عوارض مصرف بیش از حد ویتامین سی (C/ث) و خطرات آن

انتشار: شهریور ۱۴۰۱
عوارض مصرف بیش از حد ویتامین سی

ویتامین C ماده بسیار مغذی است که به وفور در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. این ویتامین نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن، ترمیم زخم‌ها، استحکام استخوان‌ها، سلامت پوست، تقویت دستگاه گوارش و تقویت عملکرد مغز دارد. همانطور که کمبود این ویتامین می‌تواند تاثیرات منفی در سلامتی انسان‌ها داشته باشد، مصرف بیش از اندازه از این ویتامین نیز می‌تواند مشکلاتی برای سلامتی ما ایجاد کند. بنابراین در مصرف این ویتامین باید دقت شود تا به اندازه به بدن برسد. در این مطلب از گهواره عوارض مصرف ویتامین C را بررسی می‌کنیم.

ویتامین C

ویتامین سی یا اسید اسکوربیک یک ویتامین محلول در آب است به این معنی که در آب حل می‌شود و در بسیاری از مواد غذایی یافت می‌شود. این ویتامین بر خلاف ویتامین‌های محلول در چربی، در بدن ذخیره نمی‌شوند و از طریق مایعات به بافت‌های و اندام‌ها منتقل می‌شود و مقدار اضافی آن همراه با ادرار از بدن دفع می‌شود.از آنجایی این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود و بدن انسان قادر به ساخت این ویتامین نیست، مهم است که این ویتامین از طریق مواد غذایی یا مکمل‌ها روزانه مصرف شود. بسیار مهم است که این ویتامین به میزان لازم وارد بدن شود. هر فرد با توجه به جثه بدنی که دارد، به مقدار ویتامین سی متفاوتی نیاز دارد. در کل میزان مصرف این ویتامین به شرح زیر است.

عوارض مصرف زیاد قرص جوشان ویتامین سی 1000

همانطور که گفته شد، مصرف بیش از حد از ویتامین C، چه بصورت قرص جوشان و چه مکمل‌ عوارضی به همراه دارد. در حالت کلی قرص جوشان ویتامین سی نسبت به قرص معمولی ویتامین سی عوارض گوارشی کمتری دارد زیرا هضم و جذب آن سریع‌تر است. با این حال عوارض مصرف زیاد قرص جوشان ویتامین سی عبارتند از:

  • اسهال
  • استفراغ
  • تهوع
  • گرفتگی و نفخ شکم
  • سوزش معده و سر دل
  • خستگی
  • بی‌خوابی
  • سردرد
  • فلاشینگ صورت

اگر چه ویتامین سی محلول در آب بوده و مازاد آن از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود، اما مصرف بیش از 2000 میلی‌گرم در روز عوارضی همچون اسهال و حالت تهوع را به همراه دارد و ممکن است رفلاکس معده ایجاد شود.

میزان مورد نیاز ویتامین سی

عوارض ویتامین سی جوشان

  • مشکلات کلیوی

یکی از عوارض مصرف بیش از حد قرص جوشان ویتامین سی مشکلات کلیوی است. مازاد ویتامین سی در بدن به شکل اگزالات از بدن خارح می‌شود. گاهی اوقات اگزالات به مواد معدنی چسبیده و کریستال‌هایی را بوجود می‌آورد که بعدها به سنگ کلیه تبدیل می‌شوند و مشکلات کلیوی را به همراه دارد.

  • مشکلات گوارشی

بطور کلی عوارض ناشی از مصرف بیش از اندازه ویتامین سی معمولا با استفاده از مکمل‌های غذایی بوجود می‌آید، نه از طریق مواد غذایی حاوی ویتامین سی. مصرف بیش از حد این ویتامین می‌تواند باعث اسهال و حالت تهوع شود.

  • افزایش فشار خون

ویتامین سی برای کنترل فشار خون و جلوگیری از حملات قلبی مفید است. اما هنگامی که در  قالب قرص جوشان مصرف شود، قضیه فرق می‌کند. قرص جوشان حاوی مقداری نمک است تا قابلیت حل شدن در آب را داشته باشد. مصرف بیش از اندازه از قرص جوشان ویتامین سی باعث بروز فشار خون بالا و گاهی حملات قلبی می‌شود.

