برای فشار پایین چه بخوریم؟ درمان فشار خون پایین با تغذیه

فشار خون بطور طبیعی در طول روز تغییر می‌کند و بدن ما دائما در حال تنظیم و متعادل کردن آن است. بیشتر افراد میدانند  کدام میوه فشار خون را بالا میبرد. اما در مورد پایین بودن فشار چطور؟ افت فشار خون زمانی رخ می‌دهد که فشار خون از حد طبیعی و نرمال پایین‌تر باشد. فشار خون پایین در برخی موارد می‌تواند طبیعی باشد و هیچ علائم و عوارضی ایجاد نکند. همچنین  فشار خون پایین شاید مانند فشار خون بالا مشکلات جدی به همراه نداشته باشد، اما در طولانی مدت می‌تواند خطرناک باشد و عوارضی ایجاد کند. برخی از درمان‌های خانگی و آگاهی از روش‌های کنترل این بیماری می‌تواند بسیار به حل این مشکل کمک کند. یکی از این روش‌های درمانی داشتن یک برنامه غذایی مناسب و مورد تایید پزشک متخصص است تا بتوان به کمک آن فشار خون را در حد طبیعی و نرمال حفظ کرد. در این مطلب از گهواره به این موضوع خواهیم پرداخت. همچنین به مقاله مشابه فشارخون پایین در دوران بارداری نیز مراجعه کنید.

بالا بردن فشار خون سریع

فشار خون پایین یا هایپوتنشن زمانی رخ می‌دهد که خون در رگ‌های خونی با فشار پایین‌تر از حد نرمال جریان دارد. در واقع فشار خون نیرویی است که خون به دیواره‌های سرخرگ‌ها وارد می‌کند در حالی که قلب خون را پمپاژ کرده است. فشار خون معمولا با دو عدد، سیستولیک و دیاستولیک توصیف می‌شود. این اعداد بر حسب میلی‌متر جیوه اندازه گیری شده که به صورت زیر است:

• سیستولیک: فشاری که قلب با آن خون را پمپاژ کرده است.
• دیاستولیک: فشار در زمانی که قلب در بین ضربان‌ها استراحت می‌کند.

برای اکثر بزرگسالان، فشار خون طبیعی معمولا کمتر از 120/80 میلی متر جیوه است. فشار خون پایین فشار خونی است که کمتر از 90/60 میلی متر جیوه باشد. برخی افراد دائماً فشار خون پایینی دارند و این برای آنها طبیعی است. اما سایر افراد که افت فشار خون ناگهانی و فشار خون پایین را تجربه می‌کنند، می‌تواند برای سلامتی آنها خطرناک باشد، زیرا در این صورت ممکن است قلب، مغز و یا سایر اندام‌های حیاتی آنها جریان خون کافی نداشته باشند که در این صورت آنها در معرض خطر حمله قلبی و یا سکته هستند. 

فشار خون معمولا با علائم سرگیجه، گیجی، تاری دید، سردرد، گردن درد، خستگی و ضعف، تپش قلب و حالت تهوع خود را نشان می‌دهد. توصیه می‌شود در صورت تجربه کردن این علائم، اگر ایستاده‌اید، لطفا بنشینید. اگر فشار خون شما پایین بیاید، اندام‌های حیاتی شما به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند و این باعث شوک شده و ممکن است غش کنید. بنابراین بهترین گزینه این است که بنشینید و سپس از فرد کمک بگیرید و یا با اورژانس تماس بگیرید. 

برای فشار پایین چی خوبه؟ چی بخوریم؟

فشار خون پایین می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که بسته به آن دلایل، پزشک روش‌های درمانی را انتخاب می‌کند. خوشبختانه فشار خون پایین قابل درمان است و می‌توان با رعایت برخی نکات و تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی آن را تنظیم و کنترل کرد. 

برای فشار خون پایین چه بخوریم و یا چه چیزهایی خوب است؟ این‌ سوال‌های پرتکرار کسانی است که به دنبال راهی برای درمان فشار خون پایین هستند. افرادی که دچار افت فشار خون هستند می‌توانند با داشتن یک رژیم غذایی متنوع فشار خون خود را تنظیم کنند. این افراد می‌توانند هر غذایی را بخورند و معمولا هیچ ممنوعیت غذایی ندارند، البته توصیه می‌شود از خوردن غذاهایی که باعث افت فشار خون می‌شود، پرهیز کنند. سعی کنید در رژیم غذایی خود موارد زیر را رعایت کنید:

• مایعات زیاد بنوشید

کمبود آب حجم خون را کاهش داده و باعث افت فشار خون می‌شود. بنابراین دهیدراته ماندن مخصوصا در زمان ورزش و در روزهای گرم برای جلوگیری از افت فشار خون، بسیار مهم است. 

• کافئین بنوشید

نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای کافئین دار باعث افزایش تحریک سیستم قلبی و عروقی و افزایش ضربان قلب می‌شود. البته باید بدانید، این اثر معمولاً کوتاه مدت است و مصرف کافئین بر فشار خون همه افراد یکسان تأثیر نمی‌گذارد. اگر به طور منظم قهوه می‌نوشید، ممکن است تحمل بیشتری نسبت به اثرات آن بر روی سیستم عروقی داشته باشید.

• غذاهای شور بخورید

غذاهایی با محتوای نمک بالا می‌توانند فشار خون را افزایش دهند. مواد غذایی مانند پنیر، زیتون، انواع ترشیجات، تن ماهی و غذاهای کنسرویجات و غیره حجم نمک زیادی داشته و با بالا آوردن فشار خون شما کمک می‌کند. البته باید توجه داشته باشید که در مصرف آنها زیاده‌روی نکنید تا به بیماری فشار خون بالا مبتلا نشوید.

