واریس در بارداری و روش‌های جلوگیری از آن

شهریور ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
واریس در بارداری

واریس در بارداری یکی از شایع‌ترین عوارضی است که تقریبا نیمی از زنان در دوران بارداری به آن دچار می‌شوند. عارضه‌های بارداری که در پا رخ می‌دهند مانند ورم پا در بارداری با بالا رفتن سن حاملگی بیشتر بروز می‌کنند. در این مقاله درباره راههای جلوگیری از واریس در بارداری و همچنین روش‌های از بین بردن واریس یا واریکوزیته صحبت کرده‌ایم. 

علت واریس بارداری چیست؟

رگ‌های واریسی هنگامی ‌رخ می‌دهد که دریچه‌های رگ‌ها به درستی کار نکنند. رگ‌ها دارای دریچه‌های یک طرفه‌ای هستند که مانع از گردش خون رو به عقب در آنها می‌شوند. هنگامی‌که این دریچه‌ها تحت فشار قرار بگیرند‌، خون به جای ادامه حرکت به سمت قلب، شروع به جمع شدن در رگ‌ها می‌کند. درنتیجه رگ‌ها بزرگ و متورم می‌شوند. واریس پا از همه شایعتر است، زیرا رگ‌های آنجا نسبت به بقیه رگها از قلب شما دورتر است و نیروی جاذبه، جریان خون را به سمت بالا سخت می‌کند. 

در دوران بارداری حجم خون شما افزایش می‌یابد، در حالی که سرعت جریان خون از پاها به سمت لگن نیز کاهش می یابد. این شرایط باعث فشار آمدن بیشتر به رگ‌ها می‌شود. به همین علت واریس بارداری بسیار شایع است. 

به طور کلی تغییراتی که در بارداری رخ می‌دهد و باعث ایجاد واریس در بارداری می‌شود، عبارتند از:

  • افزایش حجم خون
  • کاهش میزان سرعت حرکت خون از پاها تا لگن
  • تغییر سطح هورمون‌ها از جمله افزایش تولید هورمون پروژسترون که می‌تواند رگ‌ها را گشاد یا باز کند.
  • افزایش فشار رحم بر روی وریدی که خون را از پاها به قلب حمل می‌کند.
  • اضافه شدن وزن و سنگینی بدن
  • زنانی که در خانواده آنها سابقه ابتلا به واریس وجود دارد، بیشتر در معرض خطر هستند.

روشهای پیشگیری از واریس در بارداری

جلوگیری از واریس در بارداری در واقع بهترین گزینه درمانی است، زیرا از بین بردن واریس کار ساده‌ای نیست و بسیاری از درمان‌های پزشکی در بارداری کاربرد ندارند. ورزش منظم روزانه یکی از موثرترین روش‌های جلوگیری از واریس بارداری است. سایر روشها شامل موارد زیر است:

  1. موقعیت خود را مرتباً تغییر دهید. اگر نشسته اید بایستید‌، اگر ایستاده اید‌، بنشینید.
  2. از کفش پاشنه بلند استفاده نکنید. کفشهای تخت عضلات پشت ساق پا را درگیر می‌کنند و باعث گردش خون بهتر می‌شوند.
  3. هنگام نشستن، پاهای خود را روی هم قرار ندهید؛ این کار می‌تواند مانع گردش خون مناسب شود و جریان خون را مسدود کند. 
  4. برای بهبود گردش خون، دراز بکشید و پاهای خود را بالا ببرید. 
  5. مصرف نمک را به شدت محدود کنید. این می‌تواند باعث تورم شود.
  6. برای جلوگیری از یبوست بارداری مقدار زیادی آب بنوشید و فیبر کافی بخورید.
  7. برای کاهش فشار بر روی رگ بزرگی که خون را از قسمت تحتانی تا قسمت فوقانی بدن حرکت می‌دهد‌، به پهلوی چپ خود بخوابید.
  8. برای کمک به تحریک جریان خون‌، از جوراب واریس در بارداری استفاده کنید. جوراب واریس در بارداری به پاها فشار می‌آورد و جریان خون را از پا به سمت قلب تحریک می‌کند. مراقب باشید که جوراب واریس شما به حدی تنگ نباشد که جریان خون را کاملا قطع کند.
  9. پیاده روی یا شنا به طور کلی به گردش خون شما کمک می‌کند و در حین بارداری مفید است.
  10. از پوشیدن یا بستن هر چیز بیش از حد محکمی‌ در اطراف کمر یا لگن خودداری کنید.
  11. اگرچه اضافه وزن در بارداری امری اجتناب ناپذیر است، اما می‌بایست از اضافه وزن بیشتر از حد مورد قبول از نظر پزشک، پیشگیری کنید. چون علاوه بر واریس باعث افزایش ایجاد ترک‌های شکم در بارداری نیز می‌شود.

