درد شانه در بارداری و روش های تسکین و درمان آن
دورهی بارداری دورهی تغییرات فیزیکی بسیاری است که بعضی از آنها میتوانند دردناک باشند. تغییرات هورمونی و بزرگ شدن جنین میتواند مشکلات زیادی برای شما ایجاد کند. با وجود آنکه بیشتر این تغییرات موقتی هستند و با زایمان از بین میروند، اما شما باید نحوهی برخورد با آنها در طول بارداری را نیز بدانید تا بتوانید بارداری بهتری و آسانتری داشته باشید. یکی از این دردهای شایع؛ درد شانه در بارداری است که میتواند انجام کارهای روزمره و خانهداری در دوران بارداری را برایتان دشوار کند. در ادامه توضیح میدهیم درد شانه در بارداری نشانه چیست و چطور میتوانید آن را کنترل کنید.
با نصب اپلیکیشن گهواره، میتوانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیههای تغذیهای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایشها و غربالگریهای ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری میکند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، میتوانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیامهای مشاورهای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک میکند دوران بارداری سالم و آگاهانهای را تجربه نمایید.
علت درد شانه در بارداری
اصلیترین علت درد شانه و گردن در بارداری، ترشح هورمونهای بارداری است که شانه درد تنها یکی از عوارض آنهاست. در دوران بارداری هورمونی به نام رلاکسین ترشح میشود. وظیفهای اصلی این هورمون این است که رباطهای بدن را برای زایمان آماده کرده و آنها را شل کند تا لگن به راحتی باز شود. این درحالی است که به عنوان یک عارضهی جانبی، این هورمون میتواند بر دیگر مفاصل بدن که نقشی در زایمان ندارند نیز تاثیر بگذارد. از این رو درد گرفتن شانه در بارداری را میتوان تا حدی به ترشح این هورمون و تاثیر آن بر مفصل شانه نسبت داد.
عامل موثر دیگر در شانه درد در دوران بارداری، تغییر وضعیت بدن به دلیل بزرگ شدن جنین و در نتیجه تغییر در وضعیت خوابیدن، ایستادن و راه رفتن است. وقتی جنین در شکم شما بزرگ میشود، به ستون فقرات فشار وارد میکند و در نتیجه شما برای حفظ تعادل مجبور هستید از بخشهای دیگر بدن کمک بگیرید. یکی از بخشهایی که در این زمان درگیر میشود، شانهها هستند. این کار به مرور زمان منجر به درد شانه در بارداری میشود. همچنین در طول حاملگی متاسفانه بسیاری از زنان حرکات اشتباه بدنی انجام میدهند که میتوان آن را یک علت درد پشت شانه در بارداری دانست. این حرکات بیشتر به جهت احتیاط و فشار وارد نشدن به جنین است که باعث میشود دچار دردی مانند شانه درد در حاملگی شوید.
درد شانه در اوایل بارداری نشانه چیست؟
متاسفانه درد شانه در اوایل بارداری میتواند یکی از علائم خطر و نشان از بارداری خارج رحمی باشد. اگر در اوایل این دوران، درد شدیدی در کتف چپ و راست خود احساس کردید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا این مسئله مورد بررسی قرار میگیرد. در مورد شانه درد در بارداری خارج از رحم، درد شدید و تیزی را حس میکنید که از شکم شروع شده و به شانه و پشت سرایت میکند.
درد شانه چپ در اوایل بارداری
گاهی شما درد را در یک بخش از بدن بیشتر از بخشهای دیگر حس میکنید. به عنوان مثال در سه ماههی دوم و سوم، درد شانه سمت چپ بیشتر میشود این اتفاق به دلیل تغییر در شیوهی خوابیدن رخ میدهد. زیرا بیشتر زنان برای اینکه گردش خون بهتری به جنین ایجاد شود، به این سمت میخوابند که منجر به درد شانه چپ در بارداری میشود.
