قند خون نرمال ناشتا و بعد از صبحانه در سن ۴۰،۳۰ و۵۰ سالگی

آزمایش چکاپ شام بررسی بخش‌های مختلفی است که به طور کلی تصویر دقیقی از سلامت انسان به پزشک می‌دهند. یکی از این آیتم‌های بسیار حیاتی در آزمایش، بررسی قند خون است. به طور کلی رنج قند خون نرمال از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا تغییر در سطح قند می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌ها و مشکلات مختلفی باشد. از این رو در این مقاله از گهواره قصد داریم در مورد این محدوده در سنین مختلف و مقادیر هشدار دهنده بیشتر توضیح دهیم. 

قند خون چیست؟

قبل از آنکه بخواهیم بگوییم قند خون نرمال چند است باید ابتدا توضیح دهیم که اصلاً منظور از قند خون چیست؟ گلوکز یا قند خون، همان منبع اصلی انرژی بدن است که همراه با خون به بخش‌های مختلف می‌رود. این قند از غذایی که می‌خورید بدست می‌آید و بنابراین بسته به نوع آن می‌تواند متغیر باشد. سطح قند خون مدام در حال تغییر است و پانکراس این وظیفه را دارد که با تولید دو هورمون انسولین و گلوکاگون، سطح آن را در بدن تنظیم کند. اما زمانی که پانکراس دچار مشکل شود یا در غذا خوردن زیاده‌روی‌هایی صورت بگیرد، سطح هورمون‌های تولیدی پاسخگوی نیاز بدن نبوده و بنابراین سطح قند خون از محدوده‌ی نرمال خود خارج می‌شود که با نشانه‌هایی همراه است. در ادامه بیشتر در مورد محدوده قند خون نرمال توضیح خواهیم داد.

* برای اطلاع از علائم پایین آمدن قند خون کلیک نمایید. 

جواب آزمایش قند خون نرمال چگونه است؟

اگر می‌خواهید بدانید قند خون تا چه حدی نرمال است ابتدا باید با شیوه‌ی آزمایش آن آشنا شوید. بسته به درخواست پزشک قند خون در چند مرحله اندازه‌گیری می‌شود

• قند خون ناشتا
• قند خون غیرناشتا

آزمایش گلوکز ناشتا فقط گلوکز خون شما را در یک نقطه‌ی خاص اندازه‌گیری می‌کند: بعد از اینکه هشت ساعت چیزی مصرف نکردید و به شما می‌گوید که می‌توانید انتظار داشته باشید که گلوکز خونتان چقدر پایین بیاید. در مقابل، قند خون غیر ناشتا به تعیین میانگین سطح قند خون در یک دوره‌ی دو تا سه ماهه کمک می‌کند. این عدد به شما می‌گوید که چگونه قند خونتان کنترل می‌شود.

قند خون ناشتا و غیر ناشتا هر دو در تشخیص پیش دیابت و دیابت مفید هستند. تست قند خون ناشتا از تست قند خون غیر ناشتا دقیق تر است با این حال قند خون غیر ناشتا یک مزیت اضافی دارد زیرا می تواند به مدیریت دیابت و اطلاع از قند خون نرمال در طول روز کمک کند.

چرا قند خون ناشتا از غیر ناشتا بیشتر است؟ زیرا قند خون بلافاصله بعد از مصرف غذا افزایش می‌یابد و بنابراین طبیعی ست که قند غیرناشتا در همه‌ی افراد بیشتر باشد. اما هم قند ناشتا و هم قند خون نرمال غیرناشتا هر دو یک محدوده‌ی خاص دارند که نباید از آن بیشتر و کمتر باشد. قند خون نرمال بعد از غذا خوردن نیز خود می‌تواند در چند مرحله قند یک ساعته، قند دو ساعته و حتی چهار ساعته اندازه‌گیری شود. 

* برای اطلاع از غذاهای پایین آورنده قند خون در بارداری کلیک نمایید. 

