از خواص درمانی جوز هندی چه می‌دانید؟

خواص درمانی جوز هندی همانند هر ادویه دیگر نیاز به بررسی و تحقیق دارد. این روزها دیگر خاصیت و فایده انواع گیاهان دارویی را نمی‌توان انکار کرد. شاید درمان با گیاهان دارویی کمی به زمان و حوصله بیشتری نیاز داشته باشد، اما معمولا وقتی پاسخ مثبت ظاهر می‌شود، تاثیر آن ماندگار و پایدار است. جوز هندی یک ادویه خاص است که البته به دلیل خاص بودن آن در کمتر آشپزخانه‌ای پیدا می‌شود. شاید اگر از خاصیت درمانی جوز هندی اطلاع پیدا کنید، این ادویه را در کنار سایر ادویه‌های رایج مورد استفاده قرار دهید. 

جوز هندی چیست؟

جوز هندی یا جوز بویا با نام انگلیسی Nutmeg و با نام علمی Myristica fragrans درختی همیشه سبز و میوه‌دار شبیه به درخت نارنج است. این درخت بومی مناطق گرمسیر و پر بارش از جمله کشور گرِنادا و جنوب شرق آسیا، همچون شرق هندوستان و اندونزی است. جوز هندی ادویه‌ای محبوب، خوش‌مزه‌ و کمی شیرین است که سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله آهن، پتاسیم، منیزیم و خانواده ویتامین B است. 

درختان جوز هندی ممکن است تا ۲۰ متر رشد کنند. آنها ۸ سال پس از کاشت، میوه می‌دهند و در سن ۲۵ سالگی به اوج باردهی می‌رسند. میوه‌های درخت در ابتدا شبیه به میوه ازگیل ژاپنی یا زرد‌آلو و به رنگ زرد هستند که هسته‌ای در میان آن قرار دارد. اطراف هسته را غلافی قرمز رنگ به نام Mace پوشانده است. میوه‌های درخت را پس از رسیدن کامل به دو قسمت تقسیم می‌کنند. غلاف قرمز اطراف میوه را برای مصارف خوراکی جدا می‌کنند و هسته قهوه‌ای رنگ جوز را در معرض آفتاب می‌گذارند تا کاملا خشک شود.

با خشک شدن هسته جوز هندی دانه آن از پوسته جدا می‌شود. پس از شکستن هسته میوه، به مغز یا دانه کروی شکل آن امکان دسترسی پیدا می‌شود. دانه و غلاف اطراف هسته جوز هندی مصارف گوناگونی دارند، اما در بیشتر مناطق دنیا به عنوان چاشنی غذا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

خاصیت داروی گیاهی جوز هندی چیست؟

جوز هندی، ضد‌میکروب، ضد سرطان، ضد‌التهاب، ضد اسپاسم و ضد نفخ است. این ادویه معطر و دارویی در طب سنتی برای درمان تشنج، اضطراب، روماتیسم مفصلی، قند‌خون و بیماری‌های دیگر استفاده می‌شود. همچنین عصاره آبی اتانولی دانه‌های جوز هندی دارای ترکیبات آلکالوئیدی، آنتی‌اکسیدانی، فنولی و روغن‌های فرار، چون ترپنوئیدهاست. 

• خاصیت ضد افسردگی و ضد استرس جوز هندی

ترکیبات موجود در جوز هندی، چون میریستیسین و المیسین با اینکه ممکن است در مقادیر زیاد سمی باشند؛ اما اثرات شادی‌آور، آرامش‌بخش و ضد اضطراب دارند. این عناصر موجب ترشح سروتونین و دوپامین در مغز می‌شوند که به رفع استرس کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده است فعالیت شبه ضد افسردگی جوز هندی ممکن است به دلیل تاثیر تعدیلگر آن بر مونوآمین‌های مرکزی باشد. ترکیب پودر جوز هندی با زردچوبه می‌تواند برای رفع افسردگی یا استرس موثر باشد و میتوان آن را جزو مواد غذایی نشاط‌آور دانست.

