جدول وزن‌گیری نوزاد نارس

آبان ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
جدول وزن‌گیری نوزاد نارس

نوزاد نارس تازه متولد‌شده به سبب نیاز‌های برآمده از تولد نابهنگام‌اش، نیازمند توجه ویژه است. فرصت کافی برای وزن گیری جنین در بارداری نبوده و بنابراین با نوزادان دیگر تفاوت دارد. طبق جدول وزن نوزادان نارس، آن‌ها اغلب دارای وزن پایین بوده و ضعیف‌تر از نوزادانی هستند که به‌موقع متولد شده‌اند. والدین نیز به ‌سبب نقش خود در مراقبت نوزاد نارس، همواره نگران وزن‌گیری و رشد او هستند. در ادامه به سوالاتی در ارتباط با جدول وزن گیری نوزادان نارس پاسخ خواهیم داد.

چه نوزادی، نوزاد نارس محسوب می‌شود؟

نوزادی که پیش از هفته 37 حاملگی متولد شود، نارس خوانده می‌شود. قبل از پرداختن به موضوع جدول وزن گیری نوزادان نارس لازم است بدانید نوزادان نارس از نظر وزن هنگام تولد به سه دسته تقسیم می‌شوند:

  • وزن کم‌تر از 1000 گرم، وزن شدیداً پایین هنگام تولد (Extremely low birth weight (ELBW)) خوانده می‌شود.
  • وزن کم‌تر از 1500 گرم، وزن بسیار کم هنگام تولد (Very low birth weight (VLBW)) خوانده می‌شود.
  • وزن بین 1500تا 2500 گرم، وزن کم هنگام تولد (low birth weight (LBW)) خوانده می‌شود.

زمان‌های مناسب سنجش وزن نوزاد نارس

پزشکان برخی از نوزادان نارس را با توجه به سن و مشکلات احتمالی همراه‌شان ممکن است برای مدتی در بیمارستان و در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان یا NICU بستری کنند و وزن گیری نوزاد نارس در دستگاه انجام می شود. در این بخش میزان مصرف شیر و تغییرات وزن نوزاد به صورت روزانه ثبت می‌شود. پس از ترخیص نوزاد نارس از بیمارستان، برای چهار تا شش هفته، اندازه‌گیری معیارهای رشد مانند افزایش وزن، رشد قد و افزایش اندازه‌ی دور سر نوزاد نارس باید یک‌بار در هفته یا حداقل هر دو هفته یک‌بار انجام شود.  پس از این زمان اولیه، در نوزادانی که طبیعی رشد می‌کنند اندازه‌گیری ماهانه یا هر دو ماه یک‌بار کافی خواهد بود.

وزن‌گیری نوزاد نارس چگونه است؟

در ارتباط با وزن‌گیری نوزاد نارس، هر چه وزن هنگام تولد و هفته بارداری که نوزاد در آن متولد شده است، کمتر باشد و یا با اختلالات بیشتری متولد شده باشد؛ میزان وزن‌گیری او متفاوت خواهد بود.

نوزادان نارس ممکن است بعد از تولد، با توجه به وضعیت سلامتی‌شان، نیازمند بستری در بخش مراقبت‌های ویژه باشند. بر اساس جدول وزن گیری نوزادان نارس، این نوزادان نیز مانند سایر کودکانی که به‌موقع متولد می‌شوند، ابتدا و در چند روز اول بعد از تولد، حدود 10 درصد از وزن بدنشان را از دست می‌دهند. معمولاً بعد از روز چهارم کاهش‌ وزن رخ نمی‌دهد مگر کودک بیماری همراهی داشته باشد که تغذیه او به خوبی صورت نگیرد. بیشتر نوزادان تا حدود روز چهاردهم بعد از تولد به وزن هنگاه تولدشان برمی‌گردند که این برگشت نیز برای بعضی بیش‌تر طول می‌کشد.

