نشانه ها و علائم عفونت بخیه زایمان طبیعی و درمان آن

نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی به این دلیل که احتمال آسیب به واژن و پرینه (آلت تناسلی) در طول زایمان طبیعی وجود دارد ظهور پیدا می‌کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سر و شانه جنین برای رد شدن از کانال زایمانی با مشکل روبه رو شوند. زنانی که با احتمال بیشتری در طول زایمان دچار آسیب واژن و پرینه می‌شوند.

نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی در چه افرادی دیده می‌شود؟

نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی که از دیگر عوارض کوتاه مدت زایمان طبیعی محسوب می‌شود، ممکن است در اکثر مادران تازه زایمان کرده دیده شود اما افرادی مستعدتر هستند عبارتند ار:

• کسانی که برای اولین بار زایمان طبیعی می‌کنند.
• مادرانی که نوزاد با وزن بالای 4 کیلو به دنیا می‌آورند.
• مادرانی که زایمان طولانی دارند.
• مادرانی که به وسیله ابزارهای کمکی مثل فورسپس و وکیوم زایمان میکنند.
• مادرانی که تغذیه مناسبی ندارند.
• مادرانی که در طول بارداری بدن خود را با انجام ورزش‌ها  و ماساژهای تخصصی برای زایمان طبیعی آماده نکرده اند.

مطالعات نشان میدهد در بیشتر زایمان‌های طبیعی درصدی از آسیب و ایجاد لطمه و به واژن و پرینه و در مواردی پارگی رحم گزارش شده است. البته صدمات شدت‌های مختلفی دارند و میتوانند از یک بریدگی جزیی تا  آسیب‌های وسیعتر ناحیه واژن متغیر باشند. در برخی از موارد پزشک یا ماما حین زایمان جهت پیشگیری از گیر کردن جنین در کانال زایمان جهت کم کردن عوارض زایمان طبیعی برای نوزاد با کمک برش کوچکی دهانه کانال زایمان را بزرگتر می‌کند به این برش، در پزشکی اپیزیاتومی گفته می‌شود. برش‌های ناشی از اپیزیاتومی و سایر آسیب‌های پرینه سریعا و بلافاصله بعد از خروج جنین و جفت ترمیم می‌شوند و از زایمان طبیعی بدون بخیه محسوب می‌شوند. موارد بسیار جزیی که خونریزی ندارند تنها با مراقبت‌های صحیح بهداشتی بهبود پیدا میکنند. اما در سایر موارد نیاز به ترمیم بافت با بخیه وجود دارد. بخیه ها عموما ظرف 7 تا 10روز با مراقبت مناسب جوش میخورند. در هر حال، ممکن است تا  2,3 هفته بعد هنوز اندکی احساس ناراحتی در پرینه در هنگام راه رفتن و نشستن وجود داشته باشد. 

در ادامه توضیح می‌دهیم که چطور باید تشخیص دهید که بخیه‌ها دچار مشکل شده‌اند و در صورت اطمینان باید چه اقداماتی انجام دهید همچنین به عکس عفونت بخیه زایمان طبیعی و نشانه های پارگی نیز اشاره خواهیم کرد .

نحوه مراقبت از بخیه‌های زایمان طبیعی و جلوگیری از عفونت

در بیشتر موارد متخصصین روی زخم بخیه شده را با یک پماد آنتی بیوتیکی یا گازهای غیرچسبان می‌پوشانند. موارد مراقبت از بخیه‌های زایمان طبیعی عبارتند از:

