تشخیص و درمان ناباروری با لاپاراسکوپی

درمان ناباروری با لاپاراسکوپی یکی از روش‌های درمان نازایی است که در صورت نیاز انجام می‌شود. لاپاراسکوپی به عنوان یک روش کم تهاجمی تشخیصی-درمانی در کنار سایر روش‌های کمک باروری برای کمک به زوج‌های نابارور جایگاه ویژه‌ای دارد و مورد استفاده پزشکان متخصص ناباروری در مسیر انجام درمان ناباروری با آی وی اف قرار می‌گیرد.

شانس بارداری بعد از لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی چه قدر است؟

لاپاراسکوپی رویکردی هدفمند برای حفظ باروری و حفظ عملکرد سیستم تولید مثل خانم دارد. در مواردی که ناباروری زنان در اثر التهاب لگنی و چسبندگی ایجاد شده باشد، جراحی لاپاراسکوپی باعث بهبود عملکرد اعضای تولید مثل مخصوصا تخمدان و لوله‌ها می‌شود و  تاثیر مثبتی در روند درمان ناباروری خواهد داشت.

لاپاراسکوپی چه مشکلاتی را حل می‌کند؟

لاپاراسکوپی معمولا در صورت وجود موارد زیر برای درمان ناباروری تجویز می‌شود:

• لاپاراسکوپی برای بررسی و خارج کردن توده‌های غیرطبیعی مثل تومور در شکم یا لگن انجام می‌شود.
• لاپاراسکوپی در ارزیابی و درمان آندومتریوز موثر است.
• ‌لاپاراسکوپی برای بررسی و درمان حاملگی خارج رحم موثر است.
• لاپاراسکوپی برای بررسی و درمان عفونت‌ها و بیماری التهابی لگن (pid) تاثیر دارد.
• لاپاراسکوپی برای بررسی و درمان عارضه‌هایی مانند کیست تخمدان، چسبندگی و فیبروئید کاربرد دارد.
• لاپاراسکوپی برای نمونه‌برداری از بافت رحم یا تخمدان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• لاپاراسکوپی برای بررسی و درمان مشکل لوله‌های رحم کاربرد دارد.

باز شدن لوله رحم با لاپاراسکوپی

حتما می‌دانید که لوله‌های فالوپ یا لوله‌های رحمی نقش بسیار مهمی در باروری دارند. لوله‌ها در دو طرف رحم قرار دارند و با تخمدان‌ها در ارتباط نزدیک هستند. در زمان تخمک‌گذاری، تخمک آزاد شده از تخمدان، توسط لوله گرفته می‌شود. اسپرم نیز از طریق واژن وارد رحم و لوله‌های فالوپ شده و در میانه لوله با تخمک آماده، ترکیب می‌شود و لقاح رخ می‌دهد. سلول تخم تشکیل شده در طی حرکت خود در مسیر لوله فالوپ به سمت رحم، مراحل رشد و تقسیم سلولی را طی می‌کند و پس از چند روز جنین چند روزه به رحم می‌رسد و آماده جایگزینی در دیواره رحم می‌شود. چنانچه لوله رحم انسداد و گرفتگیِ جزئی داشته باشد، معمولا با انجام عکس رنگی رحم یا هیدروسونوگرافی برطرف می‌شود؛ اما در صورت وجود چسبندگی لگنی و چسبندگی لوله‌ها، گاهی از طریق لاپاراسکوپی می‌توان چسبندگی‌ها را آزاد و لوله‌ها را باز کرد.

بهترین زمان بارداری بعد از عمل لاپاراسکوپی

بر اساس بررسی‌های انجام شده در افرادی که با جراحی لاپاراسکوپی درمان شده‌اند، امکان باردار شدن در بسیاری از این افراد خوب گزارش شده است؛ به عبارت دیگر امکان بارداری بعد از لاپاراسکوپی اندومتریوز یا رحم بالا می‌رود. معمولا عمل لاپاراسکوپی رحم می‌تواند روی چسبندگی رحم تاثیر بگذارد و آن را از بین ببرد، اما باید این موضوع را در نظر داشت که این روش 100 درصد نیست و معمولا بیمار باید حداقل تا 6 ماه تحت درمان قرار بگیرد. بیشتر پزشکان معتقدند که مدت زمانی که می‌توان بعد از جراحی لاپاراسکوپی باردار شد، حدود یک سال است. البته بعد از لاپاراسکوپی و قبل از باردار شدن، داشتن آمادگی‌های لازم برای فرد ضروری است.

تخمک گذاری بعد از لاپاراسکوپی چگونه است؟

در صورت عدم وجود مشکل در تخمک گذاری قبل از عمل، بعد از عمل هم مشکلی ایجاد نخواهد شد. البته برای باردار شدن نیاز به بررسی دقیق دوباره روند تخمک گذاری بعد از لاپاراسکوپی است. برای این کار باید زمان دقیق پریود و طول دوره به طور مرتب بررسی شود. برای ارزیابی میزان هورمون‌ها و مراحل رشد تخمک گذاری و اطلاع از زمان دقیق آن می‌توان از کیت‌های ارزیابی تخمک استفاده کرد. این کیت‌ها برای ارزیابی مخاط رحمی، اندازه گیری دمای بدن (افزایش دمای بدن در هنگام تخمک گذاری ) نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

پریود شدن بعد از عمل لاپاراسکوپی

به طور کلی بعد از انجام عمل لاپاراسکوپی نباید نگران تاخیر در پریود خود باشید. ممکن است درست بعد از انجام لاپاراسکوپی خونریزی سختی داشته باشید؛ حتی ممکن است خونریزی شبیه به زمانی که پریود هستید، باشد. این نوع خونریزی می‌تواند حتی تا ۳ هفته طول بکشد، اما به تدریج به روال طبیعی خود بر می‌گردد.

