گروه خونی جنین کی مشخص می‌شود؟

شهریور ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
گروه خونی جنین کی مشخص می‌شود

گروه خونی جنین کی مشخص می‌شود و چه عواملی در نوع آن موثر هستند؟ هر فرد دارای یک گروه خونی خاص، (O ، A ، B یا AB) و فاکتور Rh مثبت یا منفی است. گروه خونی و فاکتور Rh ویژگی‌های خاصی به افراد می‌دهند. تعیین نوع گروه خونی به پروتئین روی سلول‌های قرمز خون و مایعات بدن بستگی دارد. فاکتور Rh پروتئینی است که در پوشش گلبول های قرمز یافت می‌شود. اگر پروتئین Rh بر روی سلول ها وجود داشته باشد، فرد Rh مثبت است. اگر پروتئین فاکتور Rh وجود نداشته باشد، فرد Rh منفی است.

 

زمان تعیین گروه خونی جنین

به طور عادی بعد از تولد نوزاد از طریق گرفتن خون از بند ناف، گروه خونی وی مشخص می‌شود. اما روش‌ها و آزمایشاتی وجود دارد که می‌تواند پیش از زایمان نیز گروه خونی جنین را مشخص نماید. این کار با انجام یک آزمایش خون ساده انجام می‌شود که می‌تواند RH گروه خونی نوزاد را تعیین کرد. در هفته پنجم حاملگی سلول‌های خونی در جنین تولید می‌شوند و از این زمان به بعد می‌توان گروه خونی وی را تعیین کرد. 

زمان تعیین گروه خونی جنین

انواع گروه خونی ممکن برای افراد عبارتند از:

انواع خون Rh مثبت:

A + ، B + ، O+ و AB +

انواع خون Rh منفی:

A- ، B- ، O- و AB-

فرق داشتن گروه خونی کودک با پدر و مادر

آیا این ممکن است که گروه خونی کودک با پدر و مادرش تفاوت داشته باشد؟ خیر به هیچ عنوان این امکان وجود ندارد که گروه خونی نوزاد با پدر و مادرش تفاوت داشته باشد. گروه خونی یک ویژگی ژنتیکی ست و کودک لزوماً یا گروه خونی یکی از والدینش را دارد یا ترکیبی از آن دو را. 

فرمول محاسبه گروه خونی جنین

نوع گروه خون و سایر عوامل مربوط با آن ژنتیکی هستند.بسیاری از والدین علاوه بر اینکه برایشان سوال است که گروه خونی جنین کی مشخص می‌شود، دوست دارند بدانند گروه خونی جنینشان چیست. ممکن است کودک از نظر گروه خونی و یا فاکتور Rh مانند یکی از والدین یا ترکیبی از هر دو باشد. فرمول محاسباتی گروه خونی نوزاد چندان هم پیچیده نیست اجازه دهید برایتان توضیح دهیم:

همانطور که می‌دانید چهار گروه خونی وجود دارد: A ، B ، O و AB

وقتی می‌گوییم فرد گروه خونی A دارد این یعنی فرد یا AA ست یا AO . به فردی که گروه خونی AA دارد گروه  A خالص گفته می‌شود و به فردی که گروه خونی AO دارد، گروه خونی A ناخالص گفته می‌شود. در مورد گروه خونی B وO  نیز همینطور است. پس در مجموع ما شش گروه خونی داریم: AO- AA-BO-BB- OO- AB

حالا برای تعیین گروه خونی نوزاد یک فرمول ساده وجود دارد: فرض کنید گروه خونی مادر BO و گروه خونی پدرAO  ست. آن گاه چهار گروه خونی برای جنین وجود خواهد داشت که ترکیبی از پدر و مادر هستند:

O B مادر
    پدر
AO AB A
OO BO O

مثال دو: پدر AA و مادر BO:

O B مادر
    پدر
AO AB A
AO AB A

 

پس با کمک این دو جدول ثابت شد که گروه خونی نوزاد یا گروه خونی یکی از والدین است یا ترکیبی از آن دو ست. 

اگر گروه خونی پدر و مادر یکی باشد

در این شرایط سه حالت داریم یا گروه خونی والدین هر دو A یا B ست که این خود بسته به خالص بودن یا نبودن احتمالات متفاوتی ایجاد می‌کند و یا گروه خونی والدین هر دو‌ O یا  هر دو AB ست. 

اگر پدر مادر هر دو A یا B باشند: 

  • اگر هردو خالص باشند یعنی یا AA یا BB آنگاه گروه خونی نوزاد صد در صد برابر با والدینش می‌شود:
A A مادر
    پدر
AA AA A
AA AA A
  • اگر هر دو ناخالص باشند یعنی مثلاً هر دو AO باشند، آنگاه سه حالت وجود دارد:A خالص، A ناخالص و O
O A مادر
    پدر
AO AA A
OO AO O

اگر یکی خالص و دیگری ناخالص باشد مثلاً یکی AA و دیگریAO باشد. آنگاه دو حالت وجود دارد: A خالص و A ناخالص که هر دو به صورت کلی A خوانده می‌شوند. 

O A مادر
    پدر
AO AA A
AO AA A

اگر هر دو ناخالص باشند یعنی BO:  آنگاه سه حالت داریم: B خالص، B ناخالص و O

O B مادر
    پدر
BO BB B
OO BO O

اگر گروه خونی پدر و مادر هر دو AB باشد، گروه خونی فرزند سه حالت دارد:A خالص؛ B خالص و AB

B A مادر
    پدر
AB AA A
BB AB B

اگر گروه خونی پدر و مادر هر دو O باشد چون در این حالت خالص و ناخالص معنایی ندارد گروه خونی کودک صد در صد O می‌شود.

