درمان خانگی یبوست بزرگسالان+29 راهکار برای خشکی مزاج

یبوست یک بیماری رایج و آزاردهنده مربوط به دستگاه گوارش است که یکی از مهم‌ترین عامل بروز بیماری‌های مقعدی به شمار می‌آید. یبوست باعث می‌شود تا مدفوع سفت شده و به سختی و کندی و همراه با دل درد، حالت تهوع و احساس نفخ، از بدن تخلیه و خارج شود. یبوست و مدفوع نکردن نوزاد سریع به چشم والدین می آید اما آنها گاهی متوجه نیستند که خودشان نیز به این عارضه دچارند. افراد ممکن است به دلیل غذاهایی که می‌خوردند یا از خوردن آنها اجتناب می‌کنند، سبک زندگی که دارند، داروهایی که مصرف می‌کنند و یا شرایط پزشکی که دارند، دچار یبوست شوند. علاوه بر آن برای بسیاری هم علت یبوست مزمن آنها ناشناخته است. در هر حال، در این مطلب از گهواره، به درمان‌های خانگی یبوست در بزرگسالان می‌پردازیم.

بهترین راهکار رفع یبوست فوری

بطور طبیعی هر فرد در طول یک هفته باید سه مرتبه اجابت مزاج داشته باشد، در صورتی که فرد کمتر از سه بار اجابت مزاج داشته باشد، دچار یبوست است. یبوست معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات یا مدفوع خیلی آهسته از طریق دستگاه گوارش حرکت می‌کنند یا نمی‌توانند به طور موثر از رکتوم دفع شوند، که ممکن است باعث سفت و خشک شدن مدفوع شود. این عارضه آزاردهنده ممکن است هفته‌ها با فرد همراه باشد. فردی که چار یبوست است علائم و نشانه‌هایی نظیر: سفت شدن مدفوع، دفع کمتر از سه مدفوع در طول هفته، زور زدن برای دفع مدفوع، دل درد و دل پیچه، بی اشتهایی، ورم و نفخ معده، خونریزی هنگام دفع مدفوع و حالت تهوع داشته باشد.

عوامل متفاوتی می‌تواند باعث بروز این بیماری شوند که عبارتند از: کم آبی در بدن، داشتن رژیم غذایی کم فیبر، استرس، تحرک کم، چاقی، مصرف زیاد لبنیات، عوارض برخی از داروها، بارداری، سرطان، خواب نامنظم و غیره. ( در مورد درمان یبوست در بارداری در این مقاله بیشتر بخوانید.) روش‌های خانگی موثری برای درمان و رفع یبوست وجود دارد که رعایت کردن آنها می‌تواند به از بین رفتن این عارضه بسیار کمک کند، که در ادامه این مطلب به آنها می‌پردازیم.

درمان خانگی یبوست بزرگسالان به صورت موثر

یبوست می‌تواند تاثیر منفی جدی بر کیفیت زندگی و همچنین سلامت جسمی و روانی افراد داشته باشد. راه‌های طبیعی و خانگی زیادی برای رفع یبوست وجود دارد که افراد می‌توانند بدون مراجعه به متخصص و یا استفاده از داروهای شیمیایی به رفع این عارضه کمک کنند. درمان‌های خانگی رفع یبوست بزرگسالان عبارتند از:

• نوشیدن آب

کم آبی بطور منظم می‌تواند باعث بروز یبوست شود. برای جلوگیری از این عارضه نوشیدن آب کافی و هیدراته ماندن بسیار مهم است. برخی از مطالعات نشان داده است که آب گازدار تاثیر بیشتری بر یبوست دارد. البته باید بدانید که نوشیدن نوشابه‌های گازدار ایده خوبی نیست و ممکن است یبوست را بدتر کند. در صورتی که به سندرم روده تحریک پذیر دچار هستید از نوشیدن هرگونه نوشیدنی گازدار اجتناب کنید. مصرف روزانه 8 تا 10 لیوان آب برای بزرگسالان و 6 تا 8 لیوان آب برای کودکان توصیه می‌شود.