معمولا لاپاراسکوپی در هفتمین تا دهمین روز قبل از تخمک‌گذاری انجام می‌شود. اگر عوارضی وجود نداشته باشد، احتمال پریود نشدن بعد از لاپاراسکوپی خیلی پایین است. احتمال دارد که برای چندین روز پریود عقب بیفتد، اما امکان ندارد که پریود اصلا اتفاق نیفتد. به یاد داشته باشید که به دلیل وجود استرس عمل و بروز تغییرات هورمونی، ممکن است در چهل روز اول پریود با تاخیر همراه باشد.

حتما لازم است تا بعد از انجام لاپاراسکوپی چرخه قاعدگی خود را مرتب بررسی کنید. معمولا اولین پریود یک ماه بعد از لاپاراسکوپی، روندی طبیعی خواهد‌‌ داشت. گاهی ممکن است برخی از بیماران، تا ۶ هفته بعد از عمل لاپاراسکوپی پریود نشوند. تاخیر در پریود بعد از عمل لاپاراسکوپی از فردی به فرد دیگر متغیر است.

اگر اولین پریود همراه با درد خیلی شدید یا طولانی‌تر از حد معمول باشد، جای نگرانی نیست، زیرا زخم‌های داخلی نسبت به زخم‌های خارجی به زمان بیشتری برای التیام و بهبودی نیاز دارند. در‌ نتیجه پریودهای اولیه با درد بیشتری همراه است. البته در صورت بروز درد خیلی شدید بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.

مراقبت‌های لازم پس از عمل لاپاراسکوپی

احتمالا تا چند روز پس از لاپاراسکوپی احساس خستگی و درد خواهید داشت. ممکن است به دلیل لوله تنفسی که طی جراحی در گلوی شما قرار داده شده است، کمی گلودرد داشته باشید. برای بهبود گلودرد می‌توانید آب‌ نمک ولرم غرغره کنید. اگر برای جراحی بی‌حس شده باشید، ممکن است پس از این که اثر داروی بی‌حسی از بین می‌رود، تا چند روز احساس درد داشته باشید. ناحیه اطراف محل جراحی ممکن است چند روز کبود باشد و از این قسمت احساس درد داشته باشید. معمولا پزشک مصرف قرص‌های مسکن به صورت خوراکی یا شیاف را برای تسکین درد تجویز می‌کند. همچنین برای جلوگیری از هر گونه عفونتی ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز شود.

پس از عمل ممکن است احساس نفخ کنید، بهتر است تا دو روز پس از لاپاراسکوپی، نوشیدنی‌های گازدار مصرف نکنید تا دچار نفخ دردناک و استفراغ نشوید. گازی که در عمل لاپاراسکوپی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ممکن است تا چند روز باعث تحریک دیافراگم شود. همچنین ممکن است تا دو روز پس از این عمل در شانه خود احساس درد کنید. کمی از گاز تزریق‌شده به حفره شکمی ممکن است زیر پوست شما نفوذ کند و باعث شود با مالش نواحی اطراف بخیه‌ها ایجاد صدایی شبیه خش‌خش کند که البته مشکل جدی نیست و پس از چند روز از بین می‌رود. شاید چند روز پس از جراحی، خونریزی واژینال نیز داشته باشید. بهتر است به توصیه‌های پزشک عمل کنید. تا یک هفته بعد از عمل، از ورزش کردن یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. محل زخم برش را تمیز نگاه دارید و بانداژ آن را مطابق دستور پزشک یا پرستار به طور منظم تعویض کنید. پس از عمل خطر خونریزی، عفونت یا آسیب‌دیدگی اندام‌ها وجود دارد، به همین دلیل، در صورت مشاهده هر یک از علائم تب، درد شدید شکم، خونریزی یا ترشح از محل بخیه‌ها، قرمز شدن یا تورم ناحیه وسیعی در اطراف محل جراحی، خش‌دار شدن صدا بیش از چند روز یا بدتر شدن این وضعیت حتما پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید.

کلام آخر

برای اطلاع از هزینه لاپاراسکوپی یا هزینه باز کردن لوله رحم به روش لاپاراسکوپی باید از بیمارستان مورد نظر خود پرس و جو کنید. با توجه به اینکه درمان ناباروری با لاپاراسکوپی برای بسیاری از زوجین پاسخ مثبت می‌دهد، بهتر است این روش درمان را از خود دریغ نکنید و اقدامات درمانی توصیه شده توسط پزشک خود را انجام دهید. عمل لاپاراسكوپي كيست تخمدان در درمان تخمدان پلي كيستيك و ivf موفق تاثیر دارد. این تاثیر صد درصد نیست؛ زیرا اساسا هیچ تکنیکی برای درمان نازایی صد در صد نیست؛ اما میزان موفقیت قابل توجهی دارد. لازم است بدانید که از روش لاپاراسکوپی برای درمان كيسه صفرا و فيبروم رحم نیز استفاده می‌شود.