• خاصیت خواب راحت به کمک جوز هندی

از جوز هندی همیشه به عنوان دارویی سنتی برای بی‌خوابی یاد می‌شود. کمی پودر جوز هندی بر روی شیر گرم قبل از خواب به خواب راحت کمک می‌کند. جوز هندی دارای ترکیبات بالایی از منیزیم است که در کاهش تنش عصبی موثر است. همچنین این ترکیبات باعث آزاد شدن سروتونین شده که موجب تقویت حس آرامش در فرد می‌شود. سروتونین در مغز به ملاتونین تبدیل می‌شود که یک القا کننده خواب است.

• خاصیت ضد درد و تسکین درد جوز هندی

جوز هندی برای درمان درد‌های عضلانی و مفصلی موثر است. روغن جوز هندی به عنوان ضد التهاب قوی در طب سنتی کاربرد دارد؛ از همین جهت ماساژ روغن جوزهندی روی موضع، یک درمان موثر برای آرتریت، رماتیسم و انواع دیسک‌هاست. جوزهندی بخش مهمی از دارو‌های درمانی چینی است که درد‌ها و التهاب‌های شکمی را درمان می‌کند؛ همچنین تورم مفاصل را کاهش می‌دهد.

• خاصیت تقویت عملکرد ذهنی و فکری جوز هندی

عصاره‌ جوز هندی یک تقویت‌کننده قوی برای ذهن است. ثابت شده است که ترکیبات عصاره‌ جوز هندی یعنی میریستیسین و ماسلیگنان، در کاهش تخریب سلول‌های عصبی و عملکرد شناختی موثر هستند.

در افراد مبتلا به زوال عقل یا بیماری آلزایمر، میریستیسین و ماسلیگنان موجود در جوز هندی می‌تواند اثرات زوال عقل و آلزایمر را کاهش دهد و عملکرد مغز را در سطح طبیعی و سالم نگه دارد.

در واقع با مصرف چند قاشق غذاخوری جوز هندی آسیاب شده همراه با وعده‌های غذایی، می‌توان از ابتلا به زوال عقل و آلزایمر پیشگیری کرد یا سرعت پیشرفت آن را کاهش داد. 

• خاصیت سم‌زدایی بدن جوز هندی

سم‌زدایی برای سلامت بدن ضروری است. سموم بسیار سریع‌تر از آنچه که فکر کنید، در کلیه و کبد انباشته می‌شوند. این سموم در اثر فعالیت‌های روزمره مانند رژیم غذایی ضعیف، آلودگی، استرس و مصرف دخانیات جمع می‌شوند. جوز هندی یک سم‌زدای عالی برای کلیه و کبد است. از آنجایی که جوز هندی خواص نیروبخش دارد، می‌تواند سموم انباشته شده در کلیه و کبد را از بین ببرد. همچنین در جلوگیری از تشکیل و از بین بردن سنگ کلیه نیز موثر است. ( در مورد اطلاع از طرز تهیه دمنوش برای کبد چرب به مقاله مربوطه مراجعه کنید.)

• خاصیت ضد سرطانی جوز هندی

یک خاصیت خاص جوز هندی، تاثیر آن در درمان سرطان خون است. ترکیبات متانول موجود در جوز هندی و عصاره‌ استخراج شده از آن را می‌تواند برای مرگ سلولی (آپوپتوز) در سلول‌های سرطان خون موثر باشد. به عبارت دیگر جوز هندی می‌تواند موجب متوقف کردن گسترش و متاستاز این نوع از سرطان شود. 

• خاصیت کاهش فشار خون و بهبود گردش خون در بدن به کمک جوز هندی

جوز هندی حاوی مواد معدنی مفید مانند کلسیم، آهن، پتاسیم و منگنز است که همگی برای عملکردهای مختلف بدن ضروری هستند. به همین دلیل، جوز هندی به عنوان یک ادویه ارزشمند برای کمک به حفظ عملکرد اندام‌های بدن شناخته می‌شود. پتاسیم موجود در آن از تنگی عروق جلوگیری می‌کند و موجب باز شدن رگ‌های خونی می‌شود. از این رو، فشار خون را کاهش داده و فشار بر روی سیستم قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد. از همین جهت می‌توان از جوز هندی برای مدیریت حملات فشار خون استفاده کرد. همچنین کلسیم موجود در جوز هندی نیز برای تقویت سلامت استخوان‌ها از طریق ترمیم و جوان‌سازی مفید است. علاوه بر این، آهن موجود در جوز هندی موجب افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون شده و احتمال بروز علائم مرتبط با کمبود آهن یا حتی کم خونی در کودکان و بزرگسالان را کاهش می‌دهد.

