زگیل تناسلی از چه راهی منتقل می شود؟ (7 روش انتقال HPV)

زگیل تناسلی یکی از بیماری‌های دستگاه تناسلی است که علاوه بر اینکه ظاهری ناخوشایند دارد، می‌تواند تهدید کننده سلامتی هم باشد. اگرچه این ویروس اغلب از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، اما این تنها راه انتقال نیست. در ادامه توضیح می دهیم زگیل تناسلی از چه راهی منتقل می شود و چه عوارضی دارد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی چیست؟

به طور کلی ویروس اچ پی وی یا همان زگیل تناسلی در لایه‌های سطحی پوست وجود دارد. این عفونت معمولا از تماس مستقیم پوست به پوست در طول تماس جنسی با فردی که اچ پی وی دارد، منتقل می‌شود. هر شکلی از رابطه جنسی از جمله رابطه تناسلی- تناسلی، رابطه دهانی- تناسلی، رابطه مقعدی- تناسلی و رابطه دهانی- مقعدی می‌تواند انتقال دهنده این ویروس باشد. اما قطعا ویروس پاپیلومای انسانی از طریق خون یا مایعات بدن منتقل نمی‌شود.

اچ پی وی در زنان در درجه اول از طریق تماس پوست به پوست منتقل می‌شود که این امر در بیشتر موارد به لمس آلت تناسلی یا مقاربت اشاره دارد. همچنین می‌تواند از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل شود.

فعالیت‌های جنسی که می‌توانند ویروس را منتقل کنند عبارتند از:

• رابطه واژینال
• رابطه مقعدی
• رابطه جنسی دهانی
• دست زدن به اندام تناسلی شریک آلوده خود و سپس اندام تناسلی خود
• بوسیدن
• مشت زدن یا انگشت گذاشتن
• تماس تناسلی با تناسلی (جنس یا جنس مخالف)

به طور کلی باید بدانید که رابطه جنسی واژینال یا مقعدی اصلی‌ترین راه انتقال زگیل تناسلی است. زمانی که تماس پوست با پوست در نواحی مخاطی اتفاق می افتد، ویروس زگیل تناسلی به راحتی از فرد مبتلا به شریک جنسی‌اش منتقل می‌شود. این ویروس حتی در رابطه جنسی بدون دخول هم ممکن است انتقال یابد. بدیهی است که روابط جنسی محافظت نشده و داشتن شرکای جنسی متعدد می‌تواند تا حدی ریسک ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش دهد.

باید به این نکته نیز اشاره کنیم که برقراری رابطه جنسی اورال یا دهانی می‌تواند باعث انتقال ویروس اچ پی وی و ایجاد زگیل در دهان یا روی زبان شود. شکل ظاهری زگیل تناسلی در دهان تفاوت چندانی با زائده‌های ناحیه تناسلی و مقعد ندارند.

انواع زگیل‌های تناسلی که در دهان ایجاد می‌شوند: به دو نوع پرخطر و کم خطر تقسیم می شوند:

• زگیل‌های تناسلی کم خطر

تیپ کم خطر ویروس HPV فقط باعث به وجود آمدن زگیل‌ واژن (ناحیه تناسلی)، مقعد و دهان و انواع زگیل‌های معمولی در سرتاسر بدن می شوند. این زگیل‌ها عفونت خاصی در بر ندارند و مشکل خاصی به وجود نمی‌آورند و معمولا پس از گذشت مدت زمانی در حدود ۱۸ الی ۲۴ ماه خود به خود از بین می رود.

از انواع کم خطر ویروس HPV می‌توان به نوع ۶، ۱۱، ۴۰، ۴۳، ۴۴، ۵۳، ۵۴، ۶۱، ۷۲ و ۷۳ اشاره کرد.

• زگیل‌های تناسلی پر خطر

نوع پر خطر ویروس HPV می‌توانند علاوه بر ایجاد زگیل‌های تناسلی مشکلات دیگری هم به همراه داشته باشند. یکی از مهلک‌ترین بیماری‌هایی که در اثر این نوع تیپ از ویروس HPV به وجود می‌آید سرطان دهانه رحم، واژن و مقعد است.

از پرخطرترین انواع ویروس HPV می‌توان به نوع ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۹،۴۵، ۵۱، ۵۲، ۵۶، ۵۸ ، ۵۹ و۶۸ اشاره کرد.

