راه های درمان ریزش مو بعد از زایمان چیست؟

اطلاع از روش درمان ریزش مو بعد از زایمان تقریبا برای همه مادران مفید است. اگرچه بارداری و زایمان تجربه خوشایند و شیرینی است و در آغوش گرفتن نوزاد برای هر مادری هیجان‌انگیز و زیباست، اما به هر حال بارداری، زایمان و شیردهی با عوارضی همراه است که ریزش مو تنها یکی از آنهاست. البته جایی برای نگرانی نیست؛ زیرا ریزش مو در بارداری و بعد از آن قابل کنترل و قابل درمان است و خیلی زود شرایط مادر به وضعیت عادی بر می‌گردد. 

علت ریزش مو بعد از زایمان چیست؟

تغییرات هورمونی مقصر اصلی تمام حالات عجیب و احتمالا ناخوشایندی است که در دوران بارداری و شیردهی تجربه خواهید کرد. افزایش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بارداری باعث می‌شود موها به فاز رشدی بروند و ریزش مو کمتر از حالت عادی شود.

پس از زایمان سطح این هورمون‌ها به طور ناگهانی کم می‌شود و به میزان قبل از بارداری باز می‌گردد. به همین دلیل است که مو‌ها تا سه ماه پس از زایمان در حالت استراحت قرار می‌گیرند و پس از آن همگی وارد فاز ریزش می‌شوند و مو‌های جدید جایگزین می‌شوند.

ریزش مو بعد از زایمان ممکن است موهای سر یا کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. به جز تغییرات هورمونی که علت اصلی ریزش مو بعد از زایمان است، وراثت، بیماری‌ها و عوارض جانبی برخی داروها هم می‌تواند باعث ریزش مو بعد از زایمان شود یا شدت و حدت و این عارضه را کم و زیاد کند. 

بعد از بارداری وقتی هورمون‌ها به حالت نرمال برمی‌گردند، سطح استروژن در بدن کاهش پیدا می‌کند. سطح بالای استروژن همان عاملی است که جلوی ریزش موها را در دوران بارداری می‌گیرد. بنابراین با کاهش سطح آن، ریزش مو بعد از زایمان شروع می‌شود. 

در واقع چون چندین‌ماه ریزش مو متوقف می‌شود، پس از زایمان، موهای مرده باید بیرون بیایند و بریزند تا موهای جدید رشد کنند. این پدیده تلوژن افلی‌ویوم (telogen effluvium) نام دارد.

تلوژن افلی‌ویوم ممکن است در اثر اتفاقات زیادی (مانند بارداری) رخ دهد، که طی آن مقداری بیش از حد طبیعی از موها وارد مرحله تلوژن (فاز استراحت رشد مو یا ریزش مو) شود.

بیرون رانده شدن و ریزش این موها، سه ماه طول می‌کشد. به همین دلیل است که بیشتر زنان پس از گذشت سه ماه از اتمام بارداری متوجه ریزش موهای‌شان می‌شوند.

دیگر دلایل ریزش مو بعد از زایمان 

• پایین‌بودن سطح سلامت بدن

ممکن است برخی از مشکلات در دوران بارداری به سلامت عمومی بدن آسیب بزنند و تغییرات جسمی در مادران خیلی بیشتر از قبل رخ دهند. کاهش ایمنی بدن در برابر بیماری‌های مختلف در دوران بارداری ریزش موی مادران را بیشتر می‌کند.

• مشکلات مربوط به تیروئید

اختلالات مربوط به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید که در دوران بارداری رخ می‌دهند، ریزش مو را شدیدتر می‌کنند. اگر هم‌زمان با ریزش مو علائم یبوست، گرفتگی عضلات و خستگی در بدن مشاهده شود، بهتر است آزمایشات لازم انجام شود. 

• فقر آهن در بدن

کمبود آهن در بدن باعث می‌شود سطح گلبول‌های قرمز پایین‌تر بیایند و اکسیژن کافی به بافت‌های بدن منتقل نشود. نرسیدن اکسیژن به فولیکول‌ها، موها را نازک‌ می‌کند. 

• آلوپسی آندروژنیک

آلوپسی آندروژنیک یا طاسی الگوی زنانه، به علت طولانی‌شدن بازه زمانی بین ریزش موهای قدیمی و رشد موهای جدید رخ می‌دهد. 

