مراقبت‌های لازم از بخیه زایمان طبیعی

اپیزوتومی، یک برش جراحی است که در ناحیه میان واژن و مقعد انجام می شود و از آن برای بزرگ کردن دهانه وژن قبل از زایمان طبیعی استفاده می گردد. پس از اینکه کودک به دنیا آمد، برای بستن برش و اصلاح هرگونه پارگی از بخیه زدن استفاده می شود. مراقبت از بخیه زایمان طبیعی، در دوران بهبودی پس از زایمان، خطر عفونت را به حداقل می رساند و می تواند به مدیریت درد آن کمک کند. در ادامه مقاله به نکاتی در مورد مراقبت از بخیه زایمان طبیعی و همچنین علائم عفونت در دوران نقاهت پرداخته شده است.

بخیه اپیزوتومی چیست؟

قبل از پرداختن به موضوع نحوه مراقبت از بخیه زایمان طبیعی لازم است بدانید وقتی اپیزوتومی در هنگام زایمان طبیعی انجام شد، پزشک یا ماما برای بستن ناحیه زخم، با زدن بخیه، پرینه یعنی ناحیه میان واژن و مقعد را ترمیم می کنند. بخیه ها اغلب سیاه هستند اما می توانند رنگ های دیگری نیز داشته باشند یا شفاف باشند. اگر به ناحیه میان واژن و مقعد خود نگاه کنید احتمالا این بخیه ها را می بینید. اگرچه سوال بسیاری از مادران این است که چگونه زایمان طبیعی بدون بخیه داشته باشیم اما لازم است بدانید در برخی موارد بخیه اجتناب‌ناپذیر است.

معمولا برای اپیزوتومی از بخیه های قابل حل (که به آن ها بخیه های قابل جذب نیز گفته می شود) استفاده می شود که این بخیه ها لازم نیست توسط پزشک کشیده شوند و در طول دو تا چهار هفته خود به خود تجزیه می شوند. بنابراین، برای برطرف کردن این بخیه ها لازم نیست به بیمارستان برگردید و آن ها عوارضی نیز ندارند. بخیه های اپیزوتومی معمولاً طی چند روز شروع به حل شدن می کنند و بعد از یک یا دو هفته از بین می روند. ممکن است هنگام پاک کردن خود متوجه تکه هایی از بخیه ها شوید (مانند اندازه های کوچک رنگ سیاه که روی کاغذ توالت باقی مانده است).

چه زمانی به بخیه اپیزوتومی نیاز می‌شود؟

برخی از مادران می‌پرسند آیا بخیه زدن در زایمان طبیعی درد دارد؟ یکی از دانستنی های بعد از زایمان در زمینه مراقبت از بخیه زایمان طبیعی، این است که پارگی بافت ها معمولاً در هنگام زایمان به ویژه در مورد مادرانی که برای اولین بار بچه دار می شوند رخ می دهد. این پارگی از نظر شدت متفاوت است و به چهار دسته تقسیم می شود:

• پارگی درجه یک: این پارگی ها می توانند آنقدر جزئی باشند که به خودی خود و بدون هیچ درمانی معالجه شوند. آنها سطحی هستند زیرا شامل پارگی پوست پرینه و لایه بیرونی دهانه واژن می شوند. آنها اغلب نیازی به بخیه ندارند و به سرعت بهبود می یابند.
• پارگی درجه دو: این پارگی ها عمیق تر انجام می شوند و به سمت عضلات زیر پوست کشیده می شوند. اینها نیاز به بخیه هایی از طریق لایه های پوست دارند و به طور کلی طی چند هفته بهبود می یابند.
• پارگی درجه سه: این پارگی ها شدیدتر هستند و می توانند در بافت و ماهیچه های پرینه عمق پیدا کنند و تا اسفکتر مقعد کشیده شوند. آنها به اجبار نیاز به بخیه دارند و می توانند برای چند ماه درد قابل توجهی ایجاد کنند. این پارگی ها می تواند شما را در معرض بی اختیاری مقعد قرار دهد.
• پارگی درجه چهار: این یک پارگی جدی است که از طریق عضلات اطراف مقعد و بافت زیر آن، عمق بیشتری پیدا می کند و به سمت راست روده می رود. برای دوختن پارگی ممکن است نیاز به یک عمل جراحی کوچک داشته باشید.

در بعضی موارد، پارگی ممکن است در بالای واژن، نزدیک به مجرای ادرار ایجاد شود.  این پارگی ها معمولا بسیار اندک هستند و ممکن است به بخیه های کمی نیاز داشته باشند یا اصلا بخیه نخواهند. آنها معمولاً عضلات را شامل نمی شوند، بنابراین خیلی سریع بهبود می یابند. ممکن است در هنگام ادرار کردن ناراحتی ایجاد کنند.

نکاتی در مورد مراقبت از بخیه زایمان طبیعی

اگر به دنبال علت سوزش جای بخیه زایمان طبیعی هستید لازم است بدانید پس از زایمان طبیعی و پس از بازگشت به خانه از بیمارستان، به احتمال زیاد در ناحیه پرینه خود حساسیت خواهید داشت. ممکن است یک درد مداوم یا احساس لرز وجود داشته باشد یا ممکن است هر از گاهی احساس کشش کنید یا احساس دردی شبیه به فرو کردن چیزی در بدنتان را داشته باشید. اگر سوال شما این است که چگونه از بخیه زایمان طبیعی مراقبت کنیم، اغلب می توانید با استفاده از یک کیسه یخ پوشیده شده برای یک یا دو روز اول، این ناراحتی را کاهش دهید، به خصوص اگر زخم هنوز متورم و قرمز باشد. پوست این ناحیه حساس است.

