سردرد یک طرف سر | درمان و علت سردرد شدید در یک طرف سر

چنانچه از سردرد یک طرف سر رنج می‌برید، شاید این مطلب گهواره بتوانند به شما کمک کند. سردرد در هر جایی از سر یا چشم باشد، عارضه‌ای دردناک است. گاهی به مسکن جواب می‌دهد و گاهی هم در مقابل هر شکلی از مسکن، مقاومت می‌کند. سردرد یک طرفه معمولا مشابه درد به صورت قلب زدن در یک طرف سر است که می‌تواند با علائمی همچون حالت تهوع، استفراغ، خستگی و حساسیت به نور همراه باشد. این نوع از سر درد در موارد ابتلا به میگرن و سر درد خوشه‌ای بسیار عادی است. هر دوی این موارد با درد و ناراحتی به نسبت شدید و علائم طولانی مدت همراه است. همچنین می توانید به مقاله مشابه علت سرگیجه های مداوم و علت سرگیجه صبح نیز مراجعه کنید.

سردرد یک طرفه چیست؟

منظور از سر درد یک‌ طرفه، درد در یک طرف سر است؛ دردی است که در ناحیه میانی یا مرکزی سر احساس نمی‌شود. این درد ممکن است در یک نقطه کوچک در کنار سر به صورت موضعی احساس شود و نیمه دیگر سر را تحت تاثیر قرار ندهد. همچنین درد ممکن است در برخی موارد در کل ناحیه یک طرف سر احساس شود.

علت سردرد یک طرف سر چیست؟

به طور کلی علت درد یک طرف سر و چشم، علت درد یک طرف سر و چشم سمت چپ، تیر کشیدن گیجگاه سمت چپ، درد سمت راست سر و چشم یا سردرد یک طرف سر و چشم‌ و یا علت سردرد سمت چپ پشت سر می‌تواند بسیار متنوع و گسترده باشد. در ادامه اصلی‌ترین علل سردرد یک طرف سر را با هم بررسی می‌کنیم؛

• سر درد تنشی

وقتی تنش زیادی به هر دلیل به شما وارد می‌شود، احتمال اینکه دچار سردرد تنشی شوید، بسیار زیاد است. البته سر درد تنشی می‌تواند در نتیجه حساس شدن عضلات شانه یا جمجمه نیز ایجاد شود. این نوع سردرد معمولا طولانی و ماندگار نیست. با بهتر شدن وضعیت تنش، سردرد نیز وضعیت بهتری پیدا می‌کند. البته گاهی ممکن است این نوع از سردرد یک طرفه، برای مدت یک هفته یا بیشتر ادامه پیدا کند. یکی از علائم رایج سر درد تنشی احساس درد، گرفتگی و فشار در ناحیه سر، سفت شدن پیشانی، دو طرف سر، یا درد گرفتن پشت سر است.

• میگرن

میگرن نوع شدیدی از سردرد است که غالبا با احساس قلب زدن در سمت راست، سمت چپ یا جلوی سر همراه است. سردرد ناشی از میگرن می‌تواند با علائمی نظیر حالت تهوع و استفراغ هم همراه شود. این نوع سر درد می‌تواند باعث ایجاد اختلال فیزیکی و شناختی برای فرد شده و به قدری تشدید شود که گاهی اوقات برای فرد ناتوان کننده باشد.

• سر درد خوشه‌ای

سر درد خوشه‌ای نوعی از سردرد است که معمولا در زمان‌های مشابه در طول یک سال ایجاد شده و برای مدت حدود یک تا دو ماه ادامه پیدا می‌کند. سر درد خوشه‌ای به شدت دردناک است و احتمالا ممکن است در ناحیه سر یا پشت یک چشم احساس شود. سردرد خوشه‌ای می‌تواند با مسدود شدن مسیر بینی یا آبریزش از بینی، اشک ریختن یا قرمز شدن چشم‌ها همراه باشد.