• خاصیت جوز هندی برای لاغری

جوز هندی از جمله مواد غذایی با فیبر بالا ست. فیبر موجود در جوز هندی باعث بهبود هضم و بهبود سلامت دستگاه گوارش شده و با پر کردن حجم معده به کاهش اشتها کمک می‌کند که این امر می‌تواند به لاغری کمک کند؛ لذا یکی از انبوه خواص جوز هندی، کاهش وزن است. 

طریقه مصرف جوز هندی برای لاغری اینگونه است که این ادویه را در رژیم غذایی خود وارد کنید؛ با توجه به اینکه جوز هندی مقدار زیادی فیبر به همراه مقدار اندکی کالری دارد، برای لاغری مفید است. زیرا با مصرف جوز هندی بدن برای تکمیل فرایند هضم غذا از کالری موجود ذخیره شده در اندام‌ها (چربی‌ها) استفاده می‌کند. همچنین خوردن فیبر باعث می‌شود تا اشتها برای ادامه دادن غذا و همچنین خوردن مقدار غذای زیاد، کمتر شود.

بنابراین مصرف کردن جوز هندی می‌تواند در کاهش وزن تاثیر داشته باشد، اما به هر حال برای رسیدن به یک لاغری و کاهش وزن واقعی کافی نیست و حتما به ورزش کردن نیز نیاز است. 

 خاصیت رفع بوی بد دهان جوز هندی

خواص ضد باکتریایی جوز هندی باکتری‌های مضر دهان را نابود می‌کند و بوی بد دهان را که ناشی از گسترش باکتری‌هاست، از بین می‌برد. علاوه‌بر خاصیت ضد باکتریایی عطر جوز هندی بسیار مطبوع و شیرین است. 

• خاصیت درمانی مشکلات گوارشی جوز هندی

جوزهندی در بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است و مشکلاتی مانند تهوع، سوءهاضمه، التهاب، نفخ معده و اسهال را کاهش می‌دهد. مصرف این نوع ادویه می‌تواند بیماری کرون را نیز کنترل کند. علاوه ‌بر این مصرف جوزهندی به افزایش ترشح آنزیم‌های روده‌ای کمک می‌کند و عملکرد آن را بهبود می‌بخشد. 

• خاصیت تقویت کنندگی سیستم ایمنی بدن با جوز هندی

جوز هندی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، زیرا مواد معدنی و ویتامین‌هایی دارد که به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کنند. جوز هندی غنی از پتاسیم، کلسیم، آهن و منگنز است. همه اینها نقش کلیدی در بهبود سیستم ایمنی دارند. تحقیقات نشان داده است عصاره اتانول و استون گرفته شده از جوز هندی در برابر گونه‌های باکتریایی گرَم مثبت ِ باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس فعالیت ضدباکتریایی از خود نشان می‌دهند.

• خاصیت درمانی آکنه با جوز هندی

جوز هندی با خواص ضد‌التهابی، ضد‌باکتریایی و ضد‌عفونی کننده خود می‌تواند بسیاری از مشکلات پوستی را رفع کند. جوز‌هندی دشمن آکنه و جوش‌های سرسیاه است. همچنین روغن جوز هندی می‌تواند جای زخم‌ها را کم‌رنگ کرده یا از بین ببرد. 

دیگر فواید جوز هندی

• برای درمان اسهال در طب سنتی چین استفاده می‌شود.
• افزایش دهنده میل جنسی در آقایان است.
• روغن جوز هندی برای کاهش درد‌های حاصل از روماتیسم مفصلی بسیار موثر است.
• جوز هندی اشتها‌آور است.
• ترکیبات آنتی‌اکسیدانی غنی جوز هندی ضد سرطان است.
• برای درمان سرماخوردگی و سرفه بسیار موثر است.
• درمان کنترل نداشتن ادرار
• درمان اختلالات کبد و طحال

خواص جوز هندی برای رحم

اختصاصا در مورد تاثیر مستقیم و مثبت جوز هندی بر عملکرد رحم اطلاعاتی موجود نیست؛ اما به طور کلی جوز هندی به دلیل داشتن طبع گرم و خشک برای تقویت قوای جنسی و همچنین تقویت میل جنسی مناسب است و می‌تواند باعث تقویت قوای جنسی شود. اساسا آنچه تقویت کننده رحم است باید طبعی گرم داشته باشد، از آنجا که طبع جوز هندی نیز گرم است، استفاده از آن با هدف گرم کردن و گرم نگه داشته رحم می‌تواند مفید باشد. 