• التهاب فولیکول‌های مو

برخی مواقع هنگام شانه‌کردن یا آرایش، موها فشرده و فولیکول‌های آن ملتهب می‌شوند. در نتیجه موها می‌ریزند.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

ارتباط ریزش مو با زایمان چیست؟

ریزش موی پس از زایمان شایع است. در حالت عادی تقریبا حدود 90 درصد موهای سر در حال رشد و 10 درصد در فاز استراحت هستند. موهایی که در فاز استراحت(تلوژن )هستند پس از یک تا چهار ماه می‌ریزند و مجددا وارد فاز رشد (آناژن )می‌شوند و در عوض موهای دیگری به استراحت خواهند پرداخت. 

در دوران بارداری میزان هورمون‌های جنسی زنانه بالا می‌رود. این هورمون‌ها روی فولیکول‌های مو اثر گذاشته و فاز آناژن آنها را طولانی‌تر کرده و موجب می‌شوند اکثر موها در حال رشد باشند. به این دلیل است که در این دوران میزان موهای ریخته شده اکثرا کمتر می‌شود. پس از زایمان، خارج شدن جفت و کاهش سطح هورمون‌ها به یکباره موجب می‌شود که تعداد زیادی از موها وارد فاز استراحت شوند و ریزش پیدا کنند. این مسئله ممکن است چند ماه تا یک سال پس از زایمان نیز طول بکشد. گاهی این مسئله به حدی شدید است که باعث کاهش تراکم موهای سر می‌شود، اما به مرور زمان سیکل رشد و استراحت موها به حالت طبیعی بر می‌گردد و ریزش موها کاهش یافته و تراکم مو نیز به حالت قبل از بارداری برمی‌گردد.

گاهی ریزش موی پس از زایمان به غلط به شیردهی نسبت داده می‌شود. درحالیکه ارتباطی بین شیردهی و ریزش مو وجود ندارد. در واقع میزان وقوع این مسئله در مادرانی که شیر نمی‌دهند یا خانم‌هایی که دچار سقط شده اند با مادران شیرده برابر است. در مواردی که مادر پس از زایمان تراکم موی قبل از حاملگی خود را بدست نیاورد ممکن است علت ریزش مو مسئله دیگری باشد. 

ریزش مو در شیردهی تا کی ادامه دارد؟

ریزش مو بعد از زایمان و در دوران شیردهی معمولا از حدود 4 ماهگی نوزاد شروع می‌شود و حداکثر تا یک سال ادامه دارد. 

حتما باید بدانید که ریزش مو پس از زایمان موقتی است. در واقع احتمال اینکه موها از حالت پرپشت و ضخیم دوران بارداری به کچلی کامل برسد، تقریبا صفر است. البته میزان تغییرات هورمونی در هر فرد به صورت مختلفی روی این مسئله تاثیر می‌گذارد. در هر صورت ریزش مو پس از زایمان یک روند کاملا طبیعی است و بعد از مدتی موها به حالت طبیعی خود (قبل بارداری) برمی‌گردند.

زمان بهبودی موها در افراد مختلف متفاوت است. در بعضی سه ماه و در بعضی دیگر 6 ماه زمان می‌برد. در مواردی هم زمان بهبودی موها می‌تواند یک سال طول بکشد.

پیشگیری از ریزش مو بعد از زایمان

می‌توانید برای پیشگیری از ریزش مو بعد از زایمان از شامپو و نرم‌کننده حجم دهنده استفاده کنید، زیرا شامپوهای حجم دهنده از مواد حاوی پروتئین تهیه می‌شوند. این مواد روی موها می‌نشینند و موها را تقویت می‌کنند. لذا پس از استفاده از شامپوی حجم دهنده، موهاضخیم‌تر به نظر می‌رسند.

اما به یاد داشته باشید که از هر شامپویی که روی آن عبارت «حجم دهنده» نوشته شده است، استفاده نکنید، زیرا برخی از این شامپوها دارای مواد سنگینی هستند که موها را شل می‌کنند.

اگر موهایتان نازک هستند، از نرم‌کننده‌های فرموله‌شده استفاده کنید؛ مواد سازنده این نرم‌کننده‌ها برای موها عوارضی ایجاد نمی‌کنند.

