برنج قهوه‌ای ای در بارداری | خواص و عوارض احتمالی

برنج قهوه‌ای یک غذای سالم و مفید برای مصرف در دوران بارداری محسوب می‌شود. این ماده مغذی ضروری را برای مادر و جنین در حال رشد فراهم می‌کند و از مشکلات شایعی مانند یبوست، کم خونی و مشکلات متابولیسمی می‌کاهد و به رشد استخوان و افزایش احساس سیری کمک می‌کند. در این مقاله قصد داریم در مورد خواص و مضرات مصرف برنج قهوه‌ای در بارداری بیشتر توضیح دهیم.

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

برنج قهوه‌ای چیست؟

برنج قهوه‌ای همان برنج سفید است، اما بدون اینکه سبوس یا لایه دوم برنج گرفته شده باشد. سبوس برنج سرشار از ویتامین‌های گروه ب و سایر ویتامین‌هاست که به شدت برای سلامتی مفید و موثر است. برنج ‌ قهوه‌ای می‌تواند از هر نوعی از برنج‌، اعم از برنج هاشمی، طارم و ...، باشد. فقط مهم این است که پوست دوم برنج گرفته نشده باشد. برنج قهوه‌ای نیاز به جویدن بیشتری دارد. 

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

خواص برنج قهوه‌ ای در بارداری

از جمله مهم‌ترین فواید برنج قهوه ای در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غنی از مواد مغذی:

برنج قهوه‌ای منبع خوبی از فیبر، آهن، ویتامین‌های گروه B و اسید فولیک است که همگی برای یک بارداری سالم مهم هستند.

• از یبوست جلوگیری می‌کند:

فیبر بالای موجود در برنج قهوه‌ای به جلوگیری و کاهش یبوست، که یک مشکل رایج در دوران بارداری است، کمک می‌کند.

• خطر کم‌خونی را کاهش می‌دهد:

برنج قهوه‌ای حاوی دو برابر آهن بیشتر از برنج سفید است که می‌تواند به جلوگیری از کم‌خونی، وضعیتی که بدن فاقد گلبول‌های قرمز سالم کافی است، کمک کند.

• از سلامت استخوان‌ها پشتیبانی می‌کند:

فسفر و کلسیم موجود در برنج قهوه‌ای به رشد و حفظ استخوان‌ها و دندان‌های قوی کمک می‌کنند.

• می‌تواند خطر برخی از مشکلات متابولیک را کاهش دهد:

مطالعات نشان می‌دهد که رژیم غذایی برنج قهوه‌ای مادر می‌تواند بر متابولیسم انرژی تأثیر بگذارد و به طور بالقوه خطر چاقی و بیماری‌های مرتبط با آن را در فرزندان کاهش دهد. طبق گفته ScienceDirect.com و موسسات ملی بهداشت (NIH).

• مواد مغذی ضروری را تامین می‌کند:

همچنین حاوی منیزیم است که برای تنظیم فشار خون مهم است و می‌تواند به جلوگیری از زایمان زودرس کمک کند.

• می‌تواند به هضم غذا کمک کند:

فیبر موجود در برنج قهوه‌ای به تقویت هضم سالم و جذب مواد مغذی کمک می‌کند.

سایر خواص برنج قهوه ای در بارداری عبارتند از:

