از شیر گرفتن فوری کودک | قطع ناگهانی و یکباره شیرمادر

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
از شیر گرفتن فوری کودک

از شیر گرفتن فوری کودک را می‌توان در دو بخش مورد بررسی قرار داد:

  • از شیر گرفتن زودهنگام کودکی که هنوز به شیر مادر نیاز دارد
  • از شیر گرفتن یکباره‌ی کودک

هر دوی این موارد از بدترین اشتباهاتی است که می‌توانید در مورد تغذیه و شیردهی کودک خود مرتکب شوید. از شیر گرفتن کودک مانند سایر مراحل رشدی او اصول و مراحل خاص خود را دارد که باید به طور کامل پیروی شود. در ادامه قصد داریم بیشتر در مورد روش‌های درست از شیر گرفتن کودک توضیح دهیم.

کودک را یکدفعه از شیر نگیرید!

هر کودکی به زمان مشخصی برای این کار نیاز دارد. به طور یک قانون کلی متخصصین پیشنهاد می‌دهند که با وجود آنکه غذای کمکی از شش ماهگی آغاز می‌شود؛ تا دو سالگی از شیر گرفتن را به تعویق بیاندازید. به طور ویژه در طب سنتی نیز به این رده‌ی سنی اشاره شده است. البته بیشتر متخصصین معتقدند که نوزاد وقتی به سن از شیر گرفتن برسد خود نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهد که به مادر بفهماند آماده‌ی قطع شیردهی ست این موضوع هم در مورد شیر مادر و هم در مورد شیر خشک صدق می‌کند.

از شیر گرفتن یکباره کودک

از شیر گرفتن کودک زودتر از این موعد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. زیرا اولاً در سنین بسیار پایین دستگاه گوارش کودک هنوز به قدری کامل نشده است که بتواند همه‌ی نیازهای خود را از غذاهای جامد به دست آورد. ثانیاً کودک هنوز به آنزیم‌های موجود در شیر مادرش نیاز دارد و قطع شیردهی فوری می‌تواند منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن شود. به جز این از شیر گرفتن کودک می‌تواند منجر به ضربه‌ی احساسی به کودک شود. 

 از شیر گرفتن یکباره کودک

موضوع بعدی این است که خود فرایند از شیر گرفتن نیز باید تدریجی انجام شود زیرا می‌تواند مشکلاتی برای کودک و مادر به همراه داشته باشد. به طوری کلی حتی اگر فرایند به صورت کاملاً اصولی انجام شود نیز امکان بروز عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر وجود دارد اما اگر اینطور یکباره گرفته شود ممکن است مشکلات به مراتب بیشتر و جدی‌تری داشته باشد که در ادامه بیشتر در موردشان توضیح می‌دهیم.

از شیر گرفتن ناگهانی یا از شیر گرفتن تدریجی

با از شیر گرفتن فوری کودک، ممکن است زمان کافی برای آماده کردن خود و فرزندتان برای تغییرات فیزیکی و عاطفی که احتمالاً تجربه خواهید کرد، نداشته باشید. وقتی بدن شما فرصتی برای تطبیق با تغییرات سریع ندارد، از شیر گرفتن می‌تواند دشوارتر و حتی دردناک باشد. از شیر گرفتن ناگهانی برعکس از شیر گرفتن تدریجی، انتقال آهسته از شیردهی به منبع تغذیه دیگری است. کاهش تدریجی شیردهی برای بدن شما آسان‌تر است، بنابراین ممکن است برخی از مشکلاتی که برای پستان‌ها ایجاد می‌شود یا سایر مشکلات مربوط به شیر گرفتن که ممکن است ایجاد شود، را تجربه نکنید. به علاوه، از شیر گرفتن تدریجی اغلب برای کودکان آسیب‌زا نیست. تغذیه با شیر مادر تغذیه می‌کند.

عوارض از شیر گرفتن فوری کودک برای مادر

از شیر گرفتن فقط یک مرحله‌ی حساس برای کودکان نیست بلکه برای مادر نیز می‌تواند چالش برانگیز باشد. تدریجی از شیر گرفتن و عدم قطع یکباره شیردهی می‌تواند به شما کمک کند خود را با تغییرات به وجود آمده سازگار کنید. اما وقتی این کار را ناگهانی انجام می‌دهید، اثرات فیزیکی و روحی‌اش می‌تواند شدیدتر باشد. از مهمترین عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر در این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عوارض از شیر گرفتن ناگهانی کودک

گرفتگی دردناک سینه

وقتی از شیر گرفتن یکدفعه کودک قطع می‌کنید منجر به تجمع شیر در پستان‌ها می‌شود. بدن مادر شیرده تا چند هفته پس از قطع شیردهی به تولید شیر ادامه می‌دهد. مادران شیردهی که شیر بیشتری تولید می‌کنند یا اغلب پمپ می‌کنند، ممکن است حتی بیشتر هم شیر تولید کنند. این شیر باعث بسته شدن مجاری می‌شود. وقتی مجاری شیر بسته شوند عارضه‌ی دردناکی به نام ماستیت ایجاد می‌شود که در آن سینه‌ها ملتهب می‌شوند. از شیر گرفتن ناگهانی می‌تواند شدت بروز این اتفاق را چند برابر کند. در این حالت علائمی که ممکن است همراه با درد سینه تجربه کنید عبارتند از:

  • درد در ناحیه‌ی آرئول (بخش رنگی یا همان نوک سینه‌)
  • درد مکرر در هر دو یا یک سینه
  • درد حاد در روزهای اولیه از شیر گرفتن که به تدریج با گذشت زمان کاهش می‌یابد
  • بزرگ شدن سینه‌ها یا احساس توده‌ای سفت 
  • سنگینی یا سفتی در سینه‌ها
  • علائم شبه آنفولانزا که شامل لرز و لرز، خستگی، تب بالا، اضطراب و احساس بی‌حالی است.
  • نوک سینه‌های قرمز
  • نشت شیر از نوک سینه‌ها به دلیل اصطکاک
  • اگر درد پستان به دلیل ورم پستان باشد، سینه آسیب دیده ممکن است گرم، متورم و سفت همراه با احساس سوزش باشد.

حتی اگر کودک را به تدریج از شیر می‌گیرید برای کاهش احتمال وقوع این مشکل باید چند روز بعد از شیر گرفتن مثلاً شب سوم از شیر گرفتن کودک کمی در خواب به او شیر دهید تا سینه‌ها کمی تخلیه شوند.

عفونت سینه یا آبسه‌ی سینه 

یکی دیگر از مشکلاتی که در اثر از شیر گرفتن یهویی بچه رخ می‌دهد، عفونت سینه است. آبسه پستان معمولاً به صورت ورم پستان شروع می‌شود زیرا بعد از از شیر گرفتن فوری کودک مجرای شیردهی خالی نمی‌شود و مسدود می‌شود. هر مادر شیردهی ممکن است به ماستیت مبتلا شود با این حال اغلب زمانی ایجاد می‌شود که مادران خیلی سریع نوزادان خود را از شیر می‌گیرند. سایر عوامل خطر عبارتند از اضافه وزن و سیگار کشیدن. در مورد روشهای درمان خانگی عفونت سینه در شیردهی در این مقاله بیشتر بخوانید.

تب شیر

از شیر گرفتن کودک 20 ماهه به بالا وقتی با سرعت انجام شود، دچار تبی به نام تب شیر خواهید شدا. این می‌تواند 3 تا 4 روز طول بکشد و علائمی مانند آنفولانزا از جمله تب و لرز و ضعف عضلانی دارد. به نوشیدن مایعات ادامه دهید و برای کاهش تب استامینوفن مصرف کنید. اگر سینه‌های شما بسیار پر است و هیچ چیزی درد را تسکین نمی‌دهد، شاید بهتر باشد کمی شیر از سینه‌های خود تخلیه کنید.

نشتی سینه‌ها 

درو طول شیردهی بسیار رخ می‌دهد که شاهد خروج بی موقع شیر از سینه‌ها و خیس شدن لباستان باشید. پس از پایان شیردهی کودک نیز این اتفاق تا چند مدتی رخ می‌دهد. هر چقدر که از شیر گرفتن کودک را با عجله‌ی بیشتری انجام دهید، نشست شیر حتی بیشتر خواهد بود.

