درمان خانگی یائسگی زودرس و پیشگیری از آن با دمنوش گیاهی

روش‌های مختلف درمان خانگی یائسگی برای خانم‌هایی که به هر دلیل نمی‌خواهند فعلا یائسه شوند، اهمیت زیادی دارد. یائسگی یکی از مراحل زندگی همه خانم‌ها است که معمولا بعد از سن 50 سالگی رخ می‌دهد. البته گاهی این مرحله از زندگی خانم‌ها، در دوران جوانی و زیر 40 سال رخ می‌دهد که به آن یائسگی زودرس یا یائسگی زودهنگام می‌گویند.برای اطلاع از روش‌های درمان و پیشگیری با گهواره همراه باشید.

آیا امکان بازگشت پریود بعد از یائسگی زودرس وجود دارد؟

بسته به اینکه کیفیت یائسگی چه طور و چگونه است، خونریزی احتمالی پس از آن باید بررسی شود. اگر یائسگی از نوع ثانویه باشد، پریود شدن خیلی عجیب نیست؛ اما چنانچه خانمی سال‌های زیادی است که یائسه شده است و به یکباره دچار خونریزی شده است، حتما باید بررسی شود. 

پس از یائسگی به دلیل اینکه تخمدان دیگر عملکردی ندارد، لذا طبیعتا نباید هیچ گونه خونریزی اتفاق بیفتد. هرگونه خونریزی که پس از یائسگی اتفاق بیفتد، نیاز به بررسی و معاینه توسط متخصص زنان دارد. البته شایع ترین علت خونریزی‌های پس از یائسگی، خشکی و نازکی مجاری تناسلی و داخل رحم است، اما حتما نیاز به بررسی و پیگیری دارد. 

کدام دمنوش برای جلوگیری از یائسگی مفید است؟

• دمنوش آشواگاندا

از جمله مزایای دمنوش آشواگاندا برای زنان یائسه افزایش میل جنسی، کاهش گرگرفتگی و حتی احتمالا کمک به رفع خشکی واژن است، زیرا جریان خون در واژن را افزایش می‌دهد.این گیاه یک آداپتوژن شناخته شده است، به این معنی که واقعا برای کمک به بدن برای سازگاری با استرس مفید است.

• دمنوش برگ تمشک

برگ‌های گیاه تمشک حاوی تعدادی از مواد مغذی مهم از جمله ویتامین A ،C ،E و ویتامین B است. این برگ‌ها منبع عالی کلسیم هستند و کلسیم طبیعی را فراهم می‌کند که به راحتی در بدن جذب می‌شود و مواد معدنی دیگری مانند آهن، منیزیم، فسفر و گوگرد را نیز ارائه می‌دهند. برگ‌ها همچنین دارای فلاونوئیدها، تانن و فنل الاژیک اسید هستند که همه آنها دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند.

دمنوش برگ تمشک یک روش موثر برای کاهش دوره های قاعدگی سنگین است. به طور کلی مصرف این چای در دوران یائسگی و پیش یائسگی بی خطر است.

• دمنوش شبدر قرمز

دمنوش شبدر قرمز به عنوان یک چای تقویت کننده و غنی کننده توصیه می‌شود. شبدر قرمز برای درمان گرگرفتگی و تعریق شبانه در زنان یائسه استفاده می‌شود. شبدر قرمز حاوی فیتواستروژن ها است که نوعی استروژن گیاهی است و به بهبود عدم تعادل هورمونی ناشی از یائسگی کمک می کند.

• دمنوش دونگ کوآی (Dong Quai)

به طور رسمی با نام Angelica sinensis و با نام مستعار «جینسینگ زنان» شناخته می شود. این دمنوش منبع طبیعی اسید فولیک، بیوتین و ویتامین B12 و اسید نیکوتینیک است. آهن، عنصر سازنده خون، نیز در دانگ کوآ یافت می‌شود. مانند بسیاری از دمنوش‌های گیاهی، چای دونگ کوآی حتی آنتی اکسیدان نیز دارد. این دمنوش به متعادل سازی و تنظیم سطح استروژن در زنان یائسه کمک می کند و بسته به نوع عدم تعادل هورمونی آنها را کاهش یا بهبود می‌دهد.

همچنین مشخص شده است که گرفتگی های سندرم پیش از قاعدگی (PMS) کاهش می دهد و می تواند درد لگن را در یائسگی نیز کاهش دهد. 

• دمنوش سنبل الطیب

دمنوش سنبل الطیب برای زنانی که علائم پوکی استخوان را تجربه می کنند، می‌تواند گزینه خوبی برای بهبود استحکام استخوان‌ها باشد. 

