بیضه نزول نکرده یا کریپتورکیدیسم | درمان و عوارض آن
بیضه‌ها از مهم‌ترین عضو تولید مثل در مردان هستند و وظیفه آنها تولید اسپرم و هورمون‌های جنسی است. این سیستم باعث ایجاد خصوصیات مردانه در کودکان پسر می‌شود. این اندام نیز مانند سایر اندام‌ها، در دوران جنینی تکامل و رشد پیدا می‌کند و با افزایش سن از یک مسیر مشخص به سمت پایین حرکت کرده و درون کیسه بیضه قرار می‌گیرند. حال اگر این فرآیند انجام نشود، بیضه نزول کرده ایجاد می‌شود که در ادامه این مطلب از گهواره بیشتر در این باره توضیح خواهیم داد.
بیضه نزول نکرده در بزرگسالان
همانطور که گفته شد، بیضه مانند دیگر اندام‌های بدن در دوران جنینی شروع به رشد و تکامل می‌کند. بیضه‌ها باعث ایجاد خصوصیات مردانه در پسر بچه‌ها شده و وظیفه آنها تولید اسپرم و هورمون‌های جنسی مردانه است. بیضه‌ها در دوران جنینی با بالا رفتن سن جنین، از یک مسیر مشخص پایین آمده و وارد کیسه‌های بیضه می‌شوند. اگر بیضه در هر قسمت از مسیر مشخص شده‌ای پایین نیاید و در واقع متوقف شود، به آن عدم نزول بیضه یا بیضه نزول نکرده می‌گویند.
بیضه نزول نکرده یا کریپتورکیدیسم در واقع اینگونه تعریف می‌شود که بیضه بعد از تولد از داخل شکم وارد کیسه بیضه نشده باشد، که در اغلب اوقات یک طرفه است ولی تقریبا 10 درصد موارد دو طرفه هم می‌تواند باشد. بطور کلی، بیضه نزول نکرده امری غیر طبیعی بوده و معمولا در نوزادان پسر نارس اتفاق می‌افتد. علت مشخصی برای این اختلال وجود ندارد و بیشتر مربوط به مشکلات هورمونی و ژنتیکی است. در بیشتر موارد بیضه نزول نکرده در ماه اول تولد نوزاد وارد کیسه بیضه و محل طبیعی خود می‌شود، اما اگر بیضه نزول نکرده تا 4 ماهگی بصورت خود به خود وارد کیسه بیضه نشد، دیگر بصورت طبیعی وارد نشده و با عمل جراحی می‌توان بیضه را به کیسه بیضه وارد کرد.
تجربیات شما در مورد بیضه نزول نکرده در نوزادان
بیضه‌ها در دوران جنینی در شکم قرار دارند و پس از هفته 28 بارداری از شکم خارج شده و به داخل کیسه بیضه منتقل می‌شوند. بیضه نزول نکرده بطور کلی اختلال شایعی نیست، اما 30 درصد از نوزادان نارس و 3 درصد از نوزادان رسیده ممکن است به عارضه دچار شوند. این عارضه پس از تولد و با معاینه توسط پزشک تشخیص داده می‌شود و در بیشتر اوقات خود والدین عدم تقارن بیضه‌ها و یا عدم وجود یک یا دو بیضه را می‌توانند تشخیص دهند.
البته باید توجه داشته باشید که اصطلاح دیگری به نام بیضه بالا کشیده شده وجود دارد که در هوای سرد بیضه‌ها بالا رفته و در ابتدای کیسه اسکروتوم قرار می‌گیرد و در هوای گرم به محل خود بازمی‌گردند، که نباید این موضوع را با بیضه نزول نکرده اشتباه گرفت. در حال حاضر هنوز علت مشخصی برای ایجاد این اختلال در نوزادان وجود ندارد، اما بطور کلی می‌توان علت آن را عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، اختلالات هورمونی، سلامت مادر، فعالیت‌های جسمی و عصبی دانست. در صورتی که این بیضه نزول نکرده در نوزادان درمان نشود، احتمال خطر بروز ناباروری و سرطان بیضه افزایش پیدا می‌کند.
بیضه نزول نکرده در کشاله ران
در برخی موارد ممکن است پیران بین سنین 2 تا 7 سالگی که دارای بیضه نزول کرده هستند، گاهی اوقات بیضه یا بیضه‌های خود را درون کیسه احساس نکنند و دچار ناپدید شدن بیضه شوند. در این حالت که به آن بیضه انقباض کننده می‌گویند، بیضه به عقب و جلو بین کیسه بیضه و کشاله ران در حرکت است و ممکن است به راحتی و با حرکت دست بیضه از کشاله ران به داخل کیسه بازگردد. این پدیده غیر طبیعی نبوده و به دلیل انقباض عضلانی در کیسه بیضه رخ می‌دهد. علاوه بر این اختلال، پدیده‌ای به نام بیضه صعود کننده یا بیضه نزول نکرده اکتسابی وجود دارد که بیضه به کشاله ران وارد می‌شود، اما به راحتی با هدایت دست وارد کیسه بیضه نمی‌شود. بنابراین در صورت هرگونه تغییر غیر طبیعی در بیضه‌های فرزند خود، حتما او را نزد پزشک ببرید.