درد شانه راست در بارداری
درد شانه راست نیز اگرچه میتواند به دلیل تغییرات هورمونی و تغییر در وضعیت بدن رخ دهد اما میتواند یکی از علائم اصلی در پرهاکلامپسی باشد. در این شرایط فشار خون مادر بالا رفته و پروتئینهای ادراری افزایش مییابد. بنابراین اگر درد شانه راست در بارداری به این دلیل باشد به راحتی از طریق انجام آزمایش قابل بررسی است.
درد شانه در بارداری به دلیل مشکلات سلامتی
درد شانه میتواند در اثر ابتلا به بیماریهای مختلف نیز رخ دهد:
- سنگهای صفراوی: یکی از از اصلیترین دلایل درد شدید شانه در بارداری وجود سنگهای صفراوی است. رسوب کلسترول یا کلسیم در کیسهی صفرا یا مجاری صفراوی میتواند منجر به درد تیزی در شکم و اطراف معده شود که به پشت و شانهها نیز سرایت میکند و به جز شانه درد منجر به کمردرد نیز میشود.
- مشکلات گوارشی: مشکلات گوارشی مانند یبوست در بارداری، نفخ شکم در بارداری و زخم معده را میتوان عامل دیگر درد وسط شانه در بارداری دانست. که از معده سرچشمه گرفته و به پشت سرایت میکند.
- وزن زیاد مادر: وزن زیاد باعث میشود وضعیت نامتعادل مادر حتی تشدید شود که علاوه بر درد شدید در تیغهی شانهها میتواند منجر به کمردرد و در نتیجه سختی در انجام کارهای روزمره شود.
درمان شانه درد در بارداری
با وجود آن که مصرف دارو در بارداری میتواند خطرناک باشد و حتماً باید زیر نظر پزشک مصرف شوند، اما خوشبختانه روشهای درمانی غیردارویی زیادی نیز وجود دارد که به کمک آن میتوانید این مشکل را حل کنید:
- استفاده از اسپریها و کرمهای ضدالتهاب
- قرار دادن کیسهی یخ در محل
- انجام ورزشهای کششی و سبک مانند یوگا، مدیتیشن، حرکات کششی
- خرید تشک طبی مناسب
- داشتن استراحت کافی و نداشتن فعالیتهای سنگین فیزیکی (به ویژه در سه ماههی سوم)
- انجام ماساژ در دوران بارداری
- استفاده از شانه بند طبی
جلوگیری از شانه درد در بارداری
بهترین راه همیشه پیشگیری است با این که شما ترشح هورمونها در کنترل ندارید،(که یک علت درد کتف و شانه در بارداری است) اما میتوانید با رعایت برخی نکات، درد شانه را به حداقل برسانید. تنها کافی است نکات سلامتی زیر را رعایت کنید:
- در مورد شیوهی صحیح خواب با پزشک مشورت کنید.
- با تغییر در رژیم تغذیهای از وقوع مشکلات گوارشی که منجر به درد شانه در بارداری میشود خودداری کنید.
- وضعیت صحیح بدن در بارداری را تمرین کنید.
- کارهای منزل خود را سبک کنید.
- از بالشهای طبی مخصوص ستون فقرات و گردن و پاها استفاده کنید.
- اگر درد در اثر سنگهای صفراوی است از خوردن غذاهای تند و چرب خودداری کنید.
- از استرس دوری کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
در صورت بروز علائم غیر معمول، جدید و عجیب در دوران بارداری - از جمله درد شدید شانه یا دردی که با انجام کارها هنوز کاهش نمییابد، باید با پزشک تماس بگیرید. اگر سابقهی بارداری خارج رحمی دارید و نگران هستید که درد شانهی شما ناشی از آن باشد باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت تهوع و استفراغ یا مشاهدهی سایر علائم پره اکلامپسی در سه ماههی دوم یا سوم ، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر درد شانه در بارداری برای چند روز ادامه داشت و با علائمی مانند تب بالا، فشار بر راست روده، خشکیِ مفصل شانه و درد همراه با تورم و تغییر رنگ پوست همراه بود حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید.