ماده غذایی

دلیل محدودیت یا ممنوعیت

توصیه کاربردی

کافئین

تحریک‌پذیری یا بی‌خوابی نوزاد

زیر ۳۰۰ میلی‌گرم در روز

الکل

خطر آسیب عصبی و تغییر طعم شیر

توقف کامل مصرف

ماهی‌های پرجیوه

خطر آسیب به مغز نوزاد

اجتناب کامل از انواع ماهی پرجیوه

غذاهای نفاخ

احتمال ایجاد کولیک

     بررسی اثر و حذف در صورت واکنش نوزاد     

غذاهای آلرژن‌زا

     احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک در نوزاد     

حذف در صورت مشاهده علائم آلرژی

     شیرین‌کننده‌های مصنوعی     

اثرات آن برای نوزاد ناشناخته است

استفاده محدود و ترجیحاً پرهیز کامل

نتیجه‌گیری

در دوران شیردهی، مادران باید به رژیم غذایی خود توجه ویژه داشته باشند. هرچند نیازی به رژیم سخت‌گیرانه نیست، اما پرهیز از برخی مواد غذایی مانند لیست غذاهای ممنوعه در شیردهی می‌تواند سلامت نوزاد و آرامش مادر را تضمین کند. در صورت مشاهده هرگونه واکنش نامعمول از سوی نوزاد (مانند کولیک، بثورات، یا بی‌خوابی)، بهتر است مواد غذایی مصرف‌شده بازبینی و در صورت لزوم با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت شود.

۱ پاسخ

عزیزم خیلی خوبه اطلاعات خوبی میذاری ولی انقدر پشت سرهم؟؟؟؟ ادم کلافه میشه پشت سرهم بین تاپیکا میبینه

سوال های مرتبط

مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
ممنوعیت غذاهای آلرژن‌زا در بارداری

غذاهای آلرژن‌زا نیز در لیست غذاهای ممنوعه در شیردهی قرار می‌گیرند. زیرا اگرچه نادر است، اما برخی از نوزادان می‌توانند نسبت به غذاهایی که مادرانشان می‌خورند و از طریق شیر بهشان منتقل می‌شود، واکنش‌های آلرژیک نشان دهند.

آلرژن‌های رایج شامل لبنیات، تخم‌مرغ، بادام‌زمینی، آجیل درختی، سویا، گندم، ماهی و... هستند. اگر نوزادی پس از شیردهی علائم واکنش آلرژیک را نشان دهد، ممکن است نیاز باشد که مادر به طور موقت غذاهای خاصی را از رژیم غذایی خود حذف کرده تا عامل محرک را شناسایی کند.

توصیه: در صورت مشاهده نشانه‌هایی از حساسیت یا کولیک در نوزاد، مصرف این مواد غذایی را محدود یا حذف و با پزشک مشورت شود.

ممنوعیت غذاهای بسیار پرادویه در شیردهی

غذاهای تند و ادویه‌دار ممکن است طعم شیر مادر را تغییر دهند و برخی نوزادان به این تغییر واکنش نشان دهند، هرچند همه نوزادان نسبت به این مسئله حساس نیستند. اگر نوزاد پس از شیردهی بی‌قرار شد یا شیر را پس زد، بهتر است ادویه مصرفی بررسی شود.

ممنوعیت شیرین‌کننده‌های مصنوعی در شیردهی

برخی شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند ساخارین یا آسپارتام می‌توانند از طریق شیر به نوزاد منتقل شوند. ایمنی برخی از این ترکیبات در دوران شیردهی هنوز کاملاً ثابت نشده است. از این رو این غذاها نیز در لیست غذاهای ممنوعه در شیردهی قرار دارند. این شیرین‌کننده‌ها در غذاهای رژیمی یا دیابتی وجود دارند.
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
. شکلات و کاکائو

شکلات حاوی کافئین و مواد محرکی است که ممکن است در برخی نوزادان باعث بی‌قراری، نفخ یا کولیک شود. خوردن شکلات در شیردهی به‌ویژه در ماه‌های ابتدایی بهتر است مصرف آن محدود شود.

۱۵. غذاهای ادویه‌دار

ادویه‌هایی مثل فلفل، زنجبیل، کاری و زیره اگرچه در برخی افراد مفید هستند، اما در مادران شیرده ممکن است باعث تغییر طعم شیر و ایجاد ناراحتی گوارشی در نوزاد شوند.

۱۶. بعضی سبزیجات خام

خوردن سبزی در شیردهی اگرچه مفید است اما با ریسک‌های همراه است. بعضی سبزیجات خام مانند جعفری، گشنیز، شاهی، ریحان و تره، اگرچه سرشار از ویتامین‌ها و مواد آنتی‌اکسیدان هستند، اما به دلیل داشتن فیبر نامحلول بالا ممکن است باعث ایجاد نفخ در مادران شیرده شوند.