درمان خانگی بیضه نزول نکرده
همانطور که گفته شد، در صورتی که بیضه تا سن 4 ماهگی در کیسه بیضه قرار نگرفت، از آنجایی که عمل جراحی تا قبل از 1 سالگی خطر ابتلا به ناباروری و سرطان بیضه را کاهش می‌دهد، اما توصیه می‌شود که تا سن 18 ماهگی عمل جراحی انجام نشود. با عمل ارکیوپکسی بیضه را وارد کیسه بیضه کرده و آن را در مکانی ثابت قرار می‌دهند. این جراحی هم بصورت لاپارسکوپی و هم بصورت جراحی باز انجام می‌شود. پس از انجام عمل جراحی، پزشک رشد و تکامل بیضه‌ها را تحت نظر قرار می‌دهد، که این نظارت ممکن است شامل معاینات فیزیکی، سونوگرافی و بررسی سطح هورمون‌ها باشد. از دیگر روش‌های درمانی، درمان هورمونی است که شامل تزریق هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی یا هورمون hcg می‌باشد. این هورمون می‌تواند بیضه را به سمت کیسه بیضه هدایت کند. این نوع درمان معمولا توصیه نمی‌شود، زیرا تاثیر کمتری دارد.
عمل بیضه نزول نکرده چقدر طول می‌کشد؟
عمل جراحی بیضه نزول نکرده و یا ارکیوپکسی با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. پزشک متخصص تمام دستورالعمل‌ها و قوانین قبل از عمل را به شما ارئه می‌دهند. این عمل معمولا برای کودکان خردسال انجام می‌شود، اما گاهی مردان بزرگسال هم نیاز به عمل جراحی دارند. عمل ارکیوپکسی با توجه به شرایط فرد، آناتومی او، محل قرار گرفتن بیضه و اینکه یک یا هر دو بیضه نیاز به درمان دارد، می‌تواند بین 1 تا 2 ساعت زمان ببرد.
بیضه‌های نزول نکرده به دو دسته قابل لمس و غیر قابل لمس تقسیم می‌شوند، که این موضوع در معاینات فیزیکی قابل تشخیص است. قبل از هر برش پوستی در عمل ارکیوپکسی، لاپاروسکوپی انجام می‌شود تا وجود بیضه غیر قابل لمس تعیین شود. در برخی موارد ممکن است عمل بصورت لاپاروسکوپی انجام شود که به موقعیت بیضه و تجربه جراح بستگی دارد. پس از مشخص شدن بیضه، برش کوچکی روی کشاله ران ایجاد می‌شود و سپس پزشک مکان بیضه را پیدا می‌کند. برش معمولا تا بیضه و بند ناف ایجاد می‌شود تا ساختار بیضه و بند ناف مورد بررسی قرار گرفته و سلامت آنها تایید شود.
در برخی اوقات بیضه نزول نکرده کوچک‌تر از بیضه دیگری است و در برخی اوقات باید یکی از عروق که خون را به بیضه می‌ریزد، بریده شود تا طناب طولانی‌تری بوجود آید تا بیضه بدن هیچ مشکلی به سمت بیرون کشیده شود. البته باید بدانید که با قطع یک عروق خونی، مشکلی برای بیضه بوجود نمی‌آید، زیرا شریان‌های دیگری نیز وجود دارند تا خون را به بیضه برسانند. هنگامی که بیضه در اسکروتوم قرار گرفت بخیه زده می‌شود تا درون یک کیسه در اسکروتوم ثابت نگه داشته شود. برای ایجاد کیسه برش کوچکی در دیواره اسکروتوم زده می‌شود که در آخر بخیه زده می‌شود.
جراحی بیضه نزول نکرده در بزرگسالان
هرچه بیضه نزول نکرده در سنین پایین‌تری درمان شود، عوارض کمتری خواهد داشت. در صورتی که کودک در سنین پایین درمان نشود، زمانی که به بزرگسالی برسد و برای جراحی مراجعه کند، احتمالا پزشک برداشتن بیضه را توصیه می‌کند. در این وضعیت بیضه دیگر اسپرم تولید نمی‌کند. پس از برداشتن بیضه، فرد می‌تواند از پروتز مصنوعی بیضه استفاده کند تا ظاهر بیضه‌ها طبیعی باشد. همچنین باید به متخصص غدد برای تنظیم هورمون‌ا مراجعه کند.
بیضه نزول نکرده و معافیت سربازی
در صورتی که فرد نیاز به عمل جراحی داشته باشد، 6 ماه معافی موقت و در صورتی که بعد از عمل بیماری عود کند و درجه 3 و بالاتر باشد، معاف دائم است. در مشمولین قبل از اعزام، چه عمل شده بدون عارضه و چه عمل نشده در هر درجه، معاف از رزم هستند. فقدان بیضه شدید معاف دائم و فقدان بیضه یکطرفه معاف از رزم است.
سوالات در مورد بیضه نزول نکرده
- عواملی که ممکن است خطر ابتلا به بیضه نزول نکرده را در نوزاد افزایش دهد، چیست؟
تولد نوزاد زودرس، وزن پایین نوزاد، سابقه ارثی بودن این اختلال و سایر مشکلات رشد تناسلی، مصرف الکل در دوران بارداری، مصرف دخانیات در دوران بارداری، برخی از اختلالات مانند تولد کودکان سندرم داون یا نقص دیواره شکم و قرار گرفتن پدر و مادر در معرض برخی از افت کش‌ها.
- عوارض بیضه نزول نکرده چیست؟
بیضه‌ها برای سالم ماندن باید در دمایی پایین از دمای عمومی بدن قرار داشته باشند که در کیسه‌های بیضه این دما فراهم شده است. در صورتی که بیضه در شکم قرار داشته باشد، دمای آنجا بیشتر بوده، بنابراین عوارضی همچون خطر ناباروری و سرطان بیضه و در برخی موارد احساس درد، فتق و پیچ‌خوردگی در بیضه وجود دارد.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.