تولد چندقلوها با زایمان سزارین

شهریور ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
تولد چندقلوها با زایمان سزارین

تولد چندقلوها با زایمان سزارین رواج بالایی دارد اما زایمان طبیعی دوقلوها نیز امروزه به‌طور رایجی انجام می‌گیرد. انتخاب بین زایمان طبیعی یا سزارین در بارداری‌های چندقلویی و زمان زایمان سزارین دوقلوها، توسط عوامل مختلفی تعیین می‌شود. در این مقاله ما به بررسی این عوامل پرداخته و نکات زایمان سزارین و زایمان دوقلو به روش طبیعی را بررسی خواهیم کرد.

تولد چندقلوها با زایمان سزارین بهتر است یا با زایمان طبیعی؟

تولد چندقلوها با زایمان سزارین نسبت به زایمان سزارین تک‌قلویی با حساسیت‌های بیشتری همراه است. چراکه احتمال وجود مشکلات جنینی مانند رشد ناکافی، وزن کم هنگام تولد، تولد زودتر از موعد مقرر و سندروم زجر تنفسی در این دسته از نوزادان بیشتر از نوزادان دیگر است. در زایمان تک‌قلویی معمولا مادر امکان انتخاب بین روش‌های مختلف زایمان مانند زایمان طبیعی، سزارین، زایمان در آب و غیره را دارد. اما در بارداری‌های چندقلویی موضوع به این سادگی نیست. زایمان چندقلوها به موارد مختلفی از جمله تعداد جنین‌ها، وضعیت قرارگیری آن‌ها در رحم مادر، هم‌سان یا غیرهم‌سان بودن آن‌ها و سایر مسائل همراه بستگی دارد. به همین دلیل حفظ سلامت جنین‌ها و مادر، حساسیت را در زایمان چندقلویی بالا برده و انتخاب‌های ما را محدود می‌کند. 

زایمان نوزاد دوقلو ممکن است با زایمان طبیعی امکان‌پذیر باشد اما همواره این احتمال وجود دارد که زایمان طبیعی در جنین اول یا جنین دوم با شکست مواجه شود و مادر نیاز به جراحی سزارین داشته باشد. به همین دلیل پزشکان معمولا برای زایمان دوقلوها، روش سزارین برنامه‌ریزی‌شده را پیشنهاد می‌دهند.

بارداری چندقلویی و حضور بیشتر از دو جنین در شکم مادر معمولا در مواردی دیده می‌شود که بارداری مادر به صورت طبیعی صورت نگرفته و بارداری القایی بوده است. به‌طور مثال در بارداری به روش IVF معمولا تعداد سلول‌های تخم بیشتر از دو عدد است تا در صورتی که مشکلی برای یکی از آن‌ها پیش آمد، تعداد کافی تخم برای انتقال به شکم مادر و رشد در محیط رحم وجود داشته باشد. به همین دلیل در این بارداری‌ها ممکن است بیش از دو نوزاد در رحم مادر باقی بمانند. در این دسته از بارداری‌ها نیز روش اصلی زایمان، سزارین است و پزشکان زایمان طبیعی را به علت خطر بالا برای مادر و نوزادان توصیه نمی‌کنند.

تولد چندقلوها با زایمان سزارین بهتر است یا با زایمان طبیعی؟

موارد زایمان دوقلوها با روش سزارین

گفتیم که امکان زایمان طبیعی برای دوقلوها وجود دارد اما این مسئله همیشگی نیست. ممکن است مادر بتواند دو نوزاد را با روش طبیعی به دنیا بیاورد. گاهی اوقات نیز ممکن است زایمان نوزاد اول با روش طبیعی باشد اما نوزاد دوم نتواند با این روش از بدن مادر خارج شود. در این موارد سزارین اورژانسی برای نوزاد دوم انجام می‌شود. در مواردی نیز از همان ابتدا زایمان دو نوزاد با روش سزارین انجام می‌شود. موارد زایمان سزارین در دوقلوها به شرح زیر هستند:

  • انتخاب روش سزارین برنامه‌ریزی‌شده توسط مادر و پزشک
  • موقعیت بریچ جنین‌ها یا قرار گرفتن یک جنین به صورت عرضی در شکم مادر
  • پایین بودن پای نوزادان به جای موقعیت سفالیک یا سری
  • مشکلات جفتی مانند قرارگیری جفت پایین‌تر از حد استاندارد
  • وجود یک جفت مشترک بین دو جنین (دوقلوهای تک‌کوریونی)
  • تجربۀ زایمان سخت در زایمان‌های قبلی مادر
  • پیشرفت آهسته و شکست در زایمان طبیعی
  • مشکلات مادر مانند افزایش فشار خون
  • مشکلات جنین‌ها مانند بیرون‌زدگی یا پرولاپس بند ناف و دیسترس تنفسی یک یا دو نوزاد

در این موارد زایمان دوقلوها به روش سزارین انجام می‌شود. همان طور که ذکر شد، سزارین در بارداری دوقلو و چندقلویی انتخاب اول پزشکان است تا از خطرات احتمالی برای مادر و نوزادان جلوگیری کنند. طبق آمار‌های منتشرشده، حدود چهل درصد از زایمان‌های دوقلویی با روش طبیعی بوده و در کمتر از ده درصد آن‌ها یک نوزاد با روش طبیعی و نوزاد دیگر با روش سزارین متولد شده‌اند. مابقی زایمان‌های دوقلویی نیز با روش سزارین انجام شده‌اند.

تولد چندقلوها با زایمان سزارین چه تفاوتی با سزارین معمولی دارد؟

در زایمان‌های چندقلویی همواره احتمال خطر برای جنین‌ها بیشتر است و تولد چندقلوها با زایمان سزارین از حساسیت خاصی برخوردار است. به همین دلیل تجهیزات و پرسنل بیشتری در اتاق زایمان به چشم می‌خورند. در تولد چندقلو ها با زایمان سزارین، معمولا یک یا دو متخصص زنان، مختصص اطفال، متخصص بیهوشی، و به ازای هر نوزاد یک پرستار در اتاق عمل حضور دارند. اگر تعداد جنین‌ها بیشتر از دو عدد باشد یا پزشک احتمال دهد که نوزادان ممکن است مشکل خاصی داشته باشند تعداد متخصصین اطفال بیشتر می‌شود. همچنین در تولد چندقلو ها با زایمان سزارین ابزار جراحی و تجهیزات بیشتری جهت نگهداری و انتقال نوزادان، در دسترس کادر درمانی هستند.

در تولد چندقلوها با زایمان سزارین، برش بزرگ‌تری روی شکم مادر ایجاد می‌شود تا نوزادان را به‌راحتی از آن خارج کنند. نکتۀ مهم دیگر این است که ممکن است نوزادان در بدو تولد یا مدتی پس از آن، نیاز به بستری در بخش NICU داشته باشند تا مراقبت بهتری از آن‌ها به عمل آید. از علل بستری نوزادان در NICU می‌توان به وزن پایین نوزادان، مشکلات تنفسی مانند دیسترس یا زجر تنفسی، دمای پایین بدن نوزادان و عفونت‌ها اشاره کرد. این قبیل مشکلات ممکن است در دوقلوها بیشتر دیده شوند.

سزارین دوقلوها در هفتۀ چندم است؟

سزارین دوقلوها در هفتۀ چندم است؟

تولد چندقلوها با زایمان سزارین به وضعیت جفت و کیسه‌های آمنیوتیک آن‌ها بستگی دارد. به‌علت شیوع بالاتر دوقلویی نسبت به چندقلویی، ما بیشتر به سن تولد این دسته از نوزادان می‌پردازیم.

  • اگر نوزادان دو کوریونی باشند و دو کیسه و دو جفت جدا داشته باشند، سزارین معمولا در حدود 38 هفتگی انجام می‌شود.
  • اگر نوزادان تک‌کوریونی باشند و یک جفت مشترک با دو کیسۀ آمنیوتیک داشته باشند، سزارین در حدود هفتۀ 36 برای آن‌ها انجام می‌شود.
  • اگر نوزادان تک‌آمنیوتیکی باشند و جفت و کیسۀ آمنیوتیک آن‌ها مشترک باشد، سزارین بین هفتۀ 32 تا 34 برای آن‌ها توصیه می‌شود. 
  • اگر تعداد جنین‌ها سه عدد باشد، معمولا زایمان در هفتۀ 32 تا 36 بارداری انجام می‌گردد.