عوارض قطع شیردهی ناگهانی برای کودک

از شیر گرفتن ناگهانی و افسردگی

از شیر گرفتن می‌تواند منجر به بروز احساس غم و افسردگی در مادر شود. در حالی که شیردهی یک پیوند قوی عاطفی بین مادر و کودک ایجاد می‌کند از شیر گرفتن می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد. به هر نسبت که شما بدون برنامه‌ی قلبی اقدام به از شیر گرفتن فوری کودک کنید اثرات این افسردگی حتی می‌تواند سخت‌تر باشد. انتخاب زمان مناسب و استفاده از دعای از شیر گرفتن کودک می‌تواند در احساس حال بهتر به شما کمک کند. 

مشکلات از شیر گرفتن فوری کودک 

از شیر گرفتن فوری کودک می‌تواند مشکلات زیادی نیز برای خود او به همراه داشته باشد که از جمله مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • عدم همکاری کودک: وقتی کودک هنوز آماده‌ی ترک شیر مادر یا شیشه شیر خود نباشد، اگر بخواهید او را از شیر بگیرید مقاومت خواهد کرد و مقاومت خود را با گریه‌ی مدام برای شیر یا نخوردن غذای جامد و گریه و ناراحتی نشان می‌دهد که می‌تواند فرایند از شیر گرفتن را برایتان دشوارتر کند. به ویژه در مورد از شیر گرفتن کودک در شب که منجر به اختلال در خواب دیگر افراد نیز خواهد شد. یکی از مهمترین راه‌ها برای کنترل رفتار کودک بعد از شیر گرفتن همین از شیر گرفتن تدریجی ست.
  • تضعیف سیستم ایمنی کودک: یکباره از شیر گرفتن کودک منجر به محروم شدنش از آنزیم‌های موجود در شیر می‌شود و همین موضوع منجر به تضعیف او و قرارگیری‌اش در معرض ابتلا به انواعی از بیماری‌های مختلف می‌شود. از جمله این بیماری‌ها به طور ویژه می‌توان به بیماری‌هایی مانند عفونت گوش یا سرماخوردگی و اسهال اشاره کرد.

مشکلات از شیر گرفتن فوری کودک

شرایط مجاز برای از شیر گرفتن فوری کودک 

متاسفانه در بعضی از شرایط خاص مادر مجبور به از شیر گرفتن فوری کودک خود می‌شود. تنها در این شرایط است که یک مادر می‌تواند به خود بگوید که می‌توانم کودک را از شیر بگیرم:

  • نیاز به مصرف برخی از داروها: داروهایی به نام داروهای غیرمجاز شیردهی وجود دارند که می‌توانند از طریق شیر به کودک منتقل شوند و منجر به بروز مشکلات مختلفی برایش شوند. اگر مادر در دوران شیردهی به بعضی از بیماری‌ها دچار شد و مجبور شد این داروها را مصرف کند، شما مجبور به ترک ناگهانی و فوری شیردهی خواهید شد. 
  • بیماری: بعضی از بیماری‌ها منجر به تضعیف بدن مادر و حتی بستری شدنش در بیمارستان می‌شوند. در اینجور مواقع است که ممکن است امکان شیردهی به کودک دیگر برای مادر وجود نداشته باشد. همچنین ابتلا به برخی بیماری‌ها که از طریق شیر منتقل می‌شوند نیز می‌تواند منجر به از شیر گرفتن فوری کودک شود. این جدایی ناگهانی از کودک گاهاً به دلیل برخی شرایط شغلی نیز ممکن است رخ دهد. 
  • بارداری جدید: بارداری در دوران شیردهی ممکن است و شاید نیاز به قطع شیردهی به کودک قبلی در این دوران باشد. زیرا شیردهی منجر به بروز انواعی انقباض رحمی می‌شود که احتمال بروز سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. 

در چنین مواقعی لازم است در مورد نکات مهمی که باید در مورد از شیر گرفتن فوری کودک رعایت کنید با پزشک خود مشورت کنید تا مشکلات کمتری برایتان ایجاد شود.