واکسن کزاز در بارداری | زمان مناسب تزریق هفته چندم است؟
دوران بارداری یک دوران بسیار حساس و مهم برای مادر و جنین است. در این دوران علاوه بر سلامت عمومی مادر، سلامت و رشد جنین از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور از مادران خواسته می‌شود تا خود را از ابتلا به برخی از بیماری‌ها مصون کنند که این کار تنها با واکسیناسیون در بارداری ممکن است. معمولا ترس از استفاده از داروها و واکسن‌ها در دوران بارداری در میان تمامی مادران به دلیل عوارض جنینی، وجود دارد، این در حالی است که برخی از آنها علاوه بر اینکه عوارضی برای مادر و جنین ندارد، بلکه آنها را از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مصون می‌دارد. در این مطلب از گهواره به تزریق واکسن کزاز در دوران بارداری می‌پردازیم.
*در مورد اهمیت واکسیناسیون در بارداری در این مقاله بیشتر بخوانید.
واکسن کزاز هفته چندم بارداری تزریق می‌شود؟
دوران بارداری بیشتر اوقات همراه با شادی و خوش‌گذرانی است و از مادران خواسته می‌شود تا از این دوران نهایت لذت را ببرند. اما در این دوران حفظ سلامتی مادر و جنین از اهمیت زیادی برخوردار است. سیستم ایمنی مادر باید در این دوران قوی باشد تا او و کودکش را در برابر بسیاری از بیماری‌ها و عفونت‌ها حفظ کند. برخی از این بیماری‌ها می‌تواند برای مادر و جنین بسیار مضر باشد و حتی در برخی از موارد باعث سقط جنین شود. بنابراین واکسیناسیون در این دوران از اهمیت زیادی برخوردار است.
کزاز یکی از بیماری‌هایی است که مادران در این دوران برای مصون از آن واکسن کزاز را تزریق می‌کنند. بیماری کزاز یا تتانوس یک بیماری عفونی است که باعث اسپاسم عضلانی دردناکی می‌شود و در برخی از موارد منجربه مرگ خواهد شد. باکتری کزاز در خاک، گرد و غبار و کود دامی وجود دارد و به راحتی از طریق یک بریدگی کوچک می‌تواند بدن را آلوده کند. برای این بیماری هیچ درمانی وجود ندارد و از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.
برای کاهش خطر ابتلا به بیماری کزاز و سلامت مادر و جنین، واکسن توکسوئید کزاز (TT) در دوران بارداری تزریق می‌شود. با وجود اینکه برای این بیماری مهلک درمانی وجود ندارد، اما به راحتی از طریق واکسن می‌توان از ابتلا به آن پیشگیری کرد. با تزریق این واکسن، بدن در مقابل باکتری کزاز آنتی بادی می‌سازد و از این بیماری جلوگیری می‌کند. آنتی بادی‌ها از طریق بدن مادر به جنین منتقل می‌شود و جنین هم از این بیماری مصون خواهد شد.
بطورکلی واکسن کزاز در دوران بارداری در سه دوز تزریق می‌شود. دوز اول بین 6 تا 8 هفتگی بارداری، دوز دوم 4 هفته بعد از آن و دوز سوم 6 ماه بعد تزریق می‌شود. البته باید بدانید که تزریق واکسن کزاز به موارد مختلفی بستگی دارد، مانند:
- تعداد بارداری‌ها
- آخرین باری که این واکسن را دریافت کردید.
- فاصله بین بارداری
- واکسیناسیون در کودکی شما
بنابراین توصیه می‌شود درمورد تعداد دوزهای واکسن کزاز و زمان تزریق آن حتما با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض واکسن کزاز در بارداری چیست؟
از عوارضی که ممکن است بعد از تزریق واکسن کزاز آن را تجربه کنید عبارتند از:
- تب
- سردرد یا بدن درد
- خستگی و ضعف
- حالت تهوع
- اسهال و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- عوارض نادر:
- حساسیت پوستی مانند خارش و تورم
- مشکلات تنفسی
- سرگیجه، فشار خون پایین و ضربان قلب سریع
برخی از این عوارض طبیعی بوده و با گذشت زمان خود به خود برطرف می‌شوند، اما برخی دیگر نادر بوده که مشاهده هر یک از آن باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
مراقبت‌های بعد از واکسن کزاز در بارداری
ممکن از بعد از تزریق واکسن کزاز دچار تب شوید. این حالت نگران کننده نیست و بعد از گذشت چند ساعت یا یک الی دو روز تب شما برطرف می‌شود. همچنین ممکن است محل تزریق شما ورم کند و یا درد بگیرد که می‌توانید برای پیشگیری از آن از کیسه یخ استفاده کنید. برای کاهش درد یا تب بهتر است دارویی را خودسرانه مصرف نکنید، زیرا ممکن است عوارضی را برای جنین به همراه داشته باشد. بنابراین در صورتی که نیاز به دارو داشتید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. استراحت پس از واکسیناسیون در بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است، پس فراموش نکنید.