تیپ پرخطر ویروس HPV می‌تواند باعث ایجاد سرطان در نواحی زیر شود:

• سرطان دهانه رحم
• سرطان واژن
• سرطان دهانه واژن
• سرطان بیضه و آلت تناسلی در مردان
• سرطان مقعد
• سرطان زبان
• سرطان حنجره
• سرطان دهان

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

علت زگیل تناسلی بدون رابطه چیست؟

راه های انتقال غیرجنسی زگیل های تناسلی از قرار زیر هستند:

• انتقال از طریق جفت

اگرچه این راه انتقال نادر است، اما غیر ممکن نیست. به‌طور غیرمعمول، اچ پی وی ممکن است از یک مادر آلوده در طول بارداری به داخل رحم منتقل شود. دی ان اِی ویروس پاپیلوما در مایع آمنیوتیک و بند ناف یافت شده است. در مورد بیماری‌های آمیزشی در بارداری و درمان زگیل تناسلی در بارداری در این مقاله بیشتر بخوانید.  

• انتقال پری ناتال (انتقال از مادرآلوده به نوزاد در حین زایمان طبیعی)

 این شکل از انتقال ویروس اچ پی وی زمانی اتفاق می‌افتد که کودک از طریق کانال زایمان حرکت می‌کند. این شکل از زایمان ممکن است منجر به ایجاد پاپیلوم در دهان، گلو یا ریه کودک شود.

• تماس دیجیتالی (دستی)

والدین یا مراقب دیگری که روی دستانشان زگیل‌های مرتبط با اچ پی وی دارند، ممکن است در هنگام تعویض پوشک، ویروس را به کودک منتقل کنند.

• تلقیح خودکار

یک فرد ممکن است ویروس را از ناحیه ای از بدن خود به ناحیه دیگر منتقل کند، مثلا با لمس زگیل تناسلی و لمس دهان خود، ویروس را به دهان منتقل کند.

• اپیلاسیون

چنانچه وسایل مورد استفاده برای اپیلاسیون بهداشتی نباشد و چندبار مصرف شده باشد، ممکن است باعث انتقال این ویروس اچ پی وی شود. البته زمانی این اتفاق می افتد که از همان وسایل برای فرد مبتلا استفاده شده باشد. همچنین خونریزی در زمان اپیلاسیون خطر ابتلا به این عارضه و سایر بیماری‌ها را افزایش می دهد.

• تیغ اصلاح

اگر شخصی از تیغ آلوده فرد مبتلا در نواحی تناسلی استفاده کند و به خصوص اگر برش و زخم ایجاد شود، احتمال انتقال زگیل تناسلی وجود دارد.

آیا امکان انتقال زگیل تناسلی از طریق لباس وجود دارد؟

پاسخ این سوال قطعا منفی است؛ بنابراین در مورد مدت زنده ماندن ویروس زگیل تناسلی روی لباس سوال نپرسید، زیرا این ویروس روی لباس وجود ندارد و از طریق لباس امکان انتقال ندارد. البته استفاده از لباس زیر دیگران می‌تواند باعث انتقال ویروسی غیر از زگیل تناسلی شود؛ ولی زگیل تناسلی از طریق لباس منتقل نمی‌شود. 

ایا زگیل تناسلی با کاندوم منتقل می شود؟

اگرچه کاندوم از انتقال بیماری‌های مقاربتی جلوگیری می کند، اما وضعیت در مورد زگیل تناسلی کمی متفاوت است؛ زیرا این ویروس ممکن است در اطراف آلت تناسلی و کشاله های ران نیز پخش شده باشد که امکان پوشاندن همه نواحی با استفاده از کاندوم وجود ندارد. بنابراین حتی ممکن است با وجود استفاده از کاندوم باز هم ویروس اچ پی وی منتقل شود. در واقع استفاده از کاندوم راهکار قطعی برای جلوگیری از انتقال ویروس اچ پی وی نیست. 

آیا زگیل تناسلی واگیر دارد؟

قطعا باید گفت ویروس اچ پی وی یا زگیل تناسلی واگیر دار است و از فردی به فرد دیگر سرایت می‌کند؛ اما روش‌های انتقال آن چیزی جز موارد یاد شده نیست. 

شانس ابتلا به زگیل تناسلی با یک بار تماس جلدی با ناحیه تناسلی فرد آلوده حدود ۷۵ درصد است و معمولا ظرف سه ماه پس از آلودگی به ویروس HPV ضایعات زگیل مانند ظاهر می‌شوند. برای انتقال این بیماری رابطه جنسی منجر به دخول لازم نیست. 

میزان سرایت این بیماری در مواردی که فرد دارای زگیل است، بیشتر از مواردی است که بیمار فاقد ضایعات پوستی است. 

