بررسی سلامت کبد با آزمایش SGOT
آزمایش SGOT با اندازه‌گیری میزان آنزیم AST به بررسی عملکرد کبد می‌پردازد. تولید بیش از اندازه این آنزیم نشان دهنده وارد شدن آسیب کبدی است. این آنزیم بیشتر در کبد و سایر قسمت‌های بدن مانند کلیه‌ها، قلب و ماهیچه‌ها یافت می‌شود. این تست در کنار سایر آزمایش‌های خونی تشخیص عملکرد کبد توسط پزشک معالج تجویز می‌شود. همچنین میتوانید به مقاله مشابه علائم کبد چرب مراجعه کنید.
چطور بفهمیم کبد سالم است؟
کبد یکی از اندام‌های مهم بدن است که درست زیر قفسه سینه در سمت راست شکم قرار گرفته است. وظیفه اصلی این عضو، پاک‌سازی بدن از مواد سمی و آسان‌سازی هضم غذا است. با کمک آزمایش خون کبد از جمله آزمایش SGOT میتوانید سلامت کبد را بررسی کنید. انجام این کار به صورت دوره‌ای برای موارد زیر مفید خواهد بود:
- داشتن اضافه وزن یا چاقی
- دیابت
- فشار خون بالا
- کلسترول خون و چربی بالا
- هموکروماتوز یا تجمع آهن زیاد در بدن
در صورتی که نتایج به دست آمده از آزمایش خون کبد خارج از مقدار طبیعی و نرمال باشد، ممکن است پزشک از تست‌های دیگر برای بررسی آسیب‌های کبدی نیز استفاده کند.
آزمایشات مربوط به سلامت کبد
بیماری‌های کبدی ممکن است به علت سوابق خانوادگی و ژنتیکی ایجاد شوند. علاوه بر این ویروس‌ها، باکتری‌ها، وزن اضافی و استعمال دخانیات نیز می‌توانند از علل بروز مشکلات کبدی به حساب آیند.
به مرور زمان این آسیب‌ها منجر به زخم یا سیروز شده که در نهایت موجب نارسایی کبد خواهد شد که این می‌تواند یک وضعیت تهدید‌کننده برای بیمار به شمار رود. درمان زود هنگام می‌تواند به بهبودی کبد در زمان مناسب کمک کند.
تست‌های عملکرد کبد، سطح آنزیم‌ها و پروتئین‌های خاص را در خون بررسی می‌کند. سطوح بالاتر یا پایین‌تر از حد طبیعی نشان دهنده مشکلات کبدی هستند. برخی از این آزمایش‌های رایج عملکرد عبارت‌اند از:
۱. آلانین ترانس آمیناز
این آنزیم در کبد و با نام ALT شناخته می‌شود و به تبدیل پروتئین‌ها به انرژی برای سلول‌های کبد کمک می‌کند. هرگاه کبد دچار آسیب دیدگی شود، آنزیم ALT در جریان خون آزاد شده و میزان آن افزایش پیدا می‌کند.
۲. آسپارتات ترانس آمیناز
آنزیم AST به متابولیسم اسید‌های آمینه کمک می‌کند. مقدار آن در حالت طبیعی در خون با مقدار پایین وجود دارد. بالا رفتن مقدار AST ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی، بیماری یا آسیب‌های عضلانی باشد.
۳. آلکالین فسفاتاز
آنزیم تولید شده توسط کبد و استخوان که با نام ALP شناخته می‌شود و برای تجزیه پروتئین‌ها مهم است. سطوح بالاتر از حد نرمال نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی مانند مسدود شدن مجرای صفراوی یا برخی بیماری‌های استخوانی باشد.
۴. آلبومین
یکی از چندین پروتئین تولید شده در کبد است که بدن به علت مبارزه با عفونت‌ها و انجام وظایف دیگر آن را وارد جریان خون می‌کند. سطوح پایین‌تر از حد نرمال آلبومین و پروتئین کل نشانی از آسیب یا بیماری کبدی است.
۵. بیلی روبین
ماده‌ای که در اثر تجزیه طبیعی گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. این ماده با عبور از کبد از طریق مدفوع از بدن خارج می‌شود. افزایش مقدار بیلی روبین نشان دهنده نوعی خاص از بیماری کم خونی یا آسیب کبدی است.
۶. گاما گلوتامیل ترانسفراز
آنزیم GGT موجود در خون است که سطح بالای آن نشان دهنده آسیب کبدی یا مجرای صفراوی است.
۷. لاکتات دهیدروژناز
آنزیم LD در کبد یافت می‌شود. هرگاه آسیبی به کبد وارد شود یا اختلال دیگری ایجاد شود، مقدار آن در خون افزایش پیدا خواهد کرد.