• دمنوش ریشه شیرین بیان

چای شیرین بیان می‌تواند به کاهش بروز گرگرفتگی در زنان یائسه کمک کند. همچنین می تواند اثرات مشابه استروژن داشته باشد و ممکن است در بهبود سلامت تنفسی و کاهش استرس کلی موثر باشد. شیرین بیان در صورت مخلوط شدن با داروهای تجویزی خاص می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

• دمنوش چای سبز

چای سبز سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، مقداری کافئین و EGCG است. EGCG متابولیسم را افزایش می‌دهد و به مبارزه با افزایش وزن در بسیاری از زنان یائسه کمک می کند. نوشیدن چای سبز خطر کمی دارد.

• دمنوش جینکو بیلوبا

مشخص شده است که جینکو بیلوبا حاوی فیتواستروژن (شبیه شبدر قرمز) است و می تواند سطح استروژن را افزایش دهد و به طور طبیعی عدم تعادل هورمونی را بهبود بخشد. این گیاه می تواند با لخته شدن خون تداخل داشته باشد، اما به عنوان یک چای برای استفاده کوتاه مدت خطر کمی دارد.

بهترین ویتامین برای جلوگیری از یائسگی چیست؟

بهترین مکمل‌های ویتامین جهت پیگشیری از یائسگی و درمان علائم و عوارض آن به شرح زیر می باشند:

• قرص منو اورت یورو ویتان ( Meno-avert)
• قرص منو پیس ویتابیوتیکس (menopace)
• قرص ایزومکس مایر (isomax)
• سافت ژل روغن گل مغربی (evening primrose oil )

برای جلوگیری از یائسگی چه بخوریم؟

استفاده از گیاهان مؤثری مانند توت مار، جینسینگ، سنبل‌الطیب، مریم‌گلی، شبدر قرمز، گیاه پنج‌انگشت یا بنگرو، کاوا و گل راعی یا هوفاریقون، می‌توانند بسیاری از علائم یائسگی را تسکین و کاهش دهند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم که شامل فرآورده‌های سویا و مقادیر کافی از ویتامین E، ویتامین Dو کلسیم باشد نه تنها علائم یائسگی را کم می‌کند بلکه موجب پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با یائسگی هم می‌شوند.

میوه و سبزیجات

سبزیجات و میوه‌ها به دلیل کالری کمی که دارند می‌تواند سیر کننده باشند، ولی منجر به اضافه وزن نشوند. رژیم غذایی سرشار از سبزیجات، بر متابولیسم بدن هم موثر است و می‌تواند از بروز یائسگی زودرس جلوگیری کند. 

مصرف مکمل‌های غذایی

در یائسگی با کم شدن ترشح استروژن، کلسیم استخوان‌ها از دست می‌رود و با ضعیف شدن و از دست دادن مواد معدنی استخوان‌ها دچار پوکی می‌شوند. لذا در یائسگی پوکی استخوان یکی از شایع‌ترین مشکلات است که برای خانم‌ها ایجاد می‌شود. 

مصرف پروتئین‌ها

یائسگی با تحلیل رفتن عضلات همراه است و در صورتی که میزان دریافتی پروتئین بدن بالا باشد، روند تحلیل رفتن عضله کند می‌شود و در ازای آن بافت چربی تحلیل می‌رود. غذاهای سرشار از پروتئین مثل حبوبات، گوشت، تخم مرغ و آجیل موثر هستند. 

پرهیز از مصرف کافئین

نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل قهوه و چای، نوشیدنی‌های الکلی و ادویه‌دار و غذاهای تند بروز علائمی مثل گرگرفتگی و تعریق شبانه را تشدید می‌کند. 

علائم یائسگی زودرس چیست؟

• تجربه خونریزی هایی شدید در دوره‌های قاعدگی
• لکه بینی در برخی از روزها
• طول کشیدن دوره پریودی‌ بیش از یک هفته 
• خشکی واژن
• اختلالات خواب
• کاهش میل جنسی
• پایین آمدن خلق و تغییرات اخلاق
• تجربه گر گرفتن ( در مورد درمان گر گرفتگی صورت در این مقاله بیشتر بخوانید)
• بی اختیاری ادرار
• تعریق شبانه
• تجربه دردهای مفصلی و عضلانی
• کاهش تمرکز و حافظه
• ریزش شدید موها و نازک‌تر شدن موها

