انواع آریتمی قلبی و علت و راهکارهای درمان آن
آیا تا به حال چیزی در مورد آریتمی قلبی شنیده‌اید؟ آریتمی قلب به ضربان‌های نامنظم قلب اشاره دارد، ضربان‌هایی که آهسته‌تر یا تندتر از حالت طبیعی هستند. دلایل زیادی باعث بروز آریتمی می‌شوند. از طرفی درمان فرد به نوع و علت بیماری او بستگی دارد. ما امروز در این مطلب قصد داریم نگاه دقیق‌تری به انواع آریتمی قلبی، علت و همچنین راهکارهای درمان آن داشته باشیم. اگر شما هم در این باره کنجکاو هستید در ادامه همراه ما باشید.
آریتمی قلبی چیست؟
خب قبل از هر چیز اجازه دهید ببینیم که اصلا آریتمی چیست؟
آریتمی(arrhythmia) یک عارضه قلبیست که بر سرعت یا ریتم ضربان‌ها تاثیر می‌گذارد. این اتفاق زمانی می‌افتد که تکانه‌های الکتریکی که مسئول هدایت ضربان‌های قلب هستند به درستی کار نمی‌کنند. در نتیجه ضربان قلب فرد سریع‌تر، کندتر، زود به زود و بیش از حد نامنظم می‌شود.
اگر احساس می‌کنید قلب‌تان تپش زیادی دارد یا در سرتان احساس تو خالی بودن می‌کنید احتمالا آریتمی قلب دارید.
آریتمی علاوه بر اینکه می‌تواند بی خطر باشد، در برخی شرایط برای بیمار خطرات زیادی دارد. درست زمانی که این ناهماهنگی ضربان‌ها در جریان خون اختلال ایجاد کنند. زمانی که این اتفاق می‌افتد بخش‌هایی مانند مغز، ریه‌ها، قلب و دیگر ارگان‌های حیاتی درگیر می‌شوند و در معرض خطر قرار می‌گیرند.
اگر این عارضه به موقع پیشگیری و درمان نشود می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد.
بد نیست بدانید که دیس ریتمی یا همان Dysrhythmia نام دیگر آریتمی قلبی است. از نظر پزشکی این دو تفاوت‌های بسیار جزئی با هم دارند. اما هر دوی آن‌ها در نهایت به ضربان قلب نامنظم اشاره می‌کنند.
انواع مختلف آریتمی قلب را بشناسید
آریتمی دسته‌بندی بسیار متنوع و گسترده‌ای دارد. در این بخش نگاهی خواهیم داشت به دسته‌بندی‌های مختلف آریتمی و توضیحی در مورد هر کدام از آن‌ها:
- برادی کاردی(bradycardia)
- تاکی کاردی(tachycardia)
- آریتمی بطنی(ventricular arrhythmia)
- آریتمی فوق بطنی(supraventricular arrhythmia)
- ضربان زودرس قلب(premature heartbeat)
انواع مختلف آریتمی‌اند که البته هر کدام خود دارای زیرمجموعه‌هایی هستند.
برادی کاردی
برادی کاردی به کند بودن ضربان قلب اشاره دارد. زمانی که در یک دقیقه کمتر از 60 ضربان داشته باشید. بلوک‌های قلبی یا گاها سندروم سینوس بیمار از علل بروز برادی کاردی هستند.
تاکی کاردی
تاکی کاردی دقیقا در مقابل برادی کاردی قرار دارد. زمانی که سرعت ضربان‌ها بیش از اندازه باشند فرد درگیر tachycardia بوده که در چنین شرایطی در یک دقیقه بیش از 100 ضربان دارد. این سرعت بالای ضربان‌ها بر روی پمپاژ خون تاثیر می‌گذارد. در چنین شرایطی ممکن است بطن‌های قلب به منظور ارسال خون به بقیه بدن به اندازه کافی با جریان خونی پر نشوند. اگر این شرایط تنها به مدت چند دقیقه ادامه داشته باشد خیلی جدی نیست. اما به محض طولانی شدن درد قفسه سینه شروع می‌شود.
آریتمی بطنی
این مدل آریتمی بطن‌ها و حفره‌های پایینی قلب را درگیر می‌کند. مواردی که در پایین نام می‌بریم از زیرمجموعه‌های آریتمی بطنی هستند:
- تاکی کاردی بطنی(ventricular tachycardia)
- فیبریلاسیون بطنی(ventricular fibrillation)
- ضربان‌های زودرس(premature ventricular beats): ضربان‌های بیش از اندازه‌ای که در بطن‌ها دیده می‌شوند.
- تورسادس دی پوینت(Torsades de Pointes): مدلی غیرمعمول از تاکی کاردی بطنی که می‌تواند زندگی فرد را به خطر بیندازد.
