از شیر گرفتن فوری کودک | قطع ناگهانی و یکباره شیرمادر

از شیر گرفتن زودهنگام و یکباره کودک دو اشتباه بسیار رایج در قطع شیردهی هستند. از شیر گرفتن کودک مانند سایر مراحل رشدی او اصول و مراحل خاصی دارد که باید به طور کامل پیروی شود در غیر این صورت مشکلات زیادی رخ خواهد داد. در ادامه قصد داریم در مورد عوارض از شیر گرفتن فوری کودک و روش‌های درست انجام این کار بیشتر توضیح دهیم.

پادکست خلاصه مقاله از شیر گرفتن فوری کودک:

با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره‌ تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.

کودک را ناگهانی از شیر نگیرید!

هر کودکی به زمان مشخصی برای این کار نیاز دارد. بر اساس یک قانون کلی، متخصصان پیشنهاد می‌دهند با وجود آن‌که غذای کمکی از شش ماهگی آغاز می‌شود؛ تا دو سالگی از شیر گرفتن کودک را به تعویق بیندازید. به‌طور ویژه، در طب سنتی نیز به این رده‌ی سنی اشاره شده است. البته بیشتر متخصصان معتقدند که نوزاد وقتی به سن از شیر گرفتن برسد، خود نشانه‌هایی بروز می‌دهد که به مادر بفهماند آماده‌ی قطع شیردهی است؛ این موضوع هم در مورد شیر مادر و هم در مورد شیر خشک صدق می‌کند.

از شیر گرفتن کودک زودتر از این موعد، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. زیرا اولاً در سنین بسیار پایین، دستگاه گوارش کودک هنوز به قدری کامل نشده که بتواند همه‌ی نیازهای خود را از غذاهای جامد به دست آورد. ثانیاً کودک هنوز به آنزیم‌های موجود در شیر مادرش نیاز دارد و قطع شیردهی ناگهانی، می‌تواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن شود. به جز این، از شیر گرفتن کودک می‌تواند به او ضربه‌ی احساسی وارد کند.

نصب اپلیکیشن گهواره

از شیر گرفتن یکباره کودک

موضوع بعدی این است که فرایند از شیر گرفتن نیز باید تدریجی انجام شود زیرا می‌تواند مشکلاتی برای کودک و مادر به همراه داشته باشد. به طوری کلی، حتی اگر فرایند به صورت کاملاً اصولی انجام شود نیز امکان بروز عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر وجود دارد اما اگر یک‌باره انجام شود، ممکن است مشکلات به مراتب بیشتر و جدی‌تری داشته باشد که در ادامه بیشتر در موردشان توضیح می‌دهیم.

از شیر گرفتن ناگهانی یا از شیر گرفتن تدریجی؟

با از شیر گرفتن ناگهانی کودک، ممکن است زمان کافی برای آماده کردن خود و فرزندتان برای تغییرات فیزیکی و عاطفی که احتمالاً تجربه خواهید کرد، نداشته باشید. وقتی بدن شما فرصتی برای تطبیق با تغییرات سریع ندارد، از شیر گرفتن می‌تواند دشوارتر و حتی دردناک باشد. از شیر گرفتن تدریجی، برعکس از شیر گرفتن ناگهانی، انتقال آهسته از شیردهی به منبع تغذیه دیگری است. کاهش تدریجی شیردهی برای بدن شما آسان‌تر است، بنابراین ممکن است برخی از مشکلاتی که برای پستان‌ها ایجاد می‌شود یا سایر مشکلات مربوط به شیر گرفتن که ممکن است ایجاد شود را تجربه نکنید. به علاوه، از شیر گرفتن تدریجی، اغلب برای کودکان آسیب‌زا نیست. 