میزان جدول وزن‌گیری نوزادان نارس در ماه‌های مختلف با توجه به هفته حاملگی تولد او متفاوت است؛ مثلا برای نوزاد نارس که در هفته 24 حاملگی متولد شده باشد، روزانه پنج گرم است. میزان وزن‌گیری برای نوزادی که در هفته 33 یا بیشتر متولد شده است، می‌تواند به 20 تا 30 گرم برسد.

قانون: به‌طورکلی انتظار می‌رود که نوزادان نارس، به ازای هر یک کیلو‌گرم از وزن‌شان حداقل 15 گرم افزایش وزن در روز داشته باشند. هرچه میزان افزایش وزن روزانه بیش‌تر بوده و به 30 گرم در روز نزدیک‌تر باشد، نوزاد نارس زود‌تر به منحنی وزن‌گیری نوزادانی که زمان تولد طبیعی داشته‌اند می‌رسد. یکی از عوامل مهمی که باعث ترخیص نوزادان نارس از بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان می‌شود، وزن‌گیری مناسب در پی توزین‌های روزانه است.

از آنجا که رفلکس مکیدن، در هفته سی‌ودوم حاملگی ایجاد می‌شود، اگر نوزاد نارسی زود‌تر از این زمان متولد شده باشد، ممکن است کمی طول بکشد تا توانایی مکیدن را کسب کند؛ تا آن زمان از لوله‌ی ‌تغذیه‌ یا سرنگ حاوی شیر در بیمارستان برای شیردهی به نوزاد زودرس استفاده می‌شود و این امر روند وزن‌گیری نوزاد را سخت‌تر می‌کند.

نوزاد نارس سریع‌تر از نوزادانی که به موقع متولد شده‌اند رشد می‌کنند و معمولاً تا یک‌سالگی، از نظر جدول‌وزن‌گیری نوزاد نارس، به سایر کودکان می‌رسند. برای بعضی کودکانی که نارس متولد شده‌اند، ممکن است این پدیده تا 18 الی 24 ماهگی به تاخیر بیافتد. بر اساس مطالعات انجام شده توسط سازمان جهانی بهداشت، بیش‌تر نوزادان نارس تا دو سالگی باید به منحنی رشد کودکان نرمال برسند و در این زمینه، تماس پوست با پوست با نوزادان نارس نیز موثر است.

وزن‌گیری نوزاد نارس چگونه است

قبل از بررسی جدول وزن‌گیری نوزادان نارس به تعریف صدک و چارک می‌پردازیم:

معنی صدک در جدول وزن‌گیری نوزاد چیست؟ 

در تعاریف آمار و ریاضیات، صدک به مقداری گفته می‌شود که درصد خاصی از نمونه‌های یک متغیر تصادفی کمتر از آن‌ هستند. بیایید این تعریف را ساده‌تر کنیم؛ فرض کنید وزن کودک‌تان را اندازه‌گرفته‌اید و در جدول یا نمودار وزن بر اساس سن کودک قرار داده‌اید. می‌بینید که وزن کودک شما روی صدک 25 قرار گرفته است؛ این به چه معنی است؟ صدک 25 بدان معنی است که 25 درصد کودکان همسن فرزند شما، همین وزن یا وزنی کمتر از وزن فرزند شما دارند و 75 درصد کودکان، بیش‌تر از فرزند شما وزن دارند. 

چارک در جدول وزن‌گیری نوزاد چیست؟

حال که با صدک آشنا شده‌ایم، بد نیست به مفهوم پرکاربردی در مرتکز بهداشت به نام چارک نیز بپردازیم. در جدول وزن بر اساس سن کودک، چارک نام‌گذاری یک صدک خاص است. یعنی برای بعضی صدک‌های پرکاربرد اسم گذاشته‌ایم. اگر صدک را بر اساس قسمت‌های 25 درصدی تعریف کنیم:

  • چارک اول همان صدک بیست‌وپنجم است.
  • چارک دوم همان صدک پنجاهم است.
  • چارک سوم همان صدک هفتادوپنجم است.

جدول وزن‌گیری نوزاد نارس دختر و پسر

به دو شیوه می‌توان وزن‌گیری نوزاد نارس را بر اساس جدول وزن‌گیری بررسی کرد و تحت نظر داشت:

1- بررسی بر اساس جدول وزن‌گیری نوزادانی که به‌موقع متولد شده‌اند:

در این شیوه ابتدا بر اساس فرمول زیر سن نوزاد نارس را تصحیح می‌کنیم و سپس در نمودار وزن‌گیری نوزادان که تولد به‌موقع داشته‌اند قرار می‌دهیم. این‌کار را باید تا دو سالگی نوزادان نارس ادامه دهیم. همان‌طور که گفته شد، انتظار می‌رود که نهایتاً تا دو سالگی از نظر وزن‌گیری به سایر کودکان برسند.

 فرمول تصحیح سن نوزادان نارس= سن نوزاد (بر حسب هفته) – تعداد هفته‌های تولد زودهنگام نسبت به 40 هفته

مثلاً:

فرض کنید نوزاد دختری در هفته 32 حاملگی متولد شده است و حال 16 هفته (4 ماه) دارد. این نوزاد نسبت به 40 هفته، 8هفته زودتر متولد شده است. این 8 هفته اختلاف را از سن واقعی او کم می‌کنیم؛ در این مثال وزن نوزاد نارس شما که 16 هفته دارد، باید معادل نوزاد دختر هشت هفته‌ای (دو ماهه) باشد که به‌موقع متولد شده است. برای دسترسی به جدول و نمودار وزنگیری نوزادی که سر وقت متولد شده به این مقاله مراجعه کنید.

2- در روش دوم وزن نوزاد نارس در جدول وزن‌گیری مخصوص نوزادان نارس قرار داده می‌شود که در ادامه آورده شده است. در این جدول سن نوزاد نارس در ادامه سن حاملگی درون رحم و به هفته محاسبه می‌شود. شاید عباراتی که گفته شد کمی گیج‌کننده به‌نظر برسد؛ ابتدا به جداولی که در ادامه آورده می‌شود توجه کنید و سپس با مثالی به توضیح بیش‌تر مطالب می‌پردازیم:

جدول وزن گیری نوزادان نارس برای نوزاد دختر بر حسب کیلو‌گرم

جدول وزن‌گیری نوزاد نارس دختر

جدول وزن‌گیری نوزاد دختر

جدول وزن گیری نوزادان نارس برای نوزاد پسر بر حسب کیلو‌گرم

جدول وزن‌گیری نوزاد نارس پسرجدول وزن‌گیری نوزاد نارس پسر

نحوه استفاده از جدول وزن‌گیری نوزادان نارس

حال بیایید به توضیح یک مثال بپردازیم: فرض کنید می‌خواهید وزن یک نوزاد نارس پسر دو ماهه که در هفته 33 حاملگی متولد شده است را در جدول بررسی کنیم. این نوزاد دو ماهه است، به‌عبارتی 8 هفته از زمانی که متولد شده است می‌گذرد؛ همان‌طور که گفته شد این نوزاد نارس در هفته 33 حاملگی متولد شده است. حال این 8 هفته را به 33 هفته اضافه می-کنیم، می‌شود 41 هفته. در جدول وزن‌گیری نوزادان نارس پسر (جدول آبی رنگ)، در ستون اول از راست 41 هفتگی را پیدا می‌کنیم، وزن او را از ستون‌های جلویی پیدا می‌کنیم و توجه می‌کنیم که در ستون کدام صدک قرارگرفته است. حتما به‌یاد داشته باشید که وزن کودک، تاریخ و صدک را در دفترچه‌ای یادداشت کنید تا بتوانید با اندازه‌گیری‌های بعدی مقایسه کنید.

