اسهال خونی در کودکان، علائم، علت و روش‌های درمان آن

اسفند ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
اسهال خونی در کودکان

اسهال و یبوست دو مشکل بسیار شایع در بین کودکان اند. در صورتی که این دو مشکل در اغلب موارد به راحتی و به صورت خود به خودی رفع می‌شود، گاهی شرایط کمی شدیدتر است. اسهال خونی یکی از مشکلات بسیار خطرناکی است که چه در کودک و چه در بزرگسالان سریعاً باید به آن رسیدگی کرد. وجود خون در ادرار و مدفوع یک علامت خطر است و باید به سرعت ریشه‌یابی شود. در این مقاله از گهواره قصد داریم در مورد دلایل اسهال خونی در کودکان و روش‌های درمان آن بیشتر توضیح دهیم.

علت اسهال خونی در کودکان

دلیل اسهال خونی در کودکان از چیست ؟ دلایل اسهال خونی در کودک را می‌توان در دو دسته‌ی ابتلا به بیماری و یا تحریک روده‌ها و مقعد در اثر مواد شیمیایی دانست.

ابتلا به برخی از میکروب‌ها و انگل‌ها می‌تواند منجر به بروز عفونت و تغییر رنگ مدفوع کودک شود. عموماً عفونت باکتریایی علت اصلی این مشکل است. باکتری‌های شیگلا، کمپیلوباکتر، E. coli و سالمونلا بیشترین نقش را در بروز اسهال آبکی و خونی در نوزادان و کودکان دارند. این باکتری‌ها می‌توانند با نفوذ به بافت روده، باعث ایجاد تورم و زخم و اسهال شدید همراه با خون و چرک شوند. علت اصلی ابتلا به این باکتری‌ها مصرف آب و غذای آلوده است. از این رو در مناطقی که بهداشت کمتر رعایت می‌شود، اسهال خونی در نوزادان و کودکان بیشتر رخ می‌دهد. 

*آیا عفونت خون در کودکان خطرناک است

علت اسهال خونی در کودکان

متاسفانه وقتی فردی به این باکتری‌ها آلوده شده باشد می‌تواند آن را به اطرافیان خون نیز منتقل کند بنابراین این اسهال در مهدکودک به سرعت گسترش پیدا می‌کند. اسهال خونی در کودکان زیر دو سال بیشتر به دلیل ابتلا به این عفونت‌ها است. در بیشتر مواقع که شاهد تب و اسهال خونی در کودکان به صورت همزمان هستیم، علت به احتمال زیاد ابتلا به عفونت است. 

تحریک روده و زخم روده نیز علت دیگر اسهال خونی است. این علت احتمال بسیار کمتری دارد و در اثر مصرف برخی داروها یا مواد شیمیایی تحریک کننده توسط کودک رخ می‌دهد. اسهال خونی بدون تب در کودکان می‌تواند به علت زخم روده‌ای یا شقاق و زخم مقعدی باشد که باید بررسی شود. 

*اسهال نوزاد چگونه است + علائم و روشهای درمان

انواع اسهال خونی در کودکان

به طور کلی اسهال خونی می‌تواند به دو صورت اسهال قرمز پررنگ یا قیری یا اسهال قرمز کمرنگ باشد. اسهال تیره نشان می‌دهد که خون از قسمت‌های بالای دستگاه گوارش یعنی مری و معده است. و اگر اسهال کمرنگ باشد نشان می‌دهد خون از بخش‌های انتهایی دستگاه گوارش مانند روده‌ها آمده است. رنگ اسهال می‌تواند به علت‌یابی مشکل کمک زیادی کند.

بیماری‌های مرتبط با اسهال خونی

اسهال خونی می‌تواند ناشی از ابتلا به بعضی بیماری‌های عفونی به شرح زیر باشد:

  • اسهال ناشی از ابتلا به باکتری شیگلا که منجر به بیماری شیگلوز می‌شود.
  • اسهال ناشی از ابتلا به باکتری سالمونلا که باعث بیماری سالمونلا می‌شود.
  • اسهال ناشی از ابتلا به باکتری کمپیلوباکتر که باعث ایجاد بیماری کمپیلوباکتریوز می‌شود.
  • اسهال ناشی از ابتلا به باکتری اشریشیا کلی که منجر به عفونت E.coli می‌شود.