آریتمی فوق بطنی
نوع دیگر این بیماری آریتمی فوق بطنی است که با نام آریتمی دهلیزی هم شناخته می‌شود. همان طور که مشخص است این مدل در بخش‌های فوقانی قلب و در بالای بطن‌ها دیده می‌شود. در این مطلب از درمانکده می‌توانید با انواع مختلف آریتمی فوق بطنی آشنا شوید.
ضربان زودرس قلب
و در نهایت می‌رسیم به آخرین مورد یعنی ضربان قلب زودرس یا همان Premature heartbeat. اینجا یک ضربان اضافه داریم که البته در واقعیت شبیه به حذف یک ضربان احساس می‌شود. در چنین شرایطی فرد احساس می‌کند که یک ضربان به صورت ناگهانی قطع شده است، اما اینطور نیست. بلکه ضربان زودرس باعث می‌شود که شما این ضربان اضافی را بعد از ضربان اول احساس کنید.
علت بروز آریتمی قلبی
آریتمی می‌تواند دلایل پزشکی، فیزیکی، احساسی، ژنتیکی و حتی گاها ناشناخته داشته باشد. به هر جهت موارد زیر می‌توانند در دیده شدن این بیماری موثر باشند:
- دیابت
- کم آبی
- آپنه خواب
- عفونت یا تب
- فشار خون بالا
- کم خونی شدید
- نارسایی‌های دریچه قلب
- بهبودی بعد از جراحی قلب
- بیماری‌های مرتبط با تیروئید
- تعادل اشتباه الکترولیت‌ها در خون
- احساسات شدید مانند استرس و هیجان
- الکل، کافئین، تنباکو و حتی ورزش‌های سنگین
علائم آریتمی
آریتمی ممکن است اکثر مواقع بدون علائم باشد یا حتی علائم بسیار کم‌رنگی داشته باشد. بهترین کار این است که شرایط خودتان را با یک متخصص قلب در میان بگذارید. با این حال از علائم رایج این بیماری می‌توانیم به:
- تپش قلب
- غش کردن
- گز گز پوست
- ضعف و خستگی
- مشکلات تنفسی
- فشار خون پایین
- ضربان‌های نامنظم
- سرگیجه‌های مداوم
- تعریق بیش از اندازه
- و درد و گرفتگی شدید قفسه سینه
اشاره کنیم. البته که از بین این موارد گزگز پوست می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد. بهتر است برای اطمینان با یک متخصص پوست هم مشورت کنید.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
به محض دیدن علائم بالا بهتر است که سریعا به یک متخصص مراجعه کنید. هر چقدر که زودتر جلوی بیماری را بگیرید شانس درمان و بهبودی کامل بیشتر خواهد بود.
تشخیص و درمان
به منظور تشخیص آریتمی پزشک از روش‌های مختلفی استفاده خواهد کرد که این متدها کمک می‌کنند از وجود آریتمی مطمئن شوید. از تست‌های ورزشی گرفته تا بررسی سوابق سلامتی خانواده، نوار قلب، تست خواب، تست استرس، آزمایش خون و مانیتور هولتر.
مانیتور هولتر همان دستگاه نوار قلب است، با این تفاوت که قابل حمل بوده و به مدت یک روز به بیمار وصل خواهد بود.
با اینکه این بیماری به درمان خاصی نیاز ندارد اما بهترست که زیر نظر پزشک باشید و همچنین نوع آریتمی را ارزیابی کنید. ارزیابی منظم نشان می‌دهد که به روش‌های درمانی جدی‌تری نیاز دارید یا نه. همچنین در صورت نیاز از داروهای کمکی هم به منظور کنترل بیماری استفاده می‌شود. از داروهای ضد انعقاد خون گرفته تا داروهای ضد آریتمی، مسدود کننده‌های کانال کلسیم و همچنین مسدود کننده‌های بتا.
آخرین گزینه درمانی که دارید جراحیست. اگر که تغییر سبک زندگی و داروها نتیجه مثبتی نداشته باشند متخصصین برای درمان بیمار از عمل جراحی کمک می‌گیرند. در جراحی هم سعی می‌شود که با جایگزین کردن قطعه‌ای(ضربان ساز و ICDهای قابل کاشت) در قفسه سینه ضربان قلب را به حالت طبیعی برگردانند.
سخن پایانی
آریتمی یک بیماری شایع بوده و اکثر افراد آن را تجربه می‌کنند. گاها این بیماری علائم شدیدی نداشته و بدون اینکه اثری از آن باقی بماند درمان می‌شود. با این حال در برخی شرایط فرد می‌تواند آریتمی شدیدتری را تجربه کند که بهتر است در چنین شرایطی به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان باشد.
- شدت بیماری چقدر است؟
- آیا نیاز به مصرف دارو دارم؟
- آیا نیازی به چکاپ‌های مرتب میبینید؟
- چه فعالیت‌هایی برایم ممنوع است؟
از جمله سوالاتی هستند که می‌توانید از پزشک خود بپرسید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.