جلوگیری از واریس در بارداری

راه‌هایی برای درمان واریس در بارداری 

روش از بین بردن واریس بستگی به علائم‌، اندازه و محل واریس شما دارد. 

جراحی واریس

اگر تغییر در شیوه زندگی به جلوگیری از واریس در بارداری کمکی نکند یا اگر واریس شما باعث ایجاد درد زیادی شود یا به سلامت کلی شما آسیب برساند‌، ممکن است پزشک، روش جراحی را پیشنهاد کند. جراحی واریس نیاز به بیهوشی دارد. طی عمل‌، جراح برش‌هایی در پوست شما ایجاد می‌کند. سپس رگهای واریس را بریده و آنها را خارج می‌کند. اگرچه روشهای جراحی واریس امروزه تغییرات زیادی کرده‌اند، اما معمولاً کمتر انجام می‌شود، زیرا گزینه‌های درمانی جدیدتر و کم تهاجمی‌تری برای از بین بردن واریس در دسترس هستند.

این روشها عبارتند از:

  • از بین بردن واریس با اسکلروتراپی 
  • در این روش از تزریق یک مایع یا کف شیمیایی برای بستن رگهای بزرگتر استفاده می‌شود.
  • از بین بردن واریس با میکرو اسکلروتراپی
  • در این روش از تزریق یک مایع شیمیایی برای بستن رگ‌های کوچکتر استفاده می‌شود. 
  • از بین بردن واریس با جراحی لیزر 
  • در این روش از پرتوهای لیزری برای سوزاندن رگهای واریسی استفاده می‌شود. 
  • از بین بردن واریس با لیزر درون رگی
  • در این روش با استفاده از امواج گرمایی و پرتودرمانی رگهای درگیر بسته می‌شوند.

جراحی اندوسکوپیک ورید 

در این روش یک یک لوله نازک با دوربین به همراه نور، از طریق برشی کوچک وارد ناحیه درگیر می‌شود. سپس رگ‌های واریسی از طریق آن بسته می‌شوند.

نکته آخر

جراحی واریس در بارداری توصیه نمی‌شود و معمولا جلوگیری از واریس در بارداری بهترین راه است و در صورت ابتلا، برای درمان بعد از زایمان تصمیم گیری می‌شود؛ زیرا:

  • در اکثر موارد اصلا نیازی به درمان واریس در بارداری و بعد از زایمان نیست و واریس خود به خود بهبود می‌یابد. 
  • شرایط جراحی ممکن است برای بارداری شما خطرناک باشد. 
  • پوشیدن جوراب در بارداری (جورابهای واریس) معمولا بهترین کاری است که می‌توانید برای از بین بردن واریس بارداری انجام دهید. درصورتی‌که شرایط شما خاص باشد و هیچ یک از روش‌های ذکرشده در بخش قبل، تاثیری در شما نداشته باشد، ممکن است پزشک از گزینه‌های درمانی کم تهاجمی برای از بین بردن واریس استفاده کند.

منبع:

https://americanpregnancy.org/naturally/treating-varicose-veins-naturally-during-pregnancy/

https://www.healthline.com/health/varicose-veins#outlook