درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست با 8 روش ساده و خانگی
حتماً برای شما هم پیش آمده که در شرایطی دچار آفتاب سوختگی شده باشید. آفتاب سوختگی عارضهای تقریباً بیخطر است اما میتواند دردناک و ناراحتکننده باشد بنابراین باید زود به آن رسیدگی شود. خوشبختانه گزینههای زیادی برای درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست وجود دارد. جدا از داروهای شیمیایی که در بازار وجود دارد، داروهای خانگی و درمانهای طبیعی برای این مشکل نیز کم نیست که در این مقاله از گهواره قصد داریم در موردشان بیشتر توضیح دهیم.
علت آفتاب سوختگی بدن چیست؟
آفتاب سوختگی واکنش پوست به قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید است. در حالی که نور خورشید و گرمای آن به راحتی حس میشود، اما ما نمیتوانیم متوجهی تابش این اشعه شویم و حتی آن را احساس نمیکنیم. آفتاب سوختگی تنها مختص آفتاب شدید و داغ نیست شما در یک روز ابری و سرد نیز میتوانید دچار این اتفاق شوید.
در هنگام آفتاب سوختگی چه اتفاقی میافتد؟ طی این اتفاق رگهای خونی پوست به فضاهای بین سلولها و سایر ساختارهای پوست نشت میکنند. همین مایع اضافی و تورم ناشی از آن است که منجر به قرمزی پوست، احساس گرما و حساسیت دردناک پوست تازه آفتاب سوخته میشود. آفتاب سوختگی در بعضی افراد با پوست روشن، چشمان آبی، موهای بلوند یا قرمز یا افرادی که در مناطقی با آب و هوای گرم و آفتابی زندگی میکنند بیشتر رخ میدهد. همچنین استفاده از برخی داروها احتمال آفتاب سوختگی پوست را افزایش میدهد.
درمان خانگی آفتاب سوختگی و تیرگی پوست دست و پا
قبل از استفاده از روشهای درمانی شیمیایی بهتر است از درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست خانگی استفاده کنید که به مراتب روشهای سادهتر و کمخطرتری هستند. در ادامه چند روش موثر برای از بین بردن لک و سوختگی ناشی از آفتاب پیشنهاد شده است:
استفاده از آب خنک
یک درمان سریع آفتاب سوختگی و تیرگی پوست ناشی از آفتاب، استفاده از آب خنک است. آب خنک با کاهش دمای محل آفتاب سوختگی موجب تسکین آن میشود. برای این کار میتوانید در آب خنک قرار بگیرید یا روی آن آب بپاشید اما پوست خود را لمس نکنید. توجه داشته ابشید آب استخر برای این کار مناسب نیست زیرا حاوی کلر است و میتواند حساسیت پوست در ناحیه را افزایش دهد. همچنین استفاده از یخ نیز توصیه نمیشود. زیرا برخورد یخ با پست منجر به ایجاد حرارت میشود که میتواند شرایط را بدتر کند.
ترکیب جوش شیرین و بلغور جوی دوسر
این ترکیب میتواند به عنوان یک پماد آفتاب سوختگی مورد استفاده قرار بگیرد. برای درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست کافی است چند قاشق غذاخوری جوش شیرین را در یک وان آب خنک ریخته و حدود 15 تا 20 دقیقه اجازه دهید خیس بخورد. بعد در وان بنشینید و صبر کنید تا حساسیت پوست کاهش پیدا کند. به طور کلی بلغور جو به دلیل ترکیباتی که دارد باعث تسکین سوزش و بازگرداندن رطوبت طبیعی به پوست میشود از این رو گزینهی ایدهآل و کم خرجی برای رفع آفتاب سوختگی و تیرگی پوست است. با این حال توجه داشته باشید در زمان نشستن در وان، پوست خود را مالش ندهید و بعد از آن فقط آب را با یک پارچه نرم پاک کنید.
آلوئه ورا
لایه ژل گیاه آلوئه ورا یکی از بهترین کرمهای رفع سوختگی طبیعی ست. شما میتوانید از این ژل پرخاصیت نیز برای درمان لکه آفتاب سوختگی و تیرگی پوست استفاده کنید. تنها کافی است ژل لای برگها را برش زد و روی قسمت آسیب دیده بگذارید. این ژل میتواند بهترین ماسک برای افتاب سوختگی صورت باشد. اگر به گیاه تازه دسترسی ندارید، محصولات مراقبت حاوی آلوئه ورا را امتحان کنید. آلوئه ورا لک صورت و بدن را با تامین آب اضافی به راحتی برطرف میکند و منجر به تشکیل پوست جدید میشود. (در این مقاله در مورد طرز استفاده از آلوورا برای پوست صورت بیشتر بخوانید.)
چای بابونه
بیشتر ما چای بابونه را برای خواص آرامش بخشی که دارد استفاده میکنید و آن را به عنوان خوراکی های مفید برای خواب راحت میشناسیم. اما چیزی که بیشتر ما نمیدانیم این است که این چای میتواند به عنوان درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست صورت و بدن نیز استفاده شود. تنها کافی است چای را مثل همیشه دم کرده یک پارچه لطیف را به آن آغشته کنید و روی ناحیه آسیب دیده بگذارید و بردارید. مواظب باشید پوست را مالش ندهید. همچنین اگر به گرده گل آلرژی دارید، نباید از این درمان استفاده کنید زیرا ممکن است باعث بروز واکنش آلرژیک در پوست شود.
