انگل در بارداری | تشخیص، علائم و روش‌های درمان

بارداری دوره‌ای حساس در زندگی زنان است که در آن تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی بدن می‌تواند باعث آسیب‌پذیری بیشتر نسبت به بیماری‌های عفونی، از جمله عفونت‌های انگلی شود. برخی انگل‌ها نه‌تنها برای مادر خطرناک‌اند، بلکه می‌توانند به جنین نیز آسیب جدی وارد کنند. آگاهی از انواع انگل‌ها، راه‌های انتقال، تشخیص و پیشگیری آن‌ها اهمیت زیادی دارد. در ادامه خطرناک‌ترین انواع انگل در بارداری و روش‌های پیشگیری از ابتلا به آنها را به شما معرفی خواهیم‌ کرد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

تقسیم‌بندی انواع انگل در بارداری

انگل‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

انگل‌های خارجی (External Parasites)

انگل‌هایی که بر روی بدن میزبان زندگی می‌کنند، مانند کنه‌ها، پشه‌ها و باکتری‌های پوستی.

انگل‌های داخلی (Internal Parasites)

انگل‌هایی که در داخل بدن میزبان زندگی می‌کنند و از انسان، حیوانات و گیاهان برای تغذیه و تکثیر خود استفاده می‌کنند. مثلا مالاریا از جمله انگل‌های داخلی است.

بعضی انگل‌ها می‌توانند به صورت موثر و همزمان با میزبان خود زندگی کنند و بدون ایجاد آسیب یا بیماری به او همراه او باشند، اما برخی از انگل‌ها می‌توانند علائم بیماری را ایجاد کنند و مشکلاتی را برای میزبان ایجاد کنند. به همین دلیل، تشخیص و درمان بیماری‌های انگلی بسیار مهم است و نیازمند تخصص پزشکان و متخصصان آزمایشگاهی است.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

انگل‌های شایع در بارداری

بعضی از مهمترین‌ و خطرناک‌ترین انواع انگل در بارداری به شرح زیراند:

• توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii): از گوشت خام یا تماس با مدفوع گربه منتقل می‌شود. ممکن است موجب سقط، ناهنجاری‌های عصبی یا نابینایی در جنین شود. شما می‌توانید با عوارض انگل توکسوپلاسموز در بارداری در این‌مقاله بیشتر آشنا شوید.
• ژیاردیا لامبلیا (Giardia lamblia): از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود و باعث اسهال و ضعف عمومی مادر می‌شود.
• آسکاریس (Ascaris): نوعی کرم روده‌ای که می‌تواند با سوءتغذیه و کم‌خونی در بارداری همراه شود.
• مالاریا (Plasmodium spp): انگل خونی منتقل‌شونده از طریق پشه، که در مناطق اندمیک می‌تواند منجر به زایمان زودرس، کم‌وزنی نوزاد یا حتی مرگ جنین شود.

علائم‌ ابتلا به عفونت‌های انگلی در بارداری

علائم انگل‌ها در زنان باردار می‌تواند شامل موارد زیر باشد؛ البته توجه داشته باشید که ظهور این علائم در انسان ممکن است بسته به نوع انگل و بیماری مرتبط، متفاوت باشند. با این حال، برخی از علائم و نشانه‌های عمومی از قبیل زیر هستند:

• خارش و تحریک پوست: برخی از انگل‌ها می‌توانند باعث خارش و تحریک پوست شوند، مثل کرم سفیدی که در مدفوع دیده می‌شود و اغلب باعث خارش و ناراحتی منطقه مقعد می‌شود.
• تغییرات پوستی: بعضی از بیماری‌های انگلی می‌توانند باعث تغییرات در پوست شوند، مثل آکنه‌های پوستی، زخم‌ها یا تغییرات رنگ پوست.
• ناراحتی معده یا دستگاه گوارش: برخی از انگل‌ها می‌توانند علائم مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست را ایجاد کنند.
• تورم یا بزرگ شدن ارگان‌ها: بعضی از انگل‌ها ممکن است باعث تورم یا بزرگ شدن ارگان‌ها مانند کبد و طحال شوند.
• علائم عصبی: برخی از بیماری‌های انگلی ممکن است علائم عصبی مانند سردرد، درد عضلانی، خستگی یا عدم تعادل ایجاد کنند.

به عنوان مثال، مالاریا می‌تواند با علائم مانند تب بالا، لرزش، درد عضلانی و خستگی همراه باشد. لیشمانیاز می‌تواند با ظاهر زخم‌های پوستی و تورم لنفاوی همراه باشد.