مقدار قند خون نرمال چقدر است؟

اما سوال اصلی مقاله، قند خون نرمال باید چند باشد؟ منظور از اندازه قند خون نرمال، یک عدد خاص نیست بلکه ما با یک محدوده سر و کار داریم. بازه قند خون نرمال در سنین مختلف متفاوت است و بسته به شرایط تغییر می‌کند. به طور کلی جدول قند خون نرمال در سنین مختلف به شرح زیر است:

محدوده سنی	قند خون نرمال
قند خون نرمال نوزاد تازه متولد شده تا 6 سال	از 100 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.5 تا 10.0 میلی مول در لیتر)
قند خون نرمال بچه های 6 تا 12 ساله	از 90 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 10.0 میلی مول در لیتر)
قند خون نرمال ناشتا برای کودکان 13 تا 19 ساله	از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر)
قند خون نرمال در بزرگسالان	از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر)

قند خون نرمال بعد از غذا نیز بسته به مدت زمان گذشته متفاوت است اما برای بزرگسال بعد از یک ساعت عبارت است از:

• نرمال: کمتر از 140 میلی گرم در دسی لیتر
• پیش دیابت: 140 و 199 میلی گرم در دسی لیتر
• دیابت: بالای 200 میلی گرم در دسی لیتر

همانطور که در محدوده‌های بالا مشاهده می‌کنید، این اعداد قند خون نرمال افراد سالم و در شرایط غیربارداری یا بیماری هستند. 

قند خون نرمال تصادفی چیست؟

آزمایش تصادفی قند، سطح گلوکز خون فرد را در هر نقطه از روز اندازه‌گیری می‌کند. بسیاری از آزمایش‌های خون برای دیابت شامل ناشتا بودن یا نظارت مداوم است، اما این آزمایش اینطور نیست. این روش تست برای افرادی که نیاز به تشخیص سریع دارند، مانند افراد مبتلا به دیابت نوع 1 که نیاز به انسولین مکمل فوری دارند، مفید است. میزان قند خون تصادفی نرمال چقدر است؟ نتیجه‌ی نرمال این آزمایش بستگی به آخرین زمان مصرف غذا دارد. بیشتر اوقات، سطح گلوکز خون 125 میلی گرم در دسی لیتر (6.9 میلی مول در لیتر) یا کمتر خواهد بود.

قند خون نرمال بعد از غذا خوردن

 همانطور که در بالا نیز گفته شد، قند خون نرمال با شکم پر با حالت ناشتا تفاوت دارد. در طول روز، سطح قند خون درست قبل از غذا به پایین‌ترین حد خود می‌رسد. برای اکثر افراد بدون دیابت، سطح قند خون قبل از غذا حدود 70 تا 80 میلی گرم در دسی لیتر است. 

سطح قند خون شما بلافاصله پس از خوردن یک وعده غذایی یا میان وعده افزایش می‌یابد. در یک فرد سالم، انسولین شروع به تولید کرده و سطح قند خون 2 ساعت پس از غذا به سطح قبل از غذا باز می‌گردد. در بیماران دیابتی درمان نشده، سطح قند خون به خودی خود به سطح قبل از غذا بر نمی‌گردد.

قند خون نرمال بعد از ناهار با قند خون نرمال بعد از صبحانه یا قند خون نرمال بعد از شام تفاوتی دارد؟ نوع غذا تاثیر زیادی بر سطح قند خون دارد. اما به طور کلی شبها سطح قند خون شما به عنوان بخشی از چرخه‌ی طبیعی ریتم شبانه روزی انسان افزایش می‌یابد. سطح قند خون در هنگام خواب نیز افزایش می‌یابد. نوسانات قند خون که در طول شب و در طول خواب رخ می دهد طبیعی است و برای اکثر افراد سالم دلیلی برای نگرانی نیست. از ساعت 4 تا 8 صبح، سطح قند خون به بالاترین میزان خود می‌رسد. 

اما محدوده قند خون نرمال آخر شب و آخر صبح تفاوتی ندارد و برای افراد سالم باید بین 70 تا 100 باشد.

قند خون نرمال در بارداری

دیابت بارداری همچون فشار خون بالا در بارداری یکی از مشکلات شایعی ست که در بارداری رخ می‌دهد. دیابت بارداری مانند دیابت عادی نیست. یعنی فقط مخصوص همین دوران است. با بارداری شروع شده و انتظار می‌رود قند خون نرمال بعد از زایمان به حالت طبیعی برگردد. در حالت طبیعی قند خون مادر باردار کمی بیشتر از قند خون افراد نرمال است. از این رو محدوده‌ی میزان قند نرمال برای آنها به صورت زیر تعریف می‌شود:

• قند خون ناشتا: تا 95 میلی گرم در دسی لیتر
• یک ساعت بعد از غذا: تا 140 میلی گرم در دسی لیتر
• دو ساعت بعد از غذا: تا 120 میلی گرم در دسی لیتر 

بیشتر از این مقدار دیابت بارداری تعریف می‌شود که می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد و باید کنترل شود.