• سر درد گردنی

این نوع سر درد به سادگی در ناحیه ستون مهره‌های گردن ایجاد شده و محل ایجاد آن دقیقا در ناحیه نزدیک به پایه جمجمه است. درد ایجاد شده در این شرایط معمولا یک‌طرفه است. سر درد گردنی از ناحیه گردن شروع شده و در ادامه در ناحیه سر پخش می‌شود. این نوع سر درد ابتدا به صورت گاه و بی گاه احساس شده، اما در ادامه می‌تواند به یک درد دائمی تبدیل شود. دلیل ایجاد این نوع سر درد مقدار زیاد فشار وارد شده به ناحیه گردن و ستون فقرات است.

• درد عصب سه‌قلو

درد عصب سه‌قلو دردی است که در نتیجه آن عصب سه‌قلو تحریک شده و باعث درد شدید و مزمن می‌شود. این سردرد معمولا در حدود دو دقیقه ادامه پیدا می‌کند. درد شدید ناشی از این شرایط در ناحیه صورت یا سر گاهی اوقات ناتوان کننده است. این شرایط معمولا در نتیجه از بین رفتن غلاف محافظ عصب سه‌قلو به دلیل فشار مداوم از طریق رگ‌های خونی موجود در این ناحیه ایجاد می‌شود.

• التهاب شریان گیجگاهی

این شرایط اشاره به التهاب یا آسیب‌دیدگی رگ‌هایی دارد که وظیفه خون‌رسانی به ناحیه سر را بر عهده دارند. این مشکل گاهی اوقات به خاطر عفونت شدید و استفاده زیاد از داروهای آنتی‌بیوتیک یا اختلال در عکس‌العمل سیستم ایمنی ایجاد می‌شود. احساس درد در ناحیه سمت راست سر از علائم رایج این مشکل است. این مشکل بیشتر در سنین بالای 50 سال رخ می‌دهد.

سایر عوامل احتمالی ابتلا به سر درد یک‌طرفه

• مصرف دارو

اگر پس از مصرف یک داروی خاص برای یک مدت طولانی (10 تا 15 روز) دچار سردرد می‌شوید، لازم است مصرف دارو را قطع کنید و پزشک خود را در جریان قرار دهید.

• سر درد سینوسی

درد در ناحیه سمت راست یا سمت چپ سر، پیشانی، نواحی اطراف چشم‌ها و بینی، یا در ناحیه بالای دندان‌ها می‌تواند به دلیل مشکل سینوزیت ایجاد شده و با گرفتگی مسیر بینی یا آبریزش، تب و افزایش درد در هنگام خم شدن به جلو همراه باشد.

• آنوریسم

آنوریسم شرایطی است که در آن دیواره یک شریان برآمده شده و باعث وارد شدن فشار به مغز می‌شود. وجود آنوریسم می‌تواند باعث ایجاد سر درد در یک طرف سر شود. گاهی اوقات این شرایط با گذشت زمان به یک مشکل مزمن تبدیل می‌شود.

شرایطی مثل وارد شدن ضربه یا آسیب به سر یا گردن، بیماری زونا، فشار خون بالا، بیماری قلبی، مشکلات دندان و سیگار کشیدن نیز می‌توانند باعث ایجاد سر درد در یک طرف سر شود.

• ورزش کردن

انجام فعالیت‌های ورزشی شدید هم ممکن است منجر به سر درد در یک طرف سر شود.

نحوه درمان سردرد یک طرف سر

اگرچه درمان خانگی سردرد سمت راست یا چپ گاهی موثر است و جواب می‌دهد، اما بهتر است برای رهایی از این درد از راهی وارد شوید که بیشترین نتیجه را در سریع‌ترین زمان ممکن به دست آورید، زیرا اساسا سردرد مشکلی بسیار عذاب‌آور و آزاردهنده است و می‌تواند تمام فعالیت‌های روزمره شما را مختل کند. همچنین در این مقاله میتوانید در مورد درمان سردرد عصبی بیشتر بخوانید.

• درمان سردرد عصب سه‌قلو

دو روش درمان برای این نوع سردرد یک طرفه وجود دارد؛ مصرف دارو و عمل جراحی.

مصرف دارو می‌تواند به افراد برای کاهش حساسیت به درد با مسدود کردن سیگنال‌های درد ارسال شده از طریق اعصاب به مغز موثر باشد. این داروها شامل داروهای ضد صرع و داروهای ضد انقباض و تشنج هستند.