به یاد داشته باشید که تشخیص صحیح بیماری و درمان به موقع می‌تواند جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد و مشکلات جدی‌تر را جلوگیری کند.

شایع‌ترین عوارض ناشی از عفونت‌های انگلی

• تب
• آلرژی
• دردها
• کم خونی
• اختلالات خواب
• برجستگی یا بثورات پوستی
• شکم درد، اسهال و استفراغ
• ضعف و احساس عمومی ناخوشایند
• کاهش وزن، افزایش اشتها یا هر دو

نحوه پیشگیری از ابتلا به انگل در بارداری

برای پیشگیری از عفونت‌های انگلی در بارداری، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• بهداشت شخصی: رعایت بهداشت شخصی از جمله شستن دست‌ها به طور مکرر با آب و صابون، پوشیدن لباس‌های مناسب و محافظت از پوست در برابر حشرات و کنه‌ها، به شدت به کاهش خطر عفونت‌های انگلی کمک می‌کند.
• استفاده از غذاهای بهداشتی: مطمئن شوید که غذاهایی که مصرف می‌کنید به طور کامل پخته شده و بهداشتی هستند تا از عفونت‌های انگلی ناشی از غذاهای آلوده جلوگیری شود.
• پیشگیری از نقل و انتقال انگل‌ها: از اقداماتی مانند استفاده از حشره‌کش‌ها، استفاده از پوشاک و تجهیزات حفاظتی در مناطق مستعد (مثلا توری و پشه‌بند و ...) ، استفاده از حاشیه‌بندی در صورت لزوم و نظم‌دهی به محیط زندگی برای جلوگیری از نقل و انتقال انگل‌ها بهره ببرید.
• اجتناب از استفاده مشترک اشیاء شخصی: اجتناب از استفاده مشترک ابزارها، وسایل آرایشی و اشیاء شخصی با دیگران کمک به جلوگیری از انتقال انگل‌ها می‌کند.
• اطلاعات و آگاهی: آگاهی از شیوع بیماری‌های انگلی در مناطق مختلف جهان و نقاط کشور خود می‌تواند به شما کمک کند تا خود را محافظت کنید.

روش تشخیص عفونت انگلی در بارداری

تشخیص عفونت انگلی در دوران بارداری معمولاً بر اساس علائم بالینی و آزمایش‌های تخصصی انجام می‌شود. علائمی مانند اسهال مزمن، تهوع، کاهش وزن بی‌دلیل، خارش مقعد، درد شکمی و کم‌خونی ممکن است نشان‌دهنده وجود انگل در بدن باشند. پزشک با بررسی سابقه پزشکی، علائم بالینی و محل زندگی (مانند مناطق گرمسیری یا روستایی) احتمال آلودگی انگلی را ارزیابی می‌کند. در صورتی که شک به وجود انگل وجود داشته باشد، آزمایش‌های آزمایشگاهی برای تأیید تشخیص تجویز می‌شود.

مهم‌ترین روش‌های تشخیصی شامل آزمایش مدفوع برای بررسی وجود تخم، لارو یا انگل زنده، آزمایش خون برای تشخیص پادتن‌های خاص یا تغییرات مرتبط با عفونت، و در موارد خاص، سونوگرافی یا آزمایش مایع آمنیوتیک برای بررسی انتقال عفونت به جنین است. در برخی از موارد مانند توکسوپلاسموز، تست‌های سرولوژیکی (مانند IgM و IgG) نقش کلیدی در شناسایی عفونت فعال یا قدیمی دارند. انجام این آزمایش‌ها به‌ویژه در سه‌ماهه اول بارداری اهمیت زیادی دارد، چرا که برخی از انگل‌ها می‌توانند باعث نقص مادرزادی یا سقط جنین شوند.

درمان انگل در بارداری

درمان بسته به نوع انگل متفاوت است. برخی داروهای ضدانگلی مانند پیریمتامین، اسپیرامایسین، مترونیدازول، یا آلبندازول ممکن است با نظر پزشک متخصص و بررسی شرایط بارداری تجویز شوند. لازم است داروها با احتیاط و تنها در موارد ضروری استفاده شوند، چرا که برخی داروها در سه‌ماهه اول بارداری ممنوع هستند.