  • تجمع بیش از حد ماده معدنی آهن در بدن

با مصرف ویتامین سی جذب آهن در بدن بالا می‌رود، بنابراین مصرف بیش از اندازه از ویتامین سی بخصوص برای افراد مبتلا به هموکروماتوز نیز خطرناک بوده و ممکن است به اندام‌های داخلی مثل قلب، کبد، تیروئید، لوزالمعده و سیستم عصبی مرکزی آسیب وارد کند.

عوارض ویتامین سی جوشان

عوارض ویتامین سی برای پوست

همه ما از فواید ویتامین سی مانند آبرسانی پوست، روشن کننده، کاهش قرمزی و تیرگی، کلاژن سازی و جلوگیری از پیری آن اطلاع داریم و بسیاری از ما از کرم‌های ویتامین سی استفاده می‌کنیم. مصرف بیش از اندازه از ویتامین سی می‌تواند باعث بروز حساسیت در افراد شود و مشکلاتی همچون خارش، کهیر (به خصوص کهیر در کودکان)، تورم و قرمزی پوست را به همراه داشته باشد.

تاثیر ویتامین سی بر ادرار و مدفوع

ویتامین سی در دوز بالا اثرات ملین دارد و باعث اسهال شده و برای افراد مبتلا به یبوست مفید است. ویتامین سی در دوز بالا باعث افزایش متناوب حرکات روده و سرعت بخشیدن به فرآیند گوارش شده و باعث اسهال می‌شود. ویتامین‌های موجود در غذا، رنگ ادرار را تغییر نمی‌دهند، اما مصرف بیش از اندازه از مکمل‌ها می‌تواند بر ادرار تاثیر داشته باشد. بدن بسیاری از مواد مغذی در مکمل‌ها را مصرف کرده و مابقی را دفع می‌کند. ویتامین سی یک ویتامین محلول در آب بوده که به بافت‌های مختلف بدن برده شده ولی جذب نمی‌شود. ویتامین‌های محلول در چربی در بدن ذخیره می‌شوند. بنابراین تنها ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین سی باعث تغییر رنگ ادرار می‌شوند. مصرف بیش از حد از ویتامین سی باعث تغییر رنگ ادرار به رنگ نارنجی می‌شود.

عوارض مصرف زیاد ویتامین سی در بارداری

عوارض مصرف زیاد ویتامین c در بارداری

مصرف ویتامین سی در بارداری به مقدار مناسب برای سلامت مادر، رشد و تکوین جنین و حذف تاثیرات آلاینده‌ها ضروری است. اما باید بدانید که مصرف ویتامین سی نباید از مقدار تجویز شده در روز برای زنان باردار بیشتر باشد. بیشتر افراد تصور می‌کنند که باتوجه به اینکه این ویتامین محلول در آب است و مقدار مازاد آن دفع می‌شود، بنابراین عوارضی برای بدن نخواهد داشت. اما عوارض حانبی ناشی از مصرف بیش از حد این ویتامین مخصوصا برای افرادی که مبتلا به اختلالات متابولیک هستند بسیار زیاد است. از عوارض این ویتامین عبارتند از: اسکوربوت جهشی در نوزاد، جذب زیاد آهن، بروز بیماری‌های قلبی و عروقی، برهم کنش دارویی و جوهر ترشک ادراری.

مصرف زیاد ویتامین سی در کودکان

ویتامین سی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت رگ‌های خونی، ترمیم سلول‌های قرمز خونی و بهبود زخم‌ها و بریدگی می‌شود. بهترین منبع مصرف این ویتامین برای کودکان سبزیجات و میوه‌ها هستند و در صورت نیاز به مکمل باید با توجه به جدول  و به اندازه مصرف شود. اما باید مراقب مصرف بیش از حد ویتامین برای کودکان هوشیار باشید. مصرف بیش از حد از ویتامین سی در کودکان باعث تهوع، اسهال، سنگ کلیه و گاستریت (التهاب مخاط معده) می‌شود. فراموش نکنید که بطور کلی مصرف بیش از اندازه آب میوه می‌تواند مشکل‌زا باشد. بنابراین توصیه می‌شود تا قبل از اینکه به کودک خود ویتامین سی بدهید به دوز مصرفی آن نسبت به سن کودک توجه کنید. بهترین زمان برای مصرف قرص جوشان ویتامین سی برای کودکان بعد از هر وعده غذایی در طول روز است.