علت زگیل تناسلی بدون رابطه در مردان

به طور کلی اگر قرار باشد ویروس زگیل تناسلی از راهی غیر از انواع رابطه‌های جنسی منتقل شود، معمولا از چندین راه‌ عنوان شده در قسمت بالا خارج نیست. اینکه اختصاصا مردان از چه طریقی می‌توانند بدون اینکه رابطه جنسی با فرد آلوده داشته باشند، به این ویروس آلوده شوند، ممکن است محدود به تیغ اصلاح، اپیلاسیون، تلقیح  خودکار و تماس دستی باشد. انواع بیماری دستگاه تناسلی مردان معمولا از همین راه‌ها منتقل می‌شوند.

نحوه پیشگیری از عفونت HPV

روش‌های موثر برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی از قرار زیر هستند:

• ایمن سازی از طریق تزریق واکسن

سه واکسن اچ پی وی می‌تواند در برابر گونه های خاصی از ویروس محافظت کند. تزریق این واکسن هم برای خانم‌ها و هم برای آقایان بین ۹ تا 40 سال تایید شده است. واکسن‌ها تا حدودی در گونه‌هایی که پوشش می‌دهند متفاوت هستند، اما همگی برخی از سویه‌های مرتبط با سرطان دهانه رحم و برخی از گونه‌هایی که باعث زگیل تناسلی می‌شوند، پوشش می‌دهند.

• آگاهی

اولین گام آگاهی این است که این ویروس ها همیشه در ناحیه تناسلی وجود دارند و ممکن است فردی حتی بدون علامت به این ویروس آلوده باشد.

• رابطه جنسی ایمن

داشتن یک شریک جنسی سالم به شدت در عدم ابتلا به زگیل تناسلی موثر است. بد نیست بدانید اگرچه کاندوم راه قطعی برای عدم ابتلا به زگیل تناسلی نیست، اما استفاده صحیح از کاندوم به تنهایی خطر اچ پی وی در زنان را تا 70 درصد کاهش می‌دهد.

• شستن دست‌ها

شستن دست‌ها می‌تواند خطر ابتلا به اچ پی وی یا سرایت آن به سایر افراد یا نواحی بدن را کاهش دهد.

• پاپ اسمیر منظم

انجام منظم و به موقع تست پاپ اسمیر می‌تواند خطر ابتلا به اچ پی وی را کم کند. 

علائم زگیل تناسلی در زنان و مردان چیست؟

• دوره کمون یا نهفتگی ویروس زگیل تناسلی ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها باشد. اکثر افراد آلوده به HPV هیچ علامتی ندارند. در واقع فرد یک ناقل بدون علامت است.
• زگیل‌ تناسلی در زنان می‌توانند بر روی مجرا و دیواره‌های واژن، ناحیه بین دستگاه تناسلی خارجی و مقعد، کانال مقعد و دهانه رحم (سرویکس ) رشد کنند.
• زگیل‌ تناسلی در مردان ممکن است در نوک و یا در طول آلت تناسلی، بیضه یا مقعد ایجاد شوند.
• زائده‌های کوچک و گوشتی به رنگ قهوه‌ای یا صورتی (اغلب هم‌رنگ پوست) در ناحیه تناسلی
• برجستگی‌هایی شبیه گل‌کلم ناشی از چندین زگیل نزدیک به هم
• خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• درد هنگام رابطه جنسی
• پریود غیرطبیعی، خونریزی واژینال یا ترشح
• درد در لگن

زگیل‌های تناسلی می‌توانند آن‌قدر کوچک و صاف باشند که قابل‌رویت نباشند. گاهی ممکن است زگیل‌های تناسلی در افرادی که سیستم ایمنی آنها تضعیف‌ شده است، به خوشه‌های بزرگ تبدیل شوند.

نحوه درمان زگیل تناسلی

• درمان از طریق کرم موضعی ایمی کیمود یا آلدارا (Imiquimod, Aldara)
• درمان از طریق محلول پدوفیلین (Podophyllin)
• درمان از طریق محلول‌تری کلرواستیک اسید (Trichloroacetic acid)
• درمان به کمک پماد سینکاتچینز (Sinecatechins)
• درمان از طریق کرایوتراپی (انجماد با نیتروژن مایع)
• درمان از طریق لیزر
• درمان از طریق الکترو سرجری

لازم است بدانید که احتمال عود مجدد زگیل تناسلی پس از استفاده از هر یک از روش‌های درمانی فوق وجود دارد.در مورد درمان زگیل تناسلی در بارداری می‌توانید به مقاله آن مراجعه نمایید.

کلام آخر

اکنون که می‌دانید زگیل تناسلی از چه راهی منتقل می‌شود، می‌توانید با رعایت نکات بهداشتی یاد شده حداکثر تلاش خود را به کار ببرید تا از ابتلا به این بیماری در امان باشید. به یاد داشته باشید که در صورت ابتلا به این بیماری و مشاهده شواهد و ظواهر زگیل، حتما در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه کنید و با جدیت تمام مسئله را پیگیری کنید.