درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری چگونه است؟

سنگ کلیه در بارداری که علائمی از جمله درد، تب، تکرر ادرار، دفع خون و... دارد به ندرت برای مادر و جنین مشکل‌ساز است. این مشکل با روش‌های ساده‌ای مانند نوشیدن آب کافی، مصرف میوه‌ها، تغییر در رژیم غذایی و کاهش مصرف نمک، فعالیت بدنی و... قابل کنترل و درمان است. ما در ادامه این مقاله می‌خواهیم به معرفی انواع و توضیح علائم، خطرات و درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری بپردازیم.

پادکست خلاصه مقاله درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری:

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

سنگ کلیه 

املاح مختلفی در ادرار و کلیه‌های ما وجود دارند. حال اگر این املاح مانند کلسیم، اسید اوریک و برخی املاح دیگر، در کلیه رسوب کنند و توده‌ای سخت ایجاد کنند، فرد دچار سنگ کلیه می‌شود. ممکن است علت زمینه‌‌ساز سنگ کلیه، عوامل ارثی، سبک تغذیه، مصرف کم آب، آب‌وهوای گرم، چاقی و اضافه وزن، مصرف بالای نمک و گوشت قرمز و برخی بیماری‌های غدد باشد. مادران باردار ممکن است به علت کم‌‌آبی و تغییر در هورمون‌های بارداری، مستعد ابتلا به سنگ کلیه شوند. همچنین ممکن است این سنگ، قبل از بارداری وجود داشته باشد و در دوران بارداری دچار تغییراتی شود. 

* مقاله بیماری کلیوی در بارداری را مطالعه کنید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

ایا سنگ کلیه در بارداری خطرناک است؟

سنگ کلیه در بارداری، مانند موارد دیگر بوده و در اکثر موارد خطر جدی مادر را تهدید نمی‌کند. البته در برخی موارد و اگر سنگ بزرگ باشد، ممکن است به کلیه، حالب‌ها یا مجاری ادراری آسیب رساند و نیاز به درمان داشته باشد. همچنین اگر سنگ کلیه باعث درد شکمی شود، در اواخر بارداری ممکن است با درد زایمان اشتباه یا با آن همراه شود. از طرفی برخی موارد تشخیصی مانند تصویربرداری با اشعۀ ایکس و برخی درمان‌های سنگ کلیه مانند سنگ‌‌شکنی، ممکن است عوارضی برای جنین داشته باشد. با توجه به این موارد، خانم بارداری که سنگ کلیه دارد، در بارداری باید تحت نظر پزشک باشد تا از عوارض ناخواستۀ آن جلوگیری شود. 

نشانه سنگ کلیه در بارداری چیست؟

فردی که دچار سنگ کلیه می‌شود، ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را نشان دهد. همچنین ممکن است، سنگ کلیه بی‌علامت باشد که این حالت در سنگ‌های کوچک (شن کلیه در بارداری) بیشتر دیده می‌شود.

• درد سنگ کلیه در بارداری، به شکل درد کلیه در ناحیه پهلوها و کمر که می‌تواند شدید باشد؛
• درد هنگام دفع ادرار یا دفع سنگ کلیه در بارداری؛
• دفع خون در ادرار به صورت تغییر رنگ ادرار به قرمز، قهوه‌ای یا صورتی؛
• احساس نیاز به دفع ادرار به صورت مکرر؛
• تب و لرز؛
• تهوع و استفراغ.

سنگ کلیه و سقط جنین چه ارتباطی دارند؟

بر اساس برخی بررسی‌ها، سنگ کلیه در مادران باردار، موجب افزایش خطر سقط مکرر، پره اکلامپسی خفیف، فشار خون بالای مزمن، دیابت بارداری و نیاز به انجام سزارین شده است. البته این موضوع در تمامی تحقیقات اثبات نشده است. برخی درمان‌های سنگ کلیه، در مواردی که سنگ بزرگ است و در حال آسیب به کلیه یا حالب‌هاست، ممکن است خطراتی برای جنین داشته باشد و حتی باعث سقط جنین شود. با توجه به مطلب ذکرشده، اگر شما مبتلا به سنگ کلیه هستید و به خصوص اگر سنگ کلیه شما بزرگ است، باید حتماً تحت نظر پزشک باشید تا مشکلی سلامت شما و جنینتان را تهدید نکند.

چه کسانی در بارداری سنگ کلیه دارند؟

درصد ایجاد سنگ کلیه در زن باردار مانند افراد غیر باردار بوده و از هر 1500 تا 3000 نفر، یک نفر درگیر آن می‌شود. اما چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند؟

• افرادی که آب کمی می‌نوشند.
• افرادی که در محیط‌های گرم زندگی می‌کنند.
• افرادی که در مصرف نمک و مصرف گوشت در بارداری (گوشت قرمز) و محصولات گوشتی فراوری‌شدۀ افراط می‌کنند.
• افرادی که سابقۀ سنگ کلیۀ قبلی یا خانوادگی دارند.
• افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند.
• افرادی که اختلالاتی در ساختار کلیه‌ها دارند.
• افرادی که مبتلا به رودۀ تحریک‌پذیر هستند.

درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری

درمان سنگ کلیه در بارداری، به اندازۀ سنگ و عوارضی که بر جای گذاشته وابسته است. اگر سنگ کوچک و بدون عارضه باشد، ممکن است سر جای خود باقی مانده یا خودبه‌خود و بدون درد دفع شود. اگر سنگ کلیه بزرگ باشد یا احتمال آسیب به کلیه وجود داشته باشد، در این موارد نیاز به درمان‌های مختلف پزشکی وجود دارد. حتی در برخی موارد، ممکن است نیاز به انجام جراحی یا سنگ‌شکنی جهت خارج کردن سنگ باشد. در کنار همۀ این موارد، درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری، به دفع راحت‌تر سنگ و افزایش اثربخشی درمان‌های پزشکی کمک می‌کند. در ادامه با برخی راهکارهای درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری آشنا خواهیم شد.

• مصرف آب کافی، اولین قدم جهت درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری است. مقدار آب مورد نیاز بدن شما، با توجه به وزنتان تعیین می‌شود. البته نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز ضروری است. این کار باعث رقیق‌تر کردن و افزایش حجم ادرار می‌شود. در نتیجه هم احتمال تجمع املاح و تشکیل سنگ کاهش می‌یابد و هم سنگ‌های تشکیل‌ شده راحت‌تر دفع می‌شوند.
• قدم بعدی جهت درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری، مصرف میوه‌هایی مثل هندوانه، بلوبری، هلو و میوه‌های آبدار است. البته مصرف مرکبات در هنگام سنگ کلیه، باید محدود شود.
• جهت درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری باید رژیم غذایی خود را اصلاح کنید. مصرف نمک در بارداری و فراورده‌های گوشتی را کاهش دهید و به جای گوشت قرمز بیشتر گوشت سفید مرغ و ماهی مصرف کنید.
• یکی از موارد مهم درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری، عدم مصرف آبمیوه‌های کارخانه‌ای است. اگر آبمیوه می‌نوشید، آبمیوه‌های تازه و طبیعی استفاده کنید یا خودتان اقدام به گرفتن آبمیوه‌ کنید.
• مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی مانند لیمو، آب انار، آب کرفس، سرکۀ سیب و آب گیاه ریحان، می‌توانند به درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری کمک کنند. البته بهتر است مقدار معقولی از این مواد را مصرف کنید؛ مثلاً یک لیوان دمنوش ریحان یا یک قاشق سرکۀ سیب که با آب مخلوط شده باشد. همچنین قبل از مصرف این غذاها، با پزشک خود مشورت کنید.
• اگر جهت درمان گیاهی سنگ کلیه در بارداری می‌خواهید طب سنتی و گیاهان دارویی مانند انواع دمنوش‌ مناسب در بارداری و غیره را مصرف کنید حتما با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید. بسیاری از این داروهای گیاهی حاوی موادی هستند که ممکن است برای جنین شما مضر باشد و عوارضی برای شما یا جنین ایجاد کند.
• یکی از اقداماتی که به درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری کمک می‌کند، داشتن فعالیت منظم و ورزش است. اگر عادت به ورزش نداشته‌اید، می‌توانید با نیم ساعت پیاده‌روی در روز شروع کنید.
• اصلاح سبک تغذیه‌ای، کنترل کالری دریافتی، مصرف سبزیجات کافی و دریافت فیبر به شما در درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری کمک می‌کنند.

انواع سنگ کلیه

سنگ‌های موجود در کلیه‌ها با توجه به مادۀ اصلی سازنده آن‌ها دسته‌بندی می‌شوند. رایج‌ترین انواع سنگ موارد زیر هستند:

• سنگ‌های کلسیمی، فراوان‌ترین سنگ‌ها هستند. این سنگ‌ها ممکن است ترکیبی از کلیسم و اگزالات یا فسفات باشند.
• سنگ‌های استراویتی که معمولاً در اثر عفونت ادراری مداوم پدید می‌آیند و حاوی موادی مانند منیزیوم و آمونیاک هستند.
• سنگ‌های حاوی اسید اوریک.
• سنگ‌های حاوی سیستین که نادر هستند.

* مقاله عفونت‌های مجاری ادرار در بارداری را مطالعه کنید.

سنگ کلیه سیاه رنگ نشانه چیست؟

سنگ سیاه، نشانه اسیدی بودن ادرار بوده و در مواردی که سنگ اگزالاتی است، دیده می‌شود. اگر شما در رژیم غذایی خود، مقدار زیادی پروتئین حیوانی، سدیم، مغزیجات و غذاهای حاوی اگزالات مانند شکلات دریافت کنید، ممکن است سنگ کلیه شما سیاه‌رنگ باشد.

سنگ کلیه و باردار شدن

ما راهکارهای درمان خانگی سنگ کلیه در زنان باردار را بررسی کردیم. البته همچنان این نگرانی وجود دارد که آیا با وجود سنگ کلیه می‌توان باردار شد؟ اگر شما مبتلا به سنگ کلیه هستید و قصد بارداری دارید، حتماً با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید و تا حد امکان، بهتر است قبل از اقدام به بارداری، سنگ کلیۀ خود را درمان کنید. اگر سنگ موجود در کلیه یا حالب شما کوچک باشد، ممکن است پزشک منعی برای باردار شدن شما نبیند. اگر این سنگ بزرگ باشد، ممکن است نیاز به استفاده از سنگ‌شکن یا جراحی، جهت خروج سنگ باشد. همچنین جهت تسکین درد، بدون مجوز پزشک، مسکن مصرف نکنید زیرا مصرف برخی از آن‌ها در دوران بارداری ممنوع است. در مجموع، وجود سنگ کلیه در اغلب موارد مانعی برای بارداری و زایمان نیست اما این موضوع حتماً باید به تایید پزشک برسد.