لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری نشانه چیست و چه زمانی باید نگران شد؟

انتشار: آبان ۱۴۰۴ | بروزرسانی: آبان ۱۴۰۴
لکه بینی قهوه ای در بارداری

لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری اغلب یکی از نگرانی‌های اصلی مادران باردار است. این پدیده معمولا نشان‌دهنده خروج خون قدیمی و ترشحات باقی‌مانده از رحم است که به دلایلی همچون تحریک خفیف دهانه‌ رحم یا لانه‌گزینی اتفاق می‌افتد و در بسیاری موارد کاملا بی‌خطر تلقی می‌شود. اما چه زمانی این وضعیت از حالت عادی خارج شده و می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر همچون تهدید به زایمان زودرس یا بارداری غیرطبیعی باشد؟ در این مقاله از مجله سلامت گهواره، دلایل لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری را بررسی می‌کنیم، مرز بین حالت طبیعی و غیرطبیعی را مشخص کرده و در نهایت راهکارهای درمانی و مدیریتی لازم را شرح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

دلایل شایع لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری

لکه بینی قهوه ای در بارداری می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد؛ از پدیده‌های کاملا طبیعی و بی‌خطر گرفته تا مواردی که نیاز به مراجعه سریع به پزشک دارند. در ادامه، مهم‌ترین علل طبیعی لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری ارائه شده‌اند:

  • لانه‌گزینی: حدود 7 تا 14 روز پس از لقاح، زمانی که تخمک بارورشده در دیواره رحم جای می‌گیرد (لانه‌گزینی)، ممکن است پارگی مویرگ‌ها سبب مشاهده مقدار کمی لکه‌ قهوه‌ای یا خون شود.
  • رابطه جنسی: در دوران بارداری، دهانه رحم (سرویکس) به‌ شدت حساس و پرخون می‌شود. در نتیجه، مشاهده لکه‌های قهوه‌ای یا خون‌آلود خفیف پس از فعالیت جنسی، یک واکنش شایع و معمولا بی‌خطر است.
  • معاینه پزشکی: به‌دلیل افزایش حساسیت دهانه رحم، لکه‌بینی قهوه‌ای پس از معاینه لگنی یا انجام تست پاپ اسمیر کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
  • خروج پلاگ مخاطی: در هفته‌های پایانی بارداری، با شروع باز شدن دهانه رحم برای زایمان، توده غلیظی از مخاط که از دهانه رحم محافظت می‌کرده، خارج می‌شود. رنگ آن می‌تواند شفاف، صورتی، قهوه‌ای یا همراه با رگه‌های خونی باشد و نشانه‌ای از نزدیک شدن زمان زایمان است.

دلایل نگران‌کننده و خطرناک این لکه‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

  • عفونت واژن یا دهانه رحم: ترشحات یا خون‌ریزی قهوه‌ای می‌تواند نشانه عفونت‌هایی همچون واژینوز باکتریایی (BV)، تریکومونیازیس، کلامیدیا یا سوزاک باشد که نیازمند درمان هستند.
  • سقط جنین: کمردرد شدید، درد زیر شکم و لکه بینی قهوه ای در بارداری می‌تواند یکی از اولین نشانه‌های سقط جنین باشد که بیشتر در سه‌ماهه اول و تا قبل از هفته 20 رخ می‌دهد.
  • بارداری خارج از رحم: در این وضعیت اورژانسی، تخمک بارور شده در محلی خارج از رحم (اغلب در لوله‌های فالوپ) لانه گزینی می‌کند. لکه‌بینی قهوه‌ای شبیه خون خشک شده یا خون قرمز روشن از نشانه‌های احتمالی آن است.
  • بارداری مولار: در این اختلال نادر، به‌جای جنین، توده غیرطبیعی از بافت در رحم رشد می‌کند. این نوع بارداری ممکن است از حدود هفته ششم بارداری با خون‌ریزی قرمز روشن یا ترشحات قهوه‌ای همراه باشد.

علاوه بر موارد بالا، زایمان زودرس، چسبندگی غیرطبیعی جفت و جدا شدن زودرس جفت، از دیگر علائم نگران کننده لکه بینی قهوه ای و خونریزی در بارداری به شمار می‌روند.