• برنج قهوه ای برای سلامت قلب و عروق بسیار مناسب و موثر است. 
• برنج قهوه ای می‌تواند منجر به کاهش وزن و کاهش چاقی شود. 
• برنج قهوه ای منجر به افزایش کلسترول خوب بدن می‌شود. 
• برنج قهوه ای برای درمان بی‌خوابی موثر است. 
• برنج قهوه ای برای جلوگیری از بیماری آلزایمر تاثیرگذار است. 
• برنج قهوه ای می‌تواند منجر به بهبود سیستم مغزی شود. 
• برنج قهوه ای به دلیل مقادیر بالای اسید آمینه گلوتامین، گلیسیرین و گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) که دارد، خطر ابتلا به استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش می دهد.
• برنج قهوه ای باعث تقویت سیستم ایمنی زنان شیرده شده، به افزایش شیر مادر در دوران شیردهی کمک می کند و احتمال ابتلای آنها به استرس و افسردگی را کاهش می‌دهد.
• مقادیر بالای فولات موجود در برنج قهوه ای از نقایص عصبی جنین در دوران بارداری جلوگیری کرده و خطر زایمان زودرس را کاهش می دهد. فیبر موجود در برنج قهوه ای از ابتلای زنان باردار به یبوست دوران بارداری پیشگیری می کند.
• مقادیر بالای منیزیم و کلسیم موجود در برنج قهوه ای به تقویت استخوان‌ها کمک کرده و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.

خواص سبوس برنج قهوه ای

سبوس برنج سرشار از ویتامین  E است و می تواند به عنوان منبع تامین این ویتامین معرفی شود. این ویتامین برای شادابی و نشاط پوست بسیار ضروری و موثر است. 

یکی دیگر از خواص سبوس برنج قهوه ای در بارداری وجود آهن در این ماده غذایی است. با دریافت آهن از طریق سبوس برنج می تواند گردش خون را در بدن افزایش داد و با بالا رفتن تعداد گلبول‌های قرمز در خون مشکل کم خونی و آنمی را حل کرد. 

آنتی اکسیدانی که در سبوس برنج قهوه ای وجود دارد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و برای جلوگیری از سرطان و توده‌های سلولی بسیار موثر است.

فیبر موجود در سبوس برنج به حرکات روده کمک می‌کند. فیبری که در سبوس برنج وجود دارد از نوع محلول در آب است و باعث می‌شود کلسترول و قند خون کاهش پیدا کند.

همچنین فیبر موجود در سبوس برنج به دلیل احساس سیری که ایجاد می‌کند، می‌تواند منجر به کاهش وزن شود. 

سبوس برنج ویتامین ب زیادی دارد. لذا می‌تواند در صورت مصرف مداوم از افسردگی و اضطراب جلوگیری کند. منجر به رویش مو و جبران آسیب دیدگی‌ها بر روی ساقه و ریشه، تقویت فولیکول‌های مو و از بین رفتن سفیدی مو در دراز مدت شود. 

در سبوس برنج به مقدار کافی فسفر و منگنز وجود دارد. منگنز به مغز کمک می کند که کارکرد بهتری داشته باشد و معادلات ذهنی را با سرعت بیشتری انجام دهد. 

سبوس برنج سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب است. پروتئین یکی از مواد ضروری برای رشد و تقویت بدن است. اسیدهای چرب موجود در سبوس برنج قهوه ای انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را تامین می‌کند. 

میزان مصرف برنج قهوه ای

با توجه به اینکه مصرف برنج قهوه ای در بارداری بخشی از فیبر، موادمعدنی، ویتامین و برخی از ترکیبات فنولی مورد نیاز روزانه بدن را تامین می کند، لذا پیشنهاد می‌شود به دلیل خواص سلامتی بخش آن در رژیم غذایی هفتگی افراد حداقل به میزان دوبار در هفته قرار بگیرد.

برای درست کردن برنج قهوه‌ای می‌توانید از توصیه‌های زیر استفاده کنید:

• برنج قهوه ای را با سبزیجات مصرف کنید.
• برای درست کردن پودینگ از برنج قهوه ای استفاده کنید.
• برنج قهوه ای را حتما به صورت کته درست کنید تا تمام ارزش غذایی آن حفظ شود.
• می‌توانید از ترکیب نخود فرنگی، ذرت، هویج و سیب زمینی و برنج قهوه ای پلو سبزیجات درست کنید.
• برنج قهوه ای را با انواع کباب سرو کنید.
• از برنج قهوه ای در رول سوشی استفاده کنید تا فیبر غذای شما را افزایش یابد.
• برنج قهوه ای را با روغن زیتون و سیر تفت دهید تا یک کربوهیدرات خوش طعم داشته باشید.

