درمان ضعف عضلات کف لگن و علائم آن

انتشار: مرداد ۱۴۰۱
درمان ضعف عضلات کف لگن

اختلالات و ضعف در عضلات کف لگن ممکن است برای مردان و زنان اتفاق بیفتد که به این معنی است که عضلات کف لگن عملکردی غیر طبیعی دارند. این اختلال یکی از مهم‌ترین دلایل بروز مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع و مشکلات جنسی است. بنابرنی درمان این اختلال بسیار مهم است زیرا منجر به ناراحتی‌ها و آسیب‌های بزرگتر مانند آسیب به روده بزرگ، افتادگی رحم، مثانه و روده، بی اختیاری ادرار و مدفوع، یبوست و درد شکمی و لگنی می‌شود. در این مطلب از گهواره درمان ضعف عضلات کف لگن را شرح می‌دهیم.

اختلالات کف لگن در زنان چگونه است؟

کف لگن شامل مجموعه‌ای از عضلات، رباط‌ها و بافت‌هایی است که از بخش‌های پایین شکم مانند رحم، مثانه، واژن و راست روده محافظت می‌کند. در این ناحیه ممکن است مشکلاتی نظیر، ضعف یا عملکرد پایین عضلات و اعصاب و یا پارگی کف لگن اتفاق بیفند که عوارضی را به همراه دارد. این اختلال در زنان بیشتر از مردان شایع است و معمولا در یک سوم زنان رخ می‌دهد.

برخی از مشکلات کف لگن عبارتند از:

  • افتادگی ارگان‌های کف لگن

کشیده شدن یا فشار آمدن به بافت‌های کف لگن ممکن است با بالا رفتن سن یا زایمان اتفاق بیفتد (از این رو توصیه می‌شود تقویت ماهیچه‌های لگن در بارداری را فراموش نکنید). ایین اختلال باعث مشکل در تخلیه کامل ادرار یا دفع مدفوع، بی اختیاری یا احساس فشار در ناحیه لگن است. در صورتی که افتادگی‌های ارگان خفیف باشد و از واژ یا مقعد بیرون نزده باشد، با فیزیوتراپی کف لگن و بیوفیدبک درمان می‌شود.

  • انسداد دفع

این اختلال در انجام حرکات روده و بیرون دادن مدفوع است. در این اختلال مدفوع به انتهای روده می‌رسد اما بیمار نمی‌تواند آن را بیرون دهد. انسداد دفع ممکن است به دلیل افتادگی روده، رحم یا مثانه و یا عملکرد غیر طبیعی عضلات کف لگن رخ دهد.

  • افتادگی روده بزرگ

این اختلال یا رکتوسل بصورت یک بیرون زدگی در دیواره قدامی انتهای روده بزرگ به سمت واژن است. در حالت عادی روده بزرگ مستقیم به مقعد وصل است اما در این اختلال، هنگامی که بیمار برای دفع مدفوع زور می‌زند، ممکن است مدفوع در بیرون زدگی غیر طبیعی روده که به سمت واژن برجسته شده است، گیر کند. این مشکل مانع از دفع می‌شود. این بیماری در زنانی که زایمان داشته‌اند بیشتر از آقایان است.

  • یبوست عملکردی

عضله پوبورکتالیس بخشی از عضلات کنترلی مدفوع است که مانند یک قلاب به دور ناحیه انتهایی روده بزرگ پیچیده شده است. در حین عملکرد روده بزرگ، این عضله باید شل شود تا دفع مدفوع میسر شود. در صورتی که این عضله شل نشود و یا سفت‌تر شود، مدفوع به سختی و با فشار زیاد خارج می‌شود.

  • اسپاسم عضلات کف لگن

اسپاسم‌ها ممکن است بعد از داشتن حرکات روده و یا بدون هیچ دلیلی اتفاق بیفتد. این بیماری معمولا دوره‌هایی طولانی با فشار و درد دارد. این اسپاسم‌ها در زنان شایع‌تر از مردان است.

  • درد دنبالچه

دنبالچه استخوان کوچکی در انتهای ستون فقرات است که درد آن معمولا با حرکت و نشستن طولانی مدت بیشتر می‌شود و در برخی موارد بیمار در هنگام دفع نیز درد دارد.