اما به یاد داشته باشید که مصرف این ادویه در دوران بارداری جایز نیست، زیرا مصرف زیاد جوز هندی می تواند باعث سقط یا ایجاد نقایص مادرزادی در جنین شود؛ به عبارت دیگر مصرف زیاد جوز هندی در دوران بارداری می‌تواند به دلیل برهم زدن انقباض رحم باعث سقط جنین شود. همچنین در دوران شیردهی هم بهتر است از این ادویه استفاده نشود.

خواص جوز هندی برای ناباروری

به منظور از بین بردن مشکلات ناباروری در زنان که ناشی از رطوبت و ترشح بیش از حد رحم است، از محلول ترکیبی شستشوی واژن جوزهندی در تمام مدت پاکی استفاده می‌شود. جوز هندی با کمی شکر به عنوان ترکیبی قدرتمند برای درمان ناباروری زنان محسوب می‌شود. در واقع، این ترکیب یکی از بهترین داروهای خانگی برای درمان ناباروری زنان است.

ترکیب ۳ گرم شکر و گردو به همراه جوز هندی و اضافه کردن آن به یک فنجان شیر گاو می‌تواند در بهبود عملکرد سیستم تولید مثل زنان موثر باشد. این معجون را باید روزی یک فنجان میل کنید. 

خواص جوز هندی برای پسردار شدن

مصرف جوز هندی باعث تقویت اسپرم می شود و احتمال پسر شدن بچه را افزایش می دهد.

طریقه مصرف جوز هندی

بسته به اینکه هدف استفاده از جوز هندی دقیقا چه چیزی باشد، طریقه مصرف آن متفاوت خواهد بود. اما ساده‌ترین روش مصرف جوز هندی استفاده از پودر جوز هندی به عنوان ادویه در غذاست. از پوست جوز هندی برای تهیه انواع اسکراپ پوست نیز استفاده می‌شود. همچنین روغن جوز هندی نیز موارد استفاده زیادی دارد. 

مضرات جوز هندی

استفاده طولانی مدت و به مقدار بیشتر از ۵ گرم  از جوز هندی در روز می‌تواند باعث گیجی توهم و سایر عوارض ذهنی شود.

استفاده بیش از حد جوز هندی ممکن است موجب مسمومیت شود.

استفاده بیش از حد جوز هندی می‌تواند باعث سقط جنین و یا نقص مادرزادی شود. در مورد مصرف جوز هندی در زمان شیردهی اطلاعات کافی در دست نیست. با این وجود در هر دو حالت از مصرف جوز هندی خودداری کنید.

در موارد خیلی کم مصرف بیش از حد جوز هندی منجر به مسمومیت شدید و حتی مرگ می‌شود.

کلام آخر

در این مطلب سعی کردیم در مورد خواص درمانی جوز هندی و مضرات احتمالی آن صحبت کنیم. برای بهره بردن از خواص جوز هندی در چای می‌توانید اندکی از این ادویه را با چای خود مخلوط کنید؛ اما هرگز زیاده‌روی نکنید. احتمالا وقتی عکس جوز هندی را می‌بینید از زیبایی این ادویه خاص حیرت زده می‌شوید. 

شما می‌توانید از پودر جوز هندی، ریشه جوز هندی و حتی پوست جوز هندی استفاده کنید. بسته به اینکه مورد استفاده شما دقیقا چه چیزی باشد، نحوه مصرف جوز هندی می‌تواند متفاوت باشد. در هر صورت این روزها دیگر خاصیت داروی گیاهی جوز هندی بر کسی پوشیده نیست و خواص درمانی جوز هندی در طب سنتی استفاده‌های زیادی می‌شود. این ادویه را می‌توانید به مرور زمان و به آرامی به رژیم غذایی خود اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که ترجیحا در زمان بارداری و شیردهی از این ادویه استفاده نکنید. در مورد کسب اطلاعات بیشتر در مورد دانه های مشابه به مقاله خواص کندر برای لاغری مراجعه کنید.