این نوع فیبر در دستگاه گوارش دیرتر هضم می‌شود و در برخی افراد باعث تجمع گاز می‌گردد. مصرف این سبزی‌ها به‌صورت خام و در حجم زیاد می‌تواند از طریق شیر، باعث بروز دل‌درد یا کولیک در نوزاد شود. برای کاهش این اثر، بهتر است سبزی‌ها را به‌صورت بخارپز یا در مقدار کم مصرف کرده و واکنش نوزاد را بررسی کرد.
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
نوشابه‌های گازدار

نوشابه‌ها به دلیل داشتن گاز دی‌اکسیدکربن و شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است باعث نفخ معده در مادر و نوزاد شوند. همچنین این نوشیدنی‌ها فاقد ارزش غذایی بوده و توصیه به مصرف آن‌ها نمی‌شود.

۸. لبنیات پرچرب یا غیرپاستوریزه

برخی نوزادان نسبت به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند و با مصرف لبنیات در شیردهی، ممکن است دچار کولیک، نفخ یا مدفوع کف‌آلود شوند. استفاده از لبنیات کم‌چرب و پاستوریزه با احتیاط توصیه می‌شود.

۹. خیار

خیار به دلیل آب زیاد و ترکیبات خاصی که دارد، می‌تواند در برخی افراد باعث نفخ شکم شود. بهتر است مصرف آن در مادران شیرده محدود گردد.

۱۰. ترب و شلغم

این دو ماده به‌ویژه در صورت مصرف خام، خاصیت نفاخ دارند. شلغم همچنین طبع سرد دارد که ممکن است در برخی نوزادان مشکلات گوارشی ایجاد کند.

۱۱. میوه‌های نفاخ در شیردهی مثل هندوانه و انگور

هندوانه به دلیل آب زیاد و قند طبیعی از جمله غذاهای نفاخ در دوران شیردهی محسوب می‌شود. انگور نیز حاوی فروکتوز بالا است و در برخی افراد منجر به نفخ و ناراحتی گوارشی می‌گردد.

۱۲. شیرین‌کننده‌های مصنوعی

ماده‌هایی مثل سوربیتول و مانیتول که در برخی آدامس‌ها، نوشیدنی‌های رژیمی و محصولات بدون قند وجود دارند، برای بسیاری از افراد نفاخ هستند و ممکن است از طریق شیر مادر روی نوزاد اثر بگذارند.

۱۳. غذاهای چرب و سرخ‌کردنی

چربی زیاد سرعت هضم غذا را کاهش داده و باعث سنگینی و نفخ می‌شود. مصرف غذاهای سرخ‌شده در مادران شیرده می‌تواند روی هضم نوزاد نیز اثر بگذارد.
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
. کلم بروکلی

کلم بروکلی یکی از سبزیجات مفید اما نفاخ است که می‌تواند باعث تجمع گاز در معده مادر و انتقال ترکیبات تحریک‌کننده به نوزاد از طریق شیر شود. مصرف کلم بروکلی در شیردهی ممکن است باعث بی‌قراری و دل‌درد در نوزاد گردد.

برای کاهش نفخ بروکلی، می‌توان از روش‌های زیر هنگام پخت و مصرف استفاده کرد:

بروکلی را بخارپز یا آب‌پز کنید: حرارت ملایم و پختن کامل، ترکیبات نفاخ مانند الیگوساکاریدها را کاهش می‌دهد.

اضافه کردن ادویه‌های ضدنفخ: افزودن کمی زیره، رازیانه یا زنجبیل هنگام پخت به کاهش نفخ کمک می‌کند.

مصرف در حجم کم و تدریجی: اگر به نفخ حساس هستید (یا در دوران شیردهی هستید)، ابتدا مقدار کمی بروکلی مصرف کنید و واکنش بدن یا نوزاد را بررسی کنید.

ترکیب با مواد هضم‌کمک‌کننده: مصرف بروکلی همراه با برنج ساده یا کمی آبلیمو می‌تواند هضم را آسان‌تر کند.

۲. گل کلم

گل‌کلم نیز مانند بروکلی حاوی گوگرد و فیبر بالاست که در دستگاه گوارش گاز تولید می‌کند. برخی نوزادان نسبت به این ماده حساسیت بیشتری نشان می‌دهند. بهتر است تا حد امکان از مصرف گل کلم در بارداری به ویژه به شکل خام خودداری کند اما در صورتی که احساس نیاز به مصرف آن می‌کنید بهتر از روش‌هایی که در بالا گفتیم نفخ آن را بگیرید.
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
ممنوعیت الکل در شیردهی

الکل به راحتی وارد شیر مادر می‌شود و می‌تواند موجب کاهش تولید شیر، تغییر در طعم آن و حتی آسیب به سیستم عصبی نوزاد شود.