توجه: فقط پزشک متخصص می‌تواند علت لکه بینی قهوه ای در بارداری را تشخیص دهد.

آیا لکه‌ بینی قهوه‌ای در سه‌ماهه اول طبیعی است؟

لکه بینی قهوه ای در اوایل بارداری، به خصوص در هشت هفته‌ اول، یک پدیده نسبتا شایع و معمولا طبیعی تلقی می‌شود که اغلب ناشی از نوسانات هورمونی یا خونریزی لانه‌گزینی است. اما، اگر لکه بینی قهوه ای در بارداری با درد مداوم و شدید شکم، کمردرد و سایر نشانه های هشداردهنده همراه باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کرد تا وضعیت بارداری و سلامت جنین مورد بررسی قرار گیرد.

لکه بینی قهوه ای در بارداری

لکه بینی قهوه ای در بارداری چند روز طول می‌کشد؟

مدت زمان لکه بینی قهوه ای در بارداری دوقلو و تک‌قلو متغیر بوده و ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. برای مثال، لکه‌ بینی ناشی از لانه‌گزینی جنین که در اوایل بارداری شایع است، معمولا بسیار کوتاه بوده و اغلب تنها چند ساعت ادامه دارد؛ البته، گزارش‌هایی مبنی بر طولانی شدن این نوع لکه‌ بینی تا حدود هفت روز هم وجود دارد. در صورتی که لکه‌بینی طولانی‌تر و شدید شود یا با علائم دیگری همچون درد همراه باشد، جهت بررسی دقیق، باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد.

آیا لکه بینی قهوه ای در بارداری خطرناک است؟

اگر لکه بینی در بارداری بدون هیچ‌گونه علائم خاصی همچون درد یا انقباضات رحم باشد، معمولا نشان‌دهنده یک خطر جدی یا وضعیت اورژانسی نیست. اما در صورتی که لکه‌ بینی با علائمی نظیر تب، درد شدید و مداوم شکم یا لگن و انقباضات رحمی همراه باشد، معمولا نشانه یک وضعیت جدی همچون سقط جنین، بارداری خارج از رحم یا بارداری مولار باشد.

عکس لکه بینی قهوه ای در بارداری 

لکه‌ بینی قهوه‌ ای در دوران بارداری معمولا به دو رنگ قهوه‌ای تیره و زرد و قهوه‌ای، مشاهده می‌شود. لکه بینی قهوه ای تیره در بارداری غالبا نشان‌دهنده خون قدیمی است و در بیشتر مواقع، به‌ ویژه در صورت عدم همراهی با سایر علائم خطرناک، طبیعی تلقی می‌شود. لکه‌ بینی زرد و قهوه‌ ای در بارداری هم معمولا نتیجه مخلوط شدن خون قدیمی با ترشحات واژن است. هرچند این لکه در بسیاری از مواقع دلیل خاصی ندارد و طبیعی است، اما در برخی موارد می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از عفونت همچون عفونت‌های واژینال در نظر گرفته شود.

عکس لکه بینی قهوه ای در بارداری

درمان و مراقبت‌های لازم در زمان دیدن لکه بینی قهوه ای در بارداری

در بسیاری از موارد، لکه‌ بینی قهوه‌ ای خودبه‌خود برطرف می‌شود و جای نگرانی ندارد. با این حال، در صورتی که همراه با خونریزی شدید، درد یا گرفتگی شکم و لگن، تهوع و استفراغ یا بوی غیرطبیعی باشد، نیاز به بررسی فوری وجود دارد.

انتخاب درمان مناسب، به علت زمینه‌ای لکه بینی و همچنین مرحله بارداری بستگی دارد. پس از بررسی‌های لازم و تشخیص دقیق، پزشک ممکن است یکی از رویکردهای درمانی یا مراقبتی زیر را توصیه کند:

  • تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت
  • خارج کردن تخمک بارورشده در موارد اورژانسی همچون بارداری خارج از رحم
  • منع کردن فعالیت‌ جنسی
  • خارج کردن بافت‌های باقی‌مانده پس از سقط جنین برای جلوگیری از عفونت یا خونریزی شدید
  • انجام زایمان سزارین در صورت خطرناک بودن عوارض لکه‌ بینی برای سلامت مادر یا جنین

لازم به ذکر است که تمامی مداخلات درمانی، حتی مصرف یک داروی به‌ ظاهر ساده، باید فقط تحت نظر مستقیم پزشک متخصص صورت پذیرد.

