سردردهای دوران بارداری از عوارض شایع بارداری
سردردهای دوران بارداری یکی از عوارض شایع حاملگی می‌باشد. معمولا خانم‌هایی که مبتلا به میگرن هستند، سردرد دوران بارداری را بیشتر تجربه خواهند کرد. گاهی نیز ممکن است شما سرگیجه در بارداری را تجربه کنید که بی‌ارتباط با سردرد در حاملگی نیست. ورم دست پا در بارداری و یا تنگی نفس همین‌طور ریزش مو در دوران حاملگی اذیت کننده هستند. ما در ادامه این مقاله به بصورت تخصص به بررسی علت سردرد دوران بارداری، درمان و چگونگی کنترل این می‌پردازیم و دیگر عوارض را در مقاله‌های اختصاصی آن‌ها پرداخته‌ایم.
سردرد در بارداری نشانه چیست؟!
به دلایل متفاوتی ممکن است شما سردردهای دوران بارداری را تجربه کنید. گاهی اوقات این سردردها می‌تواند نشانه مشکل خاصی باشد. بنابراین پزشک خود را در رابطه با هر نوع سردرد حین بارداری در جریان بگذارید. شدت، فواصل تکرار و هرگونه علامت دیگر مثل سرگیجه، تهوع، کاهش بینایی، وز وز گوش و ... برای بررسی حائز اهمیت می‌باشند.
انواع سردردهای بارداری
اکثر سردردهای بارداری که رخ می‌دهند از نوع سردردهای اولیه هستند. یعنی این سردردها علامت یا نشانه بیماری دیگری نیستند. این دسته از سردردهای اولیه عبارتند از:
- سردردهای عصبی
- سردردهای میگرنی
- سردردهای خوشه ای
انواع دیگری از سردرد در بارداری رخ می‌دهند که با عنوان سردردهای ثانویه شناخته می‌شوند. یعنی این سردردها از عوارض و نشانه‌های بیماری خاصی می‌باشند. مانند مشکل فشارخون بالای بارداری که سبب ایجاد سردرد حاملگی خواهد شد.
* علت و درمان تنگی نفس در بارداری پسر را در این مقاله بخوانید.
تست‌های تشخیصی علت سردرد حاملگی
درمانگر شما ممکن است توسط نشانه‌های موجود به علت اصلی سردرد پی نبرد. در نتیجه نیاز به بررسی‌های دقیق آزمایشگاهی است. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:
- بررسی فشار خون شما
- آزمایش خون
- تست سنجش سطح قند خون
- تست سنجش بینایی و معاینه چشم‌ها
- سونوگرافی از سر و گردن
- نمونه‌برداری از مایع مغزی نخاعی جهت بررسی از لحاظ عفونت‌ها
علائم شایع سردردهای دوران بارداری
نشانه‌های سردردهای دوران بارداری می‌تواند در هر شخصی نسبت به شخص دیگر متفاوت بروز کند. در زیر علائمی را که ممکن است در بارداری نشانگر سردرد باشند بیان میکنیم.
- احساس درد مبهم در ناحیه سر و پیشانی
- احساس ضربان در ناحیه سر همراه با درد
- درد شدید یک ساله یا دوطرفه در قسمت سر
- درد شدید ناگهانی پشت یک یا هر دو چشم
سردردهای میگرنی نیز ممکن است با علائم زیر همراه باشند:
- تهوع
- استفراغ
- دیدن خطوط یا نقطه های نورانی در فضا (با توجه به اینکه این نقاط و خطوط وجود خارجی ندارند)
- تاری دید
علت سردردهای دوران حاملگی در سه ماهه اول
به دلیل تغییرات زیادی که در سه ماهه اول بارداری برای بدن اتفاق می‌افتد، سردردهای عصبی در این سه ماهه شایع‌تر هستند. تغییرات هورمونی، افزایش حجم خون و تغییرات در وزن بدن شما، که همگی به صورت ناگهانی و در مدت کوتاهی اتفاق می‌افتند، سبب می‌شوند شما درجاتی از سردرد را در بارداری تجربه کنید.