مضرات برنج قهوه‌ای در بارداری

اگرچه برنج قهوه‌ای در دوران بارداری فواید تغذیه‌ای دارد، اما آگاهی از معایب احتمالی آن، به‌ویژه در مورد محتوای آرسنیک و مشکلات گوارشی، مهم است. مصرف بیش از حد برنج قهوه‌ای، به‌ویژه از منابعی با سطح بالای آرسنیک، ممکن است خطراتی را برای جنین ایجاد کند. علاوه بر این، فیبر بالای برنج قهوه‌ای می‌تواند در برخی افراد باعث نفخ و گاز معده شود.

طرز پخت برنج قهوه ای

برای پخت برنج قهوه ای در بارداری باید حوصله بیشتری به خرج دهید. با توجه به اینکه این نوع برنج دو لایه دارد، لذا حتما لازم است چند ساعت قبل از پخت آن را خیس کنید تا بهتر بپزد. بنابراین برنج را چند ساعت قبل از پخت به خوبی بشویید و در کاسه ای با مقداری آب و نمک خیس کنید. 

به ازای هر یک پیمانه برنج قهوه ای، یک پیمانه آب بیشتر بریزید. یعنی مثلا برای 4 پیمانه ‌برنج قهوه ای، 5 پیمانه آب و برای 5 پیمانه برنج قهوه ای، 6 پیمانه آب بریزید. کمی نمک به آب برنج اضافه کنید و ظرف را روی شعله گاز قرار دهید تا آب برنج به جوش بیاید. شعله برنج باید ملایم باشد. درب ظرف را بگذارید. در نهایت وقتی تمام آب برنج کشیده شده، دم کنی روی برنج قرار دهید و اجازه دهید تا نهایتا 40 دقیقا دم بکشد. 

برای بهتر درست کردن برنج قهوه ای در بارداری به نکات زیر توجه کنید:

• برنج قهوه‌ای را حتما به صورت کته درست کنید تا ویتامین‌ها و مواد مغذی آن از بین نرود.
• به دلیل پخت کامل سبوس برنج قهوه ای، این برنج معمولا به حالت نرم و شفته در می‌آید. در غیر این صورت سبوس برنج به خوبی نمیپزد. 
•  می‌توانید در اواسط پخت برنج قهوه ای از کمی روغن یا کره محلی استفاده کنید تا برنج کمتر حالت شفته به خود بگیرد. 

خواص برنج قهوه ای برای کودکان

برنج قهوه ای یکی از انواع غلات کامل است و به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ویتامین‌ها، مواد معدنی و چربی‌های طبیعی به بهبود رشد نوزادان و کودکان کمک می‌کند. به دلیل املاح بالا، می‌توان آن را به صورت پوره برای کودکان مصرف کرد.

آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین C و ویتامین E موجود در برنج قهوه ای خطر ابتلا به آسم در نوزادان و بروز علائم آسم در کودکان را کاهش می دهد.

فیبر موجود در برنج قهوه ای احتمال ابتلای نوزادان و کودکان به یبوست را کاهش می دهد.

مصرف برنج قهوه‌ای می‌تواند به آرامش کودکان کمک کند، زیرا این ماده غذایی باعث ایجاد نوسانات زیاد در قند خون نمی‌شود. همچنین موادغذایی که موجب آزاد شدن دوپامین (یک ماده شیمیایی در مغز مرتبط با احساس خوشحالی) می‌شوند، در صورت استفاده منظم می‌توانند در کمک به بهبود حالات روحی کودکان مفید باشند.

توصیه می‌شود که با مشورت پزشک برنج قهوه ای را از سن 6 ماهگی به رژیم غذایی نوزاد خود اضافه کنید.