عوارض از شیر گرفتن فوری کودک برای مادر

از شیر گرفتن کودک، فقط یک مرحله‌ی حساس برای او نیست بلکه برای مادر نیز می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. به‌تدریج از شیر گرفتن و عدم قطع یک‌باره شیردهی، می‌تواند به شما کمک کند، خود را با تغییرات به وجود آمده سازگار کنید اما وقتی این کار را ناگهانی انجام می‌دهید، اثر فیزیکی و روحی‌اش می‌تواند شدیدتر باشد. مهم‌ترین عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر در این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

گرفتگی دردناک سینه

وقتی از شیر گرفتن کودک را یک‌باره قطع کنید، شیر در پستان‌ها تجمع می‌یابد. بدن مادر شیرده تا چند هفته پس از قطع شیردهی، به تولید شیر ادامه می‌دهد. مادران شیردهی که شیر بیشتری تولید می‌کنند یا اغلب پمپ می‌کنند، ممکن است حتی بیشتر هم شیر تولید کنند. این شیر باعث بسته شدن مجاری می‌شود. وقتی مجاری شیر بسته شوند، عارضه‌ی دردناکی به نام ماستیت ایجاد می‌شود که در آن سینه‌ها ملتهب می‌شوند. از شیر گرفتن ناگهانی، می‌تواند شدت بروز این اتفاق را چند برابر کند. در این حالت، علائمی که ممکن است همراه با درد سینه تجربه کنید، عبارتند از:

• درد در ناحیه‌ی آرئول (بخش رنگی یا همان نوک سینه‌)
• درد مکرر در هر دو یا یک سینه
• درد حاد در روزهای اولیه از شیر گرفتن که به تدریج با گذشت زمان کاهش می‌یابد
• بزرگ شدن سینه‌ها یا احساس توده‌ای سفت 
• سنگینی یا سفتی در سینه‌ها
• علائم شبه آنفولانزا که شامل لرز و لرز، خستگی، تب بالا، اضطراب و احساس بی‌حالی است.
• نوک سینه‌های قرمز
• نشت شیر از نوک سینه‌ها به دلیل اصطکاک
• اگر درد پستان به دلیل ورم پستان باشد، سینه آسیب دیده ممکن است گرم، متورم و سفت همراه با احساس سوزش باشد.

حتی اگر کودک را به تدریج از شیر می‌گیرید؛ برای کاهش احتمال وقوع این مشکل؛ باید چند روز بعد از شیر گرفتن کودک، مثلاً شب سوم، کمی در خواب به او شیر دهید تا سینه‌ها تخلیه شوند.

عفونت سینه یا آبسه‌ی سینه 

یکی دیگر از مشکلاتی که در اثر از شیر گرفتن ناگهانی کودک رخ می‌دهد، عفونت سینه است. آبسه پستان معمولاً به صورت ورم پستان شروع می‌شود زیرا بعد از شیر گرفتن فوری کودک، مجرای شیردهی خالی نشده و مسدود می‌شود. هر مادر شیردهی، ممکن است به ماستیت مبتلا شود. با این حال، اغلب زمانی ایجاد می‌شود که مادران خیلی سریع نوزادان خود را از شیر می‌گیرند. سایر عوامل خطر عبارتند از اضافه وزن و سیگار کشیدن. در مورد روش‌های درمان خانگی عفونت سینه در شیردهی در این مقاله بیشتر بخوانید.

تب شیر

از شیر گرفتن کودک 20 ماهه به بالا وقتی با سرعت انجام شود، دچار تبی به نام تب شیر خواهید شد. این تب می‌تواند 3 تا 4 روز طول بکشد و علائمی مانند آنفولانزا از جمله تب و لرز و ضعف عضلانی دارد. به نوشیدن مایعات ادامه دهید و برای کاهش تب، استامینوفن مصرف کنید. اگر سینه‌های شما بسیار پر است و هیچ چیزی درد را تسکین نمی‌دهد، شاید بهتر باشد کمی شیر از سینه‌های خود تخلیه کنید.

نشتی سینه‌ها 

در طول شیردهی، بسیار رخ می‌دهد که شاهد خروج بی‌موقع شیر از سینه‌ها و خیس شدن لباستان باشید. پس از پایان شیردهی کودک نیز این اتفاق تا مدتی رخ می‌دهد. هر چقدر که از شیر گرفتن کودک را با عجله‌ی بیشتری انجام دهید، نشست شیر بیشتر خواهد بود.

از شیر گرفتن ناگهانی و افسردگی

از شیر گرفتن، می‌تواند منجر به بروز احساس غم و افسردگی در مادر شود زیرا شیردهی یک پیوند قوی عاطفی بین مادر و کودک ایجاد می‌کند و از شیر گرفتن کودک می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد. اگر بدون برنامه قبلی، این کار را انجام دهید، اثر این افسردگی حتی می‌تواند سخت‌تر باشد. انتخاب زمان مناسب و استفاده از دعای از شیر گرفتن کودک می‌تواند در احساس حال بهتر به شما کمک کند. 