به کمک عمل جراحی امکان کاهش و رفع فشار وارد شده در نتیجه رگ‌های خونی به عصب سه‌قلو وجود دارد. روش‌های جراحی قابل استفاده به شرح زیر هستند:

1. رفع فشار با روش میکروواسکولار
2. جراحی تشعشعی گامانایف
3. ریشه بری، تزریق گلیسرول
4. بالون زدن، یا رادیوفرکوئنسی حرارتی

• درمان سردرد التهاب شریان گیجگاهی

برای درمان این نوع سردرد تاکنون درمان مشخصی شناسایی نشده است. تمام روش‌های درمان موجود بر محدود کردن مقدار آسیب وارد شده ناشی از این شرایط تمرکز دارند. درمان نکردن این مشکل، می‌تواند تهدید کننده زندگی فرد باشد. برخی روش‌های درمان قابل استفاده از قرار زیر هستند:

1. مصرف داروهای کورتیکواستروئید خوراکی
2. مصرف آسپیرین
3. مصرف ویتامین D و مکمل‌های کلسیم
4. انجام تمرین‌های حرکتی نیازمند تحمل وزن بدن (همچون راه رفتن)
5. ملاقات منظم با پزشک برای انجام معاینات لازم

• درمان سر درد تنشی

استفاده از داروهای مسکن و اجتناب از برخی شرایط استرس‌زا در درمان سردرد تنشی موثر است.

• درمان میگرن

مصرف برخی داروها مثل آسپیرین، ایبوپروفن یا استومینوفن می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از میگرن کمک کنند. علاوه بر این برخی داروهای قوی‌تر همچون تریپتان، ارگوت و سایر داروهای مانند آن دارای مواد تشکیل دهنده خاص و نیرومند (همچون کدئین) هستند و می‌توانند برای کاهش علائم ناشی از سر دردهای میگرنی مناسب باشند.

• درمان سر درد خوشه‌ای

داروهایی که می‌توانند برای درمان سر درد خوشه‌ای مناسب باشند عبارت‌اند از:

• تیپتان
• ایمیترکس
• لیدوکایین یا ارگوتامین
• پردنیزولون
• دیوالپروکس
• وراپامیل
• ارگوتامین تارترات
• لیتیوم

در مواردی که شدت سر درد زیاد باشد، احتمالا لازم است از عمل جراحی برای رفع مشکل از طریق مسدود کردن سیگنال‌های ارسال شده از طریق اعصاب سه‌قلو به مغز استفاده شود.

نکته مهم: استفاده از هر یک از داروهای یاد شده در هر شکلی از سردرد یک طرف سر بدون نظر و نظارت پزشک توصیه نمی‌شود. لذا اگر به هر یک از سردردهای یاد شده مبتلا هستید، حتما تحت نظر پزشک، بهترین روش درمان را برای خود انتخاب کنید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب برسید و از سردرد رهایی پیدا کنید.

تکنیک‌هایی برای کاهش سردرد

• قرار دادن کمپرس سرد یا گرم در پشت گردن
• پرهیز از خوردن غذاهایی که سردرد را تشدید می کند مانند:الکل، کافئین و مونوسدیم گلوتامات
•  نوشیدن مقدار زیادی آب
•  چرت زدن
•  شل کردن یا نبستن مو
•  ماساژ دادن عضلات گردن و شانه
•  دوری از چراغ های روشن یا چشمک زن، سروصدای بلند و بو قوی و تند
•  توقف در خم شدن بیش از حد
•  حمام یا دوش آب گرم
•  استراحت چشم حین استفاده از تبلت و رایانه و تماشای تلویزیون
•  مصرف داروهای مسکن
• انجام تمرینات تنفسی به منظور کاهش درد، استرس و اضطراب
•  آروماتراپی یا استفاده از روغن‌های گیاهانی همچون اکالیپتوس، اسطوخودوس و نعنا برای کاهش سردردهای تنشی

کلام آخر

برای رهایی از سردرد یک طرفه بهترین کار این است که به سرعت به پزشک مراجعه کنید و مشکل را با پزشک در میان بگذارید. حتما باید بسته به نوع و علت سردرد بهترین درمان انتخاب و اجرا شود. مثلا برای درد سمت چپ سر در کرونا باید با توجه به وضعیت بیمار دارو تجویز شود.