بعد از سزارین چه کارهایی باید انجام دهیم | مراقبت های بعد از سزارین و تغذیه مناسب
این روزها تعداد زایمان سزارین بسیار افزایش پیدا کرده است این در حالی است که در گذشته تنها محدود به زنانی می‌شد که در انجام زایمان طبیعی مشکل داشتند. اما امروزه از هر سه زن در بیمارستان، یک زن از روش سزارین استفاده می‌کند. یکی از مسائل مهم در مورد این روش زایمان، مراقبت‌های پس از آن است.شما باید از عوراض کوتاه مدت سزارین و عوارض بلند مدت سزارین مطلع باشید و خود را برای کاهش دادن آها آماده کنید. در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم بعد از سزارین چه کارهایی باید انجام دهیم و چطور به بهبودی خود کمک کنیم.
مراقبت‌های بعد از سزارین
مراقبت‌های بعد از جراحی سزارین را می‌توان در دو دسته بررسی کرد: مراقبت‌های بدنی به منظور بهبود سریعتر بخیه سزارین و آماده شدن برای کشیدن بخیه سزارین و مراقبت‌های تغذیه‌ای.
مراقبت‌های بدنی
مراحل زایمان سزارین مراحل بزرگ و پیچیده‌ای است و درست مانند هر جراحی دیگری بدن شما به ریکاوری نیاز دارد. عموماً بسته به شرایطتان از 2 تا 4 روز ممکن است در بیمارستان بستری شوید. اما بعد از آنکه به خانه برگردید باید از 6 تا 8 هفته به خود زمان دهید تا به بهبودی کامل برسید. گفتن این موضوع آسان است زیرا شما اکنون کودکی دارید که به توجه‌ی زیادتان نیاز دارد. بنابراین ممکن است در روزهای اول پس از زایمان به کمک یکی از اعضای خانواده نیاز داشته باشید و از هر زمان که کودکتان می‌خوابد برای خوابیدن و استراحت کردن استفاده کنید. شما باید از نحوه خوابیدن بعد از سزارین مطلع باشید. در حین بهبودی بعد از سزارین باید مراقب کارهایی که انجام می‌دهید باشید تا بخیه‌ی زایمان فرصت بهبودی پیدا کند. در این راستا باید نکات زیر را رعایت کنید:
- تا جایی که ممکن است از راه رفتن و به طور ویژه بالا و پایین رفتن از پله‌ها خودداری کنید.
- وسایل مورد نیاز خود و کودک را دردسترس قرار دهید.
- جز کودکتان هیچ وسیله‌ی سنگینی بلند نکنید.
- هنگام عطسه و سرفه شکم خود را نگه دارید.
- از انجام ورزش شدید خودداری کنید.
- در مورد برگشتن به سر کار، انجام ورزش، داشتن رابطه‌ی جنسی و مسائلی از این دست با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر احساس غمگینی، ناامیدی، اضطراب یا خستگی می‌کنید، آن را نادیده نگیرید. در مورد احساسات خود با یک دوست، شریک زندگی، پزشک یا یک مشاور صحبت کنید.
درد بعد از سزارین
یکی از سوالات مهم در این زنان این است: درد سزارین کی خوب می‌شود؟ زخم رحم و بافت‌های اطراف آن می‌تواند بسیار دردناک باشد. شما برای چند هفته احساس درد و کبودی در محل می‌کنید و باید حداقل 7 تا 10 روز پس از سزارین از روش‌های تسکین درد استفاده کنید. ماما یا پزشک به شما خواهند گفت که چه مسکنی می‌توانید برای این کار مصرف کنید. این داروها در هر زنی بسته به شدت درد زایمان و اینکه شیردهی انجام می‌دهد یا خیر می‌تواند متفاوت باشد و ممکن است از یک مسکن بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین) یا استامینوفن (تیلنول) تا استفاده از پدهای حرارتی متغیر باشد.
بعد از سزارین چی بخوریم
تغذیه خوب بعد از سزارین به همان اندازه که در دوران بارداری اهمیت داشت، اهمیت دارد. اگر در حال شیردهی هستید، منبع اصلی تغذیه‌ی کودکتان نیز به حساب می‌آیید. یکی از اصلی‌ترین نکات در مورد تغذیه بعد از سزارین این است که تنوع آن را حفظ کنید. مصرف انواع غذاها باعث می‌شود کودک شما سالم بماند و به شما هم کمک می‌کند قوی‌تر شوید. پزشک یک لیست غذاهای بعد از زایمان در اختیارتان قرار می‌دهد که می‌تواند روند بهبودی را تقویت کند که در ادامه در مورد مهمترین آنها توضیح می‌دهیم:
پروتئین‌ها
پروتئین‌ها برای بهبود مناسب و رشد بافت‌های جدید بدن و همچنین برای تقویت عضلات ضروری هستند که به نوبه‌ی خود به فرآیندهای بدن کمک می‌کند. غذاهایی مانند تخم مرغ، مرغ، ماهی و گوشت (برای افراد غیر گیاهخوار) و شیر، پنیر، لوبیا خشک، نخود فرنگی و آجیل (برای گیاهخواران) سرشار از پروتئین هستند.
کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی مهم مورد نیاز در دوران بعد از سزارین است. در این دوران، کلسیم برای تولید شیر ضروری است و همچنین به ارتقای سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها و شل شدن ماهیچه‌ها نیز کمک می‌کند. کلسیم به انعقاد خون و پیشگیری از بیماری‌های مضر مانند پوکی استخوان نیز کمک می‌کند. شیر و فرآورده‌های شیری مانند ماست منابع عالی کلسیم هستند.
ویتامین‌ها
همانطور که کالری، پروتئین و کلسیم مورد نیاز در دوران شیردهی افزایش می‌یابد، نیاز به ویتامین نیز زیاد می‌شود. ویتامین‌های A، B1، B2، B3، C، اسید فولیک و ویتامین B12 عمده‌ترین ویتامین‌های مورد نیاز در این دوران هستند. ویتامین C به دلیل توانایی بسیار زیاد در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی و توانایی آن در سرعت بخشیدن به روند بهبودی، به طور ویژه مورد نیاز است. مواد غذایی مانند پاپایا، پرتقال، انگور، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، خربزه و توت فرنگی منابع غنی ویتامین هستند.
اسید چرب‌های ضروری
مصرف چربی اضافی برای تامین نیازهای اسیدهای چرب ضروری به ویژه DHA توصیه می‌شود و اسیدهای چرب با زنجیره بلند در رژیم غذایی مادر برای رشد مغز بسیار مهم است.
فیبر
همانطور که یبوست در بارداری زیادی می‌شود بعد از زایمان و به ویژه بعد از سزارین نیز مشکل مهمی به حساب می‌آید. این مشکل می‌تواند فشار زیادی بر زخم‌های رحم وارد کند که می‌تواند خطرناک باشد زیرا ممکن است منجر به پاره شدن بخیه‌ها شود. خوردن غذاهای فیبری مانند سبزیجات خام، میوه‌ها به شکل سالاد می‌تواند به کاهش علائم یبوست کمک کند.
مایعات
مایعات به مقابله با کم آبی بدن، یبوست و همچنین حرکات منظم روده کمک می‌کند. نیاز به مایعات به ویژه در دوران شیردهی افزایش می‌یابد زیرا از دست دادن آب در آن بسیار رخ می‌دهد. برخی از بهترین منابع مایعات عبارتند از: سوپ، آب نارگیل، آب میوه های غیر مرکبات، و البته آب، و همچنین سایر نوشیدنی‌های بدون کافئین.
براساس مواردی که در بالا گفته شد بهترین غذاها بعد از سزارین عبارتند از:
- غلات کامل، به خصوص بلغور جو دوسر
- سبزی‌های تیره و برگ‌دار (یونجه، کلم پیچ، اسفناج، کلم بروکلی)
- سیر
- نخود
- مغزها و دانه‌ها به خصوص بادام
- زنجبیل
- پاپایا
- غذاهایی که باید بعد از سزارین از آنها اجتناب کنید:
- غذاهای اسیدی
- نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای/قهوه به طور مکرر
- الکل
- سیگار
- غذاهای ناسالم و سرخ کردنی
مراقبت‌های ضروری پس از سزارین
جدا از این که باید بدانید قبل از سزارین چکار کنیم و بعد از آن چه تغذیه‌ای داشته باشید، باید به دنبال علائم هشداردهنده نیز باشید. یکی از مهمترین آنها بروز عفونت است. برخی از پزشکان از والدین می‌خواهند که دمای بدن خود را هر 24 ساعت اندازه گیری کنند تا در صورت بروز عفونت بلافاصله برای آن اقدام کنند. در صورت بروز عفونت انتظار می‌رود دمای بدنتان بالا برود. سایر علائم عفونت مانند تورم، درد شدید، رگه‌های قرمز ناشی از برش یا لرز نیز ممکن است رخ دهد. جای نگرانی نیست در این شرایط هم می‌توانید از درمان خانگی عفونت سزارین استفاده کنید و هم تحت مراقبت‌های پزشکی قرار بگیرید. به جز عفونت باید بدانید چه زمانی به پزشک مراجعه کنید. بعد از سزارین، افراد در صورت مشاهده موارد زیر باید با پزشک تماس بگیرند یا به پزشک مراجعه کنند:
- گرفتگی شدید رحم
- گرفتگی رحم که از بین می‌رود و سپس برمی‌گردد
- مشکل در ادرار
- سردردهای مکرر
- اضطراب یا افسردگی
و در صورت مشاهده موارد زیر باید به اورژانس مراجعه کنند:
- خونریزی که در هر دو ساعت بیش از یک پد یا تامپون می‌خواهد
- علائمی که نشان می‌دهد بخیه پاره شده است، مانند خونریزی یا تراوش از محل برش
- افکاری مانند آسیب رساندن به خود یا نوزاد
- درد شدید ساق پا، به خصوص اگر همراه با تورم یا بی‌حسی در پا باشد
- تنگی نفس
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.