به نقل از سایت babycenter

ابتلا به عفونت در دوران بارداری می‌تواند ریسک عوارضی همچون زایمان زودرس و پارگی زودرس کیسه آب را افزایش دهد. از این رو، درمان به‌ موقع عفونت‌ با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، علاوه بر متوقف کردن لکه‌ بینی، نقش حیاتی در پیشگیری از این عوارض جدی و حفظ سلامت مادر و جنین ایفا می‌کند.

Having an infection during pregnancy can increase your risk of complications, such as preterm birth and premature rupture of the membranes (PROM).

لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری؛ معمولا بی‌خطر، اما نیازمند دقت و توجه به علائم

لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری اغلب بی‌خطر بوده و در بسیاری از موارد جای نگرانی ندارد. با این حال، حفظ هوشیاری و آگاهی در این دوران حیاتی است. افزایش میزان لکه‌بینی یا همراه شدن آن با علائم هشداردهنده‌ای چون درد شدید زیر شکم، تب، بوی ناخوشایند یا سرگیجه، حکم یک زنگ خطر جدی را دارد و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است. درمان این وضعیت هم بسته به علت اصلی متفاوت بوده و از استراحت ساده تا مصرف دارو و عمل جراحی را شامل می‌شود. در نهایت، توجه دقیق به تغییرات بدن، حفظ آرامش و مراجعه به‌ موقع به پزشک، بهترین راه برای حفظ سلامت مادر و جنین است.

سوالات متداول بانوان درباره لکه‌ بینی قهوه‌ ای در بارداری

لکه بینی قهوه ای در ماه اول بارداری نشانه چیست؟

در اوایل بارداری، لکه‌ بینی قهوه‌ای اغلب نشانه‌ای از خونریزی لانه‌گزینی است و طبیعی محسوب می‌شود. 

کمردرد و لکه بینی قهوه ای در بارداری نشانه چیست؟

وجود کمی درد یا ناراحتی کمر همراه با لکه‌بینی اغلب طبیعی است و جای نگرانی ندارد. اما، کمردرد شدید و پایدار می‌تواند نشانه یک مشکل جدی‌تر همچون سقط باشد و نیاز به پیگیری پزشکی دارد.

آیا بین لکه بینی قهوه ای در بارداری و جنسیت جنین ارتباطی وجود دارد؟

خیر، هیچ ارتباط علمی بین لکه‌بینی قهوه‌ای در بارداری و جنسیت جنین وجود ندارد.

آیا فعالیت زیاد باعث لکه بینی قهوه ای در بارداری می‌شود؟

بله، فعالیت بدنی بیش از حد یا سنگین در دوران بارداری ممکن است باعث ایجاد یا تشدید لکه‌بینی قهوه‌ای شود.

منابع

Healthline

clevelandclinic

 

 

نویسنده: نگاه درباری
من نگاه درباری هستم. بیش از شش سال است وارد مسیر تولید محتوا شده‌ام و در زمینه‌های مختلف به‌ویژه پزشکی و سلامت می‌نویسم. در این مدت تمام تلاشم بر این بوده تا با استفاده از به‌روزترین منابع پزشکی دنیا مخاطبم را در جریان جدیدترین یافته‌ها و اطلاعات پزشکی قرار دهم. انتقال مطالب دنیای پزشکی به زبانی ساده و بدون پیچیدگی و برآوردن نیازهای مخاطب به ظرافت‌ها و وسواس خاصی نیازمند است که متعهدانه به آن‌ها پرداخته‌ام. امیدوارم در ادامه این مسیر هم بتوانم برای مجموعه گهواره و مخاطبان آن مفید واقع شوم.