درمانهای شیمیایی آفتاب سوختگی
به جز انواع روش درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست در خانه، روشهای شیمیایی و دارویی نیز برای سوختگیهای شدیدتر و بزرگ پیشنهاد میشود. معروفترین پماد یا کرم درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست، پماد هیدرو کورتیزون 1 و 2.5 درصد است. این پماد را باید به مدت سه بار در روز استفاده کنید تا مشکل برطرف شود.
گزینهی دیگر پماد آلفا به عنوان یک کرم رفع تیرگی حاصل از آفتاب سوختگی است. این پماد برای ترمیم زخم نیز استفاده میشود و خاصیت ضدالتهابی دارد. (در مورد پماد آلفا برای سوختگی پای نوزاد در این مقاله بیشتر بخوانید) البته برای آفتاب سوختگیهای شدید کاربردی نیست. پماد زینک اکساید نیز یک کرم رفع تیرگی پوست ناشی از آفتاب سوختگی سطحی و جزئی است که حتی برای سوزش بعد از لیزر نیز استفاده میشود.
درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست طب سنتی
برای از بین بردن آفتاب سوختگی و تیرگی پوست در طب سنتی نیز پیشنهادات کاربردی و موثری ارائه شده است. اولین گزینهی درمانی استفاده از روغن زیتون در محل آسیب دیده است. روغن زیتون با لایهبرداری مناسب از سطح پوست، پوست آسیب دیده را حذف میکند و منجر به تولید سلولهای پوستی جدید میشود. همچنین خارش در ناحیه را نیز کاهش میدهد و با افزایش رطوبت در پوست، درد و سوزش را تسکین میدهد. اگر این روغن را با ژل آلوئه ورا مخلوط کنید نتیجه حتی بهتری نیز میگیرید.
ماسک آبلیمو و سیب زمینی نیز بخش تیره ناشی از آفتاب سوختگی را از بین میبرند. یک لایه نازک عسل نیز میتواند مانند یک ماسک موثر باعث تولید سلولهای پوستی جدید شود. حنا نیز گزینهی دیگر طب سنتی برای محافظت از پوست آسیب دیده در برابر آسیب بیشتر است.
*در این مقاله بخوانید چطور حنا پوست را سفت میکند.
ماست هم میتواند به صورت یک ماسک در درمان و رطوبت رسانی به پوست آسیب دیده استفاده شود.
سفيد كردن پوست آفتاب سوخته
بعد از درمان لک آفتاب حالا باید بدانیم چگونه پوست را بعد از آفتاب سوختگی سفید کنیم؟ اشعه UVB مستقیماً بر روی سطح پوست تأثیر گذاشته و باعث آسیب DNA، تیره شدن و سوزاندن پوست میشود. اشعه UVA به عمق اپیدرم پوست نفوذ میکند و به کلاژن آسیب میرساند و باعث کاهش خاصیت ارتجاعی پوست میشود و آن را مستعد چین و چروک و برنزه شدن میکند. برای تسکین موثر آفتاب سوختگی، باید پوست را با مواد طبیعی مانند شیر سرد، روغن نارگیل، آلوئه ورا و مواردی از این دست درمان کنید. مقداری از این مواد را روی پوست تمیز و فقط در صورتی که به این مواد حساسیت ندارید، به صورت ماسک بگذارید و اجازه دهید بماند. همچنین میتوانید از مرطوب کنندههای بدون چربی نیز برای افزایش اثربخشی استفاده کنید.
نکات پایانی در مورد درمان آفتاب سوختگی
جدا از روشهای مختلف درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست پا و دست پیشنهاد میشود رعایت نکات زیر نیز کمک میکند بتوانید دوران درمانی را با سرعت و آرامش بیشتری طی کنید:
- لباسهای خنک و سبک بپوشید: وقتی وزن لباس زیاد باشد روی محل سوختگی وزن ایجاد میکند که منجر به احساس درد و سوزش میشود. همچنین لباس باید گشاد باشد و به سطح پوست نچسبد. لباسهای نخی کمک میکنند پوست نفس بکشد.
- آب زیاد بنوشید: هنگامی که آفتاب پوست را میسوزاند، پوست برای بازیابی به رطوبت اضافی نیاز دارد. نوشیدن آب زیاد یا سایر مایعات یک اقدام ساده و موثر برای رفع این نیاز است.
- از مرطوب کننده استفاده کنید: علاوه بر درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست، بهبود کامل به مراقبت ملایمتری هم نیاز دارد. یکی از مهمترین کارهایی که باید برای جلوگیری از پوسته پوسته شدن بعد از درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست انجام دهید، استفاده از مرطوب کننده روی نواحی آسیب دیده است. برای محدود کردن تحریک پوست باید کرمهای مخصوص پوستهای حساس برای رفع تیرگی سوختگی پوست را انتخاب کرد، که بدون رنگ و عطر هستند.