درمان خانگی انگل در بارداری

درمان خانگی انگل در بارداری باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا برخی روش‌های سنتی ممکن است برای جنین مضر باشند. با این حال، رعایت بهداشت فردی، مصرف آب جوشیده یا تصفیه‌شده، استفاده از سیر به عنوان یک ماده غذایی ضدانگل طبیعی (در حد متعادل و با تأیید پزشک)، مصرف ماست پروبیوتیک برای تقویت فلور روده، و نوشیدن دمنوش‌های ملایم مانند نعناع یا زنجبیل (در صورت تأیید پزشک) می‌تواند به بهبود علائم خفیف کمک کند. پرهیز از غذاهای خام یا آلوده و تقویت سیستم ایمنی با تغذیه سالم نیز نقش مهمی در کنترل عفونت‌های انگلی در بارداری دارد.

برای درمان انگل‌ها چی بخوریم؟

در دوران بارداری، برای کمک به درمان و کنترل عفونت‌های انگلی، تغذیه نقش مهمی ایفا می‌کند. مصرف مواد غذایی طبیعی با خاصیت ضدانگلی می‌تواند به کاهش رشد انگل‌ها کمک کند، البته باید با مشورت پزشک باشد. سیر خام یکی از شناخته‌شده‌ترین مواد غذایی با خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضدانگلی است که می‌توان آن را به‌صورت رنده‌شده در غذا استفاده کرد. همچنین تخم کدو تنبل سرشار از ترکیبات ضدانگلی مانند کورکوبیتاسین است که در برخی منابع سنتی برای پاک‌سازی روده توصیه می‌شود. استفاده از ماست پروبیوتیک نیز به تنظیم فلور طبیعی روده کمک می‌کند و از رشد بیش از حد انگل‌ها جلوگیری می‌کند.

برای تقویت بدن در برابر عفونت‌های انگلی، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه مانند هویج، چغندر، انار، و آناناس مفید است، چرا که حاوی آنزیم‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌هایی هستند که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند. همچنین نوشیدن آب جوشیده یا تصفیه‌شده، دمنوش‌های ملایم مانند نعناع، پونه یا رازیانه (در صورت تایید پزشک) به تسکین علائم گوارشی مانند نفخ و درد شکم کمک می‌کند. در تمام موارد باید از مصرف هرگونه ماده خوراکی یا دمنوش قوی با خاصیت سقط‌آوری یا اثرات دارویی شدید بدون مشورت پزشک پرهیز کرد، چرا که سلامت جنین در اولویت قرار دارد.

بیماری‌های انگلی در کودکان کدامند؟

بیماری‌های انگلی نیز می‌توانند در کودکان ایجاد شوند و ممکن است تاثیرات جدی در سلامت آنها داشته باشند. بیماری‌های انگلی در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کرم سفید (نیم‌سانه): عفونت با انگل‌های کرم سفید معمولا باعث ظهور کرم‌های سفید در مدفوع می‌شود و می‌تواند خارش و ناراحتی مشکل‌ساز را به همراه داشته باشد.
• کیست‌های هیداتید: این بیماری به دلیل مصرف آب یا مواد غذایی آلوده به تخم‌ لارو هیداتید انگل ایجاد می‌شود و می‌تواند با تشکیل کیست‌های درون اندام‌ها و بافت‌ها به همراه علائم دیگر همراه باشد.
• مالاریا: این بیماری ناشی از عفونت با پلاسمودیوم نوعی پلاسمودیوم است که توسط پشه‌ها منتقل می‌شود و با علائمی مانند تب بالا، لرزش، و سردرد همراه است.
• لیشمانیاز: این عفونت ناشی از انگل لیشمانیا به دلیل نقل‌وانتقال از طریق پشه‌ها ایجاد می‌شود و می‌تواند با تشکیل زخم‌های پوستی و تورم لنفاوی همراه باشد.
• آنکیلوستومیازیس (کرم ریسوستوم): این عفونت به دلیل تماس با لارو کرم از طریق خاک آلوده به انگل ایجاد می‌شود و ممکن است با علائمی مانند تهوع، استفراغ و ناراحتی معده همراه باشد.

همانند بیماری‌های انگلی در بزرگسالان، درمان بیماری‌های انگلی در کودکان نیازمند تشخیص و مشورت با پزشک است. اگر هر علامت مشکوک انگلی را در کودک خود مشاهده کرده‌اید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب و به موقع انجام شود. پزشک می‌تواند بر اساس علائم و نمونه‌های مورد نیاز وجود بیماری‌های انگلی را تایید کند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

کلام آخر

انگل‌ها در بارداری می‌توانند سلامت مادر و جنین را تهدید کنند، اما با رعایت بهداشت، تغذیه سالم و مراقبت‌های پزشکی مناسب، می‌توان از بسیاری از آن‌ها پیشگیری کرد. مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم غیرعادی، نظیر اسهال طولانی، تب، ضعف یا کاهش وزن بی‌دلیل، بسیار مهم است.