فراموش نکنید که استفاده از نرم‌کننده روی تمامی قسمت‌های مو و پوست سر صحیح نیست. بهتر است قبل از شستن موها با شامپو، ابتدا انتهای موها را با نرم‌کننده آغشته کنید. سپس آن‌ها را با آب بشویید و در نهایت کار شستشوی بقیه قسمت‌های موهایتان را انجام دهید.

به یاد داشته باشید که:

• ریزش مو پس از زایمان یک مسئله فیزیولوژیک است و نیاز به درمان ندارد.
• گاهی پزشکان ممکن است برای شناسایی سایر علل احتمالی ریزش مو مانند کم خونی، بیماری‌های تیرویید، کمبودها، بیماری‌های هورمونی یا ریزش موی ارثی بررسی هایی را انجام دهند.
• برای کنترل این عارضه به غیر از توصیه‌های کلی، از جمله رعایت اصول تغذیه‌ای سالم مادران اقدام خاصی نیاز نیست.
• معمولا استفاده از شامپوهای مختلف، نحوه و میزان شستشو و کوتاه کردن موها تاثیری در ریزش موی پس از زایمان ندارند.

درمان ریزش مو بعد از زایمان

ریزش مو بعد از زایمان تقریبا برای همه مادران اجتناب ناپذیر است؛ این مسئله معمولا نیاز به مداخله درمانی خاصی ندارد، اما راه‌کارهایی وجود دارند که می‌توانند این موضوع را کنترل کنند. واقعیت این است که مراقبت از یک نوزاد تازه متولد شده و شیردهی منظم، همواره پروسه‌ای استرس زا و خسته کننده است که فشار زیادی بر بدن وارد می‌کند. برای درمان ریزش مو بعد زایمان، ابتدا از میزان قند خون، آهن، فریتین، روی و ویتامین D بدنتان در سطح نرمال اطمینان حاصل کنید؛ سپس تا آنجا که می‌توانید میزان استرس خود را به حداقل برسانید و سعی کنید خواب خوب، کافی و با کیفیت داشته باشید. 

اگر یک رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی پروتئین را دنبال کنید، حتما می‌توانید به روند رشد مو کمک کند؛ البته راه‌کارهای زیر را هم اجرا کنید:

از شامپوی و کاندیشن مناسب استفاده کنید.

به هر حال در حالت عادی هم شامپو می‌تواند منجر به ریزش مو شود. حتما شامپوی مناسب و سازگار با موهای خود را انتخاب کنید؛ ماسک مو بزنید و ترجیحا به سراغ رنگ مو، دکلره، فر کردن مو و ... نروید. 

از سشوار و اتوی مو استفاده نکنید.

استفاده از سشوار و اتوی مو، مو‌هارا نازک‌تر می‌کند. اجازه دهید تا مو‌ها در جریان هوا خشک شوند. همچنین بیش از یک بار در روز موهایتان را شانه نکنید.

از رژیم غذایی سالم پیروی کنید.

مصرف انواع میوه‌ها، سبزیجات و پروتئین‌های سالم در رژیم غذایی، بهترین راه برای اطمینان از این است که بدن شما تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت می‌کند.

مصرف سبزیجات با برگ سبز تیره (داری آهن و ویتامین C)، سیب زمینی شیرین و هویج (دارای بتا کاروتن)، تخم مرغ (دارای ویتامین D) و ماهی (دارای امگا ۳ و منیزیم) برای سلامت مو مفید است.

مکمل‌های ویتامین مصرف کنید.

مکمل‌ها بهترین قرص برای ریزش مو بعد زایمان هستند. البته هرگز ویتامین‌ها نباید جایگزین رژیم غذایی متنوع باشند. اگرچه هیچ ویتامین خاصی بر روی ریزش مو تاثیر نمی‌گذارد، اما در حفظ سلامت عمومی بدن موثر هستند. پزشکان توصیه می‌کنند که مادران مصرف مکمل‌های ویتامین دوران بارداری را پس از تولد نوزاد نیز ادامه دهند، خصوصا مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند.

از شامپو‌های حجم دهنده استفاده کنید.

استفاده از شامپو‌های نرم کننده، مو را نازک‌تر و کم حجم‌تر نشان می‌دهد. در نقطه مقابل، استفاده از شامپو‌های حجم دهنده، مو‌ها را ضخیم‌تر و حجیم‌تر نشان داده و به حفظ زیبایی ظاهری کمک می‌کند.