درمان قطعی یائسگی زودرس چگونه است؟

متاسفانه یائسگی زودرس را نمی‌توان متوقف کرد و درمان قطعی یائسگی زودرس وجود ندارد. در حال حاضر راهکارهای درمانی که برای این عارضه در نظر گرفته‌اند، به تاخیر یا کاهش علائم ناشی از یائسگی کمک می‌کند؛ اما هیچ راه مطمئن و قطعی برای درمان و بازگشت فرد به حالت طبیعی وجود ندارد؛ اما علائم یائسگی زودرس را به کمک برخی راهکارها می‌توان کاهش داد:

هورمون درمانی

هورمون درمانی به این معنا است که داروهایی را که حاوی هورمون‌های زنانه هستند می‌توان جایگزین هورمون‌های از دست رفته بدن کرد که دیگر ترشح و تولید نمی‌شوند. متاسفانه این روش می‌تواند منجر به مشکلاتی از قبیل حملات قلبی و سرطان سینه در زنان شود. بنابراین متخصصان توصیه می‌کنند که در صورت استفاده از هورمون درمانی از داروها در کمترین دوز استفاده شود.

اگر علائم یائسگی خیلی شدید نیست نباید به سراغ  هورمون درمانی رفت. زنانی که سابقه ابتلا به سرطان تخمدان، سرطان پستان، مشکلات قلبی و سکته مغزی داشته‌اند، هرگز نباید هورمون درمانی انجام دهند.

قرص های ضد بارداری

استفاده از قرص‌های ضد بارداری درمان قطعی یائسگی زودرس نیست، اما می‌تواند در تسکین علائم یائسگی مثل گرگرفتگی بسیار موثر باشد. توصیه می‌شود حتما زیر نظر پزشک از این نوع قرص‌ها استفاده کنید و خودسرانه به دنبال مصرف آنها نروید.

داروهای ضد افسردگی

تحقیقات نشان داده است که داروهای بازدارنده با جذب سروتونین می‌تواند در بهبود علائم یائسگی موثر بوده و مثلا نشانه‌های گرگرفتگی را تا ۶۰% کاهش دهند. از قرص‌های ضد افسردگی نیز حتما باید تحت نظارت پزشک استفاده کرد.

آمپول جلوگیری از یائسگی چیست؟

یکی از راه‌های درمان سیکل‌های نامنظم قاعدگی، تزریق آمپول پروژسترون است. استفاده از این آمپول سبب افزایش سطح هورمون پروژسترون در بدن می‌شود. این آمپول کاربردهای دیگری هم دارد. مثلا تجویز آن برای بانوانی که سقط جنین انجام داده‌اند نیز ممکن است صورت گیرد.

اولین علامت یائسگی چیست؟

پریودهای نامنظم یکی از اولین علامت‌های یائسگی در بیشتر بانوان است. نامنظمی در قاعدگی‌ها با رخ ندادن، کوتاه تر شدن، بلند تر شدن دوره قاعدگی به همراه تغییر میزان شدت خونریزی قاعدگی (بیشتر یا کمتر شدن) و سایر موارد این چنینی مشخص می شود. مورد بعدی، گرگرفتگی است. گرگرفتگی یکی دیگر از رایج ترین علائم اولیه یائسگی است.

کدام قرص گیاهی برای گرگرفتگی یائسگی مناسب است؟

قرص فلاوانان 4 آیریانیک محصولی مناسب جهت رفع علائم یائسگی است. این قرص حاوی عصاره شبدر قرمز است و باعث می‌شود علائم و تغییرات ناشی از کاهش استروژن بهبود یابد و به رفع گرگرفتگی و تعرق شبانه کمک می کند.

کلام آخر

تقریبا تمام زنان با گذر از دهه چهارم زندگی خود دوران جدیدی از تغییرات جسمی و روانی را تجربه می کنند. یائسگی اتفاقی است که همه خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. کنار آمدن خانم‌ها با این مرحله از زندگی معمولا سخت و استرس‌آور است. گرگرفتگی مهمترین و سخت‌ترین عارضه‌ای است که یک خانم یائسه تجربه می‌کند. البته عدم توانایی برای باروری، خصوصا برای آنهایی که بدون بچه یائسه شده‌اند، موضوع مهم و استرس‌زای شدیدی است که مدت‌ها طول می‌کشد خانمی با این موضوع کنار بیاید. 

 بسیاری از زنان با ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی، سبک زندگی و استفاده از درمان‌های خانگی طب سنتی توانسته‌اند از علائم و رنج قاعدگی کم کنند. درمان‌های خانگی برای یائسگی شامل ورزش منظم، خواب کافی، آرام‌سازی و مراقبت از سلامت دهان و دندان است.