• غذاهای سرشار از ویتامین B12

ویتامین B12 نقش مهمی در کمک به تولید گلبول‌های قرمز سالم بدن دارد. کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجربه نوع خاصی از کم خونی و در نتیجه کاهش فشار خون، ضعف و خستگی، خونیریزی بیش از حد و آسیب به اندام‌ها اعصاب شود. غذاهای سرشار از این ویتامین عبارتند از: تخم مرغ، غلات غنی شده، ماهی سالمون، لبنیات کم چرب، گوشت قرمز و سفید و مخمرهای غذایی مغذی.

• غذاهای سرشار از فولات

فولات که به عنوان ویتامین B9 شناخته می‌شود یکی از ویتامین‌های ضروری دیگری است که کمبود آن باعث کم خونی و افت فشار خون می‌شود. این ماده مغذی را می‌توان در سبزیجات برگ دار، کلم بروکلی، جگر، تخم مرغ، مارچوبه و حبوبات مانند عدس و نخود یافت.

برای بالا بردن فشار خون چه بخوریم؟

با رعایت برخی نکات و تغییراتی ساده در رژیم غذایی خود می‌توانید به بالا رفتن فشار خون خود کمک کنید. برخی از این نکات عبارتند از:

• مصرف کربوهیدرات را کاهش دهید

غذاهایی که حاوی کربوهیدرات هستند به ویژه کربوهیدرات‌های فرآوری شده، نسبت به سایر غذاهای دیگر سریع‌تر هضم شده و این می‌تواند منجربه کاهش فشار خون شود. طبق مطالعات انجام شده رژیم غذایی کم کربوهیدرات می‌تواند به درمان فشار خون پایین به ویژه در افراد مسن کمک کند. نان، انواع پاستا و ماکارونی و اغلب میوه‌ها سرشار از کربوهیدرات هستند و توصیه می‌شود مصرف آنها محدود شود.

• کاهش حجم وعده غذایی

با مصرف یک وعده غذایی بزرگ، بدن شما انرژی بیشتری را مصرف می‌کند تا آن وعده را هضم کند که این می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود. این مشکل مخصوصا در افرادی که صبحانه نمی‌خورند و روزه داران رایج است. حذف وعده‌های غذایی منجربه پرخوری و جبران آن در وعده‌های دیگر می‌شود. خوردن وعده‌های غذایی کوچکتر در طول روز هم برای هضم و هم برای جریان خون مفیدتر است.

• کاهش مصرف الکل یا پرهیز از آن

علاوه بر بسیاری از اثرات منفی برای سلامتی، الکل باعث کم آبی بدن و کاهش حجم خون و در نهایت کاهش فشار خون می‌شود. بنابراین سعی کنید پس از مصرف الکل مقدار آب بیشتری بنوشید و یا به کلی مصرف الکل را قطع کنید.

حفظ فشار خون در محدوده نرمال برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم است. بنابراین اگر فشار خون نرمالی ندارید و علائم کمبود آن را تجربه کرده‌اید، توصیه می‌شود تا به یک متخصص مراجعه کرده و روزانه فشار خون خود را اندازه گرفته و چک کنید.

میوه‌هایی برای بالا بردن فشار خون (میوه‌های مفید برای فشار خون پایین)

همانطور که گفته شد، اغلب میوه‌های به دلیل داشتن کربوهیدرات بسیار و هضم سریع، باعث کاهش فشار خون می‌شوند، بنابراین توصیه می‌شود تا در زمان افت فشار خون مصرف میوه محدود شود. توصیه می‌شود افراد مبتلا به افت فشار خون از میوه‌هایی مانند انار و لبو کمتر استفاده کنند. این دو میوه فشار خون را به شدت تحت تاثیر قرار داده و باعث افت آن می‌شود. اما میوه‌هایی مانند پرتقال، گریپ فرود و سبزیجاتی با برگ‌های سبز می‌تواند برای افراد مبتلا به فشار خون پایین مفید باشد.

درمان فشار پایین در خانه

با رعایت برخی نکات ساده در خانه می‌توانید به کنترل فشار خون و درمان پایین بودن آن کمک کنید. روش‌های درمانی فشار خون در خانه عبارتند از:

• وعده‌های غذایی را کوچک کرده و در طول روز چندین بار میان وعده مصرف کنید.
• نمک زیاد بخورید.
• مایعات زیاد بنوشید.
• وضعیت بدنی خود را آرام نگه دارید.
• بودن در برخی از شرایط خاص مانند شرایط ترسناک، هیجانی، ناراحت کننده و ناخوشایند در کاهش فشار خون موثر است.
• از استراحت طولانی مدت و خوابیدن در تخت خواب خودداری کنید.
• از جوراب‌های فشاری جهت بهبود حرکت خون استفاده کنید.
• درمان اورژانسی فشار خون پایین

اگر بصورت ناگهانی دچار کاهش فشار خون شدید، موارد زیر می‌تواند به شما کمک کند:

• اگر ایستاده‌اید و دچار سرگیجه شدید، بهتر است بنشینید.
• اگر برای مدت طولانی خوابیدید تا نشسته‌اید و دچار افت فشار خون شدید، به آرامی بایستید تا به گردش خون شما کمک کند.
• آب زیاد بنوشید.
• ترکیب آب، نمک و شکر بنوشید تا فشار خون شما تنظیم شود.