• مصرف بیشتر فیبر

یکی از توصیه‌های پزشکان برای رفع یبوست، مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر است. این به این دلیل است که افزایش مصرف فیبر، حجم و قوام حرکات روده را افزایش می دهد و دفع آنها را آسان تر می کند. همچنین به آنها کمک می کند تا با سرعت بیشتری از سیستم گوارش عبور کنند. با مواد غذایی با فیبر بالا در این مقاله بیشتر آشنا شوید.

• ورزش کردن

مطالعات مختلف تحقیقاتی گزارش کرده اند که ورزش می تواند به بهبود علائم یبوست کمک کند و همچنین سبک زندگی کم تحرک را با افزایش خطر یبوست مرتبط دانسته است. همین دلیل، برخی از کارشناسان مراقبت های بهداشتی توصیه می کنند برای حرکت دادن مدفوع، ورزش را افزایش دهید.

• قهوه بنوشید، به خصوص قهوه کافئین‌دار

برای برخی از افراد، مصرف قهوه می تواند میل به دستشویی را افزایش دهد. این به این دلیل است که قهوه ماهیچه های دستگاه گوارش را تحریک می کند. قهوه می‌تواند 60 درصد بیشتر از آب و 23 درصد بیشتر از قهوه بدون کافئین تاثیر بگذارد. همچنین حاوی مقدار کمی فیبر محلول بوده که به بهبود نعادل باکتری‌های روده کمک می‌کند.

• از خوردن لبنیات اجتناب کنید

لبنیات می‌تواند باعث یبوست شود. به همین دلیل است که افرادی که دچار اسهال هستند می‌توانند با مصرف لبنیات مشکل خود را بر طرف کنند. توصیه می‌شود تا در طول درمان مصرف لبنیات به حداقل برسد.

• مصرف غذا و یا مکمل‌های حاوی پری بیوتیک

پروبیوتیک ها ممکن است به جلوگیری از یبوست مزمن کمک کنند. پروبیوتیک ها باکتری های زنده و مفیدی هستند که به طور طبیعی در روده وجود دارند. آنها شامل بیفیدوباکتری ها و لاکتوباسیلوس ها هستند. برخی از افرادی که یبوست مزمن دارند، عدم تعادل باکتری در روده خود دارند. مصرف بیشتر غذاهای پروبیوتیک می تواند به بهبود این تعادل و جلوگیری از یبوست کمک کند.

درمان خانگی یبوست شدید در زنان

همانطور که گفتیم، دلیل یبوست در افراد مختلف متفاوت است، اما این عارضه در زنان نیز می‌تواند دلایل دیگری داشته باشد. عوامل موثر بر یبوست در زنان عبارتند از:

• عادت ماهیانه
• برهم خوردن تعادل هورمون‌ها
• رابطه جنسی
• نادیده گرفتن میل به دفع مدفوع
• فشار روحی و عصبی
• اضطراب و استرس
• تنبلی تخمدان

معمولا با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی، افراد می‌توانند مشکل یبوست خود را برطرف کنند. در بیشتر مواقع این روش‌های درمانی خانگی پاسخ می‌دهد و نیاز به مراجعه به پزشک و یا مصرف داروهای شیمیایی نیست. روش‌های درمان خانگی برای رفع یبوست در زنان عبارتند از:

• استفاده از مواد غذایی فیبردار
• استفاده از مواد غذایی ملین
• تحرک داشتن
• مصرف برخی از عرقیجات و گیاهان دارویی
• انجام تمرینات کگل و عضلات لگن
• تعیین زمان مشخص برای دفع
• هر زمانی که حس دفع دارید، آن را به تعویق نیندازید
• نوشیدن مایعات

عرق گیاهی برای رفع یبوست

در طب سنتی برای درمان یبوست از گیاهان دارویی بسیاری استفاده می‌شود. تعداد عرقیجات گیاهی در بازار بسیار زیاد است که برخی از آنها تاثیر مستقیم بر دستگاه گوارش گذاشته و برای درمان یبوست بسیار موثر است. توجه داشته باشید که مصرف همزمان برخی از این عرقیجات‌ ممکن است در عملکرد سیستم گوارش و معده اختلال ایجاد کند. بنابراین پیشنهاد می‌شود تا آنها را همزمان مصرف نکنید و قبل از مصرف با پزشک طب سنتی مشورت کنید. برخی از عرقیجات گیاهی برای درمان یبوست عبارتند از:

• عرق رازیانه

رازانه خاصیت ضد التهابی و رفع مکلات گوارشی نظیر یبوست، نفخ و دل پیچه را دارد. اگر به دنبال پاکسازی روده و یا رفع مشکل یبوست هستید، این عرق گیاهی می‌تواند به شما کمک کند.