O O مادر
    پدر
OO OO O
OO OO O

گروه خونی rh منفی چیست

اما تعیین نوع خونی به اینجا ختم نمیشود بلکه همانطور که می‌دانید یک مثبت یا منفی هم کنار گروه خونی برای هر شخص در نظر گرفته می‌شود. منفی با مثبت بودن گروه خونی تحت‌تاثیر آنتی ژن RH است. این آنتی ژن، آنتی ژنی ست که روی گلبول قرمز وجود دارد. اگر فرد این آنتی ژن را داشته باشد، RH مثبت و اگر آن را نداشته باشد RH منفی ست. جنین می‌تواند بسته به گروه خونی پدر و مادرش هر گروه خونی داشته باشد و هیچ مشکلی برایش پیش نیاید اما در مورد RH اینطور نیست و گاهی اختلاف بین RH مادر و نوزاد می‌‌تواند کشنده باشد. 

کدام گروه خونی خطر مرگ برای نوزاد دارد؟

بدون درمان‌های محافظتی، ناسازگاری rh می‌تواند سلول‌های قرمز خون کودک شما را در طول بارداری از بین ببرد. (کم خونی همولیتیک) که بسیار خطرناک است. سقط جنین زمانی اتفاق میافتد که گروه خونی مادر Rh منفی و گروه خونی جنین Rh مثبت باشد. بنابراین، هنگامی که بین فاکتور Rh مادر و جنین اختلاف وجود داشته باشد، بدن مادر، جنین را به عنوان یک ماده‌ی خارجی تشخیص می‌دهد و می‌تواند باعث سقط او شود. اما نگران نباشید برای جلوگیری از این منظور یک غربالگری RH وجود دارد که در ادامه بیشتر در مورد آن توضیح می‌دهیم.

روگام بعد از زایمان

از هفته‌ی بیست و هشتم بارداری به بعد، امکان اختلاط خون مادر و جنین وجود دارد. از این رو به شما آمپول روگام تزریق می‌شود. این آمپول مخصوص مادرانی ست که RH منفی دارند. آنها مدام در طول بارداری خود مورد بررسی قرار می‌گیرند تا پزشک مطمئن شود که خطر سقط، جنین را تهدید نمی‌کند. آمپول روگام مانع از تولید آنتی بادی RH در خون مادر علیه RH  جنین می‌‌شود و از این رو مانع از سقط جنین می‌گردد. این آمپول یک بار بین هفته 26 تا 28 و یک بار بعد از تولد نوزاد تزریق می‌شود. روگام یک آمپول عضلانی ست و مانند هر داروی دیگری عوارضی را به همراه دارد:

  • سفتی عضلات
  • درد و تورم و احساس تیر کشیدن در عضلات
  • جوش یا قرمزی پوست

این عوارض فقط مختص مادر هستند و به جنین منتقل نمی‌شوند.

تاثیر گروه خونی پدر و مادر بر جنسیت جنین

یک آزمایش‌های دوران بارداری ، آزمایش خون است که می‌تواند به تعیین جنسیت جنین کمک کند و نتایج آن بسیار دقیق هستند. آزمایش خون مادر، نشانه‌های مشخصی از جنسیت جنین را در اختیار پزشک قرار می‌دهد. و صحت این تست‌ها به روش انجام آنها بستگی دارد. این آزمایش می‌تواند در هفته‌ی هفتم انجام شود و روش نسبتاً دقیقی ست. البته بیشتر از این آزمایش در زمانی استفاده می‌کنند که گمان این باشد که جنین در خطر است در غیر این صورت انجام این آزمایش غیرضروری ست و تعیین جنسیت به زمان انجام همان آزمایشات سونوگرافی موکول می‌شود.

اینکه گروه خونی جنین کی مشخص می‌شود تنها یکی از سوالاتی ست که در مورد گروه خونی جنین مطرح می‌شود. سوال بعدی این است که آیا تاثیر گروه خونی پدر و مادر بر جنسیت جنین نیز اثبات علمی دارد یا خیر.هیچ مقاله‌ی علمی وجود ندارد که بین این دو موضوع ارتباطی برقرار کرده باشد اما مشخص شده که گروه خونی والدین بر باروری موثر است. در افرادی که گروه خونی آنها O ست تعداد و کیفیت تخمک‌ها ضعیف‌تر است از این رو در باروری با مشکلات بیشتری همراه هستند و کسانی که گروه خونی A دارند بارورترین زنان می‌باشند. 

کدام گروه خونی خطر مرگ برای نوزاد دارد

آیا گروه خونی O مثبت و زردی نوزاد با هم ارتباط دارند؟

اگر گروه خونی پدر و مادر O مثبت باشد می‌تواند مشکلاتی برای نوزاد ایجاد کند. متاسفانه زنانی که گروه خونی O دارند نه تنها در باروری دچار مشکلات بیشتری هستند بلکه جنین آنها نیز با ناسازگاری‌های بیشتری همراه است. یکی از این مشکلات زردی ست. زردی در چه صورت رخ می‌دهد؟ رنگ زرد ادرار توسط ماده‌ای به نام بیلی روبین تولید می‌شود. بیلی روبین ماده‌ای ست که در اثر تخریب گلبول‌های قرمز ایجاد می‌شود. در مادرانی که گروه خونی O دارند ناسازگاری‌های خونی بیشتری رخ می‌دهد و احتمال تولید آنتی ‌بادی علیه گلبول‌های قرمز جنین بیشتر می‌شود از این رو گلبول‌های قرمز بیشتری تخریب می‌شوند و در نتیجه بیلی روبین بیشتری تولید شده و احتمال بروز زردی در نوزاد افزایش می‌یابد.