انواع تست بارداری کدام است؟

با توجه به اینکه برای تشخیص حاملگی، انواع تست بارداری وجود دارد، بسیاری از خانم‌ها در مورد نحوه استفاده از انواع تست حاملگی و قابلیت اعتماد به آنها سوالات زیادی می‌پرسند. از همین رو مفید دیدیم که به طور مفصل در مورد این موضوع صحبت کنیم و تمام ابهامات موجود در مورد تشخیص بارداری را حل و فصل کنیم. همراه گهواره باشید.

چند مدل تست بارداری وجود دارد؟

برای تشخیص و اثبات بارداری چهار مدل تست بارداری قطعی وجود دارد که می‌توان به آنها استناد کرد. البته به شرطی که به موقع برای تشخیص بارداری اقدام شود و زودتر از موعد مقرر اقدامی صورت نگیرد. بهترین زمان برای تست بارداری چه زمانی ست؟ به عنوان قاعده اول باید به یاد داشته باشید که برای تشخیص و تایید بارداری لازم است مدت زمان مشخصی از تاریخ پریود گذشته باشد تا بتوان به نتایج حاصله اعتماد کرد. لذا اکیدا توصیه می‌کنیم که به دنبال مطالبی نظیر تشخیص زودهنگام بارداری یا اولین نشانه های بارداری قبل از پریود و مسائل اینچنینی نباشید؛ زیرا هیچ کدام قابل اعتماد و تکیه نیستند و حتی اگر احیانا درست هم از آب در بیایند، قطعا تصادفی است و برای همه افراد اینگونه نیست. لذا در زمان مناسب از روش‌های امن و قطعی تشخیص بارداری استفاده کنید تا بارداری یا عدم بارداری شما به درستی تشخیص داده شود.

به طور کلی 4 مدل تست تشخیص قطعی بارداری وجود دارد:

• نوار تست حاملگی (بی بی چک / baby check  )

بی بی چک، اولین و ساده‌ترین تست تشخیص علائم بارداری است که معمولا هم قابل اعتماد است. اینکه می‌گوییم "معمولا" به این دلیل است که احتمال نتیجه منفی کاذب تست بارداری یا مثبت کاذب با بی بی چک وجود دارد، اما در بیشتر مواقع نتیجه حاصله از بی بی چک درست است؛ خصوصا اگر به موقع و با ادرار صبحگاهی استفاده شود، نتیجه آن می‌تواند کاملا قابل استناد باشد.

بی بی چک یکی از انواع تست بارداری است که در کمترین زمان ممکن، با کمترین هزینه و بسیار ساده و راحت وجود هورمون جفت در ادرار را می‌سنجد و نتیجه را به سرعت اعلام می‌کند. استفاده از بی بی چک اولین قدم برای تشخیص بارداری است. معمولا اکثر خانم‌ها ابتدا به کمک بی بی چک وضعیت اولیه بارداری خود را بررسی می‌کنند و در قدم‌های بعد از سایر تست‌های آزمایشگاهی استفاده می‌کنند.

برای استفاده از بی بی چک به منظور تشخیص درست بارداری، حتما اجازه دهید چند روزی از زمان شروع پریودی شما بگذرد و ترجیحا از ادرار صبحگاهی که غلظت بیشتری دارد، استفاده کنید. حتما به سالم و سلامت بودن بی بی چک و تاریخ انقضای آن توجه کنید و حتما نحوه استفاده درست از بی بی چک را رعایت کنید. اگر این شروط را مد نظر قرار دهید و آنها را با دقت اجرا کنید، غالبا نتیجه‌ای که حاصل می‌کنید (چه مثبت و چه منفی) قابل استناد است. در مورد طرز استفاده از بی بی چک در این مقاله بیشتر بخوانید.

عکس تست بارداری مثبت در بی بی چک دو خط پر رنگ یا یک خط کمرنگ و یک خط پر رنگ است.

*علت دیر مثبت شدن آزمایش خون بارداری چیست

انواع تست بارداری بی بی چک

بی بی چک قطره چکانی

در بی بی چک قطره چکانی باید چند قطره از ادرار را در داخل قطره چکان جمع‌آواری کنید و آن را در جای مشخص شده در کیت تشخیص بارداری، تخلیه کنید. برای مشاهده نتیجه صحیح به مدت ۲ و نهایتا ۱۰ دقیقه صبر کنید.

بی بی چک نواری

برای استفاده از بی بی چک نواری باید ادرار را در ظرف کوچکی جمع‌آوری کنید. شما به میزان زیادی از ادرار نیاز ندارید. اندازه ادرار نباید بالاتر از خط درج شده در بی بی چک نواری باشد. بی بی چک نواری را طوری در ظرف ادرار قرار دهید که ادرار تا زیر خط مدرج روی بی بی چک قرار بگیرد. اگر این اصول را رعایت کنید، بعد از ۲ تا ۱۰ دقیقه می‌توانید نتیجه را مشاهده کنید.