اگر در بارداری واکسن کزاز نزنیم چه می‌شود؟ (واکسن کزاز در بارداری نزدم)
تزریق واکسن کزاز هر 10 سال یکبار برای تمامی خانم‌ها در سنین بارداری الزامی است. در صورتیکه این واکسن تزریق نشود، خطر ابتلا به بیماری کزاز و انتقال آن به نوزاد در هنگام تولد بسیار بالاست. از آنجایی که برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد و و تقریبا بین 10 تا 20 درصد مبتلایان به این بیماری می‌میرند، بنابراین مصونیت مادر و جنین از این بیماری بسیار مهم است. در نتیجه تزریق واکسن کزاز الزامی است.
زدن واکسن کزاز در هفته ۳۵ بارداری
همانطور که گفته شد، زمان مناسب برای تزریق واکسن کزاز در هر فرد متفاوت است و به عوامل گفته شده بستگی دارد. مناسب‌ترین زمان برای تزریق واکسن کزاز در بارداری بین هفته بیست و هفت تا هفته سی و ششم بارداری است. بنابراین بسته به تجویز پزشک شما ممکن است یکی از دوزهای این واکسن را در این دوره از بارداری تزریق کنید. شما در اولین ویزیت بارداری، این واکسن را دریافت کرده و دو دوز دیگر را تا قبل از زایمان باید تزریق کرده باشید. البته بسیاری از مادران ممکن است تزریق دوزهای بعدی را در زمان مشخص شده فراموش کنند، که در این صورت باید با پزشک خود مشورت کنند.
واکسن‌های دوران بارداری
مصرف دارو در دوران بارداری می‌تواند برای جنین عوارضی جبران ناپذیر به همراه داشته باشد، اما باید بدانید برخی از داروها علاوه براینکه عوارضی ندارند، بلکه می‌تواند سلامت شما و جنین را تضمین کنند و شما را از هرگونه بیماری مصون کنند. در دوران بارداری مادر باید برای حفظ سلامت خود و کودکش واکسیناسیون انجام دهد. واکسیناسیون روتین شامل واکسن آنفلوآنزای غیر فعال، دیفتری، کزاز و هپاتیت ب در دوران بارداری بی‌خطر است.
- واکسن آنفولانزا
این بیماری بطورکلی باعث تب، سوزش گلو، سردرد و درد عضلانی می‌شود و علائم آن حداقل دو تا سه روز ادامه دارد. بیماری آنفولانزا در تمام گزوه سنی ایجاد می‌شود و حتی ممکن است باعث بستری و مرگ بیمار شود. بنابراین براساس توصیه کمیته ایمن سازی، زنان باردار در سه ماهه دوم و سوم بارداری باید برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آنفولانزا واکسینه شوند. در مورد واکسن آنفولانزا در بارداری در این مقاله بیشتر بخوانید.
- واکسن هپاتیت ب
واکسن هپاتیت B شامل اجزای غیر بیماری زای آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت B است و خطری جنین را تهدید نمی‌کند. مادرانی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند حتما باید واکسینه شوند. اگر واکسیناسیون هپاتیت ب را از قبل از بارداری آغاز کردید، می‌توانید تزریق آن را در دوران بارداری ادامه دهید.
*در مورد شرایط و عوارض تزریق واکسن هپاتیت در بارداری در این مقاله بیشتر بخوانید.
- واکسن دیفتری و کزاز (دوگانه)
درمورد واکسن کزاز و بیماری آن صحبت کردیم. بیماری دیفتری نوعی عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است که بطور کلی لوزه‌ها و حلق را گرفتار می‌کند. میزان مرگ و میر بیماران واکسینه نشده مبتلا به دیفتری بین 5 تا 10 درصد است. واکسن دیفتری و کزاز بصورت واکسن دوگانه برای زنانی که در طول 10 سال گذشته دوز یادآور آن را دریافت نگرده‌اند در هفته 27 تا 36 بارداری تزریق می‌شود.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.