باکتری‌ها یا انگل‌ها معمولاً از مسیر مدفوعی-دهانی به بدن کودک وارد می‌شوند. این یعنی عاملی سبب شده که مدفوع به طریقی به سیستم گوارشی فرد برگردد. ناقل ممکن است یک مگس خانگی یا آفت دیگری باشد، یا فردی که مسئول تهیه‌ی غذا است و یک عفونت تشخیص داده نشده داشته باشد و از روش‌های بهداشتی مناسب شستشوی دست غفلت کرده باشد. همانطور که در بالا نیز اشاره شد، بهداشت ضعیف یکی از دلایل اصلی انتقال اسهال خونی در مناطق کم درآمد و پرجمعیت است.

* حتما بخوانید: معرفی قویترین داروی گیاهی برای اسهال ، درمان فوری و خانگی آن 

علائم اسهال خونی در کودکان 

علائم و عوارض اسهال خونی در کودکان از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما به طور کلی این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

علائم اسهال خونی در کودک

  • شروع ناگهانی تب بالا و لرز 
  • درد شکم
  • گرفتگی و نفخ
  • فوریت برای دفع مدفوع
  • احساس خالی شدن ناقص
  • از دست دادن اشتها
  • کاهش وزن
  • سردرد
  • خستگی
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • کم آبی بدن

خطرات اسهال خونی در کودکان بسته به شدت آن می‌تواند متفاوت باشد.

اسهال خونی در کودکان چند روز طول می‌کشد؟

اکنون که متوجه شدید اسهال خونی در کودکان نشانه چیست سوال بعدی این است که این مشکل چه زمانی برطرف می‌شود؟ بستگی به سن و قدرت بدنی کودک و قوای سیستم ایمنی، ابتلا به عفونت می‌تواند از سه تا هفت روز طول بکشد. در مواقعی که اسهال با گذشت زمان کمرنگ و برطرف نشد به درمان‌های جدی نیاز است.

آیا اسهال خونی در کودکان خطرناک است؟

بیشتر مادر می‌پرسند آیا اسهال خونی خطرناک است؟ به طور کلی حالت و انواع مدفوع نوزاد باید بررسی شود. اسهال به خودی خود منجر به بروز کم آبی در کودکان می‌شود و نباید بیش از حد طولانی شود. اما وجود خون در مدفوع نشانه خوبی نیست و یک زنگ هشدار است. شدت اسهال آمیبی و خونی تاثیر زیادی بر عوارض آن دارد. باید پزشک سطح و شدت اسهال را بررسی کند. با این حال، انواع اسهال خونی در کودکان چه به شکل شدید و چه خفیف، همچنان باعث ایجاد خطر، اختلالات گوارشی و آسیب جدی بر سلامت کودکان می‌شود. اسهال خونی در کودکان یک ساله و کوچکتر به طور ویژه خطرناک است زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز به طور کامل رشد پیدا نکرده و همچنین در سن رشد حیاتی و مهمی قرار دارند. 

درمان اسهال خونی در کودکان به چه شکل است؟

راه درمان اسهال خونی در کودکان چگونه است؟ به طور کلی رفع اسهال خونی در کودکان بسته به شدت آن از دو روش خانگی و پزشکی امکان پذیر است. 

*قطره پدی لاکت برای چیست و چه کمکی میکند

درمان خانگی اسهال خونی کودکان

درمان اسهال با رگه‌های خونی در کودکان مشابه درمان خانگی اسهال خونی بزرگسالان است. رژیمی که بتواند به کنترل اسهال خونی کمک کند باید بر حفظ آب بدن تمرکز داشته باشد. برای اسهال خونی چی بخوریم یا برای اسهال خونی کودکان چی خوبه؟ شما باید در این دوران:

  • مایعات بیشتری به فرزند خود بدهید.
  • از میوه‌هایی مانند سیب و موز استفاده کنید.
  • غذاهای آبکی مانند سوپ مرغ و هویج بیشتر مصرف شود.
  • غذاهای پتاسیم دار را بیشتر مصرف کنید مانند موز و سیب زمینی
  • از مصرف لبنیات، غذاهای تند، فست فودها و غذاهای چرب خودداری کنید.

درمان گیاهی اسهال خونی در کودکان برای کودکان بزرگتر نیز پیشنهاد می‌شود. شما می‌توانید از دمنوش‌های موثری مانند دمنوش عسل و زنجبیل، دمنوش گل بابونه، گل گاو زبان، دمنوش پوست پرتقال و ... استفاده کنید.

درمان اسهال خونی در کودکان

درمان دارویی اسهال خونی 

داروی درمان اسهال خونی در کودکان که با منشا عفونی باشد، مصرف آنتی بیوتیک است که نوع و میزان آن باید بسته به شدت اسهال و زیر نظر پزشک تعیین شود. برای مثال ممکن است سفیکسیم برای اسهال خونی تجویز شود. درمان دارویی در بیشتر موارد نیازی نیست اما در زمانی که خطرات اسهال خونی در کودکان افزایش پیدا کند بایستی از درمان‌های تهاجمی شیمیایی برای کنترل وضعیت و بازگشت به شرایط عادی استفاده کرد.

درمان اسهال خونی کودکان در طب سنتی

اسهال خونی در طب سنتی به اسهال دموی نیز معروف است. روش‌های زیادی برای درمان اسهال خلطی و خونی در کودکان در این طب ارائه شده است که از جمله‌ی آنها می‌توان به مصرف شیره‌ی خرفه به جای آب اشاره کرد. خرفه نوعی گیاه گوشتی است که مسکن صفرا بوده و حرارت خون و کبد را کاهش می‌دهد. برای تهیه‌ی شیره‌ی خرفه می‌توانید کمی از آن را در آب جوشانده و پس از سرد شدن به کودک بدهید. 

دم کرده شیر و گل ختمی نیز می‌تواند موثر باشد. ترکیب۱۰ گرم بارهنگ، ۵ گرم انیسون، ۵ گرم دانه انار، ۵ گرم خون سیاوشان در کنار شربت آبلیمو نیز در از بین بردن دل پیچه و اسهال خونی در کودکان موثر است. همچنین می توانید به مقاله نبات سوخته برای اسهال نیز مراجعه کنید.

به عنوان یک نکته باید بدانید که طب مدرن، استفاده از ترفندهای طب سنتی برای کودکان را تایید نمی‌کند زیرا دستگاه گوارش و سیستم ایمنی کودکان هنوز در حال رشد است و از این رو ممکن است به برخی مواد خاص، واکنش‌های آلرژیکی داشته باشند که شرایط را برای آنها بدتر کند. بهتر است به طور ویژه از این روش‌های درمانی برای درمان اسهال خونی در کودکان دو ساله و کوچکتر اجتناب کنید. ( در مورد درمان اسهال نوزاد تازه متولد شده در این مقاله بیشتر بخوانید)

کرونا و اسهال خونی در کودکان

اسهال خونی در کودکان و کرونا می‌توانند بهم مرتبط باشند. همانطور که در تحقیقات مشخص شده است، یکی از شایع‌ترین عوارض کرونا در افراد در گروه‌های سنی مختلف، ابتلا به اسهال است. اسهال خونی می‌تواند یکی از نشانه‌های کرونای شدید باشد. به طور کلی کرونا می‌تواند وضعیت سیستم گوارشی را بهم زده و علائمی مانند بی‌اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ داشته باشد. دفع زیاد مایعات و بروز اسهال نیز یکی دیگر از مشکلات گوارشی است که این بیماری می‌تواند با خود به همراه داشته باشد.