بی بی چک مستقیم

در این نوع از بی بی چک، باید بی بی چک را به‌طور مستقیم در مسیر ادرار قرار دهید تا مقدار کمی جذب شود. همانند انواع دیگر بی بی چک‌ها، ۲ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید تا به نتیجه برسید.

• آزمایش خون بارداری

بعد از استفاده از بی بی چک، مرسوم‌ترین روش تشخیص بارداری، آزمایش خون بارداری یا آزمایش بتا hcg است. این آزمایش بودن یا نبودن هورمون ‌ hcg (هورمون جفت) در خون را تشخیص می‌دهد و میزان آن را اندازه می‌گیرد. هورمون hCG  ۳ تا ۵ روز بعد از عقب افتادن عادت ماهانه در خون بانوان به مقداری می‌رسد که قابل اندازه گیری است.

آزمایش خون در هر ساعت شبانه روز قابل انجام است. برای انجام آزمایش خون ناشتا بودن لازم نیست. مصرف آب مانعی ندارد و حتی قطع داروهای دیگر ضروری نیست؛ البته بجز داروهایی که حاوی این هورمون باشند؛ زیرا می‌توانند نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار دهند.

توجه داشته باشید که آزمایش "تیتر بتای بارداری" دقیقا اندازه و عدد دقیق هورمون ‌ hcg در خون را گزارش می‌دهد؛ این در حالی است که آزمایش "بتای بارداری" فقط اعلام می‌کند که جواب بارداری مثبت است یا منفی و هیچ عددی را گزارش نمی‌کند. در واقع فقط اعلام می‌کند که میزان هورمون hcg بیشتر یا کمتر از حد مجاز برای بارداری بوده است یا خیر.

با توجه به اینکه تیتر بتای بارداری برای تشخیص سن بارداری و حتی چند قلویی بارداری موثر است، حتما از آزمایشگاه تقاضای انجام آزمایش تیتر بتای بارداری را داشته باشید. در واقع با توجه به اینکه چند روز از موعد پریودی شما گذشته است و عدد بتای بارداری شما چه قدر است، به طور تخمینی می‌توان سن بارداری و تعداد جنین‌های تشکیل شده را تشخیص داد.

به یاد داشته باشید اگر مدت زمان کمی است که عقب انداخته‌اید، اما تیتر بتای بالایی دارید، معمولا نشانه‌ای از بارداری چندقلویی است.  

• آزمایش ادرار بارداری (گراویندکس)

اگر به هر دلیل امکان تهیه نمونه خون از خانم برای تشخیص بارداری وجود نداشته باشد، آزمایشگاه از نمونه ادرار برای تشخیص بارداری استفاده می‌کند.

آزمایش گراويندكس یا آزمایش ادرار بارداری، یکی از انواع تست بارداری آزمايشگاهی است كه با نمونه ادرار انجام می‌شود. این آزمایش در فاصله بيش از 2 هفته و كمتر از 8 هفته از قطع قاعدگی ارزش دارد.

باید همین‌جا یادآوری کنیم که هورمون hCG از جفت ترشح می‌شود. این هورمون ابتدا در خون ظاهر می‌شود و بعد از شروع متابولیزه شدن وارد ادرار شده و دفع می‌شود. از همین جهت است که آزمایش خون بارداری حساس‌تر است و زودتر نتیجه واقعی را نشان می‌دهد.

• سونوگرافی

سونوگرافی یا تصویربرداری از رحم، روش دیگری برای تشخیص بارداری است. البته معمولا از این روش برای تشخیص وضعیت بارداری استفاده می‌شود و نه تشخیص اولیه بارداری. در واقع وقتی بارداری به کمک سایر روش‌های یاد شده تایید شود، به کمک سونوگرافی، وضعیت بارداری بررسی می‌شود. اینکه آیا ساک حاملگی تشکیل شده است یا خیر، جنینی در ساک وجود دارد یا خیر، ضربان قلب جنین، سن بارداری، بارداری خارج از رحمی یا بارداری مولار و یا بارداری پوچ و به طور کلی وضعیت رحم و ضمائم آن و وضعیت لقاح صورت گرفته به کمک سونوگرافی تشخیص داده و بررسی می‌شود.

این سونوگرافی هم می‌تواند به صورت شکمی و هم به صورت ترانس واژینال انجام شود. بدیهی است که سونوگرافی واژینال نمای دقیق‌تری از وضعیت رحم را نشان می‌دهد.