برخی از مادران ترجیح می دهند یک نوار بهداشتی بزرگ را در نارون کوهی خیس کنند، آن را منجمد کرده و سپس برای آرام کردن ناراحتی و دردشان، آن را در لباس زیر خود قرار دهند. مهم ترین نکته این است که برای پیشگیری از عوارض بلندمدت زایمان طبیعی، پرینه را تمیز نگه دارید. به محض اینکه به خانه رسیدید هر بار که از حمام استفاده می کنید از یک بطری فشاری پر از آب گرم استفاده کنید تا منطقه را تمیز کنید. همچنین برای خشک کردن این ناحیه، به جای مالش حوله، از آرام ضربه زدن با حوله استفاده کنید. در ادامه به نکات بیشتری در مورد مراقبت از بخیه زایمان طبیعی پرداخته شده است.

• در 6 هفته اول پس از زایمان، از استفاده از تامپون ها خودداری کنید.
• یک وان کوچک کم عمق تهیه کنید که بتوانید در آن بنشینید و به شما امکان بدهد تا برای تمیز کردن و آرام کردن درد بخیه های خود از آن استفاده کنید. فقط به یاد داشته باشید که تا 24 ساعت بعد از زایمان نباید در آب گرم بنشینید.
• پد خود را هر دو تا چهار ساعت عوض کنید.
• پدهای خنک کننده دارویی را که برای استفاده در بواسیر به بازار عرضه می شوند، برای تسکین درد بخیه ها انتخاب کنید. محصولی را پیدا کنید که دارای خاصیت ضد حساسیت، pH متعادل و بدون عطر باشد.
• اسپری های بی حس کننده را که مخصوصاً برای مادرانی ساخته شده است که به تازگی بچه دار شده اند تهیه کنید که در اکثر داروخانه ها وجود دارد.  اگر به دنبال پماد برای بخیه زایمان طبیعی هستید ژل لیدوکائین نیز ممکن است کمک کند.
• با افزایش مصرف آب و فیبر از ابتلا به یبوست جلوگیری کنید. در مورد استفاده از نرم کننده های مدفوع و ملین ها با پزشک خود صحبت کنید.
• از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای رفع ناراحتی و کاهش درد استفاده کنید.
• قبل از تمیز کردن ناحیه پرینه، به دستان خود ضدعفونی کننده های ضد باکتری بزنید تا زخم ها توسط دستتان آلوده نشود.
• برای کاهش تحریکات ناشی از اصطکاک، به جای دستمال توالت از دستمال مرطوب بچه استفاده کنید.
• ناحیه پرینه را از سمت جلو به سمت عقب پاک کنید.

مراقبت‌های پیگیری بخیه زایمان طبیعی

سوال بسیاری از مادران این است که بخیه زایمان طبیعی چندروزه خوب میشه، به طور معمول لازم است بخیه های شما بعد از 6 هفته توسط پزشک بررسی شود. در این زمان، پزشک یا ماما به شما خواهند گفت که چه زمانی می توانید رابطه جنسی با همسرتان را از سر بگیرید و می تواند راهنمایی هایی را برای مقابله با بی اختیاری یا هرگونه مسائل بعد از زایمان که ممکن است تجربه کنید را ارائه دهد. اگر مشکلاتی مانند بی اختیاری یا درد مداوم را تجربه می کنید این مسئله از عوارض کوتاه مدت زایمان طبیعی است و پزشک ممکن است تمرینات کگل را برای کمک به ترمیم عضلات اطراف پرینه توصیه کند.

چه زمانی مراجعه به پزشک الزامی است؟

مانند تمام عمل های جراحی، عفونت به دنبال اپیزوتومی امکان پذیر است. بنابراین در صورت مشاهده علائم عفونت حتما به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارت اند از:

• تب 100 درجه فارنهایت یا بیشتر
• ترشحات ناخوشایند یا ترشحات سبز رنگ
• قرمزی و تورم در اطراف بخیه ها
• درد شدید در محل برش
• چرک قابل مشاهده در داخل یا اطراف زخم

بخاطر داشته باشید که علاوه بر عفونت ، عوارض دیگری نیز وجود دارد که می تواند پس از اپیزوتومی ایجاد شود که برخی از این موارد می تواند جدی باشد. اگر علائم غیرمعمول یا نگران کننده ای دارید یا حتی در مورد مراقبت های بعدی سؤال دارید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید.

در نهایت، لازم است بدانید که چگونه از بخیه های بعد از زایمان به درستی مراقبت کنید و از نحوه مراقبت از بخیه زایمان طبیعی آگاه باشید تا آنها به راحتی و کاملاً بهبود یابند. برخی از خانمها ممکن است در حین رابطه جنسی، درد را تجربه کنند. در چنین شرایطی بهتر است مدتی صبر کنید و بگذارید بخیه ها به درستی بهبود یابد.

در بعضی موارد ، ممکن است خانم ها با ادامه درد پرینه و مشکل در دفع مدفوع یا ادرار روبرو شوند. هرچند ممکن است این شرایط دشوار باشد اما می توان با انجام صحیح مراقبت از بخیه زایمان طبیعی، خوردن غذای سالم و ورزش منظم از آن جلوگیری کرد. اگر مشکل همچنان ادامه دارد، به دنبال کمک پزشکی مناسب باشید.