عوارض بلند مدت سزارین

عوارض بلند مدت سزارین بخشی از مشکلات سزارین هستند که ممکن است هر خانمی آن را تجربه کند. به طور کلی زایمان سزارین تنها در شرایطی توصیه می‌شود که مادر باردار امکان وضع حمل به صورت طبیعی را نداشته باشد؛ زیرا اساسا اصلا مشخص نیست که تا چند بچه می توان سزارین کرد. در هر صورت هیچ چاره‌ای جز قبول تمام مشکلات سزارین و عوارض زایمان سزارین نیست و مادر باردار مجبور است در این شکل از زایمان با عوارض آن کنار بیاید. از همین جهت است که پزشکان زایمان طبیعی را ارجح می‌دانند و تنها در صورت اضطرار عمل سزارین را پیشنهاد می‌دهند. علت اینکه چرا سزارین زودتر انجام می شود هم به مراحل زایمان سزارین مربوط است. 

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

عوارض بلند مدت سزارین کدام اند؟

1. دیرتر جمع شدن رحم 

عوارض کوتاه مدت سزارین در کنار عوارض بلند مدت آن وجود دارد. رحم در طول بارداری از حجم و سایز عادی و معمولی خود خارج می‌شود. رحم عضو شگفت انگیزی از اجزای بدن زنان است که قابلیت‌ها و خصوصیات بسیار خارق العاده‌ای دارد. بعد از وضع حمل و بیرون آمدن جنین از بدن مادر، رحم به حالت اولیه خود باز می‌گردد. برای این منظور نیاز به زمان دارد. نوع زایمان در کم و کوتاه بودن یا طولانی بودن این بازگشت تاثیر دارد. فراموش نکنید که این پزشک است که تعیین می کند کدام نوع سزارین بهتر است برای شما انجام شود. پس دخالتی در این زمینه نداشته باشید و به پزشکتان اختیار عمل بدهید. 

در زایمان سزارین با توجه به دوز بیشتری از داروهای بیهوشی که استفاده می‌شود، بازگشت رحم به حالت اولیه خود زمان بیشتری نیاز دارد. این در حالی است که در حاملگی‌های دوقلو نیز این زمان طولانی‌تر است و حتی اگر فیبروم یا فیبروم‌هایی در بدن مادر وجود داشته باشد، می‌تواند منجر به دیرتر جمع شدن رحم شود. 

* آیا چسبندگی جفت برای جنین خطر دارد؟

تب، لرز، درد و تورم در محل برش سزارین و ترشحات چرکی از رحم از جمله علائم عفونت پس از سزارین هستند. همین علائم نشان می‌دهند که مشکلات سزارین به اینجا ختم نمی‌شود و این شکل از زایمان عوارض دیگری نیز در پی دارد. 

2. عفونت محل سزارین 

منظور از عفونت محل سزارین، عفونت محل بخیه است. در زایمان سزارین همانند هر عمل جراحی تهاجمی دیگری، بخشی از بدن بریده می‌شود. این برش در چند لایه انجام می‌شود تا پزشک به حفره شکم و محلی که جنین در آن قرار گرفته است، دسترسی پیدا کند. البته نباید فراموش کنیم در کنار تبحر و مهارت پزشک برای انجام برش سزارین و بخیه زدن، نگهداری مادر از محل بخیه بعد عمل نیز بسیار مهم است. از همین جهت لازم است به توصیه‌های زیر در این باره توجه کنید:

• در صورت تشخیص پزشک از آنتی‌بیوتیک استفاده کنید. 
• آنتی‌بیوتیک را دقیقا طبق دستور پزشک و به طور کامل مصرف کنید. 
• در صورت داشتن درد، قرمزی، التهاب، ورم، تب و خروج ترشحات چرکی از زخم و محل بخیه، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. 
• محل بخیه و پانسمان را دستکاری نکنید. 
• درست زمانی که پزشک به شما گفته است، پانسمان را باز کنید. 
• حتما برای بررسی محل بخیه تا روز دهم بعد از زایمان خود، به پزشک مراجعه کنید تا محل بخیه را بررسی کند؛ حتی اگر مشکلی هم در این باره نداشتید. 
• بعد نیست بدانید که با وجود پانسمان سزارین، می‌توانید حمام کنید و خیلی بهتر است که هر روز حمام کنید.
• بانداژتان را بعد از حمام، با باد سشوار و با رعایت فاصله خشک کنید.
• دوران نقاهت بعد از زایمان را جدی بگیرید و نخواهید که خیلی سریع به حالت طبیعی و عادی برگردید. 
• اجسام سنگین بلند نکنید.
• بدون دستور پزشک هیچ کرم، پماد یا محلولی به زخم خود نمالید.
• شورت راحت و گشاد بپوشید و هر روز آن را عوض کنید.
• چهار تا شش هفته بعد از زایمان به شروع رابطه جنسی فکر کنید. 
• نیازی ندارید که محل زخم را در حمام با صابون بشویید؛ محل زخم خود به خود تمیز می‌شود. 
• به شکمتان فشار نیاورید.
• به قدر کافی مایعات مصرف کنید.

