فواید گل غلتان نوزاد چیست و چگونه انجام می‌شود؟

مرداد ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
فواید گل غلتان نوزاد

از فواید گل غلتان نوزاد چه می‌دانید؟ اصلا تا به حال نام این آیین زیبا و دلپسند را شنیده‌اید یا خیر؟ آیین گل غلتان نوازد یک آیین کهن و بسیار زیباست که در تعداد محدودی از شهرهای کشور در زمان خاصی و با هدف خاص‌تری اجرا می‌شود. این آیین بیشتر مختص کودکان زیر یک سال است.

فواید خواباندن نوزاد در گل محمدی چیست؟

غلتاندن نوزاد در گل محمدی یکی از رسومات زیبا مختص شهرهای کاشان، سمنان و... است. غلتاندن نوزاد یک ساله در بین گل‌‌های محمدی، باعث شادابی و طراوت پوست می‌شود و از چروک شدن پوست جلوگیری می‌کند. این کار نوزاد را از بیماری‌های مختلف در امان نگه می‌دارد و عطر خوش گل محمدی باعث آرامش، شادابی و سرزندگی نوزادان می‌شود. غلتاندن بدن نوزاد زیر یکسال در میان برگ‌های گل محمدی، ضمن حفظ طراوت و شادابی، منجر به دور ماندن از بیماری‌های مختلف به ویژه آلرژی و حساسیت‌های فصلی می‌شود.

مراسم گل غلتان نوزاد چه زمانی انجام می‌شود؟

مراسم گل غلتان نوزاد چه زمانی انجام می‌شود؟

زمان مراسم گل غلتان نوزادان در کاشان، سمنان و سایر شهرها در اردیبهشت ماه است.

در ابتدا این مراسم برای کودکانی برگزار میشد که در اردیبهشت به دنیا می‌آمدند و دهمین روز تولد آنها با روزهای گل افشانی گل محمدی تقریبا همزمان می‌شود. بعدها وقتی خانواده‌ها از تاثير مثبت اين مراسم آگاه شدند، تلاش کردند حتی اگر نوزادی دارند كه قرار است نيمه دوم سال به دنيا بيايد، بخشی از گل محمدی را در يخچال يا فريزر نگه دارند تا به محض حمام دهمين روز تولد، نوزاد را در گل‌های فريز شده غلت بدهند.

 امروزه این مراسم برای کودک زیر یک سال در اولین بهار زندگی‌اش انجام می‌شود. اگر کودک متولد اردیبهشت ماه باشد، زمان تولد او اولین بهار زندگی‌اش محاسبه می‌شود و باید مراسم گل غلتان برای او اجرا شود.

البته بارها پيش آمده كه نوزاد درست در آغاز فصل گل محمدی به دنيا آمده است و آنقدر ريز است كه امكان انجام مراسم گل غلتان برای او وجود ندارد، به همين دليل بزرگترها يک غنچه گل محمدی را در همان روزهای تولد در كام نوزاد قرار می‌دهند و تا آخرين روز شكوفا شدن گل‌ها برای انجام مراسم صبر می‌كنند.

محلی‌ها و بزرگ‌ترها معتقدند به طور كلی اين مراسم از هنگام تولد تا يک سالگی نوزاد قابل انجام است.

البته دیده شده است که این مراسم برای کودک زیر دو سال هم انجام می‌شود.

در هنگام اجرای مراسم گل غلتان، آهنگ گل غلتان نوزاد به همراه شعر گل غلتان نوزاد توسط مهمانان و مادر نوزاد اجرا می‌شود. ایده عکس گل غلتان نوزاد هم بسیار زیاد است؛ در واقع این مراسم سوژه‌های بسیار زیادی برای عکاسی و ثبت تصاویر زیبا دارد.

گل غلتان نوزاد چیست؟

گل غلتان نوزاد یکی از نسخه‌هایی است که سنت برای رفع آلرژی فصل بهار آن هم از زمان کودکی توصیه کرده است. سنت گل غلتان هر سال فصل بهار همزمان با آغاز نیمه دوم اردیبهشت ماه و شروع فصل گل‌ محمدی فقط در بعضی از استان‌ها و شهرهای کشور انجام می‌شود.

مثلا شهر امیریه استان دامغان یکی از شهرهای معروف و شناخته شده برای اجرای این مراسم است.