برای انجام سونوگرافی شکمی نیاز است که مثانه پر باشد. این در حالی است که در سونوگرافی واژینال نیازی به پر بودن مثانه نیست و حتما مثانه باید خالی باشد.

بد نیست بدانید که تشخیص ساک حاملگی که اولین علامت حاملگی در سونوگرافی است، در هفته چهارم امکانپذیر است. ساک بارداری طبیعی، به صورت ساختمان کیستی کوچکی در داخل رحم دیده می‌شود. ساک حاملگی، هفته ۵ بارداری با سونوگرافی شکمی و هفته ۴ بارداری با سونو گرافی واژینال قابل تشخیص است. در هفته ششم اکوهای داخلی نمایانگر جنینِ در حال تکامل، در کیسه بارداری دیده می‌شوند و تا هفته هشتم حرکت قلب جنین باید قابل مشاهده باشد. در مراحل اولیه، از اندازه کیسه بارداری می‌توان برای تخمین سن بارداری استفاده کرد. به مرور زمان و با قابل رویت شدن اکوهای جنینی، سن بارداری را می‌توان با اندازه گیری طول فرق تا باسن، که بلندترین طول قابل مشاهده جنین در کیسه بارداری است، تعیین کرد. بارداری‌های چند قلویی را می‌توان به واسطه وجود دو یا بیش از دو کیسه بارداری شناسایی کرد.

راهنمای سطوح hCG (اچ‌سی‌جی) در طول بارداری

زمان‌ها بر اساس سن حاملگی (Gestational Age) يعنی تعداد هفته‌هایی که از اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) گذشته است، تنظیم شده‌اند:

۳ هفته از LMP گذشته باشد: ۵۰-۵ mIU/ml

۴ هفته از LMP گذشته باشد : ۴۲۶-۵ mIU/ml

۵ هفته از LMP گذشته باشد : ۷۳۴۰-۱۸ mIU/ml

۶ هفته از LMP گذشته باشد : ۵۶۵۰۰-۱۰۸۰ mIU/ml

۸-۷ هفته از LMP گذشته باشد : ۲۲۹۰۰۰-۷۶۵۰ mIU/ml

۱۲-۹ هفته از LMP گذشته باشد : ۲۸۸۰۰۰-۲۵۷۰۰ mIU/ml

۱۶-۱۳ هفته از LMP گذشته باشد : ۲۵۴۰۰۰-۱۳۳۰۰ mIU/ml

۲۴-۱۷ هفته از LMP گذشته باشد : ۱۶۵۴۰۰-۴۰۶۰ mIU/ml

۴۰-۲۵ هفته از LMP گذشته باشد : ۱۱۷۰۰۰-۳۶۴۰ mIU/ml

زن غیر حامله : <۵ mIU/ml

بعد از یائسگی : <5/9 mIU/ml

آیا می‌توان به انواع تست بارداری در خانه اعتماد کرد؟

شما نیز حتما چیزهایی در مورد انواع روشهای تشخیص بارداری در روزهای اول به روش سنتی شنیده‌اید؛ مثلا تست بارداری خانگی با نمک یا تست بارداری با گلاب، تست بارداری با جوش شیرین یا تست بارداری با پیاز و ... . باید بدانید که هیچ یک از انواع تست بارداری در منزل قابل اعتماد نیستند؛ در واقع مطمئن‌ترین تست بارداری همان چهار روشی است که پیش‌تر در مورد آنها صحبت کردیم. به عبارت دیگر تست حاملگی تنها در شرایطی قابل اعتماد است که به یکی از چهار روش بالا و بعد از رعایت شرایط و مقررات لازم انجام شده باشد. یادآوری می‌کنیم که برای انجام آزمایش بارداری عجول نباشید و اجازه دهید چند روزی از موعد قاعدگی شما گذشته باشد تا به این ترتیب بتوانید به نتیجه حاصله اعتماد کنید.

کلام آخر

برای استفاده از انواع تست بارداری حتما به مدت زمانی که عقب انداخته‌اید توجه کنید تا قابل اعتماد‌ترین نتیجه را دریافت کنید. چنانچه داروهای هورمونی مصرف می‌کنید، حتما از سونوگرافی برای تشخیص قطعی بارداری استفاده کنید. برای تشخیص بارداری صبور باشید و عجله نداشته باشید. به یاد داشته باشید که استرس و اضطراب به شدت هم می‌تواند بر روال پریودی شما و هم روند بارداری‌تان تاثیر منفی وارد کند. پس با خونسردی کامل در این مسیر قدم بردارید و نتیجه نهایی را به خواست خدا واگذار کنید.