ممنوعیت ماهی‌های پرجیوه در شیردهی

جیوه یک فلز سنگین است که می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و به سیستم عصبی در حال رشد او آسیب بزند در نتیجه جزو غذاهای ممنوعه در شیردهی قرار دارد. برخی ماهی‌ها مقدار زیادی جیوه دارند و باید از مصرف آن‌ها خودداری شود از جمله:

شمشیرماهی

ماهی تُن

درعوض مصرف ماهی‌های کم‌جیوه مانند سالمون، ساردین و قزل‌آلا ۲ تا ۳ بار در هفته توصیه می‌شود.

ممنوعیت غذاهای نفاخ در شیردهی

برخی غذاها مانند حبوبات یا سبزیجات خاص می‌توانند باعث نفخ در مادر و در نتیجه ناراحتی گوارشی در نوزاد شوند. غذاهایی که ممکن است باعث ایجاد گاز در نوزادان شیرده شوند عبارتند از:

غذاهای غنی از فیبر: لوبیا، سبوس و غلات کامل می‌توانند تولید گاز کنند.

سبزیجات خانواده کلم: کلم بروکلی، کلم و کلم بروکسل اغلب ذکر می‌شوند.

برخی میوه‌ها: زردآلو، آلو و هلو گاهی اوقات می‌توانند باعث ایجاد گاز شوند.

محصولات لبنی: شیر، پنیر، ماست و بستنی از آلرژن‌ها یا حساسیت‌های رایج هستند.

غذاهای تند یا طعم‌دار شده با سیر: این غذاها گاهی اوقات می‌توانند باعث ایجاد گاز شوند، اما متفاوت است.

نوشیدنی‌های گازدار: گاز می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود.
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
۳. نخود و حبوبات (مانند لوبیا، عدس، لپه)

مصرف حبوبات در شیردهی بسیار مفید است زیرا   سرشار از فیبر و الیگوساکاریدهایی هستند که در روده بزرگ تخمیر شده و گاز تولید می‌کنند. این گاز می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و موجب نفخ شود. برای کاهش نفخ حبوبات، خیساندن طولانی‌مدت و پختن کامل آن‌ها توصیه می‌شود.

۴. پیاز خام

پیاز به‌ویژه به‌صورت خام، خاصیت نفاخ دارد و ممکن است باعث تحریک گوارشی در مادر و نوزاد شود. در صورت تمایل به مصرف، بهتر است آن را پخته و در مقدار کم استفاده کنید.

۵. سیر

سیر علاوه بر خاصیت نفاخ، طعم و بوی شیر مادر را نیز تغییر می‌دهد که ممکن است موجب بدغذایی یا امتناع نوزاد از شیر خوردن شود. حساسیت به سیر در برخی نوزادان بیشتر است. توصیه می‌شود از مصرف سیر خام یا سیر ترشی در دوران بارداری خودداری کرده و در عوض به صورت پخته شده در غذا مصرف کنید.

۶. فلفل دلمه‌ای

فلفل دلمه‌ای به‌ویژه نوع سبز آن، از جمله سبزیجات نفاخ محسوب می‌شود. در برخی مادران می‌تواند باعث سوزش معده و گاز شود که این ناراحتی به نوزاد هم منتقل خواهد شد.  برای کاهش نفخ می‌توانید آن را به شکل پخت مصرف کنید.
مامان 🥯نور خدا مامان 🥯نور خدا هفته بیست‌وهشتم بارداری
مامان دخترنازم مامان دخترنازم هفته بیست‌وپنجم بارداری
۲. تحرک سبک پس از غذا

راه رفتن آرام پس از غذا (۱۵ تا ۲۰ دقیقه) به حرکت گاز در دستگاه گوارش کمک می‌کند و از تجمع آن جلوگیری می‌کند. در دوران شیردهی هم توصیه می‌شود بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید.

۳. ماساژ ملایم شکم

ماساژ شکم در جهت عقربه‌های ساعت با استفاده از روغن زیتون یا روغن گرم گیاهی (مثل روغن زیره) می‌تواند به دفع گاز کمک کند. این روش هم برای مادر و هم برای نوزاد (در صورت کولیک) مفید است.

۴. مصرف آب گرم یا آب لیمو ولرم

نوشیدن یک لیوان آب گرم یا آب ولرم همراه با چند قطره لیموترش طبیعی می‌تواند به هضم بهتر کمک کرده و نفخ را کاهش دهد. این روش بهتر است با شکم نیمه‌خالی انجام شود.

۵. پرهیز از مصرف هم‌زمان چند غذای نفاخ

اگر خوردن یک ماده غذایی نفاخ اجتناب‌ناپذیر است، بهتر است در همان وعده غذایی از مصرف سایر مواد نفاخ پرهیز کنید. این کار شدت نفخ را کاهش می‌دهد.

۶. نوشیدن آب کافی

کم‌آبی بدن می‌تواند باعث کندی عملکرد روده و تجمع گاز شود. مصرف آب در طول روز به مقدار کافی (۸ تا ۱۰ لیوان) به تنظیم گوارش کمک می‌کند. اگر غذای نفاخ مصرف کردید حتماً نوشیدن این مقدار آب را فراموش نکنید.