نشانه‌های عفونت محل بخیه

• احساس درد بسیار شدید و غیرقابل تحمل یا همان درد شکم بعد از سزارین
• متورم و دردناک شدن لبه‌های زخم
• خروج چرک و خونابه از زخم
• استشمام بوی عفونت از محل بخیه‌ها
• تب ادامه دار
• باز شدن محل بخیه‌ها
• دلایل عفونت سزارین
• چاقی
• تکرار زایمان از طریق سزارین بدون توجه به فاصله لازم برای باردار شدن
• وجود عفونت داخل مایع آمنیوتیک 
• پارگی غشاها
• زایمان طولانی پیش از سزارین
• عدم مهارت جراح
• زایمان اورژانسی

چنانچه در محل برش عمل سزارین لایه‌های زیر پوستی دچار التهاب، قرمزی، ترشحات چرکی، عفونت و آبسه (ورم) شده باشند، حتما باید نمونه‌گیری انجام شود و از آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی برای درمان استفاده شود.

3. ضایعات پستانی

ضایعات پستانی بخش دیگری از عوارض بلند مدت سزارین یا مشکلات سزارین هستند. منظور از ضایعات پستانی روبه رو شدن با مشکلاتی نظیر زخم شدن نوک پستان‌ها یا التهاب پستان‌ها است. علت بیشتر بودن این مشکل و عارضه در زایمان سزارین، این است که ترشح شیر در سزارین دیرتر از زایمان طبیعی رخ می‌دهد. از همین جهت احتمال اینکه مادر با این مشکلات روبه رو شود، بیشتر است. 

4. عفونت ادراری

ابتلا به عفونت ادراری در دوره بارداری غیر ممکن نیست و ممکن است هر خانمی به این عارضه مبتلا شود. معمولا پزشکان با انجام آزمایشات به موقع به این مشکل پی می‌برند و آن را تحت کنترل خود می‌گیرند. اما به علت استفاده از سوند در حین عمل سزارین، احتمال ابتلا به عفونت ادراری افزایش پیدا می‌کند. 

5. افسردگی 

افسردگی پس از زایمان برای هر خانمی ممکن است پیش بیاید. خصوصا اگر خانم باردار از قبل از وضع حمل نگرانی‌های داشته باشد که حل نشده باقی مانده باشند. بررسی‌ها نشان داده است که افسردگی در زایمان سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است و بیشتر از زایمان طبیعی هم به زمان برای بهبودی نیاز دارد. حتی درد شکم بعد از سزارین هم می‌تواند منجر به افسردگی شود. زیرا مادر به قدرت بدنی خود شک می‌کند و فکر می‌کند نمی‌تواند از پس نوزاد خود با وجود این مشکلات برآید. در این مدت حمایت‌های همسر و خانواده‌ها مهمترین تسکینی است که می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند. 

معمولا افسردگی بعد از زایمان نباید بیشتر از دو هفته طول بکشد. در غیر این صورت باید اقدامات درمانی لازم انجام شود.

نشانه‌های افسردگی بعد از زایمان 

• نوسانات روحی
• اضطراب
• ناراحتی
• تحریک‌پذیری
• احساس درماندگی کردن
• گریه
• کاهش تمرکز
• مشکلات اشتها
• مشکل خواب

این مشکلات اگر در درجه معمولی باشند و حاد نشده باشند، اغلب با حمایت‌های خانواده‌ها و همسر به راحتی برطرف می‌شوند. مهم این است که حمایت‌ها به موقع، واقعی و بدون دخالت‌های آزاردهنده باشد. 

6. ناباروری ثانویه 

منظور از ناباروری ثانویه روبه‌رو شدن با مشکلات باروری و باردار شدن برای دفعات بعدی اقدام است. به طور کلی ناباروری ثانویه دلایل و علل بسیار زیادی دارد که برخی از آنها ناشی از زایمان سزارین قبلی است. در بین تمام عللی که برای ناباروری ثانویه محتمل است، زخم لگن یا رحم، بسته شدن لوله فالوپ و اندومتریوز می‌تواند ناشی از تجربه زایمان سزارین باشد. در هر صورت در ناباروری ثانویه با سن بالای 35 سال و با سن زیر 35 سال، به ترتیب بعد از 6 ماه و یک سال عدم موفقیت در بارداری باید به پزشک مراجعه کنید و اقدامات لازم پزشکی را انجام دهید. 

کلام آخر

تصور نکنید که عوارض بلند مدت سزارین یا مشکلات سزارین بدون هیچ چون و چرایی گریبانگیر شما می‌شود. حتی قرار نیست عوارض سزارین برای نوزاد نیز برای همه نوزادان اتفاق بیفتد. به هر حال این عوارض بعد از انجام سزارین‌های مختلف و تحت نظر قرار دادن مادران بعد از این عمل مشخص و تایید شده‌اند. اما هرگز به این معنا نیست که تمام افرادی که سزارین می‌کنند با این مشکلات روبه‌رو خواهند شد. وضعیت بدنی، قدرت بدنی، مهارت پزشک و فاکتورهای محیطی و اختصاصی دیگری در رویارویی با عوارض بلند مدت سزارین یا مشکلات سزارین تاثیر دارند. به حال اگر به هر علتی قرار است که عمل سزارین برای شما انجام شود، ابتدا به خدا توکل کنید و بعد از پزشک و بیمارستانی کمک بگیرید که مهارت و امکانات لازم برای اجرای یک عمل بی عیب و نقص را داشته باشند.