• عرق نعنا

همه ما از خواص این عرق گیاهی مطلع هستیم و هر زمان که احساس دل درد، دل پیچه و یا حتی حالت تهوع داشتیم، از این عرق گیاهی استفاده کردیم. نعنا یک گیاه با طبع گرم است که تاثیر مثبتی بر عملکرد دستگاه گوارش و روده دارد و در حل مشکل یبوست بسیار موثر است.

• عرق بیدمشک

عرق بیدمشک خاصیت ملین بودن داشته و مصرف آن بصورت روزانه می‌تواند به راحتی یبوست را از بین ببرد.

• عرق گزنه

گیاه گزنه خاصیت درمان اختلالات گوارشی داشته و باعث می‌شود تا حرکات روده منظم‌تر و بیشتر شود و مدفوع به راحتی دفع شود.

دمنوش برای رفع یبوست

از گذشته تا به امروز، بسیاری از مردم برای کاهش یا رفع مشکلات گوارشی از دمنوش‌های گیاهی استفاده می‌کنند. برخی از دمنوش‌ها علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن باعث تحریک سیستم گوارش و در نتیجه رفع یبوست می‌شوند. برخی از دمنوش‌ها بصورت مستقیم و برخی دیگر بصورت غیر مستقیم به رفع یبوست کمک می‌کنند. 

• نوشیدن مایعات گرم یک روش عالی برای هیدراته کردن بدن است
• گرمای آن سیستم گوارش را تحریک کرده و علائم را تسکین می‌دهد.
• استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد.
• مرفوع را نرم‌تر و دفع آن را روان‌تر می‌کند. (در مورد انواع روان کننده شکم سریع در این مقاله بیشتر بخوانید)

از دمنوش‌های گیاهی برای رفع یبوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دمنوش سنا

سنا یک گیاه ملین و حاوی گلیکوزوئید است که مرفوع را نرم و دفع آن را راحت می‌کند.

• دمنوش بادرنجویه

این دمنوش آرامش بخش استرس را از بین می‌برد و مشکلات گوارشی را برطرف می‌کند.

• دمنوش زنجبیل

زنجبیل خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و به هضم غذا و دفع آن کمک می‌کند.

شربت و آمپول برای یبوست شدید بزرگسالان

گاهی اوقات یبوست آنقدر شدید است که درمان آن با روش‌های خانگی موثر نمی‌شود. خوشبختانه داروهای زیادی برای درمان یبوست بزرگسالان وجود دارد که حتی بدون نسخه هم می‌توان آنها را تهیه و مصرف کرد. بسیاری از افراد در ابتدا برای درمان یبوست به پزشک مراجعه نمی‌کنند و از داروهای ملین و بدون نسخه برای درمان یبوست استفاده می‌کنند، اما توصیه می‌شود تا با پزشک خود در این باره مشورت کنید. شربت‌های ملین برای درمان یبوست عبارتند از:

• شربت لاکتولوز
• شربت هپاتوبایل انبرباریس
• شربت تامارین
• شربت انجیر ملین

بیشتر داروهای مسهل بصورت خوراکی و یا شیاف وجود دارند. بطورکلی شیاف‌ها سریع‌تر از هر داروی دیگر تاثیر می‌گذارد. همچنین برخی از داروها بصورت تزریقی وجود دارند مانند متیلنالترکسون. توجه داشته باشید که نوع درمان و داروی مصرفی شما به علت یبوست شما بستگی دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود تا قبل از هرگونه درمان دارویی به پزشک مراجعه کنید.