۸. زمان پروترومبین
PT نشان دهنده مدت زمانی است که طول می‌کشد تا خون لخته شود. بالا رفتن سطح این ماده به معنای وارد شدن آسیب به کبد است. در صورتی که از دارو‌های رقیق‌کننده خون مانند وارفارین استفاده می‌کنید، این می‌تواند عاملی برای افزایش سطح آن باشد.
شرایط انجام آزمایش SGOT
هرچند انجام تست‌های کبدی نیازی به ناشتا بودن ندارد، اما توصیه می‌شود به منظور ثبت دقیق‌تر نتایج حداقل چند ساعت قبل از انجام آزمایش، ناشتا باشید.
در صورتی که از دارو‌های خاص استفاده می‌کنید حتماً آن را به اطلاع پزشک خود برسانید.
قبل از انجام تست از مصرف دارو‌هایی مانند استامینوفن به صورت خود سرانه جلوگیری کنید.
تفسیر آزمایش SGOT چگونه انجام می‌شود؟
هنگام تفسیر آزمایش خون برای شناسایی و بررسی عملکرد کبد، مقدار نرمال و طبیعی در آزمایش SGOT به عوامل متعددی مانند موارد زیر بستگی خواهد داشت:
- سن
- میزان فعالیت بدنی
- وزن
- نژاد
مقدار این آنزیم در بدن بر حسب واحد در لیتر یا واحد بین‌المللی در لیتر سنجیده می‌شود.
میزان نرمال: کمتر از ۳۶ واحد در لیتر در بزرگسالان و بین ۱۰ الی ۴۰ واحد در کودکان
مقادیر بالا و غیرنرمال: بالاتر از ۳۶ واحد در لیتر برای بزرگسالان و بالاتر از ۴۰ واحد در کودکان
نتایج به دست آمده می‌تواند به نشان دادن سلامت کبد کمک کند. در صورتی که سطح آن بالا باشد می‌تواند نشانه‌ای از موارد زیر باشد:
- هپاتیت مزمن
- کلستاز با کاهش جریان صفرا
- وارد شدن آسیب به قلب، کلیه، استخوان یا ماهیچه‌ها
- سرطان‌های کبد
- زخم کبدی که با نام سیروز کبد شناخته می‌شود.
- در حالت پیشرفته‌تر، سطوح بسیار بالای SGOT معمولاً نشانه‌ای از آسیب‌های کبدی در حال پیشرفت است که بیشتر به علت هپاتیت حاد خواهد بود.
هرگاه نتیجه به دست آمده، سطح پایینی از SGOT را نشان دهد، می‌تواند به علت یکی از موارد زیر باشد:
- کمبود ویتامین B6
- بیماری‌های کلیوی
- بیماری‌های کبدی
- سیروز
- سرطان
- اختلالات خود ایمنی
- شرایط ژنتیکی
این در حالی است که پزشک علاوه بر آن، مقدار آنزیم ALT را که نوعی دیگر از آنزیم‌های کبدی است را تحت آزمایش قرار خواهد داد. این آنزیم در غلظت‌های بالاتر در کبد به میزان بیشتر تولید خواهد شد. سطح نرمال ALT و مقدار بالای AST نشان دهنده مشکل خارج از کبد یا آسیب ناشی از مصرف مشروبات الکلی وارد آمده به کبد است.
سطوح بالای SGOT و نداشتن علائم دیگر نمی‌تواند دلیلی برای نگرانی باشد حتی افراد با عملکرد طبیعی کبد می‌توانند سطح بالای آنزیم را در خون داشته باشد.
هومکا و انجام آزمایش کبد در منزل!
اگر شما هم قصد انجام آزمایش SGOT را دارید و از صرف وقت و زمان برای مراجعه به آزمایشگاه و ماندن در صف‌های طولانی نگران هستید، پلتفرم هومکا با ارائه خدمات آزمایشگاه آنلاین شرایطی را فراهم کرده تا بتوانید تست خود را در محل مورد نظر خود انجام دهید.
سامانه هومکا با بهره‌مندی از کارشناسان با تجربه و متخصص در زمینه مراقبت‌های بهداشتی ضمن پاسخگویی به سؤالات شما، درخواست انجام آزمایش در محل را ثبت نموده تا مراقبین سلامت در کمترین زمان برای انجام آن به شما مراجعه کنند. شما میتوانید به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید. هومکا طرف قرارداد با آزمایشگاه‌های مجهز و معتبر استان تهران و شهرهای کرج، قزوین، اصفهان، شیراز، مشهد و رشت است که همراه با ارائه خدمات با حمایت از تمامی بیمه‌های پایه و تکمیلی کمک می‌کند تا بدون نگرانی از هزینه‌ها، تست خود را انجام دهید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.