که در بدنتان اتفاق می افتد، سازگار می‌شود. اما در برخی از زنان ممکن است این دردها همچنان ادامه داشته باشند و یا در ماه‌های بعدی دوباره به سراغشان بیایند.
  • از دیگر تغييرات سينه در اوايل بارداری می‌توان به تغییر رنگ نوک پستان‌ها در بارداری اشاره کرد. نوک پستان‌ها ممکن است بزرگتر و حساس‌تر شوند و ممکن است ناحیه آرئولا (بخشی رنگی نوک پستان) تیره‌تر شود.
  • همچنین ممکن است تکامل "توبرکل مونتگومري" در ماههای اول بارداری آغاز شود. توبرکل مونتگومری به برجستگی‌های کوچک و بدون دردی گفته می‌شود که در ناحیه نوک سینه ایجاد می‌شوند و خاصیت ضدعفونی کننده و روان کننده دارند و از عمل شیردهی را پشتیبانی ‌می‌کنند.
  • یکی دیگر از علائم بارداری در ماه‌های اول، درد زیر بغل است که آن هم به تغییرات پستان در بارداری مربوط می‌شود.

تغییرات پستان در سه ماهه دوم بارداری

  • در طول سه ماهه دوم بارداری سطح استروژن همچنان بالا می‌رود. با رشد مجاری تولید کننده شیر‌، سینه‌های شما احساس سنگینی یا پر شدن خواهند کرد و ممکن است در این زمان، شما نیاز به خرید یک سینه بند بزرگتر داشته باشید. در بعضی از زنان سایز سینه تنها یک شماره افزایش می‌یابد و در برخی دیگر ممکن است تا چند شماره افزایش پیدا کند. اما این مسئله معمولا ربطی به میزان تولید شیر در پستان‌ها ندارد.
  • همچنین در طی چند هفته اول سه ماهه دوم بارداری، سینه‌های شما شروع به تولید آغوز می‌کنند. آغوز اولین شیر مادر است که بعدها به اولین غذای کودکتان تبدیل خواهد شد. بنابراین ممکن است در این ماه‌ها شروع به نشت شیر از پستان‌ها کنید. اشکالی ندارد اگر چک کنید که سینه‌ها تولید شیر را آغاز کرده است یا نه، اما هرگز با پستان‌ها را تحریک نکنید؛ زیرا می‌تواند شما را در معرض زایمان زودرس قرار دهد. این را در نظر داشته باشید که ممکن است همه زنان نشت آغوز را تجربه نکنند یا ممکن است آن را در زمان‌های مختلفی تجربه کنند. 

تغییرات پستان در سه ماهه سوم بارداری

  • همچنان که بدن شما برای زایمان آماده می‌شود‌، سینه‌های شما باز هم سنگین‌تر و متراکم‌تر می‌شوند. نوک سینه‌‌های شما نیز بزرگتر و برجسته‌تر می‌شوند. همچنین ممکن است آنها تغییر شکل نیز بدهند. بعلاوه، ممکن است تغییر رنگ نوک پستانها در بارداری در این ماهها بیشتر شود و این نواحی تیره‌تر از قبل به نظر برسند. این تغییر رنگ به دلیل افزایش تولید رنگدانه‌های پوستی است.
  • از آنجایی که پوست پستان برای تطابق یافتن با افزایش اندازه پستان، رشد می‌کند‌، ممکن است دچار خارش یا خشکی پوست پستان شوید. در این صورت استفاده از روغن و مرطوب کننده‌های ملایم کمک خواهد کرد. انتظار این را داشته باشید که ترک‌های پوستی نیز، بر روی پستان‌ها شما ایجاد شوند.

پستان‌ها چه زمانی شروع به تولید شیر می‌کنند؟

سینه‌های شما تقریبا از سه ماهه دوم بارداری تا مدت کوتاهی پس از تولد نوزاد، به تولید آغوز ادامه می‌دهد. آغوز یک ترکیب غلیظ‌تر و چسبنده‌تر از شیر مادر است و سرشار از مواد مغذی و آنتی بادی‌هاست. بعد از توقف تولید آغوز، تولید شیر با حجم بسیار بیشتر از آغوز، آغاز می‌شود. 

درصورت نشتی دادن آغوز در طول بارداری، نگران این نباشید که منبع تغذیه کودک شما در حال تمام شدن است. پستان‌های شما به مقدار کافی برای تغذیه کودکتان، شیر تولید خواهد کرد. همچنین اگر شما نشت آغوز را در طول بارداری تجربه نکردید به این معنا نیست که میزان تولید شیر در شما کم است. بدن هر یک از زنان پاسخ متفاوتی را در طول بارداری می‌دهد و تغییرات متفاوتی را تجربه می‌کند.

نکته مهم دیگر این است که میزان تولید شیر در پستانهای شما ربطی به اندازه پستانهای شما قبل از بارداری یا در دوران بارداری ندارد. پستان‌های همه زنان در طول بارداری تغییراتی می‌کند و آماده شیردهی می‌شود. تنها تعداد کمی از زنان ممکن است به دلایلی نتوانند به مقدار نیاز کودک، شیر تولید کنند. در این مورد پزشک متخصص زنان و زایمان به شما کمک خواهد کرد.

روش‌های کاهش ناراحتی ناشی از تغییرات پستان در بارداری

تغییرات پستان در بارداری امری اجتناب ناپذیر است و اکثر زنان آن را تجربه می‌کنند. شما می‌توانید با روش‌های زیر این شرایط را کنترل کنید تا ناراحتی کمتری برای شما ایجاد شود:

استفاده از پد سینه 

نشت شیر در طول بارداری ممکن است ناراحت کننده باشد. سعی کنید از پدهای محافظ در سینه بند خود استفاده کنید تا شیر را جذب کند و از لک شدن لباس شما جلوگیری کند. به علاوه، استفاده از این پدها از حساسیت و زخم نوک سینه در اثر مرطوب شدن و سایش جلوگیری می‌کند. این پدها در انواع یکبار مصرف و قابل شستشو موجود هستند.