عکس و فیلم تقویت عضلات کف لگن

تقویت عضلات کف لگن

علائم ضعف عضلات کف لگن در مردان

تشخیص علائم و نشانه‌های اختلال کف لگن بسیار مهم است، زیرا کمک می‌کند تا فرد زودتر به دنبال درمان برود. از علائم اختلالات کف لگن عبارتند از:

  • تکرر ادرار در طول روز و شب (گاهی اوقات با این حس که بطور کامل خالی نشده‌اید)
  • کاهش ادرار یا کاهش جریان آن
  • احساس درد و سوزش در اندام تناسلی یا مقعد
  • درد در حین مقاربت یا دفع مدفوع
  • یبوست
  • دشواری در تخلیه کامل ادرار و یا دفع مدفوع
  • احساس کشیدگی، برآمدگی و درد در قسمت پایین لگن

ضعف عضلات لگن و یبوست

یبوست یکی از عوارض شایع بیماری عضلات کف لگن است که می‌توان با مصرف داروهای ملین و دیگر درمان‌های رایج به این مشکل پایان داد. در بیشتر موارد علت بروز این عارضه انسداد کف لگن و یا حرکات آهسته دستگاه گوارش است. باید بدانید که علت این عارضه در نوع درمان آن تاثیرگذار است. برای مثال در صورتی که بیمار دچار یبوست انسدادی باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

ضعف عضلات کف لگن و یبوست

ورزش برای ضعف عضلات لگن

تمرینات کگل باعث تقویت عضلات کف لگن می‌شود و به افراد برای رفع بیماری‌های ناشی از ضعف عضلات لگن کمک می‌کند. برای انجام تمرینات کگل لازم است تا جای دقیق هر عضله در ناحیه پایینی قسمت شکم را بدانید. اگر در تشخیص این عضلات مشکل دارید باید از متخصص کمک بگیرید. اگر به دنبال ورزش برای تقویت عضلات لگن هستید می‌توانید ورزش‌های زیر را انجام دهید:

  • حرکت اسکوات

این حرکت بزرگترین عضله بدن را تقویت کرده و بیشترین تاثیر را برای بهبود شما می‌گذارد. عضلات درگیر در این حرکت عضله باسن، چهار سر ران و همسترینگ است. 

  • هیپ تراست نشسته

این حرکت باعث تقویت عضلات ران و کف لگن می‌شود و یکی از حرکات پایه در پیلاتس است. عضلاتی که در این حرکت درگیر هستند، عضلات شکم و پهلو، ران و کف لگن است.

  • حرکت سگ پرنده

این حرکت علاوه بر عضلات کف لگن، باسن و ران‌ها تمام بدن را درگیر می‌کند.

  • حرکت پل

این حرکت اگر به درستی انجام شود، برای عضلات باسن فوق‌العاده است و می‌تواند باعث تقویت عضلات کف لگن شود. در این تمرین باید انقباض عضلات کف لگن را احساس کنید. عضلات درگیر در این تمرین عبارتند از: باسن، همسترینگ، کف لگن

  • پلانک معکوس

این تمرین به تقویت عضلات کف لگن و بهبود آن بسیار کمک می‌کند و عضلات عرضی شکم، فیله کمر، شانه و دست‌ها، باسن و ران‌ها را درگیر می‌کند.

دستگاه تقویت عضلات کف لگن

تشخیص درست علت اختلالات کف لگن برای نحوه درمان بسیار مهم است. پزشک شما باید با توجه به ارزیابی فیزیکی، علائم، تصاویر و آزمایشات نوع اختلال شما را تشخیص دهد. خوشبختانه درمان جراحی تنها در مواردی نادر مانند افتادگی‌های شدید و بیرون آمددن از رحم، مثانه یا واژن اتفاق می‌افتد. هدف از درمان اختلالات کف لگن، کاهش علائم و نشانه‌های بیماری است. برای درمان معمولا از فیزیوتراپی با روش‌های مختلف استفاده می‌شود. این روش‌ها شامل موارد زیر است.

  • تمرین درمانی
  • آموزش تکنیک‌های کنترل ادرار و مدفوع
  • بیوفیدبک
  • تحریکات الکتریکی
  • و فیزیوتراپی تخصصی کف لگن

بیوفیدبک یکی از موثرترین روش‌های درمانی فیزیوتراپی است. این روش درمانی توسط فیزیوتراپیست متخصص و آموزش دیده با هدف بهبود و تقویت ناحیه کف لگن انجام می‌شود. بیوفیدبک در بیش از 70درصد برای درمان بیماران مبتلا به یبوست و دردهای لگنی موثر بوده است و نتایج درمانی آن تا 2سال بعد از درمان نیز پایدار است. در این روش یک سری الکترود داخل مجرای ادرار یا مدفوع گذاشته می‌شود. این الکترودها انقباض ایجاد می‌کند و با استفاده از یک سنسور بینایی یا شنوایی به بیمار اطلاع می‌دهد که تا چه مقدار باید عضلات را منقبض یا شل کند.

درمان عضلات کف لگن

داروی تقویت عضلات لگن

توصیه می‌شود تا خودسرانه دارویی مصرف نشود و با تجویز پزشک انجام شود. در برخی موارد داروهای ضد التهابی، ملین، شل کننده عضلات و یا تزریق لوکال استفاده می‌شود.