همه این تکنیک‌ها روش‌های درمان خانگی ریزش مو بعد از زایمان هستند که معمولا موثر و تاثیرگذار هم هستند و نتیجه می‌دهند. 

درمان ریزش مو بعد از زایمان در طب سنتی

توصیه میشود در دوران شیردهی از انواع محلول‌های ضد ریزش مو از جمله محصولات گیاهی استفاده نشود. با این حال روش‌های زیر بار کنترل و درمان ریزش مو در طب سنتی تاثیرگذار هستند:

• گذاشتن حنا روی مو

در طب سنتی، یکی از راه‌های درمان ریزش مو، گذاشتن حنا روی مو‌ها و پوست سر است. حنا با افزایش گردش خون در پوست سر، باعث سرعت بخشیدن به رشد مو می‌شود و سلامت مو‌ها را بهبود می‌بخشد. همچنین استفاده از گیاه حنا برای مو، می‌تواند از ریزش مو جلوگیری کند و به مرور زمان، مو‌های از دست رفته را باز گرداند.

البته حنا با اینکه روی مو تاثیر مفیدی دارد، اما استفاده بیش از حد از آن می‌تواند باعث بروز التهابات پوستی روی سر شود و تاثیر معکوس داشته باشد.

استفاده از حنا برای خانم‌های شیرده توصیه نمی‌شود؛ پس این روش درمان برای مادرانی موثر است که به هر دلیل به فرزند خود از سینه شیر نمی‌دهند. 

• استفاده از سدر

یکی دیگر از گیاهان پر خاصیت در طب سنتی، سدر است. استفاده از سدر در درمان ریزش مو تاثیرگذار است. سدر به خواص درمانی خود بر روی پوست و مو معروف است و پزشکان طب سنتی آن را برای کسانی که مشکلات پوست و مو دارند، پیشنهاد می‌کنند. سدر با ویتامین‌های خود باعث تقویت مو و از بین بردن موخوره‌ها می‌شود. از دیگر خواص سدر برای مو، رفع ریزش مو و ضد شوره بودن آن است.

سدر با ضخیم کردن تار و ریشه مو، به آن استحکام می‌بخشد و از ضعیف و شکننده شدن آن جلوگیری می‌کند. کسانی که مشکل خشکی مو دارند می‌توانند از سدر برای رفع خشکی مو نیز استفاده کنند.

البته تاثیر سدر روی مو در بلند مدت مشخص می‌شود. از معایب استفاده از سدر روی مو همین موضوع است. زیرا باید مدت زیادی از این روش استفاده کنید تا بتوانید نتایج آن را مشاهده کنید.

• استفاده از روغن آرگان (آرقان)

روغن آرگان یکی دیگر از فراورده‌های گیاهی است که در طب سنتی جایگاه خاصی دارد. روغن آرگان به تاثیرات مثبت خود روی پوست معروف است؛ اما این روغن صرفا برای پوست نیست و می‌تواند برای مو نیز تاثیرات بسیار خوبی داشته باشد. از مهمترین خاصیت‌های روغن آرگان روی مو، کاهش و درمان ریزش مو است. این روغن همچنین مو‌های از دست رفته را به مرور احیا می‌کند و جای مو‌های ریخته شده را پر می‌کند و به رشد آنها سرعت می‌دهد.

از دیگر خاصیت‌های این روغن، می‌توان به مرطوب نگه داشتن مو‌ها، تقویت مو‌های ضعیف و شکننده، درمان شوره سر و التهابات پوستی روی سر اشاره کرد.

کلام آخر

به هر حال ریزش مو بعد از زایمان شایع و فراگیر است. معمولا نیاز به استفاده از شامپوی ضد ریزش برای کنترل این عارضه نیست و به مرور زمان این مسئله حل می‌شود. نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که شیردهی هیچ ارتباطی به ریزش مو ندارد. در واقع ریزش مو بعد از زایمان نتیجه تغییرات هورمونی ناشی از بارداری است، لذا هرگز به تصور عوارض شیردهی، نوزاد خود را از شیر مادر محروم نکنید و ریزش مو بعد از زایمان را به شیردهی ارتباط ندهید.