در این مراسم زنان فامیل کودک زیر یک‌سال در قدیم و امروزه کودکان تا دو سال را در گل غلت می‌دهند. انجام مراسم به این شکل است چند نفر از زنان فامیل صبح زود برای چیدن گل‌های مورد نیاز راهی باغ یا گلستان می‌شوند. در میان باغات و مزارع با ذکر صلوات و خواندن شعرهای سنتی مراسم گل‌چینی را انجام می‌دهند.

نحوه اجرای مراسم گل غلتان

نحوه اجرای مراسم گل غلتان

پیش از انجام مراسم حتما نوزاد را به حمام می‌برند و بدنش را کاملا شست و شو ‌می‌دهند؛ سپس پارچه‌ای سفید پهن می‌کنند و کودک را با کمترین پوشش (پوشک) داخل پارچه سفید مستطیل شکل می‌گذارند. روی کودک را باید با گل محمدی پر کنند. معمولا دو طرف پارچه را مادر، عمه، خاله یا مادربزرگ می گیرند و در انجام مراسم همسایه‌ها نیز مشارکت می‌کنند.

رسم بر این است که زنان همانطور که چهارطرف پارچه را گرفته‌اند کودک را تاب می‌دهند تا خوب در میان گل‌ها غلت بخورد و بوی گل کامل وارد مجاری و مشامش شود. معمول است که زمان غلت دادن کودک چهار زن گوشه‌گیر پارچه، صلوات و ذکر می‌فرستند و در تحسین زیبایی‌های کودک شعر می خوانند؛ این کار هم با هدف تاثیرگذاری نوا در آن لحظه انجام می‌شود و هم کودک با شنیدن صدای اطرافیان از غلت خوردن نمی‌ترسد.

پس از انجام مراسم پدر و مادر کودک، از میهمانان مراسم به صرف چای و شیرینی پذیرایی می‌کنند. سنت گل‌غلتان بر این بوده است که در این مراسم نوزادی را غلت می‌داده‌اند که در همان فصل یا زمستان سال قبل متولد شده است؛ البته اغلب نوزادانی بودند که تازه حمام دهمین روز تولدشان را پشت سر گذاشته ‌بودند. بعدها کودکانی که اولین بهار زندگی‌شان را تجربه می‌کردند هم شامل این مراسم شدند.

امروزه چون مادران منطقه از محاسن انجام این مراسم در دور کردن آلرژی از کودکانشان با‌خبر هستند، تلاش می‌کنند هر سال این مراسم را برای کودکشان انجام دهند.

گلبرگ‌های استفاده شده در مراسم به هیچ وجه دور ریخته نمی‌شود؛ پس از انجام مراسم آنها را خشک کرده و در مصارف گوناگونی همچون درمان سنتی بیماری‌ها، معطر ساختن جانماز و غیره استفاده می‌کنند. برخی زنان نیز گل‌های خشک شده را در میان کیسه‌های کوچک پارچه‌ای ریخته و آن را در میان اقلام جهیزیه عروس قرار می‌دهند.

آیین گل غلتان برای کدام شهرهاست؟

در قدیم آیین گل غلتان بیشتر در شهرهای مختلف شهرستان دامغان اجرا می‌شده است و خاستگاه این مراسم به شهر دامغان و امیریه بر می‌گردد؛ اما امروزه این مراسم در شهرهای دیگر سمنان مانند میامی، شاهرود، کلاته خیج و دیزج هم اجرا می‌شود.

قدمت گل غلتان نوزاد چه قدر است؟

گل غلتان نوزاد یک آیین معنوی صدساله است که در آن نوزادان برای شادابی و طراوت در اولین بهار زندگی، میان گل‌های محمدی غلتانده می‌شوند.

این آیین دومین اثر معنوی کشور پس از نوروز به ثبت ملی رسیده است که بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد.

کلام آخر

صرف نظر از فواید گل غلتان نوزاد، زیبایی‌های این آیین آنقدر زیبا و دلنشین است که هر کسی دوست دارد برای فرزند خود اجرا کند؛ البته به شرطی که اصالت آیین حفظ شود و با تجملات این روزها از بین نرود. شعر خواندن و متن در مورد گل غلتان نوزاد آنقدر زیبا و دلنشین و پر معنا و مفهوم است که هر پدر و مادری دوست دارد نوزاد خود را در مراسم گل غلتان در قمصر، کاشان، امیریه و ... شرکت دهد. اگرچه این آیین ثبت ملی شده است، اما هنوز هم کمتر کسی در مورد این آیین زیبا اطلاعات دارد.