اصول و شرایط نگهداری خرگوش در خانه

نگهداری حیوانات خانگی یکی از انواع سرگرمی موثر در کاهش استرس است. نگهداری خرگوش در خانه به عنوان یکی از انواع حیوانات خانگی، شرایط مخصوص به خود را دارد. خرگوش‌ها موجودات بازیگوش و جالبی هستند و می‌توانند دوستان خوبی برای بچه‌ها باشند و به راحتی و طولانی مدت آنها را سرگرم کنند؛ اما اینکه نگهداری خرگوش در خانه چه شرایطی دارد و خرگوش چه احتیاجاتی دارد، در این مطلب در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

وسایل نگهداری خرگوش در خانه چیست؟

• قفس خرگوش

قفس خرگوش باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا حیوان بتواند آزادانه در آن حرکت کند. قفس خرگوش باید کاملا امن و ایمن باشد.

• تشک خرگوش

جای خرگوش برای خواب هرگز نباید سفت یا چوبی باشد. با توجه به نوع خرگوشی که دارید، تشک مناسبی برای او تهیه کنید و زیر قفس قرار دهید. تشک خرگوش باید حس نرمی و آرامش به خرگوش بدهد.

• یک جعبه کوچک

خرگوش‌ها در جعبه‌های کوچک احساس راحتی بیشتری دارند. بهتر است چند جعبه در سایزهای متفاوت با رنگ‌ها و بافت‌های مختلف تهیه کنید و اجازه دهید خودِ خرگوش جعبه مورد نظر خود را انتخاب کند. این جعبه هرگز نباید از سفال یا خاک رس ساخته شده باشد، زیرا در تنفس خرگوش مشکل ایجاد می کند.

• کاسه سرامیکی بزرگ

غذای خرگوش را باید در این کاسه برایش سرو کنید. ظرف غذای خرگوش باید به اندازه کافی سنگین و بزرگ باشد تا خرگوش هم نتواند آن را به راحتی تکان دهد و هم اینکه غذای کافی درون ظرف جا بگیرد.

• بطری آب مخصوص

بطری آب باید به قفس خرگوش وصل باشد. اگر متوجه شدید که بطری خرگوش را کلافه کرده، آن را از قفس جدا کنید و از یک کاسه سرامیکی دیگر برای آب خوردن استفاده کنید.

• علف خشک و یونجه

غذای مورد علاقه و مناسب با بدن خرگوش‌ها یونجه است و هضم آن برای بدنشان راحت است. یونجه سبز تازه بهترین نوع یونجه ای است که باید به خرگوش بدهید. فیبرهای کافی از طریق این علف به بدن او می‌رسد. برای بچه خرگوش‌ها حتما یونجه‌ها را خرد کنید. خرگوش‌ها سیب و گیلاس هم دوست دارند.

آموزش نگهداری از خرگوش در خانه

نگهداری از بچه خرگوش یا خرگوش بالغ سختی‌ها و شیرینی‌های مخصوص به خود را دارد. به جز اینکه باید وسایل نگهداری از خرگوش را تهیه کنید، حتما باید نکات اختصاصی در مورد مراقبت از خرگوش را نیز رعایت کنید. با توجه به اینکه خرگوش در دسته جوندگان قرار می‌گیرد، حتما برای مراقبت و نگهداری آن در خانه باید دقت زیادی داشته باشید. در هر شرایطی باید هوای خرگوش خود را داشته باشید. گرما و سرمای زیاد این حیوان را ناتوان می‌کند و از پای در می‌آورد.

• حتما یک جای بزرگ و یک قفس بزرگ برای خرگوش فراهم کنید. از نگهداری خرگوش در تراسِ بدون امنیت جدا خودداری کنید.
• خانه را برای حرکت و بازی خرگوش امن کنید و فضولات خرگوش را هر روز و یا دو روز یک بار تمیز کنید.
• هر روز باید با خرگوش بازی کنید و به او اجازه دهید که گاها از محوطه یا از قفسش خارج شود، بدود و بازی کند. شما می‌توانید در کنار انواع بازی در طبیعت برای کودکان خرگوشتان را هم همراه خود ببرید.
• خرگوش حتما باید همیشه به کاه و علف خشک دسترسی داشته باشد.
• بستر خرگوش باید پوشیده از کاهو و ساقه گندم باشد.
• برای ادرار خرگوش‌ها می‌توانید یک ظرف مناسب در گوشه قفس برایش درست کنید تا همیشه در همان مکان کارش را انجام دهد. درون ظرف هم باید کاه بریزید و روزی یک بار کاه را عوض کنید. بهتر است از ظرف‌های دو تکه (تکه رویی سبد مانند و زیری یک تکه و بدون منفذ)که برای نان و سبزی استفاده می‌شود، استفاده کنید؛ زیرا  ادرار به داخل ظرف پایینی ریخته می‌شود و بدن خرگوش با آن هیچ گونه تماسی پیدا نمی‌کند؛ در نتیجه حیوان تمیز می‌ماند. ظرف آبخوری را هم چند روز یکبار تمیز بشویید.

راهنمای نگهداری خرگوش در خانه

در موضوع آموزش نگهداری خرگوش باید به شرایط محیطی و مایحتاج ضروری خرگوش برای ادامه حیات نیز اشاره کنید.

• دمای محیط: خرگوش‌ها می‌توانند دمای بین 4 تا 27 درجه سانتیگراد را تحمل کنند، البته دمای مناسب برای آنها 16 تا 22 درجه سانتیگراد است.
• آب: حتما ظرف آبخوری خرگوش را چند روز یکبار کاملا تمیز بشویید و همواره آن را پر از آب در محل نگهداری خرگوش بگذارید.
• بیماری‌های خرگوش: حتما خرگوش را به طور مرتب برای معاینه و چکاپ کلی نزد دامپزشک ببرید. واکسیناسیون خرگوش نیز بسیار مهم است، زیرا از بروز انواع بیماری‌ها پیشگیری می‌کند.
• تغذیه خرگوش: خرگوش‌ها گیاهخواراند. این حیوان به انرژی، فیبر و پروتئین نیاز دارد. غذاهای عمده‌ای که می‌توانید برای تغذیه خرگوش استفاده کنید شامل: ذرت، گندم، جو، جو دو سر (یولاف) و چاودار است. همچنین پروتئین مکمل مانند بلغور سویا و یونجه باعث رشد بهتر خرگوش می شود.

همچنین انواع میوه مانند سیب، گلابی، موز، خربزه، هندوانه، توت فرنگی، هلو، انگور بی هسته و گیلاس هم برای خرگوش مناسب هستند. از بین سبزیجات نیز هویج، کلم، گوجه فرنگی، کاهو و لوبیا سبز گزینه‌های خوبی هستند. حتما در تغذیه خرگوش‌ تنوع غذایی را رعایت کنید و به مدت طولانی از یک یا چند نوع ماده غذایی محدود استفاده نکنید.

نگهداری خرگوش در خانه چه حکمی دارد؟ آیا حرام است؟

در مورد حکم نگهداری خرگوش در خانه از نظر آیت‌الله خامنه ای و سایر مراجع عظام باید بگوییم که این بزرگان اساسا این موضوع را نه نهی کرده‌اند و نه تایید. به طور کلی در مورد حکم شرعی نگهداری خرگوش در خانه اینطور عنوان شده است که بدن گربه و خرگوش پاک است، ولی فضله و ادرار آنها نجس است و اگر جزئی از بدن آنها مثل مو در بدن و لباس باشد، نماز با آن اشکال دارد. اگر نمازگزار بعد از نماز متوجه موی حیوان حرام گوشت در لباسش شود، اعاده نماز لازم نیست.

از نظر آیت‌الله فاضل لنکرانی نگه داشتن خرگوش جالب و زیبنده مؤمن نیست؛ البته خرگوش نجس نیست. اگرچه خرگوش حرام گوشت است و بول و مدفوع آن نجس است، ولی بدنش نجس نيست. اگر جزئی از بدن آن مانند مو یا عرق آن بر بدن يا لباس نمازگزار باشد، نماز اشکال دارد.

فواید داشتن خرگوش در خانه

به طور کلی نگهداری هر حیوان خانگی در کنار سختی‌ها و خطرات احتمالی که دارد، فواید و مزایایی هم دارد. نگهداری خرگوش در خانه نیز از این امر مستثنی نیست. در ادامه به تعدادی از این فواید کلی اشاره می‌کنیم؛

• قبول مسئولیت های مهم
• افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس
• افزایش تحمل مرگ عزیزان
• کاهش فشار خون
• کمک به کاهش وزن
• کمک به اجتماعی شدن
• رشد مهارت‌های کلامی و  اجتماعی شدن کودکان
• کاهش تنهایی

مشکلات نگهداری خرگوش در آپارتمان

با توجه به اینکه خرگوش‌ها نیاز دائم به دسترسی یونجه خشک دارند، این موضوع می‌تواند مشکلاتی برای افراد مبتلا به آلرژی به یونجه ایجاد کند.

• خرگوش‌ها دندان‌ها و پنجه‌های بسیار تیزی دارند.
• چند بیماری مشترک از خرگوش به انسان وجود دارد، اما هیچ کدام بطور طبیعی برای افراد سالم نگران‌کننده نیست. مثلا Cheyletiella می توانند یک خارش خفیف در انسان ایجاد کنند.
• آلودگی با باکتری پاستورلا مولتوسیدا در خرگوش
• انتقال کزاز از خرگوش به انسان
• خطر وجود یکی از سویه های باکتری بوردتلا به نام Bordetella bronchiseptica حتی در خرگوش سالم که باعث ایجاد بیماری سرفه خفیف در انسان می‌شود.
• خطر انتقال بیماری قارچی رینگ ورم یا کچلی خرگوش از خرگوش به انسان.
• از لحاظ تئوری، سالمونلا، لیستریا و شبه توبرکلوز نیز می‌تواند از خرگوش‌ها به انسان منتقل شود، اما این خطر بسیار ناچیز است.

آیا نگهداری خرگوش در خانه نحس است؟

درباره نگهداری خرگوش در خانه دو مطلب می‌توان بیان کرد:

 اول اینکه مطابق روایات، خرگوش یکی از انواع مسخ شده‌ها است؛

على بن ابى طالب (ع) فرمود: از پیامبر خدا (ص) راجع به مسخ‏ شده‏ ها پرسیدم، فرمود: «آنها سیزده گروهند. فیل و خرس و خوک و میمون و مار ماهی و سوسمار و خفّاش و كرم سیاه و عقرب و عنکبوت و خرگوش و سهیل و زهره ... .»

و دوم اینکه خرگوش سمبل ترس و وحشت است:

حكماى قدیم اصطلاحى دارند به نام «استسباع». در بعضى حیوانات مانند خرگوش این گونه است كه وقتى با حیوان درنده‏ اى كه او را شكار مى‏كند، روبرو ‏ شود، اگر حیوان درنده چشم در چشمش بیندازد این حیوان مستسبَع مى‏‌شود، یعنى اراده و فكر خود را از دست مى‏‌دهد؛ فكر فرار كردن، فكر اینكه این خورنده من است و اگر من به طرف او نزدیک شوم مرا مى‏‌بلعد به كلى از ذهن این حیوان بیرون مى‏رود؛ سر جاى خودش مى‏‌ایستد، بلكه خودش به طرف او مى‏‌آید.

اما درباره نحوست خرگوش، مطلبی در متون دینی یافت نشده است. البته راجع به اصل نحوست باید توجه کرد که نحس بودن یا سعید بودن، مطلبی نیست که با عقل و تجربه بتوانیم آن را بیابیم.

کلام آخر

در مورد نگهداری خرگوش در خانه، منظورمان انواع خرگوش از جمله خرگوش مینیاتوری و ... است، تمام آنچه که نیاز بود برای شما شرح دادیم. باید بدانید که اساسا نگهداری هر نوعی از حیوان در خانه به هر حال سختی‌های مخصوص به خود را دارد. اگر به کثیفی و تمیزی و نجسی و طهارت منزل خود حساسیت زیادی دارید، احتمالا نمی‌توانید هیچ نوعی از حیوانات خانگی را نگهداری کنید. حتی اگر توانایی این را ندارید که مدام به نیازهای روزانه یک حیوان خانگی رسیدگی کنید و شرایط لازم برای حیات او را مهیا کنید، باز هم نمی‌توانید پذیرای او در منزل باشید. بنابراین اگر به اندازه کافی صبر و حوصله دارید و خیلی زیاد روی تمیزی منزل خود حساسیت ندارید، می‌توانید به نگهداری حیوان خانگی فکر کنید و در مورد آن تصمیم بگیرید.