• همیشه محل  زخم را خشک و تمیز نگه دارید. 
• برای کاهش ورم و ناراحتی ناحیه میتوان از کمپرس یخ استفاده نمود. در هر بار احساس نیاز به کمپرس یخ، قطعات یخ را داخل یک کیسه پلاستیک ریخته  داخل یک پارچه گذاشته و برای 10 دقیقه بر روی موضع قرار دهید. مراقب باشید کمپرس را مستقیم بر روی زخم نگذارید. 
• حتما پیش از دستشویی دست‌های خود را با آب و صابون بشویید. درهر نوبت اجابت مزاج محل بخیه‌ها را با آب ولرم به آرامی شستشو دهید و با کمک دستمال تمیز محل  زخم را خشک نمایید.
• هنگام شستن پرینه حتما از سمت جلو به عقب خود را بشویید.
• پدهای بهداشتی را به محض خیس شدن تعویض نمایید و بیش از 3 ساعت از یک پد استفاده نکنید. 
• از تامپون استفاده نکنید. 
• لباس زیر مناسب بپوشید. در این دوران به هیچ عنوان لباس زیر تنگ و از جنس الیاف مصنوعی استفاده نکنید. بهترین لباس زیر برای جلوگیری از عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی، لباس زیرهای نخی هستند که هوا را از خود عبور می‌دهند. لباس زیر خود را خشک نگه دارید و مرتب آن را عوض کنید.
• فقط از داروهایی که توسط پزشک برای تسکین درد و پیشگیری از عفونت برایتان تجویز نموده استفاده نمایید.
• از مصرف صابون، الکل، بتادین یا هر ماده دیگری جهت تمیز کردن‌ در محل زخم خودداری کنید. 
• روی بخیه‌ها ننشینید و از لمس یا خاراندن محل بخیه جداً پرهیز کنید.
• از حمام کردن، شنا کردن و سایر فعالیتهای غیر ضروری که باعث خیس شدن محل بخیه می‌شود تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است خودداری نمایید. 
• هرگونه فعالیت بدنی سنگین یا ورزشی که ممکن است باعث باز شدن بخیه‌ها شود را به بعد موکول کنید. 
• مایعات زیاد بنوشید، مصرف روزانه حداقل 8 لیوان مایعات سبب تسریع فرایند بهبودی می‌گردد.
• رژیم غذایی پرفیبر(سبزیجات، میوه) داشته باشید و از مصرف غذاهای یبوست‌آور خودداری کنید.  یبوست و فشار به ناحیه مقعد و پرینه  هنگام دفع سبب باز شدن بخیه ها میگردد. 
• هر روز با کمک یک آینه محل بخیه ها را از لحاظ وجود علایم عفونت و بازشدگی چک نمایید. 

علائم عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی

پوست به عنوان یک مانع عمل می‌کند و در برابر میکرو ارگانیسم‌ها محافظت ایجاد می‌کند. هنگامی که در پوست آسیب و زخمی ایجاد می‌شود باکتری‌ها می‌توانند وارد زخم شوند و منجر به بروز التهاب بافت یا عفونت گردند. نشانه‌های عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی شامل موارد زیر است: 

1. قرمزی یا رگه‌های قرمز در اطراف محل بریدگی
2. تورم غدد لنفاوی نزدیک به محل بخیه
3. درد شدید
4. تب 
5. تورم و احساس گرما و داغی در ناحیه
6. خروج ترشحات چرکی از محل بخیه
7. بوی بدی که از منطقه‌ی بخیه زده شده ساطع می‌شود
8. جوش نخوردن بخیه ها
9. وجود خونریزی از بخیه ها
10. سوزش ادرار و مشکل در دفع ادرار

باید توجه داشت در صورت بروز هرکدام از علایم بالا یا داشتن نگرانی در مورد روند بهبود زخم خود، حتما به پزشک یا ماما مراجعه نمایید.