مشکلات از شیر گرفتن فوری کودک 

از شیر گرفتن فوری کودک، می‌تواند مشکلات زیادی نیز برای خود او به همراه داشته باشد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم همکاری کودک: وقتی کودک هنوز آماده‌ی ترک شیر مادر یا شیشه شیر خود نباشد، اگر بخواهید او را از شیر بگیرید مقاومت خواهد کرد و مقاومت خود را با گریه‌ی مدام برای شیر یا نخوردن غذای جامد و گریه و ناراحتی نشان می‌دهد که می‌تواند فرایند از شیر گرفتن را برایتان دشوارتر کند. به ویژه در مورد از شیر گرفتن کودک در شب که منجر به اختلال در خواب دیگر افراد نیز خواهد شد. یکی از مهمترین راه‌ها برای کنترل رفتار کودک بعد از شیر گرفتن همین از شیر گرفتن تدریجی ست.
• تضعیف سیستم ایمنی کودک: یک‌باره از شیر گرفتن کودک، منجر به محروم شدنش از آنزیم‌های موجود در شیر می‌شود و همین موضوع منجر به تضعیف او و قرارگیری‌اش در معرض ابتلا به انواعی از بیماری‌ها می‌شود. از جمله این بیماری‌ها عبارتند از: عفونت گوش، سرماخوردگی و اسهال.

شرایط مجاز برای از شیر گرفتن فوری کودک 

متأسفانه در بعضی از شرایط خاص، مادر مجبور به از شیر گرفتن فوری کودک خود می‌شود. در ادامه چنین شرایطی را ذکر کرده‌ایم:

• نیاز به مصرف برخی از داروها: داروهایی به نام داروهای غیرمجاز شیردهی وجود دارند که می‌توانند از طریق شیر به کودک منتقل شوند و منجر به بروز مشکلات مختلفی شوند. اگر مادر در دوران شیردهی و بر اثر ابتلا به بعضی از بیماری‌ها، مجبور شد این داروها را مصرف کند، مجبور به ترک ناگهانی و فوری شیردهی خواهد شد.
• بیماری: بعضی از بیماری‌ها، منجر به تضعیف بدن مادر و حتی بستری شدنش در بیمارستان می‌شوند. در چنین مواقعی ممکن است امکان شیردهی به کودک، دیگر برای مادر وجود نداشته باشد. همچنین ابتلا به برخی بیماری‌ها که از طریق شیر منتقل می‌شوند نیز می‌تواند منجر به از شیر گرفتن فوری کودک شود. این جدایی ناگهانی از کودک، گاهی به دلیل برخی شرایط شغلی نیز ممکن است رخ دهد.
• بارداری جدید: در صورتی که مادر در دوران شیردهی، باردار شود؛ امکان دارد نیاز باشد که شیردهی به نوزادش را متوقف کند زیرا شیردهی منجر به بروز انواع انقباض رحمی می‌شود که احتمال بروز سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش می‌دهد.

در چنین مواقعی لازم است در مورد نکات مهمی که باید در مورد از شیر گرفتن فوری کودک رعایت کنید، با پزشک خود مشورت کنید تا مشکلات کمتری برایتان ایجاد شود.

سوالات پرتکرار کاربران و پاسخ متخصص

کودکم سه سال دارد و به هیچ وجه شیر مرا ترک نمی‌کند. چه کار کنم؟

علت این وابستگی عاطفی را حتما باید تحت نظر مشاور  بررسی کنید تا مشخص شود که چرا در این حد وابسته است. چه کارهایی انجام دهید که وابستگی‌اش را کمتر کند و بعد کودک را از شیر بگیرید.

بچه رو ناگهان از شیر بگیریم بهتر است یا آرام آرام؟

بکباره اصلا نباشد چون در این سن آمادگی چنین تجربه‌هایی را ندارند. 

برای درد سینه چکار کنیم وقتی بچه را از شیر می‌گیریم؟

اگر کودک را آرام از شیر بگیرید ترشح و تولید شیر هم کم می‌شود و احتقان و درد سینه ندارید. ولی اگر دچار این درد شدید می‌توانید با متخصص زنان صحبت کنید که دارویی تجویر کند که ترشح شیر را به مرور کمتر و قطع کند.