استفاده از لوسیون و روغن

استفاده از لوسیون یا روغن روی سینه می‌تواند سفت شدن، خشکی و خارش پوست را تسکین دهد. حداقل یک بار در روز و قبل از خواب، سینه‌ها را با یک کرم یا روغن مرطوب کننده به خوبی ماساژ دهید. بسیاری از خانم‌ها به امید کاهش علائم ترک‌های پوستی از این محصولات استفاده می‌کنند؛ در حالی که تحقیقات فعلی نشان می‌دهد که محصولات موضعی مانع از ایجاد ترک‌های پوستی نمی‌شوند. با این وجود نیازی به نگرانی نیست؛ زیرا اکثر علائم بارداری از جمله ترک‌های پوستی و تغییر رنگ پوست پس از زایمان به تدریج محو می‌شوند.

درمان مجاری شیر مسدود شده

گاهی برخی از مادران از درد سينه چپ در بارداری شکایت می‌کنند یا می گویند مدتی است که سینه راست آنها بیشتر درد می‌کند. ممکن است علت این اتفاق مسدود شدن مجاری تولید کننده شیر در یکی از پستان‌های آنها باشد. شما می‌توانید با قرار دادن یک کمپرس گرم در مناطق دردناک و مسدود شده سینه‌، مجاری شیر مسدود شده را باز کنید. این کار به از بين رفتن درد سينه در بارداری کمک می‌کند. ماساژ نیز می‌تواند مفید باشد. به آرامی پستان را از ناحیه دردناک به سمت نوک پستان ماساژ دهید.

معاینه سینه ‌ها

برای بررسی وجود هر گونه توده یا ضایعه غیر طبیعی در سینه‌ها، مرتبا در طول بارداری نیز معاینه سینه را انجام دهید و در صورت وجود هر چیز نگران کننده‌ای، با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید. اکثر توده‌هایی که در دوران بارداری در پستان احساس می‌کنید، خوش خیم هستند یا به دلیل مسدود شدن مجاری تولید کننده شیر، ایجاد می‌شوند. با این حال بهتر است توسط پزشک معاینه شوند.

استفاده از سینه بند مناسب بارداری

یکی از بهترین کارها برای کاهش درد و ناراحتی پستان در دوران بارداری، این است که از سینه بند مناسب استفاده کنید. هنگام انتخاب سینه بند در دوران بارداری به دنبال آیتم‌های زیر باشید:

  • پشتیبانی کامل و خوب از سینه‌ها
  • بندهای پهن و قابل تنظیم
  • بدون فنر
  • جنس از پارچه نخی و لطیف
  • طراحی بدون درز در نزدیکی نوک پستان

سینه بندهای ورزشی و سینه بند خواب هر دو گزینه‌های راحت و  مناسبی برای بارداری هستند. بسیاری از زنان ترجیح می‌دهند با نزدیک شدن به تاریخ زایمان‌، سینه بند شیردهی بخرند که آنها هم برای استفاده در دوران بارداری و هنگام خواب مناسب هستند.

تغییرات پستان بعد از زایمان

تغییرات پستان زنان پس از زایمان زنان نیز ادامه خواهد داشت. به دلیل تولید شیر‌، اندازه سینه‌ها بزرگتر باقی می‌ماند و احساس سنگینی وجود خواهد داشت. تغییرات نوک پستان نیز همچنان پابرجاست. پس از قطع شیردهی‌، سینه‌‌ها و نوک پستان‌ها به اندازه‌، شکل و رنگ طبیعی خود باز می‌گردند. برای بعضی از خانمها این اتفاق به سرعت رخ می‌دهد. برای برخی دیگر ممکن است زمان ببرد. 

در برخی از زنان نیز ممکن است تغییرات پستان در بارداری و دوران شیردهی هرگز به حالت قبل بازنگردد. مثلا گاهی اوقات‌، ممکن است سینه‌‌ها پس از بارداری و شیردهی دچار افتادگی شوند. این تغییر بیشتر در خانم‌هایی که سیگار می‌کشند یا یکی از شرایط زیر را دارند، اتفاق می‌افتد:

  • کسانی که شاخص توده بدنی بالا (BMI بالاتر از حد نرمال) دارند.
  • کسانی که قبل از بارداری نیز سینه‌های بزرگتری داشتند.
  • کسانی که چند بار سابقه حاملگی دارند.
  • کسانی که مدت زمان بیشتری شیردهی می‌کنند.
  • کسانی که استعداد ژنتیکی افتادگی سینه را دارند.
  • کسانی که نوسانات وزن شدیدی را در دوران بارداری و بعد از آن تجربه می‌کنند.

چه زمانی برای تغییرات پستان در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

برای تغییرات پستان در بارداری که عوارض شایع در مادران هست مخصوصا تغييرات سينه در هفته اول بارداری نیازی برای مراجعه به پزشک نیست. با این وجود اگر توده‌هایی در پستان احساس کردید یا اینکه نوک سینه‌هایتان ماده‌ای غیرمعمول که شباهتی به آغوز نداشته باشد‌، ترشح کرد، باید حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید. این علائم در اکثر اوقات بی‌خطر هستند‌، اما لازم است که پزشک آنها را بررسی کند.

 

منبع:

https://www.healthline.com/health/pregnancy/pregnant-breast#takeaway

https://www.medicalnewstoday.com/articles/324319