در چه کسانی احتمال ایجاد عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی بیشتر است:

1. کسانی که اضافه وزن دارند
2. کسانی که سیگار و قلیان می‌کشند.
3. کسانی که سیستم ایمنی آنها ضعیف شده است
4. کسانی که مبتلا به دیابت یا بیماری قندخون هستند
5. کسانی که بهداشت را به خوبی رعایت نمی‌کنند
6. کسانی که قبل از خوب شدن زخم رابطه جنسی را آغاز می‌کنند

درمان عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی

در اثر مشاهده‌ی نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی سریعاً باید اقدام به درمان آن کنید در غیر  این صورت عوارض زیادی برای شما به همراه خواهد داشت. قبل از این که نحوه‌ی درمان را برایتان توضیح دهیم، عوارضی که در صورت عدم رسیدگی به عفونت در کمین است را برایتان بیان می‌کنیم:

1. فاشئیت نکروزان: بیماری نادر است که در اثر عفونت باکتریایی شدید محل برش سزارین یا اپیزیاتومی رخ می‌دهد. این عفونت به سرعت در پوست، عضلات و بافتهای زیرین منتشر می‌شود و به شدت مرگبار است. طبق اعلام مراکز کنترل پیشگیری از بیماری، یکی از رایج‌ترین دلایل بروز فاشئیت نکروزان، باکتری استرپتوکوکوس گروه A است. اما عموما این بیماری در اثر دخالت چندین عامل بیماریزا رخ میدهد. همچنین قند خون بالا، چاقی و فشارخون بالا از عوامل خطرساز بروز این مشکل هستند. نشانه‌های  بروز این بیماری عبارتند از :

• تب
• درد شدید
• پوست قرمز و متورم 
• سرگیجه و خستگی
• حالت تهوع 
•  اسهال
• خروج چرک
• زخم و ظهور لکه‌های سیاه روی پوست که نشانه  مردن بافت است.

درمان این بیماری شامل مصرف آنتی بیوتیک و جراحی برای برداشت بافت مرده است.

2. سپسیس یا ورود عفونت به خون: ورود عفونت به خون از دیگر عوارض عدم رسیدگی به یک زخم عفونی شده است. این اتفاق در اثر پاسخ شدید بدن به عفونت رخ می‌دهد. و باعث ایجاد شوک در بدن میگردد.

نشانه‎های آن عبارتند از :

• مشکل در کارکرد قلب
• کاهش هوشیاری
• مشکل در تنفس
• کاهش ادرار و نارسایی کلیه
• تب و لرز
• تهوع و استفراغ
• درد شدید شکم
• تغییر رنگ پوست

درمان شامل دریافت آنتی بیوتیک و جراحی محل آسیب دیده است.

درمان بخیه‌های عفونی

درمان بخیه‌های آلوده پرینه ، بستگی به شدت عفونت دارد و بر اساس آن از درمانهای دارویی با آنتی بیوتیکهای موضعی و خوراکی  تا بستری شدن در بیمارستان و دریافت داروهای وریدی، برطرف کردن عفونت، ترمیم مجدد محل زخم در اتاق عمل و دریافت مراقبتهای ویژه متغیر است.

ترمیم واژن بعد از زایمان طبیعی

در روند ترمیم واژن بعد از زایمان طبیعی محمولاً بخیه‌هایی که بعد از زایمان طبیعی بین فاصله‌ی واژن تا مقعد زده می‌شوند بین 2 تا 4 هفته ( در موارد وسیع بودن بخیه ها  تا 6 هفته) برای بهبودی کامل زمان لازم دارند. در طول دو ماه بعد از زایمان طبیعی دردها کم کم از بین میرود. اما روند بهبود و کم شدن نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی در افراد مختلف متفاوت است و به اندازه‌ی پارگی، وضعیت جسمانی فرد و نحوه‌ی مراقبت از زخم‌ها بستگی دارد. 

درمان خانگی عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی

در صورت بروز نشانه عفونت بخیه‌های زایمان طبیعی درمان خانگی عفونت وجود ندارد. عفونت مقوله مهمی است که نباید در درمان آن احمال و یا ساده انگاری وجود داشته باشد.  هر نوع عفونتی در هر مقدار نیاز به درمانهای پزشکی دارد. نیاز به آنتی بیوتیک و تشخیص عامل بیماری زا. به خصوص بعد از جراحی و زایمان اصلا نمی‌شود توصیه های خانگی داشت.