درجه قند خون نرمال برای زنان و مردان

اکنون که دیدید قند خون نرمال چه میزان است سوال دیگری پیش می‌آید آیا جدول قند خون نرمال آقایان و خانم‌ها با هم فرق دارد؟ به طور کلی سطح پایه گلوکز خون در زنان کمتر از مردان است. سطوح پلاسمایی کلسترول LDL و TG نیز در مردان بیشتر است، اما سطح کلسترول HDL پلاسما در زنان بالاتر است. این تفاوت‌ها به دلیل تفاوت‌های هورمونی و نیازهای بدنی ست. اما محدوده‌ی نرمال تفاوت چشم‌گیری برای جنسیت خاصی ندارد. 

قند خون نرمال برای جوانان و میانسالان

قند بعد از صبحانه باید چند باشد؟ سوال بعدی این است در سنین مختلف محدود قند خون نرمال انسان چقدر است؟ یعنی آیا قند خون نرمال در سن ۵۰ سالگی با قند خون نرمال در سن ۳۰ سالگی تفاوت دارد؟ بله مطالعات نشان داده‌اند که با افزایش سن افراد، سطح گلوکز و انسولین نیز هنگام ارزیابی تست‌های تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) افزایش می‌یابد بنابراین انتظار می‌رود که مثلاً به طور طبیعی، میزان قند خون نرمال در سن ۴۰ سالگی از قند خون نرمال در سن  ۶۰  سالگی کمتر باشد یا حتی میزان قند خون نرمال در سن ۴۵ سالگی با قند خون نرمال در سن ۳۵ سالگی تفاوت داشته باشد.

پس ایا جدول متفاوتی هم وجود دارد؟ در هر سن قند خون نرمال از چند تا چند است؟ خیر با وجود آنکه قند طبیعی بدن با افزایش سن زیاد می‌شود، اما محدوده‌ی تعیین شده برای بزرگسالان، از جوانان تا قند خون نرمال افراد مسن را در برمی‌گیرد.

قند خون خطرناک چند است؟

قند خون اگر از سطح نرمال افزایش پیدا کنید، منجر به دیابت می‌شود. قند خون نرمال افراد دیابتی بالای 126 است. بسیاری از این افراد چون روند درمانی را به طور کامل طی نمی‌کنند و در طول زندگی ناپرهیزی‌های متعددی انجام می‌دهند، همیشه قند خونی بالاتر از سطح نرمال دارند که با مشکلاتی همراه است. اما از جایی به بعد، افزایش قند خون می‌تواند کشنده باشد.

طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه میشیگان، میزان بالای 300 میلی‌گرم در دسی‌لیتر می‌تواند خطرناک باشد، که توصیه می‌کند اگر در آزمایش دو بار بیشتر از 300 میلی‌گرم در دسی‌لیتر به‌طور متوالی اندازه‌گیری شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. در موارد شدید، سطوح بسیار بالای قند خون (بیش از 300 میلی گرم در دسی لیتر) می تواند منجر به کما شود.

بهترین روش اندازه گیری قند خون چیست؟

برای آنکه قند خون را به طور دقیق انجام دهید، بهتر است آزمایش خون بدهید. اما افرادی که در معرض دیابت هستند یا به آن مبتلا هستند برایشان دشوار است که بخواهند هر روز یا هر هفته این آزمایش را انجام دهند. از این رو از دستگاه‌های خانگی استفاده می‌کنند. اندازه‌گیری قند خون نرمال با دستگاه خانگی با آزمایش تفاوت‌هایی دارد که بسته به دقت دستگاه می‌تواند زیاد یا کم باشد. 

برای آنکه از عملکرد دقیق دستگاه قند خانگی خود مطمئن شوید. یک روز هم آزمایش خون بدهید و هم قند خود را با دستگاه اندازه بگیرید. اگر نتیجه‌ی دستگاه 15± درصد با نتیجه‌ی آزمایش تفاوت داشت، می‌توانید دستگاه خود را یک دستگاه دقیق در نظر بگیرید. کمتر یا بیشتر از این مقدار نشان دهنده‌ی دقت پایین دستگاه است و بهتر است برای تعیین قند خون نرمال خود به آن اعتماد نکنید.