از دلایل شایع ایجاد سردرد در حاملگی به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
- کم ابی بدن
- تهوع و استفراغ بارداری
- استرس های محیطی
- کم خوابی
- اعتیاد به کافئین
- کمبود ویتامین یا املاح
- کاهش قند خون در بارداری
- بی تحرکی
- حساسیت به نور
- تغییرات در بینایی
علاوه بر موارد بالا، مصرف بعضی از موادغذایی می‌تواند باعث تجربه سردرد یا سرگیجه در بارداری شود. به طور معمول عادات غذایی شما در بارداری تغییر پیدا می‌کند. در صورتیکه با مصرف ماده غذایی خاصی دچار سردرد شدید، لطفا استفاده از این را قطع نمایید. بعضی از مواد غذایی که معمولا در بعضی افراد ایجاد سردرد بارداری می‌نماید، عبارتند از:
- لبنیات (بخصوص انواع غیر پاستوریزه)
- انواع شکلات
- پنیر کهنه
- هر ماده‌‌ای که در تهیه آن از مخمر استفاده شده باشد. مانند انواع ماء الشعیر و بعضی از نان‌ها
- گوجه فرنگی
علل سردردهای بارداری در سه ماهه دوم و سوم
در سه ماهه دوم و سوم شرایط بدن شما تغییر خواهد کرد. علل سردردها در این دوران متفاوت خواهد بود. این دلایل شامل موارد زیر می‌باشند:
- اضافه وزن زیاد
- خواب بسیار کم (معمولا در سه ماهه سوم به دلیل افزایش سایز رحم، تنگی نفس و درد استخوان لگن، خواب کافی برای خانم باردار میسر نمی‌شود. در نتیجه باعث تجربه سردرد در ماه اخر بارداری خواهد شد.)
- رژیم غذایی غلط
- گرفتگی عضلات به دلیل تغییرات هورمونی و کم تحرکی
- فشارخون بالا
- عفونت سینوس‌ها
- کاهش فشار خون
- ایجاد لخته در خون
- خونریزی در بارداری
- کم خونی
- تومور مغزی
- آنوریسم مغزی (پاره شدن مویرگ‌های مغزی)
- مشکلات قلبی
- مننژیت یا عفونت مغز
ارتباط فشار خون بالا و سردرد در بارداری
سردردهای دوران بارداری مخصوصا سه ماهه دوم یا سوم بارداری می‌تواند نشانگر فشارخون بالای حاملگی باشد. این مشکل معمولا پس از پایان هفته بیست بروز می‌کند. اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان صورت نگیرد خطرات جدی برای مادر و جنین به دنبال خواهد داشت.
فشارخون بالای بارداری می‌تواند ریسک مشکلات زیر افزایش دهد:
- سکته مغزی
- پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی)
- اکلامپسی (مسمومیت بارداری همراه با تشنج)
- کاهش اکسیژن‌رسانی به جنین
- زایمان زودرس (زایمان در کمتر از ۳۷ هفته بارداری)
- دکولمان یا کنده شدن زودتر از موعد جفت
- کاهش وزن جنین در هنگام تولد (وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم)
برای درمان فشار خون بارداری باید تحت نظر پزشک رژیم غذایی و داروهای مناسب دریافت کنید. ورزش منظم به کنترل فشار خون شما کمک به سزایی خواهد کرد.
علائم خطر در سردردهای دوران بارداری
در صورت بروز هرگونه سردرد در بارداری پزشک خود را از این موضوع مطلع سازید. اما اگر علائم زیر همراه با سردرد در شما بروز کرد لطفا بلافاصله به اورژانس مراجعه نمایید.
- تب
- تهوع و استفراغ
- اختلال در قدرت بینایی
- درد شدید و غیرقابل تحمل
- اگر سردرد شما بیشتر از چند ساعت طول کشید
- سردردهای مکرر
- غش کردن
- تشنج
درمان سردرد بارداری
برای درمان سردرد بارداری لطفا پیش از مصرف هرگونه مسکن یا داروی مناسب سردرد با درمانگر خود مشورت نمایید. لطفا از آسپرین و ایبوپروفن (ژلوفن، ادویل و نوافن) به هیچ عنوان استفاده ننمایید. این داروها برای سلامت جنین مضر می‌باشند.
داروهای مورد نیاز برای کنترل سردردهای دوران بارداری حتما باید توسط پزشک تجویز شوند. اما روش‌هایی وجود دارد که بدون مصرف دارو به تسکین درد شما کمک خواهد کرد. این روش‌ها عبارتند از:
- نوشیدن اب به مقدار زیاد (حداقل ۱۲ لیوان در روز)
- استراحت کردن به میزان کافی
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم بر روی محل درد
- ماساژ سر
- ورزش کردن
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.