نحوه استفاده از جدول وزن‌گیری نوزادان نارس

تفسیر جدول وزن‌گیری نوزادان نارس: آیا وزن‌گیری کودک شما مناسب است؟

اگر وزن کودک بین صدک سوم تا صدک نودوهفتم قرار گیرد، مناسب است. اما آنچه از اهمیت بیش‌تری برخوردار است دنبال کردن یک خط رشدی نسبتا ثابت است. اگر براساس جدول وزن‌گیری نوازدان نارس در ماه اول یا ماه‌های بعد، کودک شما پیوسته روی صدک نودوپنجم قرار دارد و برای مثال یکباره وزن‌گیری نوزاد نارس در شش ماهگی به صدک سوم برسد، حتما برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید. البته نوزادان نارس به‌طور‌کلی نیازمند ویزیت‌های بیشتری نسبت به نوزادانی با تولد به‌موقع هستند.

نگران نباشید! گاهی کودک شما دچار یک بیماری حاد و یا عفونی مانند عفونت ریه شدید می‌شود، در چنین مواقعی اشتهای کودک کم‌تر شده و ضعیف می‌شود؛ طبیعی است که وزن او کم شده و از محدوده نرمال وزنی خود خارج می‌شود. معمولاً کودک بعد از 2 تا 3 هفته به وزن طبیعی خود برمی‌گردد.

نمودار وزن‌گیری نوزاد نارس از دانشگاه آکسفورد

در ادامه نمودار‌های وزن‌گیری نوزاد نارس بر اساس سن از دانشگاه آکسفورد آورده شده است. خط افقی در این نمودار‌ها سن بر اساس هفته (که نحوه محاسبه آن گفته شد= سن داخل رحمی جنین+ سن کنونی نوزاد) و خط عمودی نمودار، وزن بر اساس کیلو‌گرم است. پیشنهاد می‌شود با هر بار اندازه‌گیری وزن کودک، عدد وزن و سن کودک را در نمودار‌های زیر پیدا کرده و با دو خط عمود بر هم، به یک‌دیگر وصل کنید. نقطه تلاقی این دو خط را علامت بزنید و توجه کنید که روی کدام صدک قرار گرفته است. نمودار‌ها بهترین دید ممکن را به ما می‌دهند. علامت بزنید و توجه کنید که روی کدام صدک قرار گرفته است. نمودار‌ها بهترین دید ممکن را به ما می‌دهند. نکته‌ی مهم این است که نمودار وزن گیری در دختران و پسران با هم متفاوت بوده و به شرح زیر است.  

نمودار وزن‌گیری نوزاد نارس دختر

برای مشاهده تصویر باکیفیت نمودار روی لینک بالا کلیک کنید تا از سایت اصلی فایل را دریافت کنید.

نمودار وزن‌گیری نوزاد نارس دختر

نمودار وزن‌گیری نوزاد نارس پسر

برای مشاهده تصویر باکیفیت نمودار روی لینک بالا کلیک کنید تا از سایت اصلی فایل را دریافت کنید.

نکته بسیار مهم در انتخاب جدول وزن‌گیری نوزادان نارس

دو روش جدولجدول وزن‌گیری نوزادان نارس و نمودار برای پایش وزن‌گیری نوزاد نارس از نتایج دو گروه پژوهش متفاوت گردآوری شده است. ممکن است اعداد حاصل از آنها کمی با هم تفاوت داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم که ابتدا هریک از دو شیوه را کاملا بررسی کنید و نهایتاً یک روش را برای سنجش وزن‌ نوزاد نارس انتخاب کنید. پس از انتخاب یکی از دو شیوه فوق، پیوسته از همان برای پیگیری وزن‌گیری و پایش وزنی کودک‌تان استفاده کنید. هیچ‌یک از دو